Vốn điều lệ (Charter capital) là thuật ngữ kinh tế chỉ số vốn mà các thành viên, cổ đông cam kết đóng góp hoặc đã góp vào công ty trong một khoảng thời gian nhất định, và được ghi rõ trong Điều lệ công ty để thông báo cho các cổ đông. Vốn điều lệ có thể được điều chỉnh theo sự đồng ý của các cổ đông.
Khái niệm
Vốn điều lệ là số vốn mà các cổ đông đã cam kết góp vào công ty trong một khoảng thời gian nhất định để duy trì hoạt động của doanh nghiệp. Số vốn này được ghi nhận trong hợp đồng gọi là điều lệ công ty.
Tất cả các cổ đông (bên góp vốn) và bộ phận quản lý doanh nghiệp (bên sử dụng vốn) đều có trách nhiệm tôn trọng và thực hiện nghiêm chỉnh các quy định được nêu trong điều lệ.
Góp vốn điều lệ có nghĩa là đầu tư vào công ty để trở thành chủ sở hữu toàn bộ công ty (trong trường hợp góp đủ 100% vốn điều lệ) hoặc đồng sở hữu (trong trường hợp không góp đủ vốn điều lệ).
Hình thức góp vốn
Các hình thức góp vốn hợp lệ
Các tổ chức và cá nhân có thể thực hiện góp vốn điều lệ theo các hình thức sau:
- Mua và sở hữu cổ phần hoặc cổ phiếu của công ty cổ phần
- Góp vốn trực tiếp vào công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty hợp danh
Hình thức này không áp dụng trong các trường hợp sau:
- Các cơ quan nhà nước, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam, khi sử dụng ngân sách hoặc tài sản nhà nước để góp vốn vào doanh nghiệp nhằm thu lợi cho cơ quan của mình.
- Người tham gia góp vốn là cán bộ, công chức, chuyên viên không giữ các chức vụ lãnh đạo trong các cơ quan, đơn vị nhà nước.
- Các trường hợp cụ thể khác được quy định trong Luật Doanh nghiệp năm 2014.
Nguồn tài sản góp vốn điều lệ
Tài sản dùng để góp vốn điều lệ có thể là tiền mặt hoặc các tài sản có giá trị tương đương như nội tệ, ngoại tệ, vàng, quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ, công nghệ, bí quyết hoặc các tài sản có giá trị tương tự.
Vai trò của vốn điều lệ đối với doanh nghiệp
Đối với các doanh nghiệp, vốn điều lệ có các ý nghĩa sau:
- Thể hiện trách nhiệm vật chất của các cổ đông đối với doanh nghiệp, khách hàng và đối tác.
- Cung cấp điều kiện cần thiết để duy trì hoạt động của doanh nghiệp.
- Được sử dụng để phân chia lợi nhuận, rủi ro và thua lỗ giữa các cổ đông.
- Giúp doanh nghiệp có đủ nguồn vốn, củng cố năng lực và phát triển, mở rộng quy mô sản xuất và thị trường tiêu thụ.
- Đảm bảo sự tồn tại pháp lý của doanh nghiệp trước pháp luật.
- Cơ sở để xác lập địa vị pháp lý và đạt được các mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp.