Mặc dù là quốc gia tiên phong trong việc phát triển và sản xuất xe điện, Nhật Bản hiện đang bị bỏ lại phía sau bởi các đối thủ từ Mỹ, Trung Quốc và Châu Âu.
Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản như Toyota, Honda và Nissan đang gặp khó khăn vì thiếu tiến bộ trong việc sản xuất xe điện và trong nỗ lực khử carbon. Greenpeace, một tổ chức phi lợi nhuận quảng bá cho một tương lai bền vững, đã công bố một nghiên cứu mới chỉ ra rằng các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đang kém bước so với các đối thủ trong ngành.
Các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản nổi tiếng là đang bị tụt lại trong việc giới thiệu các mẫu xe hoàn toàn chạy bằng điện lên thị trường. Mặc dù Toyota là nhà sản xuất đầu tiên tiết lộ mẫu xe hybrid Toyota Prius cho thị trường rộng rãi vào năm 1997, nhưng sau đó họ và cả Nhật Bản chỉ đạt được rất ít tiến bộ và không có hướng đi mới.
Mẫu xe hybrid dẫn đầu xu hướng
Tuy nhiên, điều thú vị là Nhật Bản có nền kinh tế lớn thứ ba trên thế giới và sở hữu một số công nghệ tiên tiến hàng đầu như tàu siêu tốc (với tốc độ lên đến 199 dặm/giờ), máy tính lượng tử và ứng dụng nông nghiệp thông minh.
Vì sao Nhật Bản lại đứng sau trong việc giảm carbon và phát triển xe điện?
Nhật Bản kém cạnh tranh trong cuộc đua xe điện
Theo nhiều người, Nhật Bản có một văn hóa khá bảo thủ. Đất nước này coi trọng trật tự và sự phân cấp. Do đó, khi có sự thay đổi đáng kể, nó phụ thuộc lớn vào các nhà lãnh đạo. Các nhà sản xuất ô tô hàng đầu như Toyota, Honda hoặc Nissan đều có suy nghĩ tương tự 'nếu không hỏng, thì không sửa'.
Loại suy nghĩ này thường dẫn đến sự thay đổi chậm chạp như hiện tại. Ví dụ, Phó Giám đốc Điều hành Kinh doanh của Toyota Bắc Mỹ gần đây nói: 'Tôi không nghĩ rằng thị trường đã sẵn sàng cho xe điện. Cơ sở hạ tầng cũng chưa đủ để sẵn sàng'.
Phát ngôn này đang trái ngược với thực tế rằng xe điện là tương lai:
Gần như tất cả các nhà sản xuất ô tô (cả các công ty khởi nghiệp và kế thừa) đều có kế hoạch cho một dòng sản phẩm hoàn toàn điện (hoặc tương tự) vào cuối thập kỷ này. Họ còn không đáp ứng kịp nhu cầu về xe điện mà họ đang phát triển.
California, Washington và Massachusetts đã quyết định cấm các phương tiện chạy bằng khí đốt vào năm 2035. Tổng cộng có 17 bang tuân thủ luật khí thải của California, mặc dù không phải tất cả các bang đều áp dụng lệnh cấm vào năm 2035.
Tesla, công ty chuyên sản xuất và kinh doanh xe điện, cho biết mẫu xe Model Y đang thu về doanh thu cao nhất so với bất kỳ chiếc xe hơi nào trong năm nay và có khả năng sẽ trở thành chiếc xe bán chạy nhất trong năm tới.
Những bằng chứng này cho thấy sự chờ đợi của mọi người đối với sự phát triển của xe điện, và đó là hướng mà thị trường đang đi.
Thị trường ô tô điện đang trở thành trường chiến sân khấu của các nhà sản xuất ô tô hàng đầu trên toàn cầu.
Toyota, Honda và Nissan đang bị tụt lại trong cuộc đua giảm carbon
Nghiên cứu mới của Greenpeace chỉ ra rằng Toyota, Honda và Nissan - ba nhà sản xuất ô tô Nhật Bản hàng đầu - xếp hạng thấp nhất trong việc thúc đẩy một tương lai sạch hơn trong số 10 nhà sản xuất ô tô hàng đầu.
Với số lượng xe không phát thải (không phải hybrid) chỉ chiếm dưới 1% tổng doanh số của nhà sản xuất ô tô, Toyota đang ở vị trí cuối cùng. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Toyota đang gặp khó khăn trong việc phát triển chuỗi cung ứng để giảm carbon.
Chuyên gia về khí hậu và năng lượng của Greenpeace Nhật Bản cho biết: 'Tôi tin rằng thời kỳ của xe hybrid đã kết thúc'.
