Buzz
Chứng sợ chết tác động mạnh mẽ đến hàng triệu người trên khắp thế giới. Đối với một số người, điều này gây ra cảm giác lo lắng và suy nghĩ ám ảnh. Sự sợ hãi về cái chết không chỉ là lo lắng về cái chết nói chung mà còn liên quan đến sự sợ hãi về cái chết của bản thân, khác biệt với sự lo sợ về cái chết của người khác hay bất kỳ thứ gì khác. Dù vậy, cả hai loại sợ hãi này đều chia sẻ điểm tương đồng là sự lo sợ đối diện với cái gì đó hoàn toàn lạ lẫm. Điều này đặc biệt đúng với những người đang đối mặt nguy cơ cái chết, khi những bí mật xung quanh nó trở nên rõ ràng hơn và gây sự lo sợ. Hãy cùng khám phá cách để cảm thấy thoải mái hơn với khái niệm kết thúc cuộc sống và tìm hiểu cách vượt qua nỗi sợ chết.
Các bước
Thấu hiểu về Nỗi sợ của Bạn
Ghi lại những khoảnh khắc khi suy nghĩ về cái chết. Để đối mặt với nỗi sợ chết, bạn cần xác định cụ thể tác động của nó đến cuộc sống và tìm hiểu mức độ tác động đó. Thường thì chúng ta không nhận biết ngay lập tức những yếu tố thúc đẩy hay nguyên nhân dẫn tới nỗi sợ hay lo lắng. Vì vậy, việc ghi lại những tình huống khiến cho sự sợ hãi xuất hiện sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này.
- Bắt đầu bằng cách tự hỏi: “Tại sao bạn bắt đầu cảm thấy sợ khi nghĩ về cái chết?”. Đây có thể là một câu hỏi khó trả lời. Hãy bắt đầu từ những chi tiết cơ bản nhất. Hãy nhớ lại những ngày gần đây và ghi chép mọi chi tiết liên quan đến những lúc bạn bắt đầu nghĩ về cái chết. Đưa ra mô tả chính xác về hoạt động bạn đang thực hiện khi suy nghĩ đó xuất hiện.
- Nỗi sợ về cái chết là một vấn đề phổ biến. Trong suốt lịch sử, con người luôn quan tâm và đối mặt với suy nghĩ về cái chết và giai đoạn kết thúc cuộc sống. Nhiều lý do có thể giải thích sự sợ hãi này, bao gồm tuổi tác, tôn giáo, mức độ lo lắng, trải nghiệm về mất mát và nhiều yếu tố khác. Ví dụ, có những giai đoạn trong cuộc sống khi nỗi sợ chết trở nên mạnh mẽ hơn, như ở độ tuổi 4-6, 10-12, 17-24 và 35-55. Các triết gia đã nghiên cứu rất nhiều về khái niệm về cái chết. Theo Jean-Paul Sartre, một nhà triết học theo trường phái hiện sinh, nguyên nhân khiến sự chết trở thành nỗi sợ là bởi vì chết là trạng thái “đến từ bên ngoài và biến đổi chúng ta thành một thế giới khác”. Do đó, quá trình chết được nhìn nhận như một khía cạnh hoàn toàn xa lạ nhưng vẫn có thể đồng cảm được (hoặc theo cách nào đó là không thể đồng cảm được). Sartre cho rằng cái chết có khả năng biến đổi cơ thể sống thành một phần của thế giới không thuộc về con người, nơi mà chúng ta xuất hiện lần đầu.
Ghi chú về những khoảnh khắc lo lắng hay sợ hãi của bạn. Hãy ghi rõ những lúc bạn nhớ rằng bạn từ chối làm điều gì đó vì sự lo lắng hay nỗi sợ. Ghi chép cả những trường hợp bạn không chắc liệu cảm xúc đó có liên quan đến cái chết hay không.
