VinFast sẽ sớm giới thiệu mẫu xe bán tải chạy điện - chiến lược táo bạo để cạnh tranh tại thị trường Mỹ?

Xe bán tải điện được xem là xu hướng tương lai của thị trường xe hơi Mỹ. Với khát vọng thâm nhập thị trường tiềm năng này, VinFast dự kiến sản xuất dòng xe bán tải hoàn toàn điện.

Theo thông tin từ Reuters, tại một sự kiện của Hiệp hội Báo chí Ô tô ở Detroit vào ngày 23/6, Craig Westbrook, Giám đốc Dịch vụ của VinFast Mỹ, cho biết VinFast đang tập trung vào việc tung ra thị trường Mỹ dòng xe SUV chạy điện vào cuối năm nay, và dự án mở rộng sang các loại xe khác cũng được tính đến.

'Chúng tôi muốn đáp ứng nhu cầu của thị trường. Nếu chúng tôi nhận thấy cần thiết và phù hợp với thương hiệu của mình, chúng tôi hoàn toàn có thể thực hiện. Đó là điều chúng tôi sẽ cân nhắc', ông Craig Westbrook trả lời khi được hỏi về việc có kế hoạch sản xuất xe bán tải hoàn toàn điện của VinFast hay không.

Tại thị trường Mỹ, Ford Motor Co, Rivian và General Motors Co hiện đang phân phối các mẫu xe bán tải chạy điện, trong khi Tesla cũng dự kiến bắt đầu sản xuất mẫu xe bán tải Cybertruck vào giữa năm 2023.

Trong số đó, các mẫu xe nổi bật như: GMC Hummer EV Pickup (80.000 - 110.295 USD), Rivian R1T (67.500 - 73.000 USD), Ford F-150 Lightning (39.974 - 90.000 USD) và Tesla Cybertruck (39.900 - 69.900 USD).

Bắt đầu sản xuất xe điện tại Việt Nam từ cuối năm ngoái, VinFast cũng công bố sẽ sản xuất xe điện hoàn toàn từ cuối năm 2022. Ông Westbrook cũng tiết lộ kế hoạch sản xuất ô tô tại nhà máy ở bang Bắc Carolina bắt đầu từ tháng 7/2024. Nhà máy này dự kiến có công suất tối đa 150.000 xe mỗi năm, chuyên sản xuất các mẫu VF 8 và VF 9.

Theo thông tin từ ông Westbrook, VinFast đã nhận được gần 8.000 đơn đặt hàng trước cho các mẫu VF8 và VF9 tại Mỹ và khoảng 40.000-50.000 đơn trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam, Châu Âu và Canada.

Tại thị trường Mỹ, các mẫu xe VF 8 và VF 9 của VinFast được bán với giá khởi điểm lần lượt là 40.700 USD và 55.500 USD nhưng chưa bao gồm chi phí thuê pin điện. Theo ông Craig Westbrook, VinFast cũng sẽ cung cấp tùy chọn mua pin kèm xe từ năm 2024, hãng mong muốn người mua sẽ phân bổ số lượng giống nhau giữa việc thuê pin và mua hoàn toàn.

Xe bán tải điện được xem là tương lai của thị trường xe hơi Mỹ. Vào những năm 1990, các mô hình xe điện trong tương lai được mô tả giống như chiếc EV1 của General Motors: nhỏ gọn, không có lưới tản nhiệt và một thiết kế mềm mại nhưng với tính khí động học cao thay vì chỉ là phong cách thiết kế.

Gần 30 năm sau đó, khi xe điện thực sự trở thành 'sự bình thường mới' trong ngành công nghiệp xe hơi, không ai có thể tưởng tượng được mẫu xe điện hàng đầu của GM bây giờ lại là một chiếc xe bán tải điện cồng kềnh, nặng tới 3 tấn và có công suất lên đến 1.000 mã lực.

