VinFast kỷ niệm một năm niêm yết tại Mỹ: Những bước tiến lớn và thách thức cần vượt qua

Dưới sự chỉ đạo của tỷ phú Phạm Nhật Vượng, VinFast đã đạt được những thành tựu đáng kể kể từ khi niêm yết tại Mỹ vào ngày 15/8/2023, nhưng vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức.

Ngày 15/8/2023, cổ phiếu VFS và chứng quyền VFSWW của VinFast Auto Ltd. đã chính thức được giao dịch trên sàn Nasdaq Global Select Market. Đây là một cột mốc quan trọng khi một doanh nghiệp Việt Nam thành công niêm yết và gây ấn tượng lớn trên thị trường chứng khoán Mỹ.

Sau khi Tổng Giám đốc VinFast toàn cầu, bà Lê Thị Thu Thủy, thực hiện cú rung chuông, phiên giao dịch đầu tiên của VFS trên Nasdaq bắt đầu với giá 22 USD/cp. Cổ phiếu này đã tăng vọt và kết thúc phiên đầu tiên ở mức 37,06 USD/cp (tăng 68,45% so với giá mở cửa), với vốn hóa đạt hơn 85 tỷ USD.

Sự tăng trưởng này đã giúp VinFast vượt qua nhiều tên tuổi lớn như Li Auto, NiO, Rivian,… và trở thành nhà sản xuất xe điện lớn thứ hai thế giới. Đây cũng là mức vốn hóa cao nhất mà một doanh nghiệp Việt Nam từng đạt được, bằng tổng giá trị của 10 công ty lớn nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam, bao gồm cả các ngân hàng.

Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau vào ngày 28/8, vốn hóa của VinFast đã đạt đỉnh 191 tỷ USD và thậm chí vươn lên vị trí thứ ba trong danh sách các nhà sản xuất ô tô giá trị nhất toàn cầu. Công ty còn lọt vào top 100 doanh nghiệp toàn cầu.

Tại thời điểm mới niêm yết, bà Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch HĐQT của VinFast, đã chia sẻ: 'Mức vốn hóa hiện tại là một bất ngờ, nhưng chúng tôi tin rằng giá trị của công ty còn lớn hơn thế. Những thành tựu bước đầu của VinFast là động lực để tiếp tục chinh phục thế giới.'

Hiện tại, cổ phiếu VFS đang giao dịch ở mức 4 USD/cp, với vốn hóa thị trường đạt 8,6 tỷ USD, thấp hơn so với nhiều doanh nghiệp trong nước.

Dù niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ để huy động vốn, bà Lê Thị Thu Thủy, Chủ tịch HĐQT VinFast, đã cho biết công ty không chịu áp lực lớn trong việc tìm nguồn tiền nhờ sự hỗ trợ từ công ty mẹ Vingroup và đặc biệt là từ tỷ phú Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch HĐQT Vingroup và người sáng lập VinFast.

Trong một cuộc phỏng vấn vào tháng 6/2024, tỷ phú Phạm Nhật Vượng cho biết toàn bộ nguồn lực của Vingroup hiện đang được tập trung cho VinFast.

Để thực hiện tầm nhìn của mình, vào tháng 1/2024, tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã chính thức chuyển từ vai trò Chủ tịch HĐQT sang vị trí Tổng Giám đốc VinFast, thay thế bà Lê Thị Thu Thủy. Ông sẽ trực tiếp điều hành các hoạt động bao gồm sản xuất toàn cầu, bán hàng và chiến lược thị trường.

Ngay lập tức, tỷ phú Phạm Nhật Vượng đã triển khai nhiều chiến lược hỗ trợ VinFast. Vào cuối năm 2023, ông đã chuyển nhượng 99,8% vốn của CTCP Giải pháp Năng lượng VinES cho VinFast. Sau sáp nhập, VinFast sẽ kiểm soát công nghệ pin và chuỗi sản xuất, nâng cao lợi thế cạnh tranh và giảm chi phí.

Thêm vào đó, vào tháng 3/2024, ông Vượng đã thành lập công ty Phát triển trạm sạc toàn cầu V-GREEN để hỗ trợ VinFast mở rộng ra thị trường quốc tế. Công ty này được tách ra từ bộ phận phát triển trạm sạc của VinFast, hoạt động độc lập để phát triển mạng lưới trạm sạc toàn cầu cho hãng, giúp VinFast tập trung vào sản xuất xe mà không cần đầu tư vào trạm sạc.

Ông Vượng cũng đã thành lập hãng taxi công nghệ Xanh SM.

