Buzz
Viết văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm nghệ thuật hoặc tác phẩm văn học là một chủ đề rất thú vị có trong sách giáo khoa Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo tập 2.
Nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm nghệ thuật hoặc văn học mang lại bài văn mẫu hay nhất của các bạn học sinh giỏi. Điều này cung cấp nhiều tư liệu học tập hữu ích, giúp học sinh củng cố kiến thức, nâng cao kỹ năng viết văn nghị luận. Bên cạnh đó, bạn có thể xem thêm: Viết văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm văn học.
Nghị luận về một vấn đề xã hội trong tác phẩm nghệ thuật hoặc văn học
Trong một xã hội suy tàn, chúng ta thường gặp những người có tính cách kỳ quặc, độc đáo, không chỉ gây sự tò mò mà đôi khi còn tạo ra sự rối loạn trong cuộc sống, mang lại nguy cơ cho những người xung quanh. Bê-li-cốp trong tác phẩm Người trong bao là một ví dụ điển hình về loại người như vậy. Trong việc viết truyện ngắn này, nhà văn đã đặt ra nhiều vấn đề gây tranh cãi trong xã hội cổ điển và hiện đại, khiến chúng ta phải suy ngẫm.
Đọc truyện, ta thấy thầy giáo Bê-li-cốp vừa là sản phẩm vừa là nạn nhân, một nạn nhân bi thảm của xã hội ngột ngạt dưới thời chế độ chuyên chế Nga Hoàng. Bê-li-cốp được mô tả như một bức chân dung kỳ lạ. Người này luôn mang vẻ bề ngoài lạ lùng, luôn đi giày cao su, cầm ô, mặc áo bành tô ấm cốt bông, giấu mặt dưới cổ áo bành tô, đeo kính râm, lỗ tai nhét bông, mỗi khi ngồi xe ngựa đều kéo mui, đồ đạc lúc nào cũng kỹ càng cất trong bao. Khi ngủ, hắn luôn che mặt bằng chăn… Áo quần của hắn luôn giống nhau dù thời tiết ra sao. Cái diện mạo này khiến độc giả thấy hài hước vì quá phi lý. Dường như cả con người của hắn 'cũng bị ẩn trong bao'. Ý niệm của Bê-li-cốp cũng được giấu vào bao. Hắn không nói những suy nghĩ của mình, mà tuân theo quy định, chỉ thị, dạy dỗ. Sự khô khan của Bê-li-cốp được tái hiện trong từng chi tiết nhỏ nhặt của Bu-rơ-kin như một bức tranh chậm rãi. Để tránh thực tế, Bê-li-cốp thường ca tụng quá khứ, mong muốn quay về những điều không tồn tại. Hắn chỉ quan tâm đến bản thân, một cuộc sống ích kỷ; không chỉ vậy, hắn ép buộc mọi người, mọi vấn đề xung quanh theo suy nghĩ cực đoan.
Bằng những hình ảnh và từ ngữ như hèn nhát, cô độc, máy móc, giáo điều, thu mình trong 'bao', trong vỏ ốc và cảm thấy an nhàn, mãn nguyện về cuộc sống ấy, ta có thể tóm tắt con người và tính cách của Bê-li-cốp. Mọi người trong trường và dân cư ở thành phố đều sợ hãi, căm ghét và tránh xa hắn. Khi Bê-li-cốp qua đời, mọi người thấy nhẹ nhõm, thoải mái, nhưng sau một tuần, nhiều người giống hắn xuất hiện. Cuộc sống không thay đổi nhiều. Bê-li-cốp không chỉ là một cá nhân cụ thể, mà đã trở thành biểu tượng của xã hội. Lối sống và kiểu người của Bê-li-cốp là phổ biến trong xã hội. Lối sống đó đã làm ô nhiễm không khí trong sạch, lành mạnh của đạo đức và văn hóa nước Nga thời bấy giờ.
Kết thúc truyện, tác giả dùng lời của bác sĩ I-van-nứt để bày tỏ quan điểm: 'Không thể sống mãi như thế'. Sê-khốp qua truyện ngắn này lên án mạnh mẽ 'kiểu người trong bao', 'lối sống trong bao' và hậu quả của chúng đối với hiện tại và tương lai của Nga; đồng thời cảnh báo và kêu gọi mọi người cần thay đổi cách sống, không thể sống tầm thường, hèn nhát, ích kỷ, vô vị và hủ lậu mãi như thế.
Đó là bài học về cách sống, vẫn còn có giá trị cho một số thanh niên hiện nay. Mặc dù Bê-li-cốp đã ra đi hơn một thế kỷ trước, nhưng 'kiểu người trong bao' và lối sống 'trong bao' vẫn tồn tại trong xã hội hiện đại. Vẫn có những người sống thu mình, hèn nhát, ích kỷ. Họ chỉ quan tâm đến bản thân, không chia sẻ, không giúp đỡ người khác. Họ sống cô độc, không tham gia vào hoạt động cộng đồng, không hy sinh cho lợi ích chung. Xã hội ngày nay cũng sinh ra những người vô cảm, lạnh lùng, làm việc như máy, không quan tâm đến suy nghĩ của người khác. Có nhiều thanh niên sống lạc hậu, không hòa nhập với cộng đồng... Mọi người đều có phần giống Bê Li cốp. Tất cả những biểu hiện của lối sống Bê Li cốp đều xuất hiện xung quanh ta, trong bạn, tôi và tất cả mọi người.
Tác hại của lối sống đó trong xã hội ngày nay là gì? Đó là điều mà mọi người cũng có thể nhận ra: nó ảnh hưởng sâu sắc, nặng nề tới những người xung quanh và cả xã hội.
Làm thế nào để loại bỏ lối sống đó khỏi cộng đồng? Điều quan trọng là phải thay đổi, loại bỏ môi trường đã sinh ra nó. Trong xã hội ngày nay, để loại bỏ lối sống Bê li cốp, mỗi người cần xây dựng cho mình một lối sống lành mạnh, dám thử thách, dám đấu tranh, dám chấp nhận cái mới, gần gũi, giúp đỡ những người sống hèn nhát. Đồng thời, chúng ta cần lên án, loại trừ lối sống đó, không được thờ ơ, vô cảm và thụ động như những người trong bao để không bị hạn chế bởi bản thân.
Đọc truyện Người trong bao, chúng ta cần hiểu rõ tác hại của lối sống Bê-li-cốp để xây dựng một lối sống lành mạnh, nhân ái, hòa đồng. Là học sinh, mỗi người cần phải rèn luyện lối sống đoàn kết, gắn bó với lớp, tích cực tham gia hoạt động tập thể để giao lưu, học hỏi, kết bạn. Đồng thời, cũng cần lắng nghe ý kiến góp ý của tập thể để hoàn thiện bản thân.
