1. Số lượng hồng cầu là bao nhiêu?
Cơ thể khỏe mạnh không chỉ cần duy trì thể tích máu cần thiết mà còn cần duy trì lượng hồng cầu, hay còn gọi là huyết tố cầu, ở mức bình thường. Khi hồng cầu trong máu đủ, các tế bào trong cơ thể mới được cung cấp đầy đủ oxy và dưỡng chất.

Hồng cầu là tế bào máu có chức năng vận chuyển oxy
Số lượng hồng cầu là một trong những chỉ số quan trọng khi kiểm tra sức khỏe máu của con người. Đây là câu hỏi thường gặp khi các bạn quan tâm đến sức khỏe của mình:
-
Nam giới: Số lượng hồng cầu trong máu khoảng 4.2 triệu đơn vị/mm3.
-
Nữ giới: Số lượng hồng cầu trong máu bình thường hơn, chỉ khoảng 3.8 triệu đơn vị/mm3.
Hơn nữa, số lượng hồng cầu trong máu không ổn định và có sự biến đổi theo thời gian, đặc biệt là ở các độ tuổi khác nhau trong ngày. Ví dụ, trẻ sơ sinh trong 10 ngày đầu có lượng hồng cầu cao đến 5 triệu đơn vị/mm3, nhưng sau đó sẽ điều chỉnh về mức tương tự như người lớn sau vài tháng tuổi.
Bên cạnh đó, khi vận động mạnh, nhu cầu oxy của cơ thể tăng cao và số lượng hồng cầu trong máu cũng tăng lên. Hồng cầu có chu kỳ tồn tại khoảng 100 - 200 ngày trước khi bị phá hủy và thay thế bởi hồng cầu mới được sinh ra.

Số lượng hồng cầu được xác định qua xét nghiệm máu
Để kiểm tra số lượng hồng cầu trong máu, phương pháp phổ biến nhất là xét nghiệm công thức máu toàn phần. Đây là phương pháp được áp dụng rộng rãi tại các bệnh viện và cơ sở y tế trên toàn quốc, giúp đánh giá chính xác số lượng hồng cầu và các chỉ số máu khác.
Việc tăng hoặc giảm số lượng hồng cầu trong máu có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe, và có thể là biểu hiện của các bệnh lý nghiêm trọng.
2. Số lượng hồng cầu bất thường cảnh báo về những bệnh lý gì?
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tăng hoặc giảm quá mức số lượng hồng cầu trong cơ thể. Đây có thể là biến đổi tạm thời nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng cần được điều trị.
2.1. Số lượng hồng cầu tăng cao không bình thường
Một trong những tác động của các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá là tăng số lượng hồng cầu. Ngoài ra, những người mắc bệnh tim bẩm sinh, xơ phổi, ung thư thận hoặc thiếu nước có thể gặp phải tình trạng tăng số lượng hồng cầu không bình thường.

Chất kích thích có thể dẫn đến tăng số lượng hồng cầu
Tình trạng tăng số lượng hồng cầu do điều kiện sống không phải là vấn đề nghiêm trọng. Những người sống ở vùng núi có hồng cầu cao hơn so với người sống ở đồng bằng, điều này được xem là lợi thế giúp họ khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, nếu hồng cầu tăng quá mức không bình thường, cần được theo dõi chặt chẽ vì có thể dẫn đến vỡ mạch máu hoặc đột quỵ.
2.2. Số lượng hồng cầu giảm thấp không bình thường
Nguyên nhân thường gây giảm hồng cầu trong máu bao gồm: thiếu máu, bệnh bạch cầu, bệnh lý tủy xương, rối loạn tuyến giáp,... Ngoài ra, chấn thương mạch máu hoặc thiếu erythropoietin cũng có thể dẫn đến thiếu hồng cầu trong cơ thể.
Ở những vùng kém phát triển, tình trạng suy dinh dưỡng hoặc thiếu hụt một số dưỡng chất quan trọng cho sự hình thành hồng cầu như đồng, sắt, folate, Vitamin nhóm B (B6, B12,...) thường xảy ra nên số người mắc bệnh thiếu hồng cầu cũng nhiều hơn.
Cần khắc phục sớm vì thiếu hồng cầu ảnh hưởng lớn đến sức khỏe lâu dài, gây khó thở, đau nhức chân tay, chóng mặt, mất ngủ,... Đặc biệt, nếu bạn thấy mình bị chóng mặt, khó thở khi vận động nhiều, cần phải đi xét nghiệm để kiểm tra số lượng hồng cầu trong cơ thể.
3. Cải thiện số lượng hồng cầu bất thường cần những điều gì?
Nếu hồng cầu cao hay thấp không quá nghiêm trọng, điều trị bằng thuốc hoặc truyền máu có thể không cần thiết. Thay vào đó, có một số yếu tố có thể giúp cải thiện tình trạng và đưa hồng cầu về mức bình thường và an toàn.
3.1. Thay đổi lối sống lành mạnh
Lối sống lành mạnh có ảnh hưởng lớn đến quá trình tạo máu và sức khỏe. Vậy lối sống lành mạnh cần được thực hiện như thế nào để hỗ trợ những người có số lượng hồng cầu bất thường?
-
Uống đủ nước, ít nhất 1.5 - 2 lít mỗi ngày, có thể nhiều hơn đối với những người vận động nhiều.
-
Hạn chế uống rượu, bia, caffeine và thuốc lá.
-
Hạn chế sử dụng aspirin và kháng sinh khi không cần thiết.
-
Bổ sung Vitamin từ hoa quả và uống viên bổ trợ nếu cần.
-
Tập luyện thể dục thường xuyên để cơ thể có sự trao đổi chất tốt, máu lưu thông hiệu quả hơn.
3.2. Thay đổi chế độ ăn uống
Một chế độ ăn uống lành mạnh cũng đóng vai trò quan trọng trong điều trị chỉ số hồng cầu bất thường tại nhà, cần chú ý bổ sung đầy đủ các dưỡng chất sau:
-
Sắt từ các thực phẩm như thịt đỏ, cá, đậu khô, thịt gia cầm, rau xanh, đậu Hà Lan,...
-
Vitamin B12 từ các thực phẩm như trứng, sữa, cá, ngũ cốc nguyên hạt,...
-
Đồng từ các thực phẩm như hạt, động vật có vỏ, thịt gia cầm,...

Sắt là dinh dưỡng quan trọng cho quá trình tạo máu, có nhiều trong rau xanh
Như vậy, chỉ số hồng cầu bình thường là một chỉ số quan trọng cho thấy bạn đang có sức khỏe tốt, và xét nghiệm để đánh giá điều này khá đơn giản nên thường được áp dụng trong kiểm tra sức khỏe định kỳ.