Điểm nổi bật nhất là sự hỗ trợ tài chính từ ông Phạm Nhật Vượng. Ông đã tài trợ 1 tỷ USD cho VinFast và Vingroup cũng sẽ cấp thêm 500 triệu USD. Đặc biệt, vào tháng 4/2024, ông Vượng đã gây chấn động khi công bố sẽ tài trợ thêm 1 tỷ USD.

Theo số liệu từ DeelStreetAsia, từ năm 2017 đến 2023, VinFast đã nhận tổng cộng 11,4 tỷ USD từ Vingroup, các công ty liên kết, tổ chức tín dụng và tỷ phú Phạm Nhật Vượng.

Theo tin từ Reuters vào tháng 2/2024, VinFast dự định tăng tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng trên Nasdaq từ 2% hiện tại lên 10% đến 20% vào cuối năm, nhằm thu hút thêm nhà đầu tư.

Sau khi niêm yết tại Mỹ, VinFast đã có những bước tiến trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Trong năm qua, hãng vẫn coi Việt Nam là thị trường trọng điểm và tập trung vào thị trường này.

Tại Việt Nam, VinFast đã triển khai một chính sách đặc biệt. Từ ngày 1/7/2024 đến ngày 1/7/2025, ô tô điện VinFast sẽ được sạc miễn phí tại các trạm sạc V-Green và bãi đỗ thuộc hệ sinh thái Vingroup.

Cư dân Vinhomes sở hữu ô tô điện VinFast sẽ được sạc miễn phí tại các bãi đỗ của Vinhomes trong 2 năm. Nếu chủ xe có nhà riêng tại Vinhomes và muốn lắp trụ sạc tại nhà, VinFast sẽ hỗ trợ lắp đặt với khoản hỗ trợ lên đến 10 triệu đồng.

Đây là một động thái “táo bạo” của VinFast. Hiện tại, các trạm sạc của VinFast phủ sóng toàn quốc và không cho phép hãng xe khác sử dụng. Nhờ chính sách này, chủ xe điện VinFast có thể tiết kiệm vài chục triệu đồng trong năm tới.

'Tôi sẽ đầu tư thêm 10.000 tỷ để gấp ba lần số trạm sạc tại Việt Nam', tỷ phú Phạm Nhật Vượng tuyên bố tại cuộc họp ĐHCĐ thường niên 2024 của Vingroup. Ông cho biết việc mở rộng trạm sạc sẽ giúp người dân yên tâm khi mua xe điện. Theo báo cáo, trên 90% người dân đi dưới 100km mỗi ngày, trong khi xe điện VinFast có thể chạy từ 400km đến 500km tùy loại, nên sạc tại nhà đủ đáp ứng nhu cầu.

Ngay sau khi niêm yết, VinFast đã thu hút sự chú ý với việc ra mắt mẫu xe điện mini VF3. Mẫu xe này không chỉ gây ấn tượng với thiết kế nhỏ gọn và đẹp mắt, mà còn nổi bật với mức giá hợp lý từ 240 triệu đồng. 

VinFast đã nhận được hơn 28.000 đơn đặt hàng chỉ trong 3 ngày đầu mở bán. Sự thành công này có thể giúp hãng hoàn thành kế hoạch giao 80.000 xe trong năm nay, tăng đáng kể sản lượng so với năm 2023. 

Không chỉ tập trung vào thị trường nội địa, VinFast còn mở rộng xuất khẩu ra toàn cầu. Trong năm qua, công ty đã ký kết thỏa thuận xuất khẩu xe tới Trung Đông, Ấn Độ, Đông Nam Á, Châu Âu, và Châu Phi. Hãng cũng liên tục hợp tác với các nhà phân phối để mở đại lý ở nước ngoài. 

Theo báo cáo của công ty nghiên cứu thị trường Counterpoint, tính đến nửa đầu năm 2024, VinFast đang giữ vị trí thứ hai về thị phần xe điện tại Đông Nam Á.

Đặc biệt, VinFast đang lên kế hoạch đầu tư xây dựng nhà máy tại Ấn Độ và Indonesia. Cả hai dự án này đã được khởi công, trong khi kế hoạch xây dựng nhà máy tại Mỹ bị trì hoãn. Các nhà máy này sẽ giúp VinFast tận dụng các chính sách hỗ trợ cho xe điện từ Indonesia và Ấn Độ, từ đó giảm giá thành xe. 

Theo DeelStreetAsia, VinFast đặt mục tiêu mở rộng mạng lưới phân phối ra 50 quốc gia vào cuối năm và dự kiến sẽ tìm thấy nhiều cơ hội tại thị trường châu Á, nơi các Chính phủ đang tích cực khuyến khích phát triển chuỗi cung ứng xe điện nội địa.

