Dàn ý chi tiết
1.Mở đầu
- Trích đoạn từ “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ đã giúp người đọc nhận thức về hậu quả của sĩ diện và ảnh hưởng của nó đến cộng đồng, xã hội chỉ thông qua việc đổi tên xã Hùng Tâm.
2. Thân bài
- Tình huống trong đoạn trích là gì? Có ai tham gia không?
+ Xã Hùng Tâm đã tổ chức cuộc họp thông báo về những thay đổi của xã.
+ Từ tên xã đến chức vụ của một số người.
+ Các nhân vật: Ông Nha, ông Độp, bà Độp, Văn Sửu, ông Thìn.
Các nhân vật này có điểm chung gì hay đại diện cho loại người như thế nào?
+ Nhân vật ông Chủ tịch xã Toàn Nha là biểu tượng của những người sống kiểu giả dối trong xã hội.
+ Ông Nha là một người rất giả dối và tham vọng một cách mù quáng.
+ Ông muốn phát triển nền kinh tế nhưng lại bỏ qua những thứ quan trọng cho cuộc sống của người dân.
+ Ông nói những điều cao siêu nhưng thực tế lại rất phũ phàng vì lời ông nói toàn là lời rỗng tuếch.
- Hành động và lời nói của các nhân vật được mô tả như thế nào?
+ Nhân vật trong đoạn trích thể hiện sự không tương xứng giữa bề ngoài và bên trong, giữa suy nghĩ và hành động, khiến hành động trở nên rất hài hước.
- Có chi tiết nào hài hước và vô lý gây cười được thể hiện trong đoạn trích không?
+ Ngôn ngữ của ông không phù hợp với một cuộc họp trang trọng.
+ Lời nói chứa rất nhiều từ ngữ không rõ ràng.
+ Ông Nha dùng những từ ngữ khoa học nhưng lại thể hiện sự thiếu hiểu biết của mình, như Trung tâm Công nghệ nhưng chỉ sản xuất pháo.
- Có xung đột nào trong đoạn trích không? Kết quả ra sao?
+ Văn bản phản ánh sự mâu thuẫn giữa cái xấu và cái tốt. Ông Nha tạo ra một bức tranh ảo về một xã phát triển và giàu mạnh nhưng thực tế lại đầy rẫy nghèo đói. Đó là sự tương phản giữa ảo tưởng và thực tế.
+ Kết quả là một loạt các chức vụ mới được tạo ra nhưng không có gì khoa học và đầy rối loạn.
3. Kết luận
- Văn bản Đổi tên cho xã đã nêu và chỉ trích một hiện tượng rất đáng lo ngại trong xã hội Việt Nam, đó là sĩ diện.
- Đoạn trích cũng sử dụng thủ đoạn trào phúng và phóng đại.
Văn bản ngắn Mẫu 1
Lưu Quang Vũ là một nhà soạn kịch nổi tiếng. Một trong những tác phẩm tiêu biểu của ông có thể kể đến Bệnh sĩ rất thú vị. Đặc biệt phải kể đến cảnh mở đầu - Đổi tên cho xã được trích trong vở kịch “Bệnh sĩ”.
Nội dung của đoạn trích Đổi tên cho xã đã tái hiện lại lễ đổi tên xã Cà Hạ thành Hùng Tâm. Xã Cà Hạ vốn là một làng quê nghèo, người dân sống hiền lành, chân chất nhưng ông Toàn Nha - chủ tịch xã lại là người háo danh, sĩ diện. Thay vì chăm lo, đổi mới để cuộc sống của người dân được no đủ, ông Toàn Nha chỉ quan tâm đến việc đặt ra những cái tên sang trọng. Việc đổi tên xã khiến chính quyền xã đã phân công lại nhiệm vụ cho từng người. Sau khi nghe phân công nhiệm vụ, chưa ai hiểu rõ được nhiệm vụ mình được giao là gì, mọi người bàn tán rất nhiều.
