'VƯỢT QUA BẪY CẢM XÚC': Phương pháp vượt qua những lưới tình cảm

 Buồn bã, lo âu, tức giận, chán nản, hoài nghi hay xấu hổ. Khi đối mặt với hàng loạt cảm xúc tiêu cực như vậy, phản ứng của bạn sẽ là gì?  

Bạn có lựa chọn phản ứng một cách bừa bãi như một đứa trẻ thoải mái thể hiện tất cả cảm xúc và thậm chí không nhận ra tình hình đang diễn ra. Hoặc bạn chọn cách kìm nén cảm xúc của mình, coi chúng như một đứa trẻ nghịch ngợm cần phải được kiểm soát chặt chẽ, hoặc thậm chí xem chúng như một mối đe dọa đối với cả thể chất lẫn tinh thần cần phải loại bỏ. 

Thậm chí, một số người coi cảm xúc như là rào cản ngăn cản họ đạt được cuộc sống mà họ luôn mong muốn, đặc biệt là với những cảm xúc tiêu cực đã được nêu ra. 

Tuy nhiên, tất cả các cảm xúc từ sự tức giận đến tình yêu đều là phản ứng sinh học tự nhiên của cơ thể đối với các tín hiệu quan trọng từ thế giới bên ngoài. Nếu ta liên tục lựa chọn phủ nhận, kìm nén những cảm xúc đó, thì một ngày nào đó, cơ thể ta có thể trở nên kém nhạy cảm và không phản ứng tự nhiên, dẫn đến hành động không phù hợp thay vì hành động để bảo vệ quyền lợi của bản thân. 

Cách thể hiện tiêu cực của cảm xúc có thể lạc lõng ta khỏi hướng đúng. Trí tuệ, sự sáng tạo và những cảm xúc tích cực đều là yếu tố quan trọng để hiểu rõ bản thân. Khi ta học cách kiểm soát trạng thái cảm xúc của mình, điều đó không chỉ giúp ta chấp nhận chúng mà còn giúp ta tiến xa hơn trong quá trình phát triển bản thân. 

Nhằm giúp bạn đọc thực sự bình yên đối mặt với những cảm xúc khó khăn nhất, giúp bạn thưởng thức cuộc sống đầy đủ hơn, đồng thời hoàn thành mục tiêu và sống một cuộc sống ý nghĩa, tiến sĩ Susan David - một chuyên gia tâm lý y khoa từ Khoa Y Đại học Harvard đã cho ra mắt cuốn sách “Vượt bẫy cảm xúc'. 

Cuốn sách chứa đựng rất nhiều câu chuyện, lời khuyên và bài học giúp bạn thoát khỏi những bẫy thường gặp về cảm xúc, từ đó giúp bạn hoàn thiện bản thân và thực sự sống một cuộc sống ý nghĩa. 

Tác giả Susan David không chỉ là một chuyên gia tâm lý y khoa. Bà còn là một diễn giả và chuyên gia tư vấn được nhiều người tín nhiệm. Bà đã cung cấp tư vấn cho các nhà lãnh đạo hàng đầu của hàng trăm tổ chức quốc tế lớn, bao gồm công ty kiểm toán hàng đầu thế giới Ernst & Young, Liên Hợp Quốc và Diễn đàn Kinh tế Thế giới. 

Cuốn sách “Vượt bẫy cảm xúc” là một trong những cuốn sách bán chạy nhất của Susan David trên The Wall Street Journal. Được đánh giá cao là cuốn sách giúp bạn chấp nhận và quản lý cảm xúc một cách hiệu quả nhất. 

Theo Susan David, suy nghĩ và cảm xúc, dù tích cực hay tiêu cực, đều ảnh hưởng đến mức độ thành công của chúng ta. Nếu chúng ta thay đổi suy nghĩ và biết cách xử lý cảm xúc một cách thông minh, chúng ta sẽ tìm thấy bí quyết cho một cuộc sống hạnh phúc và thành công. 

