Xe Hybrid vẫn còn khá mới mẻ đối với người tiêu dùng Việt Nam. Vì vậy, Mytour sẽ giải đáp những thắc mắc về Xe Hybrid là gì?, các loại động cơ Hybrid phổ biến, cũng như những ưu và nhược điểm của công nghệ Hybrid trong bài viết dưới đây.
Khái niệm về xe Hybrid
Xe Hybrid là loại xe kết hợp giữa động cơ đốt trong truyền thống và động cơ điện, nhằm tối ưu hóa việc sử dụng nhiên liệu và nâng cao hiệu suất vận hành.
Khái niệm xe Hybrid dễ bị nhầm lẫn với Plug-in Hybrid, dòng xe chỉ sử dụng động cơ điện và cần sạc điện để vận hành, như các mẫu xe: Nissan Leaf, Chevrolet Volt hay các xe của Tesla.

Những loại động cơ Hybrid phổ biến
Hybrid nối tiếp
Hybrid nối tiếp (series Hybrid) là loại động cơ mà mô tơ điện dẫn động trực tiếp đến bánh xe, trong khi động cơ đốt trong chỉ làm nhiệm vụ phát điện. Đây là loại động cơ Hybrid đơn giản nhất, nhưng hiệu suất vận hành còn hạn chế và không được sử dụng rộng rãi hiện nay do hiệu quả năng lượng chỉ ở mức trung bình.

Hybrid song song
Hybrid song song (Parallel Hybrid) là loại động cơ đốt trong cung cấp lực kéo cho bánh xe, trong khi động cơ điện hỗ trợ khi xe cần tăng tốc nhanh. Nếu pin xe còn đủ điện, động cơ điện sẽ thay thế động cơ xăng để xe di chuyển trong điều kiện chậm mà không cần quá nhiều năng lượng.
Trong tình huống này, việc sạc lại pin được thực hiện thông qua hệ thống tái tạo năng lượng từ lực phanh (Regenerative Braking), thay vì từ mô tơ điện như các loại xe khác. Các mẫu xe sử dụng động cơ Hybrid song song mang lại hiệu quả vận hành tốt hơn.

Hybrid nối tiếp và song song
Hybrid nối tiếp/song song (series-parallel hybrid) kết hợp cả hai loại động cơ trên, tạo thành hệ thống Hybrid phức tạp với chi phí sản xuất cao. Cơ chế hoạt động luân phiên giữa động cơ đốt trong và động cơ điện giúp pin luôn được sạc đầy, đồng thời xe có thể vận hành bằng động cơ điện (EV-mode), rất tiện lợi trong điều kiện giao thông đông đúc. Đây là dạng Hybrid tiên tiến nhất, thường gặp trên các mẫu xe Hybrid hiện đại.

Những ưu nhược điểm của các dòng xe Hybrid
Ưu điểm
- Tiết kiệm nhiên liệu hiệu quả. Dù giá xăng thay đổi, người dùng xe Hybrid vẫn có xu hướng tiết kiệm xăng nhờ hiệu suất cao.
- Thân thiện với môi trường, xe Hybrid được ưa chuộng vì giảm thiểu khí thải gây hại đến thiên nhiên.
- Điều khiển dễ dàng. Hầu hết xe Hybrid sử dụng hộp số tự động, giúp người lái dễ dàng khởi động và điều khiển xe.
Nhược điểm
- Chi phí là một nhược điểm đáng kể của xe Hybrid, bởi vì chi phí sản xuất hiện nay thường cao. Các mẫu xe như Kia Optima, Hyundai Tucson, Honda Civic là những ví dụ điển hình.
- Một nhược điểm khác là việc sạc pin. Bạn cần chú ý đến mức pin và dành thời gian để sạc pin, đảm bảo xe luôn sẵn sàng cho những chuyến đi bất kỳ.

Các công nghệ phổ biến trong xe Hybrid là gì?
Series Hybrid
Đây là loại xe Hybrid chỉ vận hành bằng động cơ điện, một ví dụ điển hình là chiếc BMW i3. Động cơ đốt trong chỉ có nhiệm vụ sạc pin và hỗ trợ động cơ điện trong quá trình vận hành của xe.
Một chiếc xe series-hybrid thường rất thân thiện với môi trường vì động cơ đốt trong chỉ hoạt động ở tốc độ thấp, giúp giảm thiểu khí thải. Khi cần thiết, động cơ đốt trong sẽ hoạt động với hiệu suất cao nhất để sản xuất điện năng cho xe.

Parallel Hybrid
Các mẫu xe Hybrid của Toyota là những minh chứng rõ ràng cho công nghệ parallel-hybrid. Một trong những lựa chọn phổ biến là chiếc Honda Insight, xe chủ yếu sử dụng động cơ đốt trong, và động cơ điện chỉ hoạt động khi cần tăng tốc.
Khi xe Parallel-Hybrid vận hành, động cơ đốt trong có thể đã ngừng hoạt động và mô men xoắn chủ yếu được cung cấp bởi động cơ điện. Tuy nhiên, phạm vi di chuyển của xe khá hạn chế vì pin xe có dung lượng nhỏ. Khi hết pin, động cơ đốt trong sẽ tự động hoạt động để duy trì hiệu suất.

