Với việc viết văn nghị luận về một vấn đề xã hội ở trang 27, 28, 29, 30 của sách Ngữ văn lớp 10 Kết nối tri thức, học sinh sẽ dễ dàng trả lời các câu hỏi và soạn văn 10.
Viết văn nghị luận về một vấn đề xã hội (trang 27) - Kết nối tri thức
Thảo luận về các vấn đề xã hội đã trở thành một nhu cầu phổ biến và cần thiết của con người hiện đại. Khi thảo luận, chúng ta không chỉ thể hiện ý kiến cá nhân mà còn muốn thuyết phục người khác đồng ý với quan điểm của mình, từ đó đóng góp vào sự phát triển tích cực của cộng đồng và xã hội.
* Yêu cầu:
- Giới thiệu vấn đề xã hội cần thảo luận.
- Nêu rõ lí do lựa chọn và quan điểm cá nhân về vấn đề xã hội cần thảo luận.
- Bằng cách sử dụng hệ thống luận điểm chặt chẽ, hợp lý và chứng cứ chính xác, đầy đủ, chứng minh quan điểm của mình.
- Sử dụng yếu tố biểu cảm để tăng tính thuyết phục của văn bản.
- Khẳng định ý nghĩa của vấn đề cần thảo luận.
- Giải thích ý nghĩa của vấn đề cần thảo luận.
* Phân tích bài viết tham khảo:
Sống đơn giản – xu hướng của thế kỷ XXI
- Giới thiệu vấn đề cần thảo luận
- Phác thảo quan điểm của tác giả về vấn đề.
- Phát triển vấn đề thành các luận điểm.
- Tổng hợp các yếu tố luận điểm, biểu cảm…
- Xác nhận ý nghĩa của vấn đề cần thảo luận.
Trả lời câu hỏi:
Câu 1 (trang 29 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Nhan đề trực tiếp mô tả về hiện tượng được thảo luận trong bài: sống đơn giản; đồng thời đưa ra đánh giá tổng quát về hiện tượng - sống đơn giản là một xu hướng của thế kỷ 21.
Câu 2 (trang 29 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
- Điểm mạnh 1: Giải thích khái niệm “sống đơn giản” là gì.
- Điểm mạnh 2: Hướng dẫn cách thực hiện lối sống “sống đơn giản” như thế nào.
- Điểm mạnh 3: Phân tích ý nghĩa của việc sống một cuộc sống đơn giản.
- Điểm mạnh 4: Đánh giá tình trạng hiện tại của lối sống đơn giản.
Câu 3 (trang 29 sgk Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
- Bố cục hoàn chỉnh, bắt đầu bằng phần giới thiệu vấn đề, tiếp theo là phần phát triển thành các điểm mạnh, kết thúc bằng việc tái khẳng định ý nghĩa của vấn đề
- Xây dựng luận điểm mạch lạc, với các câu văn rõ ràng, kết hợp hợp lý giữa lý lẽ và minh chứng.
- Kết hợp các yếu tố luận điểm, biểu cảm, và mô tả một cách sáng tạo.
- Sử dụng ngôn từ khách quan, khoa học, và thuyết phục.
* Thực hành viết
Viết văn bản nghị luận về một vấn đề xã hội
1. Chuẩn bị viết
- Chọn một vấn đề gần gũi với thực tế hoặc một vấn đề mà bạn quan tâm và đã suy ngẫm lâu dài: Ví dụ, thái độ thờ ơ của con người đối với môi trường.
2. Tìm ý, lập dàn ý
a. Tìm ý:
- Vấn đề là gì? Tại sao chọn vấn đề đó? Vấn đề ấy có tác động như thế nào đến cá nhân và cộng đồng?
→ Tình trạng thờ ơ với môi trường vẫn đang gây ra nhiều tranh cãi, bởi nó quyết định hành động và cuộc sống của chúng ta.
- Quan điểm của bạn là gì về vấn đề này? Bạn dùng những lý lẽ, bằng chứng nào để bảo vệ quan điểm và thuyết phục người khác đồng ý với bạn?
→ Tôi thấy vẫn có nhiều người chưa đủ nhận thức về vấn đề môi trường. Điều này cần phải thay đổi để tránh những hậu quả xấu xa.
b. Lập dàn ý:
Phân chia các ý đã tìm được vào từng phần của bài viết theo hướng dẫn dưới đây:
- Mở đầu: Giới thiệu vấn đề - thái độ của con người đối với môi trường.
- Phần chính:
+ Đặt vấn đề.
+ Mô tả tình trạng môi trường hiện nay.
+ Nêu bày biểu hiện của thái độ thờ ơ của con người đối với môi trường.
+ Trình bày quan điểm và nhận thức cá nhân.
- Kết luận:
+ Xác nhận ý nghĩa của vấn đề.
+ Đưa ra sự quan trọng và trách nhiệm của từng cá nhân, cộng đồng trong giải quyết vấn đề.
Dàn ý tham khảo
* Mở đầu: Giới thiệu vấn đề - thái độ của con người đối với môi trường.
* Phần chính:
Ý 1: Giải thích môi trường là gì? Khẳng định thái độ của con người ảnh hưởng đến môi trường.
Ý 2: Thực trạng môi trường ngày nay.
Ý 3: Thái độ thờ ơ của con người đối với môi trường
- Biểu hiện của thái độ:
+ Con người thờ ơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên
+ Con người thờ ơ trước tình trạng suy thoái nghiêm trọng của môi trường (tóm gọn)
+ Thái độ thờ ơ đã khiến con người tiếp tục gây ra những hậu quả đáng tiếc cho môi trường
- Nguyên nhân của thái độ:
+ Con người không nhận thức được nguy hiểm khi môi trường suy thoái
+ Con người không nhận thức được trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường
+ Tiến bộ khoa học đương đại khiến con người lãng quên giá trị của tự nhiên
Ý 4: Cảnh báo nguy cơ của thái độ thờ ơ mà con người dành cho môi trường sống của mình.