Đối chiếu giữa lo âu và suy nghĩ về cái chết. Sau khi kết thúc việc ghi danh sách về những thời điểm suy nghĩ về cái chết và lo lắng, hãy tìm kiếm những điểm chung giữa hai danh sách. Ví dụ, bạn có thể nhận ra mỗi khi nhìn thấy một nhãn hiệu kẹo cụ thể, bạn bắt đầu cảm thấy lo lắng mặc dù không rõ lý do. Bạn cũng có thể nhận ra rằng suy nghĩ về cái chết xuất hiện trong những tình huống tương tự. Đây có thể là điểm mà bạn nhận ra rằng nhãn hiệu kẹo đó đã xuất hiện trong lễ tang của ông nội. Từ đó, bạn bắt đầu hiểu tại sao bạn luôn cảm thấy sợ khi nghĩ về cái chết.
- Những liên kết như vậy giữa sự vật, cảm xúc và tình huống có thể là mơ hồ, thậm chí khó nhận diện hơn so với trường hợp trước. Việc ghi chép giúp bạn nhận ra rõ hơn về những tình huống này và cung cấp cách tiếp cận hiệu quả hơn để đối mặt với ảnh hưởng của chúng lên suy nghĩ của bạn.
Nhận biết mối liên kết giữa lo âu và việc dự đoán. Nỗi sợ có sức mạnh lớn và có thể tác động đến mọi khía cạnh của cuộc sống. Nếu bạn nhìn xa hơn nỗi sợ, bạn sẽ nhận thức rằng điều bạn sợ không đáng sợ như bạn tưởng. Sự lo âu chủ yếu xuất phát từ việc dự đoán về tương lai, là cảm xúc khi bạn nhìn nhận về những điều sẽ xảy ra hoặc không xảy ra. Đó là cảm xúc khi bạn hướng tới tương lai. Hãy nhắc nhở bản thân rằng sự sợ chết đôi khi còn tồi tệ hơn cả sự chết chính nó. Ai biết được, có thể cái chết không đến nỗi khó chịu như bạn tưởng.
Chân thành với bản thân. Hãy mở lòng và đối mặt với sự thật rằng bạn sẽ chết vào một ngày nào đó. Nỗi sợ sẽ tiếp tục ám ảnh bạn cho đến khi bạn trở nên chân thành với chính mình. Cuộc sống trở nên quý giá hơn nhiều khi bạn nhận ra sự tạm thời của nó. Bạn biết rằng sẽ đối mặt với cái chết, nhưng không cần phải sống trong sự sợ hãi. Một khi bạn chân thành với chính mình và sẵn lòng đối mặt trực tiếp với nỗi sợ, bạn có thể vượt qua chứng sợ này.
Tự do cho Những Điều Bạn Không Thể Kiểm soát
Tập trung vào những điều có thể kiểm soát. Cái chết đôi khi làm cho ta sợ hãi vì nó là biểu tượng của giới hạn cuộc sống và ranh giới không thể hiểu biết của con người. Hãy học cách tập trung vào những điều mà bạn có thể kiểm soát mà không lạc quẻ những điều chưa thể nắm bắt.
- Ví dụ, nếu bạn lo lắng về khả năng mắc bệnh tim do yếu tố di truyền, bạn không thể kiểm soát những yếu tố như gia đình, dòng họ và tuổi tác. Việc tập trung liên tục vào những yếu tố này chỉ khiến lo lắng tăng lên. Thay vào đó, hãy nghĩ về những điều bạn có thể kiểm soát, như việc từ bỏ thuốc lá, tập thể dục đều đặn và duy trì chế độ ăn lành mạnh. Thực tế, so với những yếu tố không thể kiểm soát, lối sống không lành mạnh mới làm tăng rủi ro mắc bệnh tim.
Hướng dẫn cho cuộc sống. Trong quá trình định hình cuộc sống, chúng ta thường phải đối mặt với thất bại, tức giận và lo âu vì mọi thứ không diễn ra theo kế hoạch. Hãy học cách thả lỏng việc kiểm soát kết quả mà bạn muốn đạt được trong cuộc sống. Bạn vẫn có thể đặt ra mục tiêu và lên kế hoạch, nhưng hãy để một chút không gian cho những bất ngờ.
- Hãy tưởng tượng như một dòng sông uốn lượn. Đôi khi bờ sông thay đổi và dòng nước phải điều chỉnh tốc độ. Nhưng cuối cùng, dòng sông vẫn tiếp tục chảy, và bạn phải cho những điều không thể kiểm soát diễn ra theo cách của chúng nó.