Rõ ràng ở đây có sự mâu thuẫn giữa hình thức bên ngoài và nội dung bên trong, giữa nhận thức và hành động của các nhân vật đã làm bật lên tiếng cười hài hước. Những tưởng việc đổi tên xã là vinh dự, là sẽ đem đến lợi ích cho cuộc sống của người dân. Nhưng tất cả đều chỉ là sự ảo tưởng, kéo theo vô vàn những thay đổi trớ trêu, chẳng hạn như ông Độp, một người không được xem trọng, lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Triệt sản gia súc xã Hùng Tâm. Ông Thình, người làm công việc phụ trong xã, lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ. Điều này làm cho việc làm của họ trở nên trái ngược với hiểu biết và năng lực thực tế.
Có thể thấy rằng, văn bản “Đổi tên cho xã” đã nêu lên và chỉ trích hiện tượng háo danh, thích khoe khoang, sĩ diện. Truyện đã gửi gắm bài học giá trị trong cuộc sống.
Văn bản siêu ngắn Mẫu 2
Văn bản Đổi tên cho xã (trích vở kịch Bệnh sĩ) của Lưu Quang Vũ truyền đạt một bài học quý giá về cuộc sống.
Nội dung văn bản kể về việc xã Cà Hạ đổi tên thành xã Hùng Tâm. Đồng thời, các vị trí chức danh của cán bộ trong xã cũng bị thay đổi. Các chức danh như “Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ”, “Chủ nhiệm công ty dịch vụ Thương nghiệp”, “Chủ nhiệm Trung tâm Chăn nuôi gia súc” ra đời. Thậm chí ông Độp - người chuyên đi hoạch lợn dạo cho cả hợp tác xã và xã khác - cũng được bổ nhiệm làm Chủ nhiệm Trung tâm Triệt sản gia súc. Ông Nha yêu cầu mọi người từ bỏ công việc cũ - những nghề thủ công như làm bánh, đan sợi tre, hay làm phấn viết bảng,... vì ông coi chúng không phải là “công nghệ”. Thay vào đó, ông muốn mọi người chuyển sang sản xuất pháo mặc dù không mang lại lợi ích kinh tế.
Đặc biệt trong vở kịch là nhân vật ông Toàn Nhà - một chủ tịch xã. Nhân vật này được mô tả với tính cách sĩ diện, thích khoe khoang. Dù là chủ tịch xã, nhưng ông không quan tâm đến việc thay đổi cuộc sống của người dân mà chỉ quan tâm đến bề ngoài. Sự không tương xứng giữa hình thức và bản chất, giữa suy nghĩ và hành động của ông Chủ tịch Toàn Nha tạo ra những tình huống hài hước và trớ trêu. Văn bản cũng phản ánh một cách trào phúng và hài hước về tác hại của hiện tượng “sĩ diện” trong xã hội. Tác phẩm cũng nhấn mạnh về sự tương phản giữa cái xấu và cái tốt, giữa ảo tưởng và thực tế, và tạo ra những tình huống trớ trêu và gây tiếng cười.
Do đó, văn bản Đổi tên cho xã trong vở kịch Bệnh sĩ của Lưu Quang Vũ đã gửi đến người đọc một thông điệp quý giá.
Văn bản siêu ngắn Mẫu 3
Trong đoạn trích “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ, chúng ta được làm quen với xã Hùng Tâm, nơi diễn ra một cuộc họp quan trọng để thông báo về những thay đổi của xã. Điều này giúp ta hiểu rõ tình huống của đoạn trích. Đoạn trích này cũng giới thiệu một số nhân vật quan trọng, trong đó ông Chủ tịch xã Toàn Nha nổi bật như một biểu tượng cho kiểu người thích sống giả dối trong xã hội.
Ông Toàn Nha là một người sống giả dối và tham vọng mù quáng. Ông ta có khao khát xây dựng và phát triển một xã khoa học để tỏ vẻ vang vọng và thể hiện vị trí của mình. Tuy nhiên, ông ta lại chỉ tìm hiểu một cách hời hợt, chưa có sự phân tích tình hình thực tế của xã mình. Ông Toàn Nha muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những thứ vốn là cần thiết cho cuộc sống của người dân nơi đây. Ông nói những từ ngữ khoa học, lố bịch như “Bây giờ làm ăn mới rồi, quy mô khoa học… Đâu muốn hoạn phải mang lợn đến tận trụ sở.” Tuy nhiên, những lời ông nói chỉ là sáo rỗng và không có giá trị thực tế. Ông thường phong chức một cách tràn lan, nhưng thực tế thì ông không có khả năng thực hiện những gì ông nói.
Trong đoạn trích này, ta thấy sự không tương xứng giữa bề ngoài và bản chất của nhân vật ông Toàn Nha. Ông ta được phong làm Chủ tịch xã và có chức vụ quan trọng nhưng lại không hiểu rõ nhiệm vụ của mình. Có những nhân vật khác cũng có sự không tương xứng giữa thực chất bên trong và hình thức bên ngoài, như ông Đốp và ông Thìn. Điều này khiến cho việc làm của họ trở nên lố bịch và hài hước.
Ngoài ra, ngôn ngữ của ông Toàn Nha không phù hợp với cuộc họp mang tính chất trang nghiêm. Ông ta sử dụng nhiều từ ngữ không rõ nghĩa và cách ông nói không chỉ làm cho người khác không hiểu ý của ông mà còn tạo nên tình huống hài hước.
Tuy nhiên, đoạn trích cũng thể hiện sự mâu thuẫn trong xã hội, sự tương phản giữa cái xấu và cái tốt. Ông Toàn Nha vẽ ra một tương lai đẹp cho xã nhưng thực tế lại làm cho người dân gặp nhiều khó khăn. Điều này thể hiện một hiện tượng nhức nhối trong xã hội Việt Nam, đó là thích sĩ diện và sự không tương xứng giữa hình thức và bản chất.
Tóm lại, đoạn trích “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ đã thành công trong việc phê phán tình huống thích sĩ diện và tạo ra những tình huống hài hước để làm nhấn mạnh sự mâu thuẫn và tương phản trong xã hội.
Bài tham khảo Mẫu 1
Trích từ vở kịch “Bệnh sĩ” của Lưu Quang Vũ, đoạn trích “Đổi tên cho xã” là một phần vô cùng độc đáo, thể hiện sự tài năng của tác giả trong việc xây dựng nhân vật và sử dụng ngôn ngữ. Phần này đã mạnh mẽ phê phán về hiện tượng 'sĩ diện' trong xã hội và thể hiện thái độ phê phán của tác giả đối với những người thiếu ý chí, thiếu thực tế và thiếu nghị lực.
Nội dung của đoạn trích miêu tả về ngày lễ đổi tên xã Cà Họ thành xã Hùng Tâm dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch xã Toàn Nhà, một người thích sĩ diện và háo danh. Toàn Nhà quyết định thay đổi tên của xã với hi vọng tạo ra sự thay đổi và phát triển. Tuy nhiên, ông ta thiếu đi ý chí và nghị lực, chỉ biết dựa vào người khác mà không tự tìm hiểu và sáng tạo.
Bên cạnh đó, nhân vật Văn Sửu cũng được mô tả là một người giỏi nịnh hót, luôn đồng tình với Toàn Nhà và góp phần làm cho tình hình trở nên trầm trọng hơn.
Đoạn trích này mạnh mẽ phê phán hiện tượng 'sĩ diện' trong xã hội và nhấn mạnh vào tầm quan trọng của ý chí, thực tế và nghị lực trong cuộc sống.
Tác giả Lưu Quang Vũ đã sử dụng thủ pháp nghệ thuật độc đáo, như thủ pháp trào phúng, để thể hiện rõ nhân vật Toàn Nhà và những hậu quả của sự thích sĩ diện.
Đoạn trích này là một cảnh báo đối với mỗi người về nguy hại của thái độ sĩ diện và tầm quan trọng của ý chí, thực tế và nghị lực trong cuộc sống hàng ngày.
