1. Khái niệm về hỗn hợp
- Hỗn hợp là sự kết hợp của hai hay nhiều chất, trong đó mỗi chất vẫn giữ nguyên các đặc tính riêng của nó.
- Một số ví dụ về hỗn hợp trong thực tế bao gồm: gạo trộn trấu, cám trộn gạo, đường trộn cát, muối trộn cát, không khí, nước với các chất rắn không tan, v.v.
2. Bài tập Khoa học lớp 5 bài 36 về hỗn số
Câu 1. Thực hiện theo hướng dẫn ở trang 74 SGK và hoàn tất bảng dưới đây:
(Thực hành: Tạo hỗn hợp gia vị)
- Thực hiện theo nhóm
+ Nguyên liệu: muối tinh, mì chính (bột ngọt), tiêu xay (đã xay nhỏ) để riêng
+ Dụng cụ cần chuẩn bị: thìa nhỏ, chén nhỏ
- Cách thực hiện:
+ Quan sát và nếm riêng từng loại gia vị. Ghi nhận và ghi vào báo cáo.
+ Sử dụng thìa nhỏ để cho từng loại gia vị vào chén nhỏ (liều lượng theo nhóm) rồi trộn đều. Trong quá trình thực hiện, nếm thử và điều chỉnh gia vị cho phù hợp.
+ Quan sát và nếm hỗn hợp gia vị đã tạo. Ghi nhận và ghi vào báo cáo.
Tên và đặc điểm của từng chất tạo ra hỗn hợp | Tên hỗn hợp và đặc điểm của hỗn hợp |
Muối tinh | |
Mì chính (bột ngọt) | |
Hạt tiêu (đã xay nhỏ) |
Chi tiết hướng dẫn giải:
Tên và đặc điểm của từng chất tạo ra hỗn hợp | Tên hỗn hợp và đặc điểm của hỗn hợp |
Muối tinh: màu trắng, có vị mặn | Muối tiêu: Hỗn hợp có vị mặn, ngọt, cay |
Mì chính (bột ngọt): màu trắng có vị ngọt | |
Hạt tiêu (đã xay nhỏ): có màu đen, trắng; vị cay |
Câu 2. Đánh dấu chữ Đ vào ô trước câu trả lời đúng và chữ S vào ô trước câu trả lời sai:
Hỗn hợp là gì?
Là hai hay nhiều chất trộn lẫn với nhau nhưng mỗi chất vẫn giữ nguyên tính chất của nó | |
Là hai hay nhiều chất trộn lẫn với nhau, làm cho tính chất của mỗi chất thay đổi, tạo thành chất mới |
Đ | Là hai hay nhiều chất trộn lẫn với nhau nhưng mỗi chất vẫn giữ nguyên tính chất của nó |
S | Là hai hau nhiều chất trộn lẫn với nhau, làm cho tính chất của mỗi chất thay đổi, tạo thành chất mới |
Bài 3. Quan sát các hình ở trang 75 SGK và điền tên phương pháp tách các chất ra khỏi hỗn hợp vào bảng dưới đây sao cho phù hợp với nội dung hình vẽ.
Hình | Phương pháp |
Hình 1 | |
Hình 2 | |
Hình 3 |
Giải đáp chi tiết:
Hình | Phương pháp |
Hình 1 | Làm lắng |
Hình 2 | Sảy |
Hình 3 | Lọc |
Bài 4. Điền thông tin vào bảng dưới đây:
Mục đích | Chuẩn bị | Cách tiến hành |
Tách cát trắng ra khỏi hỗn hợp nước và cát trắng | ||
Tách dầu ăn ra khỏi hỗn hợp dầu ăn và nước | ||
Tách gạo ra khỏi hỗn hợp gạo lẫn với sạn |
Giải đáp chi tiết:
Mục đích | Chuẩn bị | Cách tiến hành |
Tách cát trắng ra khỏi hỗn hợp nước và cát trắng | Hỗn hợp chứa chất tắn không bị bão hòa tan trong nước (cát trắng, nước); phễu, giấy lọc, bông thấm nước | Đổ hỗn hợp chưa chất rắn không bị hòa tan trong nước qua phễu lọc. Kết quả: các chất rắn không hòa tan được giữ lại ở giấy lọc, nước chảy qua phễu xuống chai |
Tách dầu ăn ra khỏi hỗn hợp dầu ăn và nước | Hỗn hợp chứa chết lỏng không hòa tan vào nhau (dầu ăn, nước); cốc (li) đựng nước; thìa | Đổ hỗn hợp dầu ăn và nước vào trong cốc rồi để yên một lúc lâu. Nước lắng xuống, dầu ăn nổi lên thành một lớp ở trên nước. Dùng thìa hớt lớp dầu ăn nổi trên mặt nước |
Tách gạo ra khỏi hỗn hợp gạo lẫn với sạn | Gạo có lẫn sạn; rá vo gạo, chậu nước | - Đổ hỗn hợp gạo lẫn sạn ra rá - Đãi gạo trong chậu nước sao cho các hạt sạn lắng dưới đáy rá, bốc gạo ở phía trên ra, còn lại sạn ở dưới. |
3. Một số bài tập liên quan đến hỗn hợp
Bài 1. Theo ý kiến của bạn, không khí là chất hay hỗn hợp? Liệt kê một số hỗn hợp mà bạn biết.
Câu trả lời:
- Không khí là một hỗn hợp. Nó bao gồm các thành phần cơ bản như: oxy 21%, nitơ 78%, 1% còn lại là CO2 cùng với các khí hiếm như Ar, Ne, He...
- Một số ví dụ về hỗn hợp khác: nước chấm bánh cuốn, bún chả, hoặc hỗn hợp cát và sỏi từ lòng sông.
