Chòm sao | |
Danh sách các sao trong chòm sao Xà Phu | |
Viết tắt | Oph |
---|---|
Sở hữu cách | Ophiuchi |
Xích kinh | 17 h |
Xích vĩ | 0° |
Diện tích | 948 độ vuông (11) |
Mưa sao băng | Ophiuchids Northern May Ophiuchids |
Giáp với các chòm sao |
|
Nhìn thấy ở vĩ độ giữa +80° và −80°. Nhìn thấy rõ nhất lúc 21:00 (9 giờ tối) vào tháng 7. |
Chòm sao Xà Phu (tiếng Hán: 蛇夫; tiếng Latinh: Ophiuchus, /ɒfiˈjuːkəs/) là một trong những chòm sao nổi bật trong danh sách của Ptolemy và cũng nằm trong 88 chòm sao hiện đại, hình ảnh của nó là một người đang chăn rắn, thường được gọi là 'Xà Phu'.
Chòm sao lớn này có diện tích 948 độ vuông, bao phủ cả hai nửa thiên cầu và đứng thứ 11 về diện tích trong bảng xếp hạng các chòm sao. Nó nằm trên hoàng đạo, giữa chòm sao Thiên Yết và Nhân Mã.
Chòm sao Xà Phu tiếp giáp với các chòm sao khác như Vũ Tiên, Thiên Xứng, Cự Xà và Thiên Ưng. Ở Bắc Bán cầu, nó có thể được quan sát vào mùa hè. Đặc biệt, Xà Phu chia chòm sao Cự Xà thành hai phần: đuôi Cự Xà (tiếng Anh: Serpens Cauda) và đầu Cự Xà (tiếng Anh: Serpens Caput).
Hoàng đạo
Xà Phu là một trong 13 chòm sao nằm trên con đường Hoàng đạo, và đôi khi được xem là dấu hiệu thứ 13 của hoàng đạo. Tuy nhiên, đây là sự nhầm lẫn giữa biểu tượng chiêm tinh học và chòm sao. Các biểu tượng hoàng đạo gồm 12 chòm sao nằm trên mặt phẳng Hoàng đạo, mỗi biểu tượng trải dài 30° thiên kinh độ, tương đương với khoảng đường mà Mặt trời di chuyển trong một tháng. Trong truyền thống phương Tây, các biểu tượng này tương ứng với các mùa, đảm bảo rằng điểm phân tháng ba luôn nằm giữa Song Ngư và Bạch Dương.
Chòm sao không có kích thước và ranh giới đồng nhất, mà được xác định dựa trên vị trí của các ngôi sao trong từng chòm sao hoàng đạo. Ví dụ, trong chiêm tinh học phương Tây, phần lớn tọa độ của chòm sao Bảo Bình lại rơi vào vị trí của Song Ngư. Tương tự, chòm sao Xà Phu phần lớn thuộc vào khu vực của Nhân Mã (từ 23 tháng 11 đến 21 tháng 12). Sự khác biệt này do thời điểm mặt trời đi qua một chòm sao hoàng đạo đã dần thay đổi qua nhiều thế kỷ do tuế sai của điểm phân, từ khi các chòm sao hoàng đạo được phát hiện bởi người Hy Lạp hoặc người Babylon.
Lịch sử
Chưa có bằng chứng nào cho thấy chòm sao Xà Phu được biết đến trước thời kỳ cổ đại Hy Lạp. Trong thiên văn Babylon, có một chòm sao được gọi là Sitting God ('Thần Ngồi'), dường như nằm trong khu vực mà sau này trở thành chòm sao Xà Phu. Quan sát và ghi chép về Xà Phu có thể bắt nguồn từ chòm sao cổ đại Babylon này, đại diện cho Nirah, một con rắn thần với hình dạng nửa người, nửa rắn, thường xuất hiện ở phần chân.
Thiên thể
Các thiên thể đáng chú ý
- Sao Barnard, ngôi sao có chuyển động riêng lớn nhất. Một số ngôi sao sáng khác trong chòm sao này bao gồm β Ophiuchi, Cebalrai và λ Ophiuchi, hay còn gọi là Marfik ('Khuỷu tay').
- Tân tinh nhiều lần, RS Oph. Sự bùng nổ của RS Oph đã được ghi nhận vào các năm 1898, 1933, 1958, 1967, 1985 với độ sáng cực đại là 4,3.
- Tân tinh năm 1604.
- Tinh vân khuếch tán I.4604.
- Sao đôi η Oph.
- Cụm sao cầu M 9, M 10, M 12, M 14, M 19, M 62, M107.
- Cụm sao mở NGC 6633, NGC I.4665.
- Sao biến đổi χ Oph.
Liên kết bên ngoài
- Cẩm nang ảnh chi tiết về các chòm sao: Ophiuchus
- Những câu chuyện về các ngôi sao – Ophiuchus
- Chòm sao Ophiuchus tại Hướng dẫn Chòm sao
88 chòm sao hiện đại |
---|
Lịch sử các chòm sao |
---|