Chúng ta đã tìm hiểu về Vốn chủ sở hữu, và giờ hãy cùng đi sâu vào khái niệm Vốn điều lệ để hiểu rõ hơn về hai loại vốn quan trọng này.
Vốn điều lệ là gì?
Vốn điều lệ là số vốn mà các thành viên cam kết sẽ đóng góp khi thành lập công ty, không thể thấp hơn mức vốn pháp định. Đây là tài sản mà các bên góp vốn đầu tư vào công ty với hy vọng trở thành chủ sở hữu và hưởng lợi từ đó.
Vốn điều lệ được coi như một phần của tài sản của doanh nghiệp và là một khoản nợ khi doanh nghiệp phá sản.
Vốn điều lệ thể hiện điều gì về doanh nghiệp?
Vốn điều lệ là yếu tố bắt buộc khi thành lập doanh nghiệp, phản ánh mức đầu tư và quy mô hoạt động của công ty. Đặc biệt, công ty chịu trách nhiệm pháp lý đối với số vốn điều lệ đã đăng ký, bao gồm các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản như thuế môn bài khi hoạt động.
Các loại tài sản hợp lệ để góp vốn điều lệ là gì?
Theo Luật Doanh nghiệp Việt Nam, các hình thức tài sản hợp lệ để góp vốn điều lệ bao gồm: tiền Việt Nam, ngoại tệ tự do chuyển đổi, vàng, quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ, bí quyết kỹ thuật và các tài sản khác có thể được định giá bằng tiền Việt Nam.
Lưu ý: Chỉ cá nhân hoặc tổ chức là chủ sở hữu hợp pháp hoặc có quyền sử dụng hợp pháp đối với tài sản quy định thì mới có thể sử dụng tài sản đó để góp vốn theo quy định của pháp luật.
Sự khác biệt giữa Vốn điều lệ và Vốn pháp định là gì?
Vốn pháp định là mức tối thiểu của Vốn điều lệ cần thiết để thành lập một doanh nghiệp, được quy định và khác nhau tùy vào lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh.
Theo định nghĩa thông thường nhất, khi tham gia một trò chơi, chúng ta phải tuân thủ luật chơi của người điều hành. Tương tự, khi bạn muốn thành lập công ty, số Vốn điều lệ bạn đăng ký trên giấy phép kinh doanh không thể thấp hơn mức Vốn pháp định theo ngành nghề của bạn.
Một số câu hỏi thường gặp về Vốn điều lệ?
Thông tin về vốn điều lệ được ghi ở đâu?
Vốn điều lệ được ghi trong Điều lệ công ty và Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.
Để tra cứu thông tin về vốn điều lệ của một doanh nghiệp, nhà đầu tư có thể tra cứu online qua cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp hoặc tại Sở Kế hoạch và Đầu tư.
Số vốn điều lệ tối thiểu cần thiết để thành lập doanh nghiệp là bao nhiêu?
Câu trả lời phụ thuộc vào ngành nghề kinh doanh mà doanh nghiệp đăng ký.
Nếu doanh nghiệp đăng ký kinh doanh trong ngành không yêu cầu vốn pháp định, luật không quy định về mức vốn tối thiểu để thành lập công ty.
Trong trường hợp doanh nghiệp đăng ký kinh doanh yêu cầu vốn pháp định, vốn tối thiểu để thành lập công ty sẽ bằng với mức quy định của ngành kinh doanh đó.
Thực tế, nhiều doanh nghiệp đã đăng ký vốn điều lệ chỉ là 1 triệu đồng, điều này hoàn toàn hợp pháp. Tuy nhiên, khi đăng ký mức vốn điều lệ quá thấp như vậy, các cơ quan và đối tác thường không tin tưởng và hạn chế giao dịch. Việc đăng ký mức vốn điều lệ nên được thực hiện tương đối và phù hợp với thực tế để thuận tiện cho kinh doanh.
Doanh nghiệp có cần chứng minh vốn điều lệ khi đăng ký kinh doanh và thời hạn góp vốn điều lệ là bao lâu?
Luật doanh nghiệp Việt Nam quy định phải góp đủ vốn trong vòng 90 ngày từ khi cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Tuy nhiên, thực tế ít doanh nghiệp phải chứng minh và góp đủ vốn ngay từ khi thành lập. Họ thường thành lập công ty mà không cần chứng minh vốn. Tuy nhiên, số vốn điều lệ đã khai báo sẽ xác định trách nhiệm hữu hạn của các cá nhân thành lập công ty trong phạm vi số vốn đó.
Có sự phân biệt về quy mô doanh nghiệp lớn, vừa và nhỏ dựa trên mức độ vốn điều lệ không?
Trên lý thuyết, vốn điều lệ không ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả đăng ký thành lập doanh nghiệp vì không cần phải chứng minh số vốn góp thực tế phù hợp với vốn điều lệ trên giấy tờ đăng ký.
Tuy nhiên, trong thực tế, vốn điều lệ đóng vai trò quan trọng đối với uy tín và vị thế của doanh nghiệp trên thị trường cũng như trách nhiệm về nợ và thuế của doanh nghiệp. Thường thì mức vốn điều lệ sẽ phản ánh quy mô của doanh nghiệp.
Luật doanh nghiệp cũng nghiêm cấm các hành vi như: kê khai sai lệch về vốn điều lệ, không đủ vốn góp như đã cam kết, định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị, nhằm vào những doanh nghiệp không minh bạch với mục đích không lành mạnh. Do đó, nhà đầu tư cần xem xét báo cáo doanh nghiệp và báo cáo tài chính để có cái nhìn chi tiết và sâu sắc hơn về doanh nghiệp mình đầu tư.
Phương pháp để tăng mức vốn điều lệ của doanh nghiệp
Doanh nghiệp có thể tăng Vốn điều lệ bằng các phương thức nào?
-
Tăng vốn góp của các thành viên hiện tại của công ty.
-
Nhận thêm vốn góp từ các thành viên mới tham gia.
Đối với công ty cổ phần, việc tăng Vốn điều lệ được thực hiện như thế nào?
-
Bán thêm cổ phiếu cho các cổ đông hiện tại.
-
Phát hành cổ phiếu ra công chúng.
Chú ý rằng, khi doanh nghiệp tăng Vốn điều lệ cũng đồng nghĩa với việc tăng trách nhiệm pháp lý và tài chính của công ty. Ví dụ, nếu Vốn điều lệ ban đầu là 1 tỷ đồng, thì trách nhiệm của công ty sẽ bị giới hạn trong phạm vi 1 tỷ đồng. Khi tăng Vốn điều lệ lên, trách nhiệm của công ty cũng sẽ tăng tương ứng.
Tóm lại, Vốn điều lệ là số tiền mà các thành viên cam kết sẽ đóng góp khi thành lập doanh nghiệp, được công bố trên Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp. Vốn điều lệ có vai trò quan trọng trong việc xác định tỷ lệ góp vốn của chủ sở hữu và các thành viên trong công ty, từ đó quy định phân chia lợi nhuận, quyền lợi và nghĩa vụ giữa họ. Ngoài ra, vốn điều lệ còn phản ánh quy mô, khả năng và vị thế của công ty trên thị trường, cũng như trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài chính khác. Đây là một trong những cơ sở để nhà đầu tư đánh giá vị thế, tiềm năng và trách nhiệm của doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư. Hơn nữa, nhà đầu tư cần theo dõi báo cáo doanh nghiệp và báo cáo tài chính để có cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về doanh nghiệp mà họ quan tâm, từ đó đưa ra quyết định đầu tư chính xác.