Các loại xe lai không phải là giải pháp bền vững. Chúng chỉ có ích khi là cầu nối cho các xe hoàn toàn điện. Chỉ khi đó, ngành giao thông mới có thể phát triển một cách bền vững.
Honda xếp thứ 9 khi Greenpeace chỉ ra rằng hãng không có kế hoạch giới thiệu 30 mẫu xe điện mới vào năm 2030.
Nissan đứng ở vị trí thứ 8. Mặc dù đã sớm đứng đầu thị trường xe điện với mẫu Nissan LEAF, nhưng doanh số bán xe không phát thải của hãng vẫn chưa đạt được tiến triển đáng kể.
Toyota, Honda và Nissan có thể thay đổi tình thế được không?
Mặc dù các nhà sản xuất ô tô Nhật Bản đã nỗ lực, nhưng dường như họ vẫn đang chậm chạp trong việc phát triển ý tưởng về xe điện trong thời gian gần đây.
Vào ngày 31/8, Toyota, gã khổng lồ của ngành ô tô Nhật Bản, thông báo rằng họ sẽ đầu tư thêm 2,5 tỷ USD vào một nhà máy ở Mỹ sản xuất pin cho cả xe hybrid và xe điện. Nhà máy này, mang tên Toyota Battery Manufacturing North Carolina, dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm 2025. Tổng vốn đầu tư vào dự án này của Toyota sẽ lên đến 3,8 tỷ USD.
Mặc dù 3,8 tỷ USD không phải là số tiền lớn đối với một nhà máy sản xuất pin cho xe điện, nhưng đây vẫn là một bước tiến so với các kế hoạch trước đó. Ngoài ra, nhà sản xuất ô tô này cũng dự định chuyển đổi một nhà máy động cơ ở Nhật Bản thành một nhà máy sản xuất pin cho xe điện.
Nguồn: Toyota
Norm Bafunno, Phó chủ tịch cao cấp tại đơn vị sản xuất và kỹ thuật của Toyota Bắc Mỹ, cho biết thông báo này sẽ đánh dấu 'một cột mốc quan trọng khác' đối với hoạt động kinh doanh của công ty. Việc đầu tư thêm vào thị trường Mỹ là một phần của kế hoạch đầu tư lớn hơn trị giá 5,6 tỷ USD vào lĩnh vực sản xuất pin của Toyota, khi công ty nhận thấy nhu cầu sử dụng xe điện, đặc biệt là pin, ngày càng tăng.
Để đạt được mục tiêu này, công ty Nhật Bản đã đặt mục tiêu tăng 'công suất sản xuất pin kết hợp' ở cả Mỹ và Nhật Bản lên tới 40 gigawatt giờ.
Trái lại, Honda Motor, kết hợp với nhà sản xuất pin LG Energy Solution của Hàn Quốc, sẽ xây dựng một nhà máy pin cho xe điện tại Mỹ. Thương vụ đầu tư trị giá 4,4 tỷ USD này được thực hiện trong bối cảnh sự chuyển dịch sang xe điện đang diễn ra nhanh chóng tại Mỹ, và Honda muốn đảm bảo nguồn cung pin tại đây.
Theo Nikkei Asia, đây sẽ là nhà máy pin xe điện đầu tiên của Honda. Quá trình xây dựng sẽ bắt đầu vào năm 2023 với mục tiêu mở rộng và sản xuất hàng loạt vào năm 2025. Honda và LG Energy sẽ thành lập một liên doanh để sản xuất pin lithium-ion, trong đó Honda sở hữu 49% cổ phần còn lại 51% thuộc về LG Energy. Bang Ohio, nơi Honda có trụ sở tại Mỹ, được coi là địa điểm phù hợp nhất để xây dựng nhà máy pin.
Mục tiêu của Honda cho nhà máy này là đạt tổng công suất sản xuất hàng năm lên đến 40 GWh, đủ để trang bị cho 700.000 - 800.000 chiếc xe điện. Toàn bộ sản lượng sẽ được chuyển đến các nhà máy của Honda ở Bắc Mỹ.
Nissan cũng mở rộng hoạt động trong thị trường xe điện bằng cách giới thiệu bộ sạc V2G đầu tiên dành cho chủ sở hữu của Nissan LEAF. Công nghệ V2G (lưu trữ năng lượng tái tạo trong pin xe điện) được sử dụng để sạc xe điện và sau đó có thể phân phối lại cho các khu vực khác, tức biến động cơ thành một trung tâm năng lượng có thể tái sử dụng.