Bài tham khảo Mẫu 2
Trích từ vở kịch “Bệnh sĩ” của Lưu Quang Vũ, đoạn trích “Đổi tên cho xã” tái hiện lại lễ đổi tên xã Cà Hạ thành xã Hùng Tâm, từ đó phê phán bệnh sĩ diện và nhấn mạnh vào tầm quan trọng của khiêm nhường và không khoa trương hình thức.
Nhân vật ông Toàn Nha trong đoạn trích là biểu tượng của bệnh sĩ diện. Là chủ tịch xã, ông là người mạnh mẽ nhất, nhưng lại bị ám ảnh bởi sĩ diện. Ông luôn mong muốn xã mình có cái tên cao quý hơn, chỉ để được nhìn nhận tính cách và vị thế. Vì vậy, ông quyết định thay đổi tên xã thành Hùng Tâm.
Cuộc họp thay đổi tên xã diễn ra trang trọng. Ông Toàn Nha chủ trì cuộc họp và mọi ý kiến đều ủng hộ ý kiến của ông. Cuối cùng, quyết định thay đổi tên xã được đưa ra.
Người viết tạo dựng hình ảnh của Toàn Nha rất thành công, là một ví dụ rõ ràng cho bệnh sĩ diện. Ông ta thích sĩ diện, muốn thu hút sự chú ý và quan tâm. Tuy nhiên, ông thiếu thực tế và không hiểu đúng về tình hình xã. Ông chỉ dựa vào Văn Sửu mà không có ý chí và sự sáng tạo.
Hình ảnh của Văn Sửu cũng được tạo ra rất sinh động, là người giỏi nịnh hót và luôn ủng hộ ý kiến của Toàn Nha.
Tác giả Lưu Quang Vũ đã phê phán mạnh mẽ về bệnh sĩ diện, làm rõ tác hại của nó trong xã hội và nhấn mạnh về ý chí và khiêm nhường.
Đoạn trích lên án mạnh mẽ thái độ sĩ diện và nhấn mạnh vào ý chí và khiêm nhường, làm nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sống thật với chính bản thân.
Bài tham khảo Mẫu 3
Trích từ vở kịch “Bệnh sĩ” của tác giả Lưu Quang Vũ, đoạn trích “Đổi tên cho xã” giúp độc giả nhận thức được hậu quả của bệnh sĩ diện và ảnh hưởng của nó đến cộng đồng, xã hội thông qua việc đổi tên xã Hùng Tâm.
Xã Hùng Tâm tổ chức cuộc họp thông báo về các thay đổi, trong đó ông Chủ tịch xã Toàn Nha là hình mẫu cho những người thích sĩ diện. Ông ta sống giả dối và tham vọng, mong muốn xây dựng một xã khoa học chỉ để tỏ ra với những xã khác và cấp trên. Tuy nhiên, ông thiếu hiểu biết về thực tế của xã và các quyết định của ông chỉ dựa trên ý kiến cá nhân mà thiếu phân tích sâu sắc.
Ngôn từ của ông không phù hợp với cuộc họp trang trọng, đôi khi mâu thuẫn giữa lời nói và hành động. Ông tuyên bố muốn phát triển nền kinh tế nhưng lại vứt bỏ các công việc quan trọng và tìm đến những việc không liên quan. Những từ ngữ khoa chương mà ông sử dụng chỉ là sự phản ánh của sự thiếu hiểu biết của ông về thực tế.
Ông Nha tạo ra một ảo tưởng về một xã phát triển nhưng thực tế lại là nghèo đói. Điều này làm nổi bật sự tương phản giữa lý tưởng và thực tế.
Đoạn trích “Đổi tên cho xã” đã phê phán mạnh mẽ về bệnh sĩ diện và sử dụng thủ pháp trào phúng. Ông Nha vẽ ra những bức tranh ảo về sự phát triển của xã nhưng thực tế lại là những lời nói vô nghĩa và giả dối.