Các hãng xe Nhật Bản từng thống trị thị trường Đông Nam Á trong nhiều năm, nhưng hiện nay đang phải đối mặt với việc mất thị phần do sự xuất hiện của các xe điện giá rẻ của Trung Quốc.
Tại triển lãm ô tô quốc tế Bangkok (BIMS) diễn ra gần đây, giám đốc cấp cao của Hozon New Energy Automobile tuyên bố sẽ kéo doanh số xe điện của công ty tại thị trường Thái Lan lên 30.000 chiếc trong năm nay.
Tuyên bố của Hozon khiến giới truyền thông ngạc nhiên vì thương hiệu xe điện Neta Auto của họ ít được biết đến tại Thái Lan cho đến năm 2023. Trên thị trường toàn cầu, Hozon chỉ bán được 105.563 chiếc xe điện so với hơn 3 triệu sản phẩm của BYD.
Giới truyền thông nhận định các hãng xe điện Trung Quốc không chỉ tung ra các sản phẩm giá cả phải chăng và phù hợp với thị trường mới nổi mà đôi khi còn trở thành lựa chọn duy nhất trong phân khúc đó trên thị trường.
Theo hãng tin Bloomberg, các thương hiệu xe Nhật Bản như Toyota và Nissan không có sản phẩm xe điện cạnh tranh trực tiếp với các hãng Trung Quốc trong các phân khúc mà họ đang chiếm ưu thế trên toàn cầu.
Ví dụ, BYD đã ra mắt mẫu xe điện giá rẻ nhất chỉ khoảng 10.000 USD, phù hợp với nhiều quốc gia có thu nhập thấp hoặc cơ sở hạ tầng chưa phát triển, điều mà Toyota chưa thể thực hiện.
Tình hình ở Thái Lan
Ở một quốc gia Đông Nam Á như Thái Lan, các thương hiệu xe hơi Nhật Bản như Iuu và Toyota đang thống trị thị trường. Tuy nhiên, họ đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ những đối thủ mới có khả năng làm đảo lộn thị trường và cạnh tranh ngôi vương.
Năm 2023, sau khi giữ vững hơn 80% thị phần trong nhiều năm, các hãng xe Nhật Bản lần đầu tiên chứng kiến sự giảm sút trong thị phần của mình, chủ yếu do nhu cầu xe điện giá rẻ từ Trung Quốc như Hozon đang tăng cao.
'Tôi nghĩ rằng không cần đến 5 năm, chúng tôi có thể tăng doanh số bán hàng lên gấp đôi', Phó Chủ tịch Wang Chengjie của Hozon tự tin tuyên bố, cho biết công ty sẽ tăng sản lượng tại các nhà máy ở Thái Lan lên 20.000 chiếc mỗi năm.
Trong một thị trường tiêu thụ khoảng 800.000 chiếc xe điện mỗi năm như Thái Lan, con số trên là rất đáng kể.
Theo số liệu của Bloomberg Intelligence, doanh số xe điện tại Thái Lan đã tăng từ chưa đến 10.000 chiếc lên 76.000 chiếc vào năm 2023. Mặc dù chỉ mới vào thị trường nhưng các thương hiệu xe điện Trung Quốc đã chiếm 10% thị phần, trong khi các hãng xe Nhật Bản lại mất đi 8,2 điểm phần trăm thị phần so với năm trước.
Đổ bộ khắp Đông Nam Á
Theo thông tin từ Bloomberg, tình hình đang diễn ra tại Thái Lan có thể lặp lại ở Indonesia và các thị trường khác trong khu vực Đông Nam Á, nơi mà các hãng xe Nhật Bản đã thống trị suốt nhiều năm.
Theo Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO), doanh số bán xe mới và đăng ký ô tô tại Đông Nam Á đã tăng 18% lên 3,27 triệu chiếc vào năm 2022, biến khu vực này thành một trong những thị trường ô tô lớn nhất thế giới của các hãng xe Nhật Bản.
Một chiếc Neta GT của Hozon
Quay lại Thái Lan, nền kinh tế này từ lâu đã là một trong những trung tâm sản xuất ô tô chạy bằng xăng hàng đầu tại Đông Nam Á, với việc cung cấp linh kiện cho các nhà máy sản xuất của Nhật Bản. Tuy nhiên, điều này đã thu hút sự quan tâm của các hãng xe điện Trung Quốc như BYD, Great Wall Motor... khi họ thấy có cơ hội tận dụng lao động giá rẻ và chuỗi cung ứng sẵn có.
Các tập đoàn Trung Quốc không chỉ xây dựng nhà máy tại Thái Lan mà còn xuất khẩu một lượng lớn xe điện sang thị trường này và khu vực Đông Nam Á.
Xin nhắc lại rằng Trung Quốc đã vượt qua Nhật Bản để trở thành quốc gia xuất khẩu ô tô hàng đầu thế giới trong năm vừa qua, và tình trạng dư thừa sản lượng càng khiến chính phủ Bắc Kinh khuyến khích các nhà máy xe điện trong nước tìm kiếm thị trường mới ở nước ngoài.
'Các hãng xe Nhật Bản không được phép tự mãn', chuyên gia phân tích Takeshi Miyao của công ty tư vấn Carnorama cảnh báo khi nhìn vào tình hình ở Thái Lan và Đông Nam Á.
Các thị trường khác ở Đông Nam Á cũng chứng kiến sự cạnh tranh quyết liệt giữa các hãng xe điện Trung Quốc để giành lấy thị phần trong bối cảnh xe điện giá rẻ đang phát triển.
Ở Indonesia, thị trường lớn nhất ở Đông Nam Á, các hãng xe Trung Quốc đang cố gắng chiếm lĩnh thị phần từ các thương hiệu Hàn Quốc. Các thương hiệu Nhật Bản như Isuzu hoặc Suzuki đã mất thị phần ở thị trường này từ lâu.
Mặc dù theo báo cáo của Bloomberg NEF, xe điện chỉ chiếm 1% thị phần ô tô tại Đông Nam Á vào năm 2020, nhưng dự báo con số này sẽ tăng lên 14% vào năm 2030 và 64% vào năm 2040, vượt qua ô tô chạy bằng xăng dầu.
Hãng xe điện nổi tiếng Xpeng của Trung Quốc đã tuyên bố sẽ mở rộng thị trường đến Đông Nam Á trong Triển lãm ô tô quốc tế Bangkok lần này. Sản phẩm của Xpeng sẽ bắt đầu được phân phối từ quý III năm nay tại các quốc gia như Thái Lan, Malaysia và Singapore.
*Nguồn: Tổng hợp