Bài 2. Mỗi hình dưới đây minh họa phương pháp nào để tách các chất ra khỏi hỗn hợp?
Câu trả lời:
- Áp dụng phương pháp lắng:
- Áp dụng phương pháp sàng:
- Áp dụng phương pháp lọc:
Bài 3. Bạn cần chuẩn bị những gì và thực hiện ra sao để tách:
- Cát trắng từ hỗn hợp nước và cát trắng
- Dầu ăn từ hỗn hợp dầu ăn và nước
- Gạo từ hỗn hợp gạo lẫn sạch
Cách tách hỗn hợp nước và cát trắng: Đổ hỗn hợp vào thùng chứa nước, chờ một lúc cho cát lắng xuống đáy.
Tách nước và dầu ăn: Đổ hỗn hợp vào dụng cụ chứa nước, để váng dầu nổi lên trên, sau đó dùng thìa hớt váng.
Để phân tách gạo và sạn: Đổ hỗn hợp gạo và sạn vào rá, đãi gạo trong chậu nước cho sạn lắng xuống dưới.
Bài 4. Mô tả các phương pháp tạo ra các hỗn hợp sau đây:
Trả lời:
Nước chấm nem
Nước đường và chanh
Chè dưỡng nhan
Trả lời:
* Nước chấm nem:
- Thành phần cần chuẩn bị:
+ Đường: 1 muỗng
+ Nước lọc: 4 muỗng
+ Nước mắm: 1 muỗng
+ Nước cốt chanh: 1 muỗng
+ Tỏi, ớt: 1 thìa cà phê
- Chuẩn bị nguyên liệu:
+ Tỏi khô: bóc vỏ, rửa sạch và băm nhuyễn
+ Ớt tươi: rửa sạch, bỏ cuống và hạt, băm nhỏ (có thể dùng thêm 1 trái thái lát để trang trí)
- Cách làm nước chấm:
Cho vào chén 1 thìa nước mắm, 1 thìa đường, 1 thìa nước cốt chanh và 4 thìa nước lọc theo tỷ lệ 1:1:1:4. Nếu cần pha nhiều nước mắm hơn, hãy giữ tỷ lệ này.
- Hoàn thành: Khuấy đều hỗn hợp nước mắm rồi thêm ớt băm và tỏi băm vào. Nếm lại cho vừa ăn là xong.
- Một số lưu ý khi pha nước chấm nem:
+ Tỏi cần băm thật nhỏ để khi pha nước chấm, tỏi nổi lên trên mặt sẽ đẹp mắt hơn.
+ Hòa tan đường với nước mắm và nước cốt chanh để nước chấm có độ ngon và hài hòa hơn.
* Nước đường chanh:
- Thành phần: Đường và nước lọc
- Cách thực hiện:
+ Đun đường và nước với tỷ lệ 1:1 trên lửa nhỏ cho đến khi đường tan hết và chuyển thành siro. Để nguội và bảo quản trong tủ lạnh để dùng dần.
+ Để vắt chanh hiệu quả: Lăn quả chanh nhẹ nhàng để mềm hơn và vắt được nhiều nước hơn, tránh tinh dầu từ vỏ làm đắng nước chanh. Có thể vắt nhiều quả cùng lúc, cho vào chai và bảo quản trong tủ lạnh. Khi dùng, pha nước cốt chanh, siro đường và nước lọc ấm vào cốc, khuấy đều và nếm thử để điều chỉnh vị.
+ Để món nước chanh đạt vị cân bằng hoàn hảo, không bị chua quá hay ngọt quá do đường chưa tan, hãy sử dụng siro đường. Nước chanh pha với siro đường sẽ có hương vị đậm đà và ngon hơn so với việc cho đường trực tiếp.
+ Trong những ngày nắng nóng, bạn có thể thêm đá bào hoặc viên đá vào ly nước chanh để làm cho nó thêm phần hấp dẫn và mát lạnh.
* Chè dưỡng nhan
- Nguyên liệu: nhựa đào, kỷ tử, táo đỏ, long nhãn, đường phèn
- Hướng dẫn chế biến:
+ Để chuẩn bị chè dưỡng nhan, trước tiên bạn cần ngâm các nguyên liệu: nhựa đào cho vào tô, thêm nước và ngâm trong 12 tiếng. Long nhãn, kỷ tử, táo đỏ ngâm riêng trong nước khoảng 15 phút.
- Chế biến chè dưỡng nhan
+ Đặt nồi lên bếp, cho vào 1 lít nước lọc, đun sôi rồi thêm 40gr đường phèn vào, khuấy đều cho đường tan hết, để lửa vừa.
+ Tiếp theo, cho nhựa đào vào nồi và đun sôi, sau đó thêm táo đỏ vào, hầm ở lửa nhỏ trong 20 phút.
+ Cuối cùng, cho long nhãn vào hầm thêm 5 phút, rồi thêm kỷ tử vào, đun sôi, nêm nếm cho vừa miệng, tắt bếp và mời gia đình thưởng thức món chè dưỡng nhan này.
- Kết quả cuối cùng:
+ Sau khi hoàn thành, bạn để chè dưỡng nhan nguội, cho vào chai và bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh để dùng dần.
+ Khi chè hạt sen chín, bạn sẽ cảm nhận được hương thơm quyến rũ từ đường phèn. Vị ngọt nhẹ nhàng hòa quyện với độ giòn sần sật của tuyết yến, cùng vị ngọt đặc trưng của táo đỏ, kỷ tử...
+ Uống một ly chè dưỡng nhan hàng ngày không chỉ giúp làm đẹp da mà còn bổ sung dưỡng chất và thanh lọc cơ thể hiệu quả.