Viết về cố đô Huế

Đề về cố đô Huế

Mẫu văn thuyết minh về cố đô Huế ấn tượng và độc đáo

I. Cấu trúc văn thuyết minh về cố đô Huế (Tiêu biểu)

1. Bắt đầu bài viết:

- Khám phá về quần thể di tích cố đô Huế.

2. Phần chính:

a. Vị trí, lịch sử hình thành và phát triển:
- Nằm dọc theo bờ sông Hương, tại trung tâm thành phố Huế, với diện tích hơn 500 ha.
- Đã từng là kinh đô của cả nhà Tây Sơn và nhà Nguyễn.

b. Kết cấu:

- Bao gồm ba phần chính là Kinh thành, Hoàng thành và Tử Cấm thành, mỗi phần có ba vòng thành tương ứng.

* Kinh thành Huế:
- Được xây dựng từ năm 1805, dưới thời vua Gia Long, Kinh thành Huế bao gồm nhiều công trình phụ và các lăng tẩm rải rác qua các đời vua.
- Nằm tại hai chi Bạch Yến và Kim Long của dòng sông Hương, khu vực này được xây dựng trên một mặt bằng gần vuông, bên ngoài được bao bọc bởi hệ thống tường thành với chu vi 10571 mét.
- Một số kiến trúc nổi bật: Kỳ Đài trường, Trường Quốc Tử giám, Điện Long An, Hồ Tịnh tâm, đình Phú Xuân.

* Hoàng thành:
- Được xây dựng vào năm 1804, Hoàng thành, còn được gọi là Đại Nội, nằm trên một mặt bằng hình vuông với diện tích khoảng 36 ha, được bao bọc xung quanh bởi tường thành.
- Ngọ Môn quan là cửa chính và lớn nhất, chỉ dành riêng cho vua và các sứ thần đi lại, nằm ở hướng Nam, có bình diện kiểu đài chữ U, bên trên đài đặt lầu Ngũ Phụng.
- Các công trình trong Đại Nội được đặt theo trục dọc đối xứng, các công trình dành cho vua thì đặt chính giữa, các công trình phụ đặt hai bên.

* Tử Cấm thành:
- Các công trình phục vụ đời sống và sinh hoạt của hoàng tộc như điện Cần Chánh, cung Trường Thọ, cung Khôn Thái, viện Thái Y, điện Quang Minh, Điện Trinh Minh, Điện Trung Hòa,...
- Công trình phục vụ việc thờ tự như Thế Miếu, Triệu Tổ Miếu, Hoàng Khảo Miếu, điện Hoàng Nhân...

3. Kết bài:

Nêu cảm nhận mới mẻ về Huế, thành phố cổ kính.

II. Bài văn mẫu Thuyết minh về cố đô Huế (Chuẩn)

'Tứ bề núi che phủ mây phong, tạo bóng trăng trên bầu trời cổ kính, và những hàng cây tùng Vạn Niên.' Đây chính là bức tranh sống động nhất khi mô tả về cố đô Huế - nơi lưu giữ những di tích có tuổi đời hàng trăm năm. Nơi đây chứng kiến những thăng trầm của triều đại Nhà Nguyễn, đồng thời là bản chứng nhân cho sự kết thúc của chế độ quân chủ chuyên chế kéo dài hàng ngàn năm tại Việt Nam. Với vẻ cổ kính và những công trình kiến trúc độc đáo, cố đô Huế giữ lại hình ảnh hoàn chỉnh về lối sống của các vị vua xưa. Ngày nay, cố đô Huế thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Cố đô Huế bao gồm một quần thể di tích rộng lớn, nằm ven dòng sông Hương tươi đẹp, ngay tại trung tâm thành phố Huế với diện tích hơn 500 ha. Ban đầu, Huế được chọn làm kinh đô của nhà Tây Sơn trong khoảng 14 năm. Sau chiến thắng của Nguyễn Ánh trước nhà Tây Sơn, Huế trở thành kinh đô của nhà Nguyễn, kéo dài suốt 142 năm. Thời vua Nguyễn, Huế chứng kiến nhiều công trình kiến trúc được xây dựng và trùng tu, tạo nên một kinh thành tráng lệ, lấp lánh bên dòng sông Hương dịu dàng. Các công trình trong cố đô Huế thể hiện rõ lối kiến trúc truyền thống của Huế, kết hợp với ảnh hưởng của kiến trúc Trung Quốc và chút kiến trúc phương Tây. Mặc dù có sự ảnh hưởng của Pháp, nhưng cố đô Huế vẫn giữ được nguyên tắc phong thủy Đông Á, tạo ra sự cân bằng hài hòa giữa kiến trúc nhân tạo và thiên nhiên. Đến những thời đại sau cùng của triều đại nhà Nguyễn, với sự xuất hiện của lối kiến trúc Pháp, cố đô Huế càng trở nên đa dạng và phong cách hóa, với những công trình như tòa Khâm sứ, An Định cung, Ứng lăng, mộ vua Đồng Khánh,...

Cổ đô bao gồm ba thành phần chính là Kinh thành, Hoàng thành và Tử Cấm thành, với ba vòng thành tương ứng. Kinh thành Huế là vòng ngoài cùng chứa đựng nhiều công trình phụ và các lăng tẩm được xây dựng rải rác khắp nơi qua các triều đại vua. Được khởi công xây dựng từ năm 1805 dưới triều vua Gia Long, nằm trên hai bờ Bạch Yến và Kim Long của dòng sông Hương. Quá trình xây dựng kéo dài cho đến năm 1823 mới coi như hoàn tất.

Kinh thành Huế nằm trên một mặt bằng gần vuông, hơi khum hình cánh cung, bên ngoài được bọc bởi hệ thống tường thành có chu vi 10571 mét theo lối kiến trúc Vauban kết hợp với 24 pháo đài phòng thủ, 10 cửa chính và một cửa phụ. Hệ thống hào nước phòng thủ uốn quanh chân thành. Trong vòng Kinh thành Huế, Kỳ Đài trường, còn được gọi là cột cờ, nổi bật trước Ngọ Môn quan, là chứng nhân của biết bao biến cố trong lịch sử. Trường Quốc Tử giám, trường đại học phong kiến duy nhất còn tồn tại đến ngày nay. Ngoài ra, Điện Long An được đánh giá là một trong những công trình cung điện đẹp nhất của cổ đô Huế, với lối kiến trúc thanh nhã, đảm bảo sự lộng lẫy, nguy nga của hoàng gia. Hồ Tịnh tâm và đình Phú Xuân cũng là những công trình phụ nổi bật trong Kinh thành Huế.

Bên trong Kinh thành là Hoàng thành Huế, hay còn được biết đến với tên gọi phổ biến là Đại Nội, được xây dựng từ năm 1804 trên một mặt bằng hình vuông, diện tích khoảng 36 ha. Đại Nội được bao quanh bởi tường thành, với 4 cổng ra vào bao gồm Ngọ Môn, Hòa Bình, Hiển Nhân, Chương Đức. Ngọ Môn quan là cổng chính và lớn nhất, dành riêng cho vua và các sứ thần đi lại, cũng là biểu tượng của Đại Nội Huế. Cổng nằm ở hướng Nam, có bình diện kiểu đài chữ U, đài đặt lầu Ngũ Phụng, được chạm trổ tinh tế, với khung gỗ lim 100 cột chẵn, mái chính lợp ngói lưu ly vàng, mái phụ lợp mái lưu ly xanh, tạo nên vẻ thanh thoát, tinh tế, nhưng vẫn giữ được sự sang trọng, uy nghiêm nơi cấm cung. Các công trình trong Đại Nội được xếp theo trục đối xứng, các công trình dành cho vua nằm chính giữa, các công trình phụ ở hai bên. Từ Ngọ Môn quan, bước vào là Thái Hòa điện, coi như trung tâm quyền lực dưới triều Nguyễn, là nơi diễn ra các buổi thượng triều nghị sự và tổ chức các lễ nghi quan trọng.

Ngay sau Thái Hòa điện là Tử Cấm thành, bao gồm nhiều công trình phục vụ cuộc sống và sinh hoạt của hoàng tộc như điện Cần Chánh, cung Trường Thọ, cung Khôn Thái, viện Thái Y, điện Quang Minh, Điện Trinh Minh, Điện Trung Hòa,... Cũng có các công trình thờ tự như Thế Miếu, Triệu Tổ Miếu, Hoàng Khảo Miếu, điện Hoàng Nhân. Có thể nói rằng hầu hết các công trình quan trọng của cổ đô đã hoàn thành trong thời Gia Long. Đến triều Minh Mạng, ông tiếp tục bổ sung và hoàn thiện những công trình phụ khác như lầu Minh Viễn, sở Thượng Thiện, Đông Các, nhà hát Duyệt Thị, đúc Cửu Đỉnh... Đến thời Thiệu Trị, có thêm một số công trình như vườn Cơ Hạ, nhà hát Tịnh Quan, hoàn thiện Lục Viện và cung Trường Sanh.