Ý 5: Đánh giá thái độ và quan hệ với bản thân
* Kết bài:
+ Khẳng định ý nghĩa của vấn đề.
+ Đặt nặng vai trò và trách nhiệm của từng cá nhân, cộng đồng trong việc thay đổi thái độ đối với môi trường.
3. Viết
Viết bài theo kế hoạch đã đề ra.
* Bài viết tham khảo:
Dữ liệu thống kê từ các tổ chức khoa học trên thế giới chỉ ra rằng, kể từ năm 1960, mỗi giây trôi qua, hơn 1 hecta rừng bị tàn phá hoặc suy thoái nghiêm trọng do tác động của con người. Mỗi năm, trái đất mất đi từ một đến năm loài động, thực vật. Dường như, sự phát triển văn minh của nhân loại đang được trả giá bằng việc hủy hoại môi trường. Tuy nhiên, người dân hiện nay vẫn còn mất hứng thú, thờ ơ trước môi trường mà họ đang sống.
Môi trường: Bao gồm tất cả các yếu tố tự nhiên như đất đai, thực vật, động vật, khí hậu, v.v. ảnh hưởng đến cuộc sống của con người. Mặc dù cuộc sống ngày càng phát triển và nhiều phát minh mới được tạo ra để cải thiện chất lượng cuộc sống, nhưng một số hậu quả tiêu cực đối với môi trường cũng đi kèm. Những hậu quả này bao gồm sự ô nhiễm không khí, sự suy thoái của nguồn nước, và việc thu hẹp diện tích rừng.
Tuy nhiên, mặc dù nhận thức được vấn đề này, nhiều người vẫn chọn làm ngơ. Họ làm ngơ trước sự suy giảm của môi trường, không khí ô nhiễm, dòng sông đầy rác, tin tức về loài động vật tuyệt chủng, và các vấn đề môi trường khác. Họ cũng bỏ qua cả những lời cảnh báo từ người khác lo lắng cho môi trường này.
Thái độ lãng phí này đã dẫn đến sự hỗ trợ cho việc phá hủy môi trường. Mọi người không tiếc tay vứt rác vào các khu vực như ao hồ, sông biển và núi đồi. Câu chuyện về những ngọn núi rác trên đỉnh Everest là một minh chứng cho tất cả những bất lợi của con người - dù ta có vĩ đại đến đâu khi chinh phục đỉnh núi cao nhất thế giới, chúng ta vẫn chỉ là những kẻ 'hủy hoại môi trường, không có văn hóa' trong mắt thế hệ sau này.
Thái độ lãng phí bắt nguồn từ việc nhiều người không nhận ra trách nhiệm của bản thân đối với môi trường sống. Họ cho rằng bảo vệ môi trường chỉ là trách nhiệm của chính phủ, trong khi họ chỉ quan tâm đến việc sống thoải mái, giàu có và tiện nghi mà không để ý đến sự trong lành của môi trường. Hoặc họ có thể cho rằng việc tàn phá môi trường không quan trọng lắm vì tài nguyên tự nhiên là để con người sử dụng.
Thái độ lãng phí đối với môi trường là một sai lầm lớn, vì nếu tiếp tục những hành động đó, nước sẽ bị ô nhiễm đến mức không thể uống được, không khí sẽ đầy độc hại, hệ sinh thái sẽ bị suy giảm. Hậu quả nghiêm trọng hơn là con người sẽ phải đối mặt với các dịch bệnh do ô nhiễm môi trường gây ra, và nguy cơ tuyệt chủng cũng sẽ tăng lên.
Trong cuộc sống bận rộn này, ta vẫn có thể thấy những nỗ lực của các tổ chức bảo vệ môi trường, các hiệp ước về biến đổi khí hậu, hoặc những hành động nhỏ như việc thu gom rác. Mỗi hành động nhỏ đó có thể như một giọt nước, khi mỗi người đều đóng góp, chúng ta có thể tạo nên một dòng sông xanh. Bảo vệ môi trường là trách nhiệm của toàn bộ nhân loại, và để bắt đầu, chúng ta cần thay đổi thái độ lãng phí của mình.
Chỉnh sửa và hoàn thiện
Đọc lại bài viết, so sánh với các yêu cầu của thể loại bài viết và dàn ý đã lập để tìm ra các lỗi cần sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện bài viết. Có thể tự kiểm tra bài viết theo một số tiêu chí sau:
- Vấn đề xã hội được triển khai thành các luận điểm cụ thể.
- Các luận điểm, lập luận và bằng chứng đã được tổ chức một cách logic và được sử dụng một cách hiệu quả.
- Nội dung thể hiện quan điểm cá nhân về vấn đề được thảo luận một cách rõ ràng.
- Phong cách văn phong phù hợp với mục đích và đối tượng mà cần thuyết phục.
- Vị thế và giọng điệu được xác định rõ ràng, và lựa chọn ngôn từ phù hợp với mục tiêu và đối tượng mà cần thuyết phục.
- Bài viết đảm bảo tuân thủ các quy định về chính tả, không gây ra lỗi về từ ngữ và cấu trúc câu.
Soạn bài Viết một bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội
- Soạn bài Viết một bài văn nghị luận về một vấn đề xã hội một cách tỉ mỉ và linh hoạt nhất:
Viết một bài văn ngắn tả lại một vấn đề xã hội quan trọng nhất theo quan điểm của bạn: