Với việc soạn bài viết về một bài thơ tự do trên trang 51, 52, 53, 54 của sách Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi và soạn văn 8.
Viết một bài văn nhận xét về một bài thơ tự do (trang 51) - Kết nối tri thức
Trong phần Đọc, bạn đã được tìm hiểu về thể loại thơ tự do. Những bài thơ đó đã gợi lại những suy nghĩ trong bạn và bạn cần biết cách trình bày. Phần Viết này sẽ hướng dẫn bạn viết một đoạn văn chia sẻ cảm nghĩ về một bài thơ tự do.
Yêu cầu:
- Giới thiệu bài thơ, tác giả, và chia sẻ suy nghĩ tổng quan về bài thơ.
- Phân tích cảm nhận về nội dung, phong cách và giải thích về tác dụng của thể loại thơ tự do trong việc thể hiện cảm xúc, tạo ra tính độc đáo của bài thơ.
- Tóm tắt cảm nhận về bài thơ.
* Phân tích văn bản tham khảo
Lá đỏ - niềm tin và hy vọng trong ngày chiến thắng
1. Giới thiệu bài thơ, tác giả và chia sẻ nhận định tổng quan về bài thơ.
Giới thiệu về bài thơ và tác giả:
Bài thơ Lá đỏ được viết vào năm 1974, trong thời gian nhà thơ Nguyễn Đình Thi tham gia vào chiến trường Tây Nguyên.
Nhận xét tổng quan về bài thơ: Xuất hiện trong thời điểm đầy biến động của cuộc chiến giải phóng miền Nam, bài thơ phát triển từ sự gặp gỡ rồi chia xa, trong niềm tin gặp lại - niềm tin vào chiến thắng của một binh sĩ và một cô gái thanh niên xung phong trên con đường Trường Sơn.
2. Diễn đạt suy nghĩ về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
Suy nghĩ về nội dung: Cuộc gặp gỡ diễn ra vào một buổi chiều bình dị, dưới cơn mưa lá đỏ rơi như mưa rất to và đẹp đến ngạc nhiên.
Nghệ thuật của bài thơ: Trong bối cảnh lãng mạn và tràn đầy hào hứng, bức tranh đẹp và biểu tượng của cuộc chiến tranh nhân dân hiện lên như một cảnh sắc hùng vĩ.
Chi tiết 'vai áo bạc, quàng súng trường' gợi lên những cảm xúc sâu sắc và đầy cảm động.
3. Đánh giá vai trò của thể thơ tự do trong việc thể hiện cảm xúc sâu sắc và tính độc đáo của bài thơ.
Vai trò của thể thơ tự do trong việc thể hiện cảm xúc sâu sắc và tính độc đáo của bài thơ: Thể thơ tự do với cách diễn đạt linh hoạt và tự do giúp nhà thơ miêu tả được không khí hùng vĩ của Trường Sơn, tâm trạng hào hứng và niềm tin của đoàn quân sẵn sàng ra trận.
4. Tổng kết suy nghĩ về bài thơ
Bài thơ đã được sáng tác gần nửa thế kỷ trước vẫn khiến người đọc cảm thấy xúc động, tự hào và biết ơn thế hệ cha anh đã hy sinh tuổi trẻ cho sự hòa bình của đất nước.
* Thực hành viết theo các bước
1. Chuẩn bị trước khi viết
a. Lựa chọn bài thơ
Hãy chọn một bài thơ mà bạn yêu thích và phù hợp với độ tuổi, cũng như khả năng cảm nhận của mình. Bạn có thể chọn một bài thơ đã học trong sách hoặc một tác phẩm mới mà bạn chưa từng đọc.
b. Thu thập ý tưởng
Để thu thập ý tưởng, bạn có thể thực hiện những bước sau:
- Đọc bài thơ một số lần để cảm nhận âm điệu và dòng chảy cảm xúc của nó.
- Ghi lại suy nghĩ của bạn về những đặc điểm nổi bật trên hai mặt nội dung và nghệ thuật của bài thơ:
+ Về thể thơ, văn, và nhịp. Ví dụ, trong đoạn tham khảo, tác giả đã phản ánh cảm nhận về thể thơ, vần, nhịp và cách thức biểu đạt nội dung qua câu: 'Thể thơ tự do với hình thức mở rộng văn, nhịp đều linh hoạt giúp nhà thơ mô tả được cảnh Trường Sơn hùng vĩ, tinh thần kiêu hùng, và tâm trạng lạc quan của quân đội trên đường ra trận.'
