Tên gọi 'Fire Phone' có lẽ sẽ khiến nhiều người tò mò, vì đó là một sản phẩm được ra mắt từ lâu bởi khối lượng lớn thương mại điện tử Amazon nhưng chỉ thu hút sự chú ý một lần nhờ 'gáy to'.
Ngoài sự dự đoán của nhiều người, vào năm 2014, Amazon đã làm náo loạn thị trường hơn nữa với việc ra mắt Fire Phone – một sản phẩm hứa hẹn sẽ thay đổi toàn bộ thị trường điện thoại thông minh từ ông lớn thương mại điện tử hàng đầu thế giới. Thế nhưng thay vì tạo ra một 'cuộc cách mạng', Fire Phone đã trở thành một 'bài học đắt giá' cho Amazon trong hành trình cạnh tranh với Apple và Samsung – hai gã vương của thị trường điện thoại thông minh.
Cấu hình không phải là vấn đề
Fire Phone là sản phẩm có cấu hình không tồi vào thời điểm đó với vi xử lý Snapdragon 800 tốc độ 2.2 GHz, GPU Adreno 330 và RAM 2GB. Dung lượng lưu trữ có thể mở rộng với phiên bản 32GB và 64GB nhưng không hỗ trợ thẻ nhớ ngoài.
Điểm đáng chú ý của Fire Phone là hệ thống camera. Chiếc điện thoại này trang bị camera sau 13MP với công nghệ ổn định hình ảnh quang học (OIS), giúp chụp ảnh sắc nét ngay cả trong điều kiện ánh sáng yếu. Camera trước có độ phân giải 2.1 megapixel - lựa chọn hoàn hảo cho selfie và video call.
Amazon đã khai thác tối đa lợi thế của camera trên Fire Phone để so sánh khả năng chụp ảnh với iPhone 5S và Samsung Galaxy S5. Theo Amazon, chất lượng hình ảnh của Fire Phone đã vượt trội so với hai đối thủ này trong buổi ra mắt sản phẩm.
Amazon cũng đã tận dụng tính năng Firefly trên Fire Phone - cho phép người dùng chụp ảnh sản phẩm và nhanh chóng tìm thấy sản phẩm đó trên Amazon. Tính năng này được xem như một chiến lược marketing thông minh giúp người dùng mua sắm dễ dàng, nhanh chóng trên trang web của Amazon.
Amazon đặt mục tiêu Fire Phone phải vượt mặt Apple và Samsung
Khi Amazon giới thiệu Fire Phone vào tháng 6 năm 2014, họ đặt mục tiêu rất cao cho sản phẩm này - khẳng định vị thế trên thị trường điện thoại thông minh, nơi mà Apple và Samsung đang thống trị. Với mức giá 650 USD (hơn 16 triệu đồng), Fire Phone không phải là sản phẩm giá rẻ - nó được thiết kế để cạnh tranh trực tiếp với iPhone 5s và Samsung Galaxy S5, hai sản phẩm hàng đầu vào thời điểm đó.
Về cấu hình, Fire Phone mang những thông số kỹ thuật tương tự như Samsung Galaxy S5 nhưng lại thua xa iPhone 5S với chip A7 mạnh mẽ của Apple. Ngoài ra, mặc dù Fire Phone có màn hình HD 4.7 inch nhưng lại kém sắc nét hơn so với màn hình Retina của iPhone 5S và màn hình Super AMOLED của Galaxy S5.
Tính năng quan trọng nhất của Fire Phone có lẽ là 'Dynamic Perspective', một tính năng 3D giúp người dùng có thể thấy hình ảnh từ nhiều góc độ khác nhau bằng cách lắc hoặc nghiêng điện thoại. Mặc dù có vẻ thú vị và công nghệ tiên tiến, tính năng này không được thị trường đón nhận như Amazon mong đợi. Người dùng thực tế thường mong đợi sự tiện lợi, dễ sử dụng và giá trị thực sự từ tính năng mới, nhưng 'Dynamic Perspective' lại thiếu những yếu tố đó.
Hệ điều hành Fire OS của Fire Phone dựa trên nền tảng Android nhưng không tương thích với Google Play Store. Fire Phone chủ yếu hỗ trợ các ứng dụng từ Amazon AppStore, điều này đã cắt đứt khả năng tiếp cận với hàng triệu ứng dụng trên Play Store mà người dùng Android quen thuộc. Người dùng quen thuộc với giao diện và ứng dụng của Android và iOS, Fire OS với giao diện mới và thiếu ứng dụng đã trở thành rào cản giữa Fire Phone và người dùng.
Tất cả những điểm yếu này đã khiến Fire Phone trở thành đối thủ yếu so với Apple và Samsung. Amazon đã thể hiện sự chuẩn bị và hiểu biết chưa đủ về thị trường smartphone, trong khi Apple và Samsung với kinh nghiệm dày dặn và hiểu rõ nhu cầu người dùng vẫn tiếp tục thống trị thị trường.
Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự thất bại của Fire Phone
Mức giá
Fire Phone không có những tính năng nổi bật hay thương hiệu mạnh như Apple hay Samsung. Người tiêu dùng sẵn sàng chi tiêu nhiều cho iPhone và Galaxy vì họ tin vào chất lượng, sự đột phá công nghệ và uy tín của thương hiệu.
Trên thị trường smartphone, ngoài các sản phẩm cao cấp, còn có nhiều thiết bị có giá rẻ nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng tốt và trải nghiệm người dùng hoàn hảo. Các nhà sản xuất như OnePlus, Xiaomi đã thành công trong việc cung cấp các sản phẩm với mức giá hợp lý hơn nhiều so với Fire Phone, đồng thời vẫn cung cấp các tính năng tiên tiến và hệ sinh thái ứng dụng phong phú.
Chiến lược phân phối
Amazon đã quyết định ký kết hợp đồng độc quyền với AT&T tại Mỹ. Điều này có nghĩa là chỉ những khách hàng sử dụng dịch vụ của AT&T mới có thể dễ dàng mua và sử dụng Fire Phone. Hành động này làm giảm đi rất nhiều cơ hội tiếp cận sản phẩm với thị trường rộng lớn hơn. Các khách hàng của các nhà mạng khác như Verizon, T-Mobile hay Sprint sẽ phải chuyển đổi nhà mạng nếu muốn sử dụng Fire Phone, điều mà nhiều người không sẵn lòng làm.
Amazon chủ yếu dựa vào kênh bán hàng trực tuyến của mình để phân phối Fire Phone, trong khi việc mua smartphone thường yêu cầu trải nghiệm thực tế trước khi quyết định. Người tiêu dùng mong muốn được chạm, thử nghiệm và so sánh sản phẩm tại cửa hàng. Việc thiếu mặt trong các kênh bán lẻ truyền thống cũng làm giảm khả năng tiếp cận của Fire Phone với người tiêu dùng.
Amazon không thực hiện chiến dịch quảng cáo mạnh mẽ và hiệu quả như Apple hoặc Samsung. Các chiến dịch quảng cáo của Fire Phone không đủ sức hấp dẫn và gây sự tò mò cho người tiêu dùng. Chiến lược tiếp thị của Amazon chưa thuyết phục được người tiêu dùng về giá trị và lợi ích mà Fire Phone mang lại.
Bài học quý giá từ Fire Phone cho các thương hiệu mới
Trước khi ra mắt sản phẩm, các công ty cần hiểu rõ thị trường mục tiêu của họ. Điều này bao gồm việc hiểu nhu cầu và mong đợi của người tiêu dùng cũng như sự cạnh tranh hiện tại. Fire Phone đã thất bại trong việc xác định chính xác những tính năng mà người dùng thực sự cần và mong muốn, dẫn đến việc không thể cạnh tranh với các sản phẩm của Apple và Samsung.
Định vị thương hiệu là yếu tố then chốt. Fire Phone được định giá như iPhone và Galaxy S nhưng không thuyết phục được người dùng về giá trị. Các công ty mới cần xác định đúng vị trí của họ trên thị trường và không nên cạnh tranh trực tiếp với các thương hiệu mạnh nếu chưa đủ sức mạnh và sự khác biệt nổi bật.
Ở Việt Nam, trước đây cũng có một trường hợp tương tự là BKAV. Bphone, sản phẩm cao cấp của họ, không đủ tính năng và sự thuyết phục để chiếm được lòng người tiêu dùng. Điều này dẫn đến sự không chào đón nồng nhiệt cho sản phẩm.
Bphone sử dụng một phiên bản tùy chỉnh của Android, tương tự như Fire OS của Fire Phone. Điều này hạn chế khả năng truy cập vào các ứng dụng phổ biến từ Google Play Store và làm giảm sự hấp dẫn của sản phẩm. Ngoài ra, BKAV gặp khó khăn trong việc quảng bá và phân phối Bphone. Các chiến dịch quảng cáo không đủ sức hút và không tạo sự tin tưởng từ người tiêu dùng.
Tổng kết
Sự thất bại của Fire Phone và BKAV Bphone mang lại nhiều bài học quan trọng cho các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực công nghệ. Hiểu rõ thị trường, tập trung vào trải nghiệm người dùng, định giá hợp lý và chiến lược phân phối đa dạng là những yếu tố then chốt để đạt thành công. Học từ những sai lầm của những người đi trước sẽ giúp các công ty khởi nghiệp tránh được những rủi ro và tạo ra những sản phẩm có giá trị thực sự cho người tiêu dùng.
Đối với những ai đang có nhu cầu nâng cấp điện thoại hoặc tìm kiếm sản phẩm tốt với giá ưu đãi, họ có thể tham khảo một số lựa chọn dưới đây.