Trong văn viết, ngoài việc phải chú ý viết đầy đủ chủ ngữ và động từ trong câu, học viên còn phải xét xem các câu có tính kết nối với nhau hay không. Việc bài viết chỉ gồm những câu đơn giản chắp ghép lại mà không có bất kì phương tiện liên kết nào là lỗi khá phổ biến khi học viết. Lỗi này có tên tiếng Anh là “Choppy sentence”. Bài viết này sẽ giúp học viên biết lỗi Choppy sentence là gì, cách phát hiện lỗi Choppy sentence trong bài viết cũng như cách khắc phục lỗi này.
Key takeaways:
1. Lỗi Choppy sentence là gì? Ví dụ về lỗi Choppy sentence.
2. Cách nhận biết và sửa lỗi Choppy sentence:
Bước 1: Xác định và sắp xếp trình tự ý tưởng
Bước 2: Liên kết các thành phần câu
Dùng liên từ đẳng lập (coordinating conjunction)
Dùng liên từ phụ thuộc (subordinating conjunction)
Dùng cụm từ đồng vị (appositives)
Dùng cụm từ bổ nghĩa (modifying phrase)
What is a Choppy sentence error?
Từ vựng chỉ cách viết “choppy” bắt nguồn từ “chop” (chặt nhỏ, băm nhỏ). Người đọc có thể hình dung rằng khi bài viết mắc lỗi “choppy”, nó sẽ không phải là một khối liên kết và mạch lạc với nhau mà bị “chặt nhỏ” ra thành nhiều câu rời rạc. Nói cách khác, lỗi Choppy sentence là tập hợp nhiều câu ngắn với cấu trúc đơn giản mà không có (hoặc có quá ít) phương tiện liên kết.
Ví dụ:
My sister lost her ring. She felt very sad. She stayed at home all day. No one could talk to her. (Chị gái tôi làm mất chiếc nhẫn. Chị ấy cảm thấy rất buồn. Chị ở nhà cả ngày. Không ai có thể nói chuyện với chị ấy)
Sau khi đọc ví dụ trên, người đọc sẽ cảm thấy đoạn văn như một chiếc xe bị hết xăng, chạy rồi ngừng liên tục, từ đó không thể nắm bắt được câu chuyện cũng như ý tưởng của tác giả. Bây giờ hãy thử so sánh với ví dụ sau đây:
Ví dụ: My sister felt very sad after she lost her ring. She stayed at home all day and no one could talk to her. (Chị gái tôi cảm thấy rất buồn sau khi làm mất chiếc nhẫn. Chị ấy ở nhà cả ngày và không ai có thể nói chuyện với chị ấy)
Đoạn văn sau được chỉnh sửa mượt mà và dễ hiểu hơn so với ví dụ ban đầu. Đây cũng là lí do tại sao học viên nên tránh và biết cách sữa lỗi Choppy sentence.
Methods to detect and correct Choppy sentence errors
Ways to identify Choppy sentence errors
Để phát hiện lỗi Choppy sentence, học viên cần trả lời 2 câu hỏi sau:
Are the subjects of consecutive sentences too simple?
Chủ ngữ được cho là quá đơn giản khi người viết liên tục lặp lại chủ ngữ đó trong nhiều câu liên tiếp, hoặc chủ ngữ của nhiều câu cùng chỉ một người/vật.
Ví dụ:
- Some people believe that advertising is annoying. They hate seeing advertisements. They think that companies are trying to sell products. They want to boycott the products in advertisements. (Vài người tin rằng quảng cáo rất khó chịu. Họ ghét xem quảng cáo. Họ nghĩ rằng các công ty đang cố gắng bán sản phẩm. Họ muốn tẩy chay sản phẩm xuất hiện trong quảng cáo)
- Eating with our family is important. Having meals together can strengthen our bond. It is the time to gather around. Having dinner together is a chance talk with our family. (Ăn chung với gia đình rất quan trọng. Ăn chung với nhau có thể làm chúng ta gắn kết. Đây là thời gian để quây quần bên nhau. Ăn tối cùng nhau là cơ hội để nói chuyện với gia đình của chúng ta)
Are there transitional words between sentences?
Từ nối (transitional word) là phần không thể thiếu trong văn viết. Từ nối được dùng để giúp các câu văn và ý tưởng trong bài viết liên kết mạch lạc hơn. Do đó, nếu không dùng từ nối khi viết, đoạn văn chỉ còn là những câu đơn lẻ rời rạc.
