Buzz
Trong năm 2020, WeFit - ứng dụng di động kết nối các phòng tập thể dục với khách hàng, đã nhận được hàng triệu USD vốn đầu tư nhưng đã phá sản tại Việt Nam. Ngày 6/11 vừa qua, WeWork - một công ty cho thuê văn phòng làm việc, cũng đã nộp đơn xin phá sản tại tòa án bang New Jersey (Mỹ). Hai doanh nghiệp này không chỉ có tên gần giống nhau là 'We' mà còn mang lại nhiều bài học thất bại tương đồng.
Nộp đơn xin phá sản là một bước quyết định đầy bất ngờ, đánh dấu sự thay đổi đột ngột của WeWork từ việc được định giá lên đến 47 tỷ USD vào năm 2019. Mô hình kinh doanh chính của WeWork tập trung vào việc thuê và tân trang các căn nhà hoặc công trình, sau đó cho thuê lại cho mục đích sinh sống, làm việc hoặc kinh doanh. WeWork hoạt động theo mô hình này ở hơn 30 quốc gia trên thế giới, trong đó có Mỹ đóng góp 1/3 lợi nhuận.
WeWork bắt đầu gặp khó khăn khi việc niêm yết công khai (IPO) vào năm 2019 không thành công. Các nhà đầu tư bắt đầu nghi ngờ về chiến lược dài hạn của công ty tập trung vào lĩnh vực cho thuê văn phòng. Sau đó, đại dịch Covid-19 bùng phát, làm cho thị trường cho thuê văn phòng trên toàn cầu trở nên ảm đạm. Trước khi nộp đơn xin phá sản, WeWork đã nợ hàng chục tỷ USD đối với các ngân hàng và chủ nhà.
Việc WeWork phá sản là một bài học quý giá đối với nhiều tổ chức kinh doanh, đặc biệt là các công ty khởi nghiệp.
Thứ nhất, không nên quá tham vọng trong việc phát triển quá nhanh. WeWork đã phát triển với tốc độ chóng mặt, mở rộng hoạt động đến hơn 100 thành phố trên thế giới chỉ trong vài năm. Điều này cũng chính là thách thức mà WeFit đang phải đối mặt. WeFit thành lập vào năm 2016 và nhận được vốn đầu tư 155.000 USD từ ESP Capital vào năm 2017. Năm 2019, họ tiếp tục nhận thêm một triệu USD từ CyberAgent Capital. Mặc dù số lượng người dùng trung bình tăng 40% mỗi tháng, sự phát triển quá nhanh này đã khiến công ty gặp khó khăn trong việc kiểm soát chi phí và tăng hiệu suất làm việc. Đặc biệt, cả WeWork và WeFit đều chưa có đủ nhân sự hoặc đào tạo đúng những người lãnh đạo tầm trung có kỹ năng cần thiết.
Thứ hai, cần có một mô hình kinh doanh bền vững. Mô hình kinh doanh của WeWork dựa trên việc thuê văn phòng lâu dài và cho thuê lại ngắn hạn. Mặc dù mô hình này có thể mang lại lợi nhuận cao ngay từ đầu nhưng lại rất rủi ro về dài hạn. Khi thị trường bất động sản suy yếu, WeWork đối diện với áp lực tài chính ngày càng tăng. Điều này cũng chính là vấn đề mà WeFit đang gặp phải, khi đại dịch Covid-19 khiến cho các trung tâm thể hình đóng cửa.
Thứ ba, cần phải có nền tảng quản trị vững chắc. WeWork đã nhận được nhiều chỉ trích về việc quản lý, bao gồm chi tiêu không kiểm soát, môi trường làm việc không an toàn và thiếu tính minh bạch. Những vấn đề này đã khiến nhà đầu tư mất niềm tin vào công ty.
Thứ tư, việc quản lý cần được thực hiện một cách chặt chẽ. Ông Adam Neumann, người sáng lập kiêm CEO của WeWork, được cho là thiếu sự chuyên nghiệp trong việc quản lý và không thể kiểm soát công việc một cách chặt chẽ. Các nhà lãnh đạo tầm trung thường xuyên tạo ra những hậu quả không mong muốn, như vấn đề tài chính trong quá trình tân trang lại các tòa nhà cũ. Điều này đã gây ra nhiều vấn đề cho công ty, bao gồm mâu thuẫn giữa các nhà lãnh đạo, mâu thuẫn giữa các bộ phận và mâu thuẫn về chiến lược phát triển.
Trong bối cảnh kinh tế thế giới đang chịu ảnh hưởng tiêu cực và ảnh hưởng không nhỏ đối với kinh tế Việt Nam, cần phải rút ra bài học từ các sai lầm của WeWork và WeFit để xây dựng và phát triển một cách bền vững.
