Các hãng sản xuất xe điện Trung Quốc đang chiếm lĩnh hàng triệu người dùng trên khắp thế giới với giá cả phải chăng. Nhưng họ lại không thể thâm nhập vào thị trường lớn nhất là Mỹ.
Washington đã đặt hàng rào chắn để ngăn xe điện Trung Quốc tiến vào thị trường. Cựu Tổng thống Donald Trump áp đặt mức thuế 25% đối với ô tô nhập khẩu từ Trung Quốc. Tổng thống hiện tại Joe Biden cũng ủng hộ biện pháp này và thậm chí còn đẩy mạnh hơn nữa.
Những biện pháp này khiến các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc gần như không thể cạnh tranh với xe điện được sản xuất tại Mỹ hoặc nhập khẩu từ các quốc gia hữu nghị với Mỹ.
Giá trị nhập khẩu xe điện hàng năm tại Mỹ (tỷ USD)
Tuy nhiên, sự phát triển mạnh mẽ của các nhà sản xuất Trung Quốc đã khiến một số quan chức Mỹ tin rằng ngay cả các rào cản thương mại trong tương lai cũng không đủ để đẩy Trung Quốc ra khỏi thị trường Mỹ và bảo vệ các nhà sản xuất trong nước.
Trung Quốc đang trên đà vượt qua Nhật Bản, trở thành nước xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới trong năm nay. Quốc gia này sản xuất khoảng 2/3 tổng số xe điện trên toàn cầu. Nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc BYD đã sản xuất 1,9 triệu xe vào năm 2022, nhiều hơn con số 1,4 triệu của Tesla.
Giám đốc điều hành Michael Dunne của công ty tư vấn ZoZo Go chuyên về ngành xe điện Trung Quốc cho biết, ngành công nghiệp ô tô điện của Trung Quốc giống như một con Godzilla hiện đại, có khả năng đẩy lùi bất kỳ điều gì cản trở. Ông chỉ ra rằng xe điện Trung Quốc đã xuất hiện tại hơn 100 quốc gia. “Trừ Mỹ, đây là thị trường duy nhất mà Trung Quốc chưa thể chinh phục”, ông nói.
Mỹ nhập khẩu xe điện từ nhiều quốc gia trên thế giới. (tỷ USD)
Một số nhà lập pháp và nhà hoạch định chính sách Mỹ muốn giữ nguyên trạng thái hiện tại và đang kêu gọi chính phủ Tổng thống Biden xem xét việc mở rộng thuế quan đối với ô tô Trung Quốc. Họ nhấn mạnh rằng Mỹ đã học được bài học đắt giá sau sự phát triển của Trung Quốc trong các lĩnh vực như pin mặt trời và thép. Khi hàng nhập khẩu từ Trung Quốc tràn ngập thị trường, việc kiểm soát sẽ trở nên khó khăn hơn nhiều.
Các nhà sản xuất ô tô Mỹ có thể phản ứng khác nhau đối với việc tăng thuế. Một mặt, họ muốn chính phủ Mỹ ngăn chặn sự phát triển của ngành công nghiệp xe điện Trung Quốc tại Mỹ. Mặt khác, họ lo ngại Trung Quốc có thể đáp trả bằng thuế quan của riêng họ. Đồng thời, Trung Quốc là thị trường lớn thứ hai đối với các nhà sản xuất ô tô Mỹ.
Vấn đề phức tạp nằm ở việc Trung Quốc đã xây dựng được chuỗi cung ứng cho pin xe điện và các vật liệu dùng để sản xuất pin. Do đó, các nhà sản xuất ô tô Mỹ phải phụ thuộc vào những nguồn cung này khi họ cần tăng sản xuất xe điện để đáp ứng mục tiêu giảm khí thải carbon của chính phủ Tổng thống Biden.
Thị phần trên thị trường pin xe điện toàn cầu, tính theo công ty.
Các nhà phân tích dự đoán rằng các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc sẽ tiếp tục xuất khẩu mạnh mẽ hơn, vì họ đã xây dựng được khả năng sản xuất xe và pin trên quy mô lớn. Phó chủ tịch Wendy Cutler của Viện Chính sách Xã hội châu Á cho biết Trung Quốc có thể sản xuất khoảng 10 triệu ô tô sau khi đáp ứng nhu cầu trong nước là 26 triệu ô tô mỗi năm. Câu hỏi liệu thế giới có thể tiêu thụ hết số lượng ô tô đó hay không vẫn là một bí ẩn.
Theo Bản tin Tài chính Thế giới