Series-Parallel Hybrid
Series – Parallel Hybrid, như tên gọi của nó, chính là sự kết hợp giữa hai kiểu động cơ khác nhau. Đây là một cấu trúc phức tạp, đồng nghĩa với việc chi phí sản xuất và giá thành của nó sẽ cao hơn so với các hệ thống khác.
Dù chi phí cao, nhưng những gì Series-Parallel Hybrid mang lại hoàn toàn xứng đáng với giá trị và chi phí bỏ ra. Xe hoạt động hiệu quả nhất về mặt tiêu thụ nhiên liệu, thời gian sử dụng điện từ pin lâu dài, và có thể đạt tốc độ tối đa ấn tượng.
Động cơ xăng trong mô hình Parallel Hybrid chủ yếu cung cấp sức mạnh cho xe, trong khi động cơ điện chỉ hỗ trợ khi cần thiết. Điện năng thường được tích trữ trong các cụm pin và nạp lại thông qua hệ thống tái tạo năng lượng từ phanh và động năng từ động cơ xăng.
Mỗi xe Series-Parallel Hybrid đều có hệ thống quản lý chế độ lái tự động, giúp nhận diện điều kiện lái xe và mức pin còn lại để tối ưu hóa chế độ vận hành, mang lại hiệu quả tốt nhất tại mỗi thời điểm cụ thể.

Mid-Hybrid (MHEV)
Mid-Hybrid hoạt động tương tự như Parallel-Hybrid, với động cơ điện hỗ trợ tăng mô men khi xe cần tăng tốc, đồng thời giảm thiểu lượng khí thải. Xe được trang bị pin nhỏ, nhưng động cơ điện không sử dụng điện từ pin để hoạt động.
Hiệu suất nhiên liệu của xe Mid-Hybrid sẽ cải thiện đáng kể nhờ vào việc tận dụng năng lượng từ phanh để tạo điện năng và lưu trữ vào pin.

Plug-in Hybrid (PHEV)
Xe Plug-in Hybrid (PHEV) là dòng xe lai có khả năng sạc điện từ nguồn bên ngoài, mới được bổ sung vào danh sách các dòng xe Hybrid. Nhờ vào việc sử dụng pin dung lượng lớn, xe có thể di chuyển xa hơn rất nhiều so với các dòng Hybrid song song khác.
Dòng xe Plug-in Hybrid đang ngày càng được cải tiến với tính năng sạc từ nguồn ngoài. Một ví dụ điển hình là Toyota Prius với phiên bản PHEV, có thể di chuyển hơn 48km trong khi phiên bản thông thường chỉ đi được khoảng 17km khi ở chế độ điện thuần túy.

Xu hướng xe Hybrid tại thị trường Việt Nam
Ô nhiễm môi trường ở Việt Nam, đặc biệt là tại các thành phố lớn như Hồ Chí Minh và Hà Nội, đang là vấn đề ngày càng nghiêm trọng. Một phần nguyên nhân chính là do khí thải từ xe cộ di chuyển hàng ngày. Việc sử dụng các loại xe thân thiện với môi trường như PHEV, Hybrid và EV không chỉ giúp giảm thiểu khí độc mà còn tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên, hiện nay Việt Nam chưa có nhiều chương trình khuyến khích người dân sử dụng xe Hybrid.
Một vài năm trước, thị trường xe Việt Nam đã tiếp nhận một số mẫu xe Hybrid nổi tiếng như Toyota Prius, Toyota Camry Hybrid, Mercedes-Benz S400 Hybrid, Lexus RX 450h Hybrid,... Tuy nhiên, tất cả những mẫu xe này đều là xe nhập khẩu tư nhân và không được phân phối chính thức. Chỉ duy nhất Toyota Prius Hybrid hiện nay đã có mặt chính hãng tại thị trường Việt Nam.
Một yếu tố quan trọng không thể thiếu ảnh hưởng đến sự phát triển của xe Hybrid là chính sách của nhà nước. Hiện nay, nhà nước vẫn chưa đưa ra những chính sách đặc biệt hỗ trợ cho dòng xe này. Trong khi đó, nhiều quốc gia trên thế giới đã triển khai các chính sách ưu đãi như giảm thuế, trợ giá sản phẩm, khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng xe Hybrid.

Theo quy định hiện hành của nhà nước Việt Nam, chỉ có các dòng xe ô tô sử dụng xăng kết hợp với điện mới được hưởng ưu đãi thuế. Tuy nhiên, các dòng xe Hybrid, với năng lượng điện chuyển hóa từ xăng, lại không được áp dụng chính sách này. Vì vậy, các doanh nghiệp phân phối ô tô lớn tại Việt Nam cũng không mấy mặn mà với việc đưa xe Hybrid vào thị trường.
Bên cạnh vấn đề giá thành cao, thiếu chính sách khuyến khích sử dụng xe Hybrid cũng là một yếu tố khiến số lượng xe này nhập khẩu về Việt Nam ngày càng ít. Mỗi năm chỉ có vài chục chiếc xe Hybrid nhập khẩu tư nhân, và chủ yếu là các thương hiệu xe sang như Lexus, BMW, Mercedes. Trong khi các hãng xe bình dân không có sự xuất hiện. Việc nhập khẩu tư nhân cũng gây khó khăn trong bảo dưỡng và sửa chữa xe Hybrid.
Với những thông tin chi tiết nhất về Xe Hybrid là gì? cùng những ưu nhược điểm của dòng xe này, Mytour hy vọng bạn sẽ có những lựa chọn đúng đắn khi tìm mua cho mình chiếc xe ưng ý.