Yêu cầu: Hãy xây dựng dàn ý phân tích bài thơ Vội vàng, mẫu số 1
I. Dàn ý chi tiết
II. Bài mẫu
Tạo dàn ý phân tích bài thơ Vội vàng
I. Dàn ý phân tích bài thơ Vội vàng
1. Khởi đầu
Giới thiệu về tác giả Xuân Diệu và bài thơ “Vội vàng”, tóm tắt nội dung chính của bài thơ
- Xuân Diệu là một trong những nhà thơ trữ tình nổi tiếng trong thời kỳ Thơ mới từ 1930 – 1945
- Bài thơ “Vội vàng” được đăng trong tập “Thơ thơ” – đây là tập thơ đầu tiên trong sự nghiệp sáng tác của Xuân Diệu, xuất bản vào năm 1938
- Bài thơ thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống một cách sâu sắc, cùng với tinh thần lạc quan, niềm tin và khao khát sống đầy đam mê của Xuân Diệu.
2. Thân bài:
a) Cấu trúc của bài thơ: Bài thơ có cấu trúc rõ ràng, mạch lạc và chặt chẽ, phản ánh chính xác mạch cảm xúc của tác giả
- Phần 1 (13 câu thơ đầu): Tác giả bày tỏ sự mê mải với vẻ đẹp của thiên nhiên vào mùa xuân
b) Phân tích ý nghĩa của tình yêu thiên nhiên của tác giả
- Xuân Diệu đã khám phá một khao khát tham lam, đó là muốn chiếm đóng thiên nhiên, đất trời, mong muốn làm chậm lại thời gian để toàn bộ vũ trụ và vạn vật không phải thay đổi. Từ tình yêu và sự mê mải với thiên nhiên, tác giả đã tạo ra một bức tranh mùa xuân đầy sức sống, phô diễn sắc xuân, hương xuân và tâm xuân.
- Bức tranh thiên nhiên vào mùa xuân hiện ra với vẻ đẹp mê hoặc, lãng mạn. Mọi vật trong bài thơ đều có cặp đôi: tuần tháng mật của ong bướm, hoa lá của cây, tình si của yến anh và ánh bình minh của mặt trời. Điều này thể hiện sự lôi cuốn, lãng mạn và say đắm của tác giả với thiên nhiên mùa xuân.
- Tác giả hứng thú và tận hưởng mùa xuân, vì đối với ông, mùa xuân tượng trưng cho tuổi trẻ, và tuổi trẻ là giai đoạn đẹp nhất của cuộc đời, giống như tháng giêng tượng trưng cho mùa xuân, và tháng giêng đẹp nhất trong mùa xuân.
c) Phân tích cảm xúc và triết lí về thời gian của Xuân Diệu
- Cảm nhận về thời gian của Xuân Diệu đầy tinh tế và chứa đựng triết lí về cuộc sống con người. Nhà thơ sáng tác bài thơ này khi còn rất trẻ, vẫn đang ở trong tuổi trẻ rực rỡ, nhưng lại nghĩ đến một triết lí sâu xa. Thời gian luôn kết hợp với mùa xuân và tuổi trẻ của con người, mỗi khoảnh khắc trôi qua là một mùa xuân qua đi, mỗi tuổi trẻ cũng trôi qua, khi mùa xuân kết thúc, cuộc đời cũng sẽ kết thúc.
- Tác giả là một người yêu cuộc sống, yêu tuổi trẻ, và chính vì thế, ông lo lắng và xót xa khi thời gian trôi đi, mang theo mùa xuân và tuổi trẻ. Lời than phiền của tác giả mang ý nghĩa như một quan niệm sâu sắc về cuộc sống, bởi cuộc sống sẽ không có hai lần tuổi trẻ, và vì vậy, khi tuổi trẻ qua đi, đó là điều mà tác giả tiếc nuối và lo lắng nhất.
d) Phân tích ước muốn sống của tác giả
- Tác giả đã trải nghiệm thiên nhiên một cách hoàn toàn, muốn giữ lại và kẹp kẹp thời gian ở tuổi thanh xuân, ở mùa xuân của cuộc đời để có thể sống mãi với tuổi trẻ, sống mãi trong mùa xuân.
- Lời “Ta muốn” được lặp đi lặp lại kèm theo những động từ mạnh mẽ như “ôm, nhớ, cắn…” thể hiện rõ ràng khát vọng sống mạnh mẽ của tác giả. Nét nhịp điệu sôi động và hối hả của thơ cho thấy sự vội vã mong chờ thời gian để tận hưởng cuộc sống của nhà thơ.
3. Kết luận
Tổng kết ý nghĩa và nghệ thuật của bài thơ
- “Vội vàng” là một triết lí sống mới mẻ và tích cực của Xuân Diệu: Hãy biết yêu cuộc sống, thưởng thức những gì mà cuộc sống mang lại, sống một cách tận hưởng và trân trọng thời gian của tuổi trẻ.
- Đây là một bài thơ biểu trưng cho phong cách thơ lãng mạn mới, những sáng tạo đột phá của Xuân Diệu từ cảm xúc, ý tưởng đến hình ảnh, ngôn từ và giọng điệu.
II. Bài mẫu phân tích bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu
“Vội vàng” của Xuân Diệu là biểu tượng của niềm vui, sự sống động với mọi dấu hiệu của cuộc sống nhưng cũng chứa đựng nỗi lo lắng, bất an trước sự thay đổi của thời gian. Càng yêu cuộc sống bao nhiêu, Xuân Diệu càng sợ hãi trước sự phai mờ của vẻ đẹp, của sự sống bấy nhiêu. Không thể thay đổi quy luật chảy trôi của thời gian, vì vậy nhà thơ ấy đã lựa chọn sống hối hả, sống vội vã để trải nghiệm đầy đủ những khoảnh khắc của tuổi thanh xuân.
Trong thơ của Xuân Diệu, ta thường gặp một cá tính thơ phóng khoáng, độc đáo và đầy sáng tạo, có thể nói là “duy nhất” trong thơ Việt Nam. Xuân Diệu đã khởi đầu bài thơ “Vội vàng” bằng bốn câu ngũ ngôn mà ban đầu có vẻ như “lạc nhịp” so với toàn bài:
“Tôi muốn dập tắt nắng đi
Đừng để màu sắc phai nhạt đi
Tôi muốn gò gắn gió lại
Đừng để hương thơm phai mất”
Ngay từ khổ thơ đầu tiên, Xuân Diệu đã thể hiện mong muốn mạnh mẽ đến táo bạo. Nắng và gió đều là các hiện tượng tự nhiên và theo quy luật tự nhiên...(Tiếp theo)
>> Bài phân tích thơ Vội vàng của Xuân Diệu