Ông Joshua Cobb, chuyên gia phân tích ô tô cao cấp tại BMI, cho rằng việc tạm hoãn xây dựng nhà máy tại Mỹ có thể làm chậm quá trình xâm nhập thị trường Bắc Mỹ của VinFast. Tuy nhiên, đây là sự lựa chọn hợp lý nhất ở thời điểm hiện tại, giúp công ty có thêm thời gian chuẩn bị và tăng khả năng thích ứng với biến động của thị trường xe điện.

Về lâu dài, VinFast đặt mục tiêu đạt điểm hòa vốn EBITDA từ năm 2026, với khả năng tạo lợi nhuận trong tương lai. Mặc dù một số thị trường đã có lợi nhuận, nhưng điều này không bao gồm khấu hao, chi phí tài chính và chi phí khác. Công ty dự kiến sẽ dần dần tính các chi phí này vào giá xe, với dòng tiền dự kiến sẽ dương từ năm 2026.

Dù đã có những bước tiến đáng kể, VinFast vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Được thành lập vào năm 2017 bởi tỷ phú Phạm Nhật Vượng, hãng xe này đã đặt mục tiêu trở thành một trong những nhà sản xuất ô tô hàng đầu Đông Nam Á và gây ấn tượng mạnh trong ngành công nghiệp ô tô.

Một cột mốc quan trọng đến với VinFast tại triển lãm ô tô CES 2022 (Mỹ) đầu tháng 1/2022, khi Chủ tịch HĐQT Lê Thị Thu Thủy thông báo công ty sẽ trở thành hãng xe điện hoàn toàn vào cuối năm 2022. Đây là một thông tin quan trọng, đánh dấu bước ngoặt trong chiến lược phát triển của VinFast theo lãnh đạo cao cấp của Vingroup.

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch HĐQT Vingroup kiêm Tổng Giám đốc VinFast, có một tầm nhìn lớn đối với hãng xe điện này. 

VinFast hiện vẫn đang chờ đợi ngày có lãi.

Trong năm 2023, doanh số của VinFast đã tăng mạnh so với năm trước. Đến nửa đầu năm 2024, công ty đã bàn giao gần 22.000 xe điện, tăng 92% so với cùng kỳ năm ngoái.

Mục tiêu của VinFast trong năm 2024 là bàn giao khoảng 80.000 xe ô tô điện cho khách hàng.

VinFast vừa quyết định hoãn việc khánh thành nhà máy trị giá 4 tỷ USD tại Bắc Carolina từ năm 2025 đến năm 2028. Công ty cho biết: 'Quyết định này giúp tối ưu hóa việc phân bổ vốn và quản lý chi tiêu ngắn hạn hiệu quả hơn, tập trung nhiều nguồn lực hơn vào các mục tiêu tăng trưởng ngắn hạn và củng cố hoạt động hiện tại'.

Đã có một số đối tác tham gia mua cổ phiếu VFS.

Điển hình là Yorkville đã chi 49 triệu USD để chuyển đổi trái phiếu của Vingroup thành cổ phiếu VFS và thêm 51 triệu USD để mua cổ phiếu từ cổ đông Asian Star. Gotion, nhà cung cấp pin xe điện lớn của Trung Quốc, cũng đã mua 15 triệu cổ phiếu VFS với giá 10 USD/cp.

Hiện tại, các cổ đông liên quan đến tỷ phú Phạm Nhật Vượng vẫn sở hữu gần 98% cổ phần của VinFast, trong khi tỷ lệ cổ phiếu tự do chuyển nhượng (Free-float) trên thị trường vẫn còn rất thấp.

Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2024 của Vingroup, ông Phạm Nhật Vượng khẳng định rằng xe điện sẽ trở thành xu hướng bền vững trong tương lai. Công nghệ pin mới sẽ làm giảm giá thành, giúp xe điện cạnh tranh trực tiếp với xe xăng. Hiện tại, xe điện của VinFast có giá rẻ hơn xe xăng cùng phân khúc và sở hữu nhiều công nghệ tiên tiến hơn.

Theo ông Phạm Nhật Vượng, chi phí thuê pin và sạc điện của xe điện hiện tại có thể thấp hơn đến 40-50% so với xe xăng, đồng thời chi phí bảo trì cũng giảm. Điều này cho thấy xe điện VinFast đang cạnh tranh mạnh mẽ với xe xăng.

Xe điện không chỉ tối ưu chi phí mà còn bảo vệ môi trường. Ông Phạm Nhật Vượng nhấn mạnh: 'Hãy tưởng tượng nếu toàn quốc đều sử dụng xe điện, môi trường sẽ sạch hơn bao nhiêu. Xe điện là một phần quan trọng giúp các thành phố lớn trở nên xanh sạch hơn.'