+ Về miêu tả, hình ảnh đặc biệt, từ ngữ tinh tế, và các kỹ thuật diễn đạt,... Tác giả của đoạn tham khảo đã đề cập đến cảm nhận về những hình ảnh chính như em gái tiến lên phía trước; lá đỏ và rừng lá đỏ; cũng như các kỹ thuật so sánh tỉ mỉ.
+ Nội dung cảm xúc, thông điệp của bài thơ. Trong đoạn tham khảo, tác giả đã phân tích thông điệp và cảm xúc của bài thơ Lá đỏ. Đó là sự khen ngợi những anh hùng vô danh đã dày công đóng góp cho sự tự do, thống nhất của đất nước; đồng thời, nhắc nhở thế hệ sau biết ơn cha ông – những người đã tạo ra cuộc sống hòa bình ngày nay. - Đưa ra cảm nhận tổng quan về bài thơ (sử dụng từ ngữ diễn tả cảm xúc như xúc động, tự hào, biết ơn,...)
c. Xây dựng dàn ý
Bạn có thể tham khảo gợi ý sau đây.
Dàn ý
- Bắt đầu: Giới thiệu về bài thơ và tác giả; trình bày cảm nhận tổng quát về bài thơ.
- Phần chính
+ Phân tích cảm nhận về tính độc đáo của bài thơ từ hai góc độ nội dung và nghệ thuật.
+ Đề cập đến vai trò của thể thơ tự do trong việc thể hiện tình cảm, và tính đặc biệt của bài thơ.
- Kết thúc: Tổng kết lại cảm nhận về bài thơ.
2. Viết bài
- Cấu trúc đoạn văn nêu cảm nhận về một bài thơ tự do tương tự như cách trình bày chung (Bắt đầu, Phần chính, Kết thúc). Mỗi phần trong đoạn văn cần liên kết chặt chẽ với nhau về nội dung: giới thiệu về bài thơ và trình bày cảm nhận về nội dung, nghệ thuật một cách tổng quát. Chú ý sử dụng các phương tiện liên kết hợp lý để thể hiện mối quan hệ về nội dung.
- Lựa chọn từ vựng và cấu trúc câu phù hợp để diễn đạt chính xác cảm nhận về nội dung, nghệ thuật của bài thơ. Tuân thủ quy định về hình thức cho đoạn văn: Viết liên tục (không xuống dòng), câu đầu tiên lùi vào đầu dòng.
Bài viết mẫu
“Mây và sóng” là một trong những tác phẩm tiêu biểu của nhà thơ Ta-go. Bài thơ đã gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng. Em bé trong bài thơ được mời gọi đến một thế giới kỳ diệu “trên mây” và “trong sóng”. Sự hiếu kỳ của đứa trẻ được thể hiện qua những câu hỏi như: “Làm sao mình lên đó được?”, “Làm sao mình ra ngoài đó được?”. Tuy nhiên, tình yêu thương và sự nhớ nhà đã khiến em từ chối quyết liệt: “Làm sao mình rời xa mẹ mà đến đó?”, “Làm sao mình rời xa mẹ mà đi được?”. Em nhận ra rằng không gì hạnh phúc bằng việc được ở bên cạnh mẹ, dù có những cám dỗ hấp dẫn ở bên ngoài. Trong trò chơi tưởng chừng bình thường, em đóng vai trò của mây và sóng, trong khi mẹ là vầng trăng và bờ biển, che chở và bảo vệ con. Các dòng thơ tuyệt vời và mô tả chi tiết giúp lộ rõ cảm xúc của nhân vật. Ta-go đã sử dụng lời thoại và chi tiết kể chuyện tuần tự, lặp lại và biến hóa, kết hợp với hình ảnh giàu biểu tượng. Bài thơ là một câu chuyện cảm động về tình mẫu tử thiêng liêng, vĩnh cửu.
3. Chỉnh sửa bài viết
Chỉnh sửa bài viết theo các yêu cầu sau:
- Kiểm tra xem đoạn văn đã giới thiệu đúng về bài thơ, tác giả và trình bày được cảm nhận tổng quát về bài thơ chưa. Nếu chưa, cần bổ sung.
- Xác định các từ ngữ diễn đạt cảm nhận về các đặc điểm độc đáo của bài thơ từ cả hai khía cạnh nội dung và nghệ thuật, cũng như về tác dụng của thể thơ tự do. Thêm mới hoặc điều chỉnh nếu cần thiếu hoặc không phù hợp.
- Nếu những câu cuối đoạn không tóm tắt được cảm nhận tổng quát về bài thơ, hãy bổ sung thêm.