Ví dụ:
- Playing video games can be harmful. It can be addictive. Spending too much time on video games cause short-sightedness. (Chơi điện tử có thể gây hại. Nó có thể gây nghiện. Dành quá nhiều thời gian cho trò chơi điện tử có thể gây ra cận thị)
- Travelling is fantastic. I love going to somewhere new. Eating local food makes me happy. I think it’s a good hobby. (Du lịch thật tuyệt vời. Tôi thích đi tới những nơi mới mẻ. Ăn đồ ăn địa phương làm tôi vui. Tôi nghĩ đây là một sở thích tốt)
Methods for fixing Choppy Sentence errors
Nhìn chung, cách đơn giản nhất để sửa lỗi Choppy Sentence là gộp các câu ngắn thành câu phức có nhiều mệnh đề. Sau đây, tác giả sẽ gợi ý 2 bước sửa lỗi hiệu quả:
Step 1: Identify and organize the sequence of ideas
Học viên có thể đọc lại đoạn văn bị mắc lỗi và sắp xếp lại ý tưởng sao cho các câu kết nối chặt chẽ với nhau. Học viên có thể sắp xếp ý tưởng theo trình tự không gian hoặc thời gian.
Choppy sentences: A cat ran into my house. It was six months old. I fed it with some roast fish. (Một con mèo chạy vào nhà của tôi. Nó sáu tháng tuổi. Tôi cho nó ăn một ít cá nướng)
→ Ở đây người đọc có thể sắp xếp lại các câu trên theo trình tự thời gian khác để thể hiện rõ hơn mối quan hệ giữa các câu trên.
Ví dụ:
Một con mèo chạy vào nhà của tôi. Nó sáu tháng tuổi. Tôi cho nó ăn một ít cá nướng → Tôi cho một con mèo sáu tháng tuổi ăn một ít cá nướng sau khi nó chạy vào nhà tôi.
Để có thể biểu đạt ý tưởng theo trình tự hợp lí và mượt mà hơn, người đọc có thể dùng các liên từ được đề cập trong Bước 2.
Step 2: Connect sentence components
Using coordinating conjunctions
Đối với lỗi có nhiều câu ngắn rời rạc nhau như Choppy sentence, việc dùng liên từ đẳng lập là cách nhanh chóng nhất. Liên từ đẳng lập được dùng để liên kết 2 đơn vị ngôn ngữ tương đồng, ví dụ 2 từ, 2 cụm từ hoặc 2 câu. Trong tiếng Anh có 7 liên từ đẳng lập, với mẹo ghi nhớ là FANBOYS.
For (F): bởi vì
And (A): và
Nor (N): cũng không
But (B): nhưng
Or (O): hoặc
Yet (Y): ấy vậy mà
So (S): vì vậy
Cách sử dụng dấu phẩy với liên từ đẳng lập:
Nếu liên từ đẳng lập nằm giữa 2 mệnh đề độc lập (mệnh đề có thể đứng một mình), người đọc cần thêm dấu phẩy ngay trước liên từ.
Ví dụ: She sings very well, and her brother loves her voice a lot. (Cô ấy hát rất hay, và em trai rất yêu thích giọng hát của cô ấy)
→ 2 mệnh đề “She sings very well” và “Her brother loves her voice a lot” có thể đứng riêng lẻ. Do đó, khi dùng liên từ đằng lập “and” để liên kết 2 mệnh đề này, người đọc phải thêm dấu phẩy trước liên từ “and”.
Nếu liên từ đẳng lập nằm giữa 2 từ, 2 cụm từ hoặc 1 mệnh đề đẳng lập và 1 cụm từ thì người đọc không cần thêm dấu phẩy trước liên từ.
Ví dụ: The film was so slow yet so touching. (Bộ phim thật chậm ấy vậy mà cũng thật cảm động)
→ Có thể thấy mệnh đề “The film was so slow” là mệnh đề độc lập, nhưng sau liên từ “yet” là cụm tính từ “so touching” không phải là mệnh đề độc lập nên không cần dấu phẩy trước liên từ.
Choppy sentences: Playing video games can be harmful. It can be addictive. (Chơi điện tử có thể gây hại. Nó có thể gây nghiện.)
Sửa lỗi: Playing video games can be harmful and addictive. (Chơi điện tử có thể gây hại và gây nghiện.)