Loại bỏ suy nghĩ tiêu cực. Khi cố gắng dự đoán hoặc tưởng tượng về tương lai, đừng tự hỏi: “Nếu điều này xảy ra, thì sao?”. Đây là một hình thức suy nghĩ tiêu cực. Nếu bạn tiếp tục tư duy theo cách này, bạn sẽ dễ rơi vào tâm trạng bi quan. Cách chúng ta giải thích một tình huống sẽ ảnh hưởng đến cảm xúc của chúng ta về vấn đề đó. Ví dụ, nếu bạn lo lắng về việc đi muộn làm, bạn có thể tự nói: “Nếu tôi đi muộn, sếp sẽ cáu kỉnh và tôi có thể mất việc”. Nếu mong muốn kiểm soát quá mạnh mẽ, suy nghĩ tiêu cực sẽ đặt bạn vào tình trạng lo ngại không chắc chắn.
- Thay thế suy nghĩ tiêu cực bằng suy nghĩ tích cực. Sử dụng logic để vượt qua suy nghĩ bi quan. Hãy nói với chính mình: “Sếp có thể tức giận nếu tôi đi muộn, nhưng tôi có thể giải thích vì lý do kẹt xe. Tôi sẽ ở lại làm việc lâu hơn để bù đắp thời gian bị trễ”
Dành thời gian để lo lắng. Hãy dành năm phút mỗi ngày để cho phép bản thân lo lắng về mọi điều, và làm điều này vào cùng một thời điểm mỗi ngày. Nhưng bạn không nên đặt thời gian lo lắng vào cuối ngày hoặc trước khi đi ngủ, vì bạn không muốn để những suy nghĩ tiêu cực ảnh hưởng đến giấc ngủ. Nếu có suy nghĩ lo lắng xuất hiện bất kì lúc nào trong ngày, hãy giữ nó cho khoảng thời gian đặc biệt này.
Thách thức suy nghĩ lo lắng. Nếu bạn thường xuyên rơi vào tâm trạng lo âu về cái chết, hãy thách thức bản thân về xác suất thực sự có thể chết trong một tình huống cụ thể. Ví dụ, tìm hiểu về số liệu thống kê về tai nạn máy bay có thể giúp bạn nhận ra rằng lo lắng của bạn đã được thổi phồng.
Tác động của ý kiến người khác đối với tâm trí của bạn. Khi lo lắng của người khác bắt đầu chi phối tâm hồn, bạn cũng bắt đầu suy nghĩ về rủi ro đối với chính bản thân mình. Nếu có một người bạn luôn bi quan về bệnh tật, điều này có thể khiến bạn lo lắng về sức khỏe của mình. Vì vậy, giảm tiếp xúc với người đó để tránh những suy nghĩ tiêu cực xuất hiện thường xuyên trong tâm trí.
Thách thức bản thân bằng những trải nghiệm mới. Thường ta tránh những điều mới mẻ vì nỗi sợ không rõ hay không thể kiểm soát. Để đánh bại thói quen kiểm soát, hãy chọn một hoạt động chưa từng thử và cam kết thực hiện. Bắt đầu bằng việc tìm hiểu thông tin trực tuyến. Sau đó, tìm hiểu ý kiến của những người đã tham gia trước đây. Khi quen với ý tưởng, hãy thử nghiệm một hoặc hai lần trước khi quyết định tham gia lâu dài.
- Tham gia vào những trải nghiệm mới có thể làm dịu đi suy nghĩ về cái chết và tạo ra niềm vui mới.
- Các hoạt động mới giúp bạn hiểu rõ bản thân hơn, đặc biệt là về những khả năng và giới hạn của mình.
Chế độ kế hoạch cuối đời cùng gia đình và bạn bè. Khi nói đến cái chết, bạn sẽ nhận ra rằng nhiều phần của nó không nằm trong tầm kiểm soát của mình. Chúng ta không thể dự đoán chính xác nơi và khi nào chúng ta sẽ qua đời, nhưng chúng ta có thể chuẩn bị cho điều đó.