Cuốn sách ý nghĩa này bao gồm 11 chương, mang lại nhiều bài học quan trọng mà bạn không thể bỏ qua trong hành trình cải thiện cảm xúc của mình. 

BÀI HỌC ĐẦU TIÊN: Thể hiện cảm xúc của bạn, ngay cả khi đó là những cảm xúc tiêu cực: 

Nếu trẻ con có thể tự do thể hiện mọi cảm xúc của mình, từ niềm vui đến sự buồn bã hay tức giận, thì người lớn lại không thể làm điều đó. Ngày càng trưởng thành, chúng ta càng thành thạo hơn trong việc kìm nén những cảm xúc thật của mình để người khác không nhận biết, mà không hề biết rằng hành động này có thể gây hại. 

Chúng ta sinh ra với tất cả các loại cảm xúc: vui vẻ, buồn bã, tức giận, sợ hãi, ngạc nhiên, khinh thường và kinh tởm... Tất cả những cảm xúc, dù tích cực hay tiêu cực, đều đã giúp chúng ta tồn tại qua hàng triệu năm tiến hóa và trở thành con người như ngày hôm nay. 

Dù có những cảm xúc có thể gây ra phiền toái, nhưng chính những cảm xúc đó cũng có ích ở một khía cạnh nào đó. Mỗi cảm xúc đều mang ý nghĩa riêng nếu nó tồn tại trong bạn. Vì vậy, thay vì cố gắng từ chối và tránh né chúng, bạn nên học cách chấp nhận chúng như một phần không thể thiếu của cuộc sống. 

Trong “Vượt bẫy cảm xúc”, tác giả đã chỉ ra 4 “móc câu” phổ biến nhất - những thứ khiến cảm xúc của chúng ta dễ dàng bị mắc kẹt, từ đó phân tích từng vấn đề và tìm ra cách giải quyết một cách hiệu quả. 

Móc câu 1: Trách nhiệm thuộc về suy nghĩ 

Móc câu 2: Suy nghĩ lạc hướng (khi tâm trí không yên và nhảy từ chủ đề này sang chủ đề khác một cách không kiểm soát) 

Móc câu 3: Khái niệm cũ và lỗi thời 

Móc câu 4: Chấp nhận lẫn lộn

Bí quyết quan trọng nhất mà Susan David nhấn mạnh trong cuốn sách là “linh hoạt cảm xúc'. Theo bà, sự linh hoạt trong cảm xúc là quá trình cho phép chúng ta điều hướng cuộc sống bằng cách chấp nhận bản thân, có tầm nhìn rõ ràng và tinh thần mở cửa. 

BÀI HỌC THỨ HAI: Rời xa khỏi vòng tròn thoải mái của cảm xúc 

Chúng ta thường có khuynh hướng đổ lỗi cho chính bản thân khi gặp sai sót. Cảm giác tự trách, hối tiếc, tức giận, buồn bã thường luôn âm thầm tồn tại trong tâm trí, sẵn sàng bùng nổ vào bất cứ lúc nào, đặc biệt khi ta cảm thấy căng thẳng hoặc cô đơn. 

Cách tiếp cận hiệu quả nhất với vấn đề này đã được Susan David trình bày qua những câu chuyện, ví dụ thực tế và dễ hiểu. Từ đó, ta có thể rút ra bài học cho việc giải quyết các vấn đề về cảm xúc - đó là cần phải rời xa vòng tròn thoải mái mà ta đã tự tạo ra. Dũng cảm đối diện với những cảm xúc tổn thương, đau đớn sâu thẳm bên trong. Việc bộc lộ cảm xúc thông qua viết lách, ghi âm hoặc bất kỳ hành động nào giúp ta thể hiện chúng ra ngoài hiệu quả hơn việc kìm nén chúng trong lòng. 

Trong cuốn sách này, Susan David cũng hướng dẫn độc giả đến lối sống chánh niệm để giúp họ linh hoạt trong việc điều chỉnh cảm xúc. Bằng cách hướng dẫn ta quan sát và suy ngẫm về bản thân. Chỉ cần tập trung chú ý, ta sẽ đẩy cái tôi của mình ra khỏi bóng tối. 

