Viettel Post, VinFast sử dụng robot thay vì con người, tương lai theo dự báo của ông Hoàng Nam Tiến không còn xa: Robot làm việc 24/24, không đòi lương tháng 13, không cần nghỉ đi vệ sinh

Theo dự báo của ông Hoàng Nam Tiến, người ta thậm chí sẽ phải đối mặt với áp lực ngay tại ngôi nhà của mình khi việc nấu ăn và giặt giũ cũng sẽ được robot thực hiện. Robot có khả năng thực hiện mọi công việc, thậm chí còn giỏi hơn con người.

Hãng điện tử hàng đầu thế giới Samsung Electronics gần đây đã gây chú ý với kế hoạch xây dựng 'nhà máy không có nhân công' tại Hàn Quốc, dự kiến sẽ thực hiện vào năm 2030 sớm nhất. Theo kế hoạch, tất cả các quy trình trong 'nhà máy trí tuệ nhân tạo' này sẽ được tự động hóa và chỉ cần ít nhân viên nhất có thể để giám sát các quy trình sản xuất.

Trong khi nhà máy không có nhân công vẫn cần thời gian để hoàn thiện, thực tế tại Việt Nam, robot và các công nghệ tiên tiến cũng đang được áp dụng trong nhiều quy trình, giúp giảm đáng kể nhân sự và chi phí.

Vào giữa tháng 1/2024, Viettel Post đã triển khai 200 robot AGV tự hành vào quy trình chia chọn hàng hoá thay cho lao động nhân. Là một trong những công ty logistics hàng đầu tại Việt Nam sử dụng robot tự hành, Viettel Post đã nâng mức độ tự động hóa trong quy trình chia chọn hàng lên 99%, đồng thời tỷ lệ lỗi gần như bằng 0. Nhờ tự động hoá, doanh nghiệp này cũng đã giảm được 60% lao động.

Trong khi đó, nhà máy ô tô VinFast ở Hải Phòng cũng đang áp dụng hàng nghìn robot. Ví dụ, xưởng hàn thân xe được thiết kế và trang bị dây chuyền bởi các đối tác hàng đầu như FFT, EBZ, HIROTEC, sử dụng khoảng 1.200 robot do ABB sản xuất. Khu vực hoàn thiện lốp xe có mức tự động hoá lên đến 95% với máy móc thiết bị hiện đại, hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng, được cung cấp bởi nhà cung cấp Hoffmann (Cộng hòa Liên bang Đức).

Nhà máy Pin VinES ở Hà Tĩnh, bắt đầu sản xuất thương mại từ tháng 8/2023, cũng có tỷ lệ tự động hoá khá cao, sử dụng hệ thống robot tiên tiến, giảm được 80% lao động, tăng hiệu suất làm việc lên 200%.

Robot giá rẻ hơn, không yêu cầu lương tháng 13, không cần nghỉ đi vệ sinh

Từ năm 2021, tỷ phú Elon Musk - chủ tịch Tesla, đã phát triển mẫu robot hình người, được gọi là Optimus. Robot này có chiều cao và cân nặng tương đương với một người bình thường, trang bị màn hình trên mặt để hiển thị thông tin. Nó có thể di chuyển tới tốc độ tối đa 8 km/h, vận chuyển hàng hóa lên tới 20 kg, nâng vật nặng lên tới 68 kg hoặc giữ vật nặng lên tới 4,5 kg với tay robot. Việc nhận biết môi trường xung quanh được thực hiện thông qua 8 camera và máy tính Full Self Driving.

Tỷ phú Elon Musk cũng dự đoán rằng tỷ lệ robot hình người tích hợp trí tuệ nhân tạo của hãng so với con người 'có thể lớn hơn 1:1' trong tương lai. Tức là số lượng robot có thể nhiều hơn con người. 

Trong sự kiện 'Ngày hội khoa học công nghệ 2024', ông Hoàng Nam Tiến - Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT cũng chia sẻ quan điểm về robot Optimus: 'Trước đây, robot cần được huấn luyện cẩn thận mới có thể làm việc, nhưng giờ đây, robot của Elon Musk tự học. Chúng học tất cả điều tốt đẹp chúng ta làm, học từ sai lầm của chúng ta và tự động làm tốt hơn. Chúng có thể hoạt động 24/7, với giá thuê chỉ 2,5 USD/giờ. Trong cuộc đua về lợi thế lao động giá rẻ, chúng ta không còn dẫn đầu nữa'.

Tại một buổi thảo luận khác, ông Hoàng Nam Tiến nhận định, 4 năm trước, nhiều người cười chế nhạo khi ông nói về tương lai robot thay thế con người. Nhưng đây giờ đã trở thành hiện thực. Những con robot trước đây có giá 400.000 USD, giờ chỉ còn 30.000 USD. Chúng làm việc liên tục 24/7 mà không cần nghỉ, không đòi lương tháng 13.

Thực tế, robot AGV tự hành của Viettel Post hoạt động trong môi trường tối, không cần điều hòa để tiết kiệm điện năng. Tỷ phú Musk cũng từng tuyên bố rằng, nếu robot được sản xuất hàng loạt, chúng 'có thể' có giá dưới 20.000 USD, tương đương khoảng 490 triệu đồng. 

Việc này sẽ đưa nhiều người, cả công nhân và tầng lớp tri thức đối diện với nguy cơ mất việc do bị robot thay thế. Theo ông Tiến, hàng chục nghìn công nhân hiện nay và trong tương lai khoảng 2,7 triệu công nhân trong ngành dệt may, da giày, lắp ráp sẽ mất việc. 2,7 triệu công nhân này trong 5-7 năm tới cần đào tạo lại từ đầu để có việc làm mới. Trong khi đó, nhóm người mà ông gọi là 'tầng lớp vô dụng' mới, dù được đào tạo cẩn thận, có bằng Thạc sĩ, Tiến sĩ, nhiều năm kinh nghiệm vẫn có thể bị thay thế. Phó Chủ tịch Hội đồng trường Đại học FPT chỉ ra rằng nhiều ngành nghề, công việc sẽ giảm sút nhanh chóng khoảng 50% trong tương lai, bao gồm: giáo viên; chăm sóc khách hàng; bác sĩ, dược sĩ; kiểm toán, kế toán; bảo vệ, cảnh sát; chuyên gia.

'Điều này thực sự là nỗi lo sợ của tôi. Hàng triệu người có nghề nghiệp, đào tạo cẩn thận sẽ mất việc. 'Tầng lớp vô dụng' này sẽ chịu áp lực trong chính ngôi nhà của mình khi nấu ăn cũng có robot, giặt giũ cũng có robot. Robot làm tất cả mọi việc, kiếm tiền cũng giỏi hơn mình', Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT chia sẻ.