- Ví dụ, nếu bạn mất ý thức, bạn muốn máy duy trì sự sống được kích hoạt trong thời gian nào? Bạn muốn trải qua cái chết tại nhà hay muốn ở lại bệnh viện lâu hơn?
- Ngay từ đầu, những cuộc trò chuyện như vậy có thể khó khăn khi chia sẻ với người thân, nhưng nó thực sự hữu ích cho cả bạn và họ khi sự kiện xấu xảy ra và bạn không thể truyền đạt mong muốn của mình. Cuộc trò chuyện này giúp giảm bớt lo lắng về cái chết.
Suy ngẫm về Cuộc sống
Tại sao sự sống và cái chết là một phần của chu trình duy nhất? Hãy nhận thức rằng sự sống và sự qua đời của bạn, cũng như của tất cả mọi sinh linh khác, đều là một phần của một chu trình duy nhất. Thay vì là hai sự kiện hoàn toàn khác biệt, sự sống và cái chết luôn diễn ra đồng thời. Ví dụ, các tế bào trong cơ thể chúng ta liên tục được tạo ra và chết theo các cách khác nhau trong suốt quá trình sống. Đây là cách cơ thể thích ứng và phát triển trong môi trường xung quanh.
Vì sao cơ thể con người đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái phức tạp? Cơ thể con người chính là một hệ sinh thái độc đáo, tạo điều kiện cho sự đa dạng của nhiều loài, đặc biệt là sau khi chúng ta qua đời. Hệ tiêu hóa của chúng ta, khi còn sống, là nơi cư trú của hàng triệu vi sinh vật. Tất cả những sinh vật này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe của cơ thể, hỗ trợ chức năng miễn dịch và có phần tạo nên quá trình nhận thức phức tạp.
Hiểu về nhiệm vụ của cơ thể trong tổng thể mọi sự sống. Trên quy mô lớn hơn, cuộc sống của chúng ta liên kết với nhau để tạo ra xã hội và cộng đồng, trong đó cơ thể chúng ta đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự tổ chức.
- Cuộc sống của bạn hoạt động như một cơ chế và vật liệu tương tự như các loài sống khác xung quanh. Việc hiểu điều này giúp bạn cảm thấy thoải mái khi nghĩ về một thế giới không có mình.
Dành thời gian kết nối với tự nhiên. Hãy thực hiện thiền đi bộ trong thiên nhiên hoặc đơn giản là dành nhiều thời gian hơn để giao tiếp với các dạng sống khác. Những hoạt động như vậy giúp bạn nhận ra rằng mình là một phần của một thế giới lớn mạnh.
Suy nghĩ về cuộc sống sau cái chết. Hãy thử tưởng tượng rằng sau khi chết, bạn sẽ đến một nơi hạnh phúc, một khía cạnh mà nhiều tôn giáo đều tin tưởng. Nếu bạn theo đạo, niềm tin về cuộc sống sau cái chết có thể mang lại sự an ủi và niềm hạnh phúc.
Tận hưởng Cuộc sống
Trải nghiệm một cuộc sống đầy đủ nhất. Hãy tránh suy nghĩ quá nhiều về cái chết. Thay vào đó, hãy tìm niềm vui mỗi ngày và đừng để những vấn đề nhỏ làm mất đi sự hứng thú. Dành thời gian cho bạn bè và thử sức với các hoạt động mới. Hãy làm cho suy nghĩ về cái chết cách xa và tập trung hoàn toàn vào việc sống.
- Nhiều người sợ chết thường nghĩ về điều này mỗi ngày. Hãy để lo lắng trôi qua và tự đặt câu hỏi: 'Hôm nay điều gì tồi tệ nhất có thể xảy ra?'. Hãy sống trong hiện tại và hưởng thụ cuộc sống của bạn.
Dành thời gian cho gia đình. Sống với những người mình yêu và được sống với sự yêu thương là khoảnh khắc đáng trân trọng.
- Đối mặt với niềm vui khi biết rằng những ký ức về bạn sẽ sống mãi nếu bạn có thể tạo ra những kỷ niệm vui vẻ cho thế hệ sau.