Sử dụng liên từ phụ thuộc (subordinating conjunction)
Nếu giữa các câu ngắn có các mối quan hệ với nhau như: nguyên nhân - kết quả, điều kiện - kết quả, tương phản, trước - sau,… thì người đọc có thể tham khảo dùng liên từ phụ thuộc để ghép các câu lại với nhau. Liên từ phụ thuộc là những từ đứng đầu mệnh đề phụ (dùng để bổ sung thông tin cho mệnh đề chính trong câu). Những liên từ phụ thuộc thường gặp có thể được chia thành nhóm như sau:
Liên từ chỉ thời gian, nơi chốn: after (sau khi), before (trước khi), since (kể từ khi), until/till (mãi cho đến khi), as soon as (ngay khi), when (khi), once (một khi), where (nơi mà), wherever (bất cứ đâu).
Liên từ chỉ lí do: because/since/as (bởi vì).
Liên từ chỉ điều kiện: if (nếu), unless = if not (trừ khi), as long as/providing/provided that
(miễn là).
Liên từ chỉ mục đích: in order that/so that
(để mà).
Liên từ chỉ sự nhượng bộ: although/though /even though
(mặc dù).
Liên từ chỉ giả định: in case/in the event that
(trong trường hợp/ phòng khi).
Liên từ chỉ sự đối lập: while/whereas
(trong khi).
Choppy sentences: My sister lost her ring. She felt very sad. (Chị gái tôi làm mất chiếc nhẫn. Chị ấy cảm thấy rất buồn)
Sửa lỗi: After my sister lost her ring, she felt very sad. (Sau khi chị gái tôi làm mất chiếc nhẫn, chị ấy cảm thấy rất buồn).
Sử dụng nhóm từ đồng nghĩa (appositives)
Khi các câu Choppy sentence có cùng chủ ngữ, người đọc có thể ghép các câu lại bằng cách sử dụng cụm từ đồng vị. Appostives là thuật ngữ chỉ các danh từ, hoặc cụm danh từ được dùng để bổ sung thêm thông tin cho danh từ đứng ngay trước nó.
Choppy sentences: Taylor Swift is my favourite singer. She has written many meaningful songs. (Taylor Swift là ca sĩ yêu thích của tôi. Cô ấy đã viết nhiều ca khúc ý nghĩa)
Sửa lỗi: Taylor Swift, my favourite singer, jass written many meaningful songs. (Taylor Swift, ca sĩ yêu thích của tôi, đã viết nhiều ca khúc ý nghĩa)
→ Ở đây, cụm từ nằm giữa 2 dấu phẩy “my favourite singer” bổ nghĩa cho danh từ đứng ngay phía trước là “Taylor Swift”.
Sử dụng các cụm từ bổ nghĩa (modifying phrases)
Một cách khác để ghép các câu Choppy sentence có cùng chủ ngữ lại với nhau là sử dụng cụm từ bổ nghĩa, có thể kể đến như rút gọn mệnh đề quan hệ. Để có thể rút gọn mệnh đề quan hệ, học viên có thể dùng “hiện tại phân từ” hoặc “quá khứ phân từ”.
Choppy sentences: I came early. I could sit on the first row. (Tôi đến sớm. Tôi có thể ngồi hàng đầu)
Sửa lỗi: Coming early, I could sit on the first row. (Do đến sớm, tôi có thể ngồi hàng đầu)
→ Cụm từ “Coming early” bắt đầu bằng hiện tại phân từ “Coming” cung cấp thêm thông tin cho chủ ngữ “I” trong câu. Hành động “Coming” đang ở thể chủ động vì do bản thân chủ ngữ “I” thực hiện.
Lưu ý:
- Đừng cố gắng kết nối quá nhiều mệnh đề với nhau trong cùng 1 câu. 1-3 mệnh đề trong câu là lí tưởng nhất.
- Cố gắng đa dạng hóa độ dài của các câu trong bài viết. Quá nhiều câu dài liên tiếp nhau cũng sẽ gây nhàm chán cho người đọc. Đôi khi một câu ngắn có thể giúp điều tiết nhịp độ của bài.
Huấn luyện về việc sửa lỗi câu choppy
- Chúng ta cần đến nha sĩ. Chúng ta cần phải đặt lịch hẹn ngay lập tức. (gợi ý: sử dụng liên từ kết hợp)
Ăn cùng gia đình là quan trọng. Việc cùng nhau ăn có thể củng cố mối quan hệ của chúng ta. (gợi ý: sử dụng liên từ phụ thuộc)
- Cô ấy đã ăn sáng. Cô ấy đi đến trường ngay lập tức. (gợi ý: sử dụng liên từ phụ thuộc)