Một tâm trí chánh niệm có thể giúp chúng ta nhìn nhận thế giới từ nhiều góc độ, cũng như sống với ý thức tự chấp nhận, khoan dung và tử tế hơn với chính bản thân mình. 

 BÀI HỌC THỨ BA: Đặt ra mục tiêu mình muốn chứ không phải chạy theo mục tiêu của người khác. 

Một trong những chiếc bẫy cảm xúc mà chúng ta dễ dàng mắc phải nhất chính là “sự lây lan xã hội'. Tác giả Susan David so sánh nó như một loại virus lan truyền trong cộng đồng, và bạn có thể “nhiễm trùng” từ người khác khi tiếp xúc với họ đủ lâu.

Có thể bạn không biết, nhưng hành động của người khác có ảnh hưởng lớn đến chúng ta hơn chúng ta nghĩ. Ví dụ như: Nguy cơ béo phì của bạn có thể tăng lên dựa trên số lượng người béo phì mà bạn tiếp xúc. Xác suất ly hôn của bạn cũng cao hơn nếu các đôi vợ chồng khác trong vòng xã hội của bạn đã ly hôn, dù bạn nghĩ rằng quyết định ly hôn là điều rất riêng tư và cá nhân. 

Để loại bỏ virus lây lan xã hội, Susan David đưa ra ví dụ và câu hỏi về việc xác định giá trị cá nhân và sống theo đó. Mặc dù những phương pháp này không đưa đến cuộc sống hoàn hảo hay đầy đủ, nhưng chúng sẽ mang lại cảm giác bình yên, khi bạn có thể đối mặt với bản thân, với cảm xúc và lòng can đảm, sự học hỏi và sự thông cảm.  

KHÔNG CHỈ LÀ BÀI HỌC VỀ NHỮNG CẢM XÚC CÁ NHÂN

“Vượt bẫy cảm xúc' không chỉ là một cuốn sách giúp bạn nhìn nhận và vượt qua những vấn đề trong cảm xúc cá nhân để phát triển toàn vẹn và sống một cuộc đời ý nghĩa. Mà nó còn phân tích những bẫy cảm xúc bạn có thể gặp trong môi trường làm việc. Đưa ra phương pháp để đối mặt với nghịch cảnh và hoàn thành công việc một cách tốt nhất và hiệu quả nhất. Giúp hình thành thói quen tạo động lực trong công việc và điều chỉnh để công việc không đè bẹp mọi cảm xúc tích cực của bạn. 

Susan David dành một phần lớn trong cuốn sách này để giúp độc giả - những người làm cha mẹ, về cách dạy dỗ trẻ em về cảm xúc. Linh hoạt trong cảm xúc như một liều vaccine giúp trẻ không bị choáng ngợp trước những thách thức trong cuộc sống. Kỹ năng này không làm trẻ miễn dịch với khó khăn, nhưng giúp họ phát triển linh hoạt và sự kiên nhẫn cần thiết để vượt qua mọi khó khăn. 

Cảm xúc luôn khó đoán và biến đổi theo người bạn tiếp xúc, những sự kiện từ thế giới bên ngoài dù nhỏ nhất cũng có thể ảnh hưởng tới bạn. 

Không phải ai cũng đủ linh hoạt, mạnh mẽ và tỉnh táo để thoát khỏi bẫy của cảm xúc. Không có ngọn hải đăng hay đũa thần nào soi sáng cho bạn trở thành người bạn mong muốn. Người duy nhất có thể giúp bạn, chỉ có chính bản thân bạn. 

Trong quá trình tìm kiếm và phát triển bản thân tốt nhất, Susan David và việc 'Vượt qua rào cản của cảm xúc' có thể trở thành bạn đồng hành thân thiện và đáng tin cậy của bạn. Họ giúp bạn phát triển sự linh hoạt trong cảm xúc để đối mặt với những cảm xúc khó khăn mà bạn đã giấu kín suốt thời gian dài mà không cần đến bất kỳ phép màu nào.