Ghi lại nhật ký biết ơn. Nhật ký biết ơn là nơi để ghi chép và công nhận những đóng góp của người khác vào cuộc sống của bạn. Điều này giúp tập trung vào những điều tích cực và ý thức về những hành động đẹp.
- Mỗi vài ngày, dành thời gian để ghi lại một kỷ niệm hoặc sự kiện bạn cảm thấy biết ơn. Hãy viết một cách sâu sắc và tận hưởng niềm vui từ những sự kiện đó.
Tự chăm sóc bản thân. Tránh rơi vào tình huống xấu hoặc nguy hiểm. Hạn chế tham gia các thói quen không lành mạnh như hút thuốc, sử dụng ma túy và rượu bia, đồng thời tránh lái xe khi nhắn tin. Sống một cuộc đời khỏe mạnh giúp giảm nguy cơ gặp tai nạn tử vong.
Tìm Kiếm Hỗ trợ
Cân nhắc đến việc thăm chuyên gia tâm thần nếu nỗi sợ chết quá lớn. Nếu sợ chết làm bạn khó sống và tận hưởng cuộc sống, hãy tìm chuyên gia tâm thần để được giúp đỡ. Nếu bạn tránh tham gia các hoạt động vì sợ chết, đây có thể là dấu hiệu bạn cần sự hỗ trợ.
- Cảm thấy bất lực, hoang mang hoặc trầm cảm vì sợ chết
- Không giải thích được nỗi sợ của mình
- Luôn cảm thấy sợ chết hơn 6 tháng
Chuyên gia tâm thần làm gì? Họ giúp bạn hiểu rõ hơn về nỗi sợ chết và cố gắng giảm bớt nó. Hãy nhớ rằng đối mặt với nỗi sợ sâu sắc cần thời gian và nỗ lực. Một số người có thể tiến triển nhanh chóng sau 8-10 buổi điều trị. Các chiến lược thường bao gồm:
- Liệu pháp Hành vi Nhận thức: Giúp bạn đối mặt với suy nghĩ và thay đổi chúng để trở nên tích cực hơn. Ví dụ, đối mặt với suy nghĩ 'Tôi sợ chết khi đi máy bay' và thay đổi nó thành 'Người ta đi máy bay mỗi ngày mà họ vẫn an toàn'.
- Liệu pháp Tiếp xúc: Đương đầu trực tiếp với tình huống gây sợ hãi. Hãy tưởng tượng hoặc thực sự trải qua những tình huống bạn muốn tránh.
- Sử dụng thuốc: Nếu sợ chết quá mạnh, bác sĩ tâm thần có thể kê thuốc. Nhưng nhớ rằng thuốc chỉ giúp tạm thời.
Chia sẻ với người khác về nỗi sợ chết. Chia sẻ về lo lắng với người thân luôn là ý tưởng tốt. Họ có thể gặp phải những lo ngại tương tự và đưa ra những gợi ý hữu ích.
- Tìm người bạn tin tưởng để chia sẻ về nỗi sợ và kể về khi nào bạn bắt đầu cảm thấy như vậy.
Nếu ở Mỹ, ghé thăm quán cà phê chết. Đôi khi, chủ đề về cái chết và nỗi sợ nó khó nói nếu không gặp đúng đối tượng. Hãy tìm nhóm chia sẻ phù hợp để thảo luận về vấn đề này. Có những 'quán cà phê chết' là nơi tập trung những người muốn chia sẻ về vấn đề cái chết. Họ cùng nhau tìm cách sống tốt nhất trong cuộc đối mặt với điểm cuối cuộc sống.
- Nếu không tìm thấy quán cà phê như vậy, bạn có thể tự lập một cộng đồng với ý tưởng tương tự, để những người có mối lo ngại tương tự cùng chia sẻ.
Mẹo
- Sự sợ hãi trước cái chết có thể phát sinh từ trạng thái trầm cảm và lo âu, vấn đề mà cần sự can thiệp chuyên nghiệp.
- Không ngần ngại thử nghiệm nhiều phương pháp tư vấn. Quan trọng nhất là tìm người có thể hiểu và hỗ trợ bạn đối mặt với vấn đề cụ thể của mình.
- Phát triển lòng tin vững rằng bạn có thể vượt qua nỗi sợ chết.