Mặc dù một số nhà phân tích vẫn cho rằng xe điện là xu hướng không thể đảo ngược, nhưng có một số dấu hiệu cho thấy doanh số không tăng nhanh như các hãng xe mong muốn. Chiếc SUV của Jaguar, I-Pace, chỉ bán được 2.594 xe vào năm 2019. Và một sự thật khác là ngoài Tesla, chưa có hãng xe nào thực sự có một mẫu xe điện bán chạy, ngay cả đối với những dòng xe bình dân như Chevrolet Bolt.

Ông Karl Brauer, người phụ trách xuất bản cho Cox Automotive (công ty tư vấn chuyên nghiên cứu thị trường xe hơi Bắc Mỹ), nhấn mạnh rằng các nhà sản xuất, bao gồm cả Tesla, vẫn chưa chứng minh được việc sản xuất xe điện sẽ là một hoạt động kinh doanh có lợi nhuận lâu dài.

'Những ai nói rằng ‘Chúng tôi đã sản xuất thành công một chiếc xe tải hoàn toàn điện và có lợi nhuận từ nó’ đã đạt được thành công lớn', ông Brauer phát biểu.

Việc có lợi nhuận hay không phụ thuộc rất nhiều vào giá thành của viên pin, ngay cả khi các nhà sản xuất đã cố gắng giảm chi phí ở những nơi khác. Vì thế, theo ông Brauer, xe tải và SUV là lựa chọn tài chính tốt nhất.

'Một chiếc xe tải mang lại lợi nhuận nhiều hơn so với các loại xe nhỏ hơn, và bạn có thể chấp nhận chi phí của những viên pin này một cách dễ dàng hơn trong một chiếc SUV có giá từ 50.000 đến 70.000 USD, thay vì một chiếc xe thông thường trị giá 20.000 USD', ông Brauer nhận định.

Xe bán tải điện và SUV từ lâu đã là 'cây gà đẻ trứng vàng' cho ba ông lớn tại Detroit, và hiện SUV là phân khúc mang lại nhiều lợi nhuận nhất cho tất cả các hãng xe lớn, bao gồm cả các thương hiệu hạng sang như Porsche, Bentley và Lamborghini. Aston Martin thậm chí đã đặt cược vào sự thành công của mẫu SUV DBX.

Thách thức vẫn đang chờ đón

Mặc dù có lợi nhuận lớn, nhưng việc chấp nhận chi phí của viên pin lithium-ion vẫn là một thách thức đối với các mẫu xe bán tải chạy điện. Việc đầu tư toàn cầu vào xe điện đã tăng nhanh hơn bất kỳ lĩnh vực năng lượng mới nào trong vài năm qua, vượt xa cả năng lượng gió và mặt trời.

Benchmark Mineral Intelligence cho biết giá lithium giao ngay hiện tại có thể khiến chi phí của một chiếc xe điện tăng thêm 1.000 USD.

Tình trạng khủng hoảng này nghiêm trọng đến nỗi Elon Musk phải đăng tweet vào tháng 4 với nội dung: 'Giá lithium tăng đến mức điên cuồng. Tesla có thể phải tham gia trực tiếp vào việc khai thác và chế biến trên quy mô lớn, trừ khi chi phí được cải thiện'.

Tuy nhiên, các nhà sản xuất lithium đang phải đối mặt với một vấn đề quan trọng hơn. Một phần lý do khiến người tiêu dùng sẵn lòng trả tiền cho một chiếc xe điện là vì nó tốt hơn cho môi trường. Tuy nhiên, chuỗi cung ứng lithium vẫn còn lâu mới đạt được mức độ thân thiện với môi trường như vậy.

Tác động đến môi trường đã thúc đẩy các công ty khai thác tìm kiếm một giải pháp thay thế cho pin lithium-ion, nhưng đến nay, chưa có nhà sản xuất nào có thể thực hiện điều đó.

'Lithium-ion vẫn sẽ là công nghệ pin thống trị, ít nhất là đến năm 2035. Các nhà sản xuất ô tô có thể sẽ phải tự mình khai thác để giúp phát triển và mở rộng quy mô công nghệ chiết rút lithium thế hệ tiếp theo này', Ampofo của Bloomberg NEF nói.