Xe lôi, dịch vụ du lịch 5 sao chỉ có ở miền Tây: Tài xế cũng là hướng dẫn viên

Hà Tiên là thành phố duy nhất ở miền Tây vẫn giữ mô hình 'xe lôi chở khách'.

Xe lôi, còn gọi là xe vua, là phương tiện phổ biến ở miền Tây. Dù có tên gọi chung nhưng từng địa phương lại có thiết kế khác nhau cho loại xe này tùy thuộc vào mục đích sử dụng.

Ví dụ, xe lôi ở Cần Thơ thường có hình dạng và thiết kế giống nhau, có mui vải cong để bảo vệ khách hàng khỏi nắng và mưa. Trong khi đó, ở Tri Tôn, Tịnh Biên thuộc An Giang, vì đặc trưng của vùng biên giới, xe lôi thường là loại thùng dài không có mui, phục vụ cho việc vận chuyển hàng hóa.

Những chiếc xe lôi, dù dùng để chở người hay hàng hóa, đã trở thành một phần quan trọng trong ký ức của người dân Việt trong hơn một thập kỷ qua.

Ít người nghĩ rằng ở miền Tây vẫn còn một thành phố duy nhất duy trì xe lôi là phương tiện đi lại phổ biến và được trang hoàng, đảm nhiệm nhiệm vụ đưa đón khách.

Hà Tiên là thành phố duy nhất ở Đồng bằng Sông Cửu Long vẫn sử dụng xe lôi để chở khách.

Mỗi chiều khoảng 5 - 6 giờ, khi hoàng hôn vừa khuất sau biển cả, trước khi thành phố chập chờn đèn đường, những chiếc xe lôi điện lung linh sắp xếp gọn gàng, ngay ngắn, rồi quay vòng quanh thành phố để mời gọi khách.

Sự vui vẻ, niềm nở của các tài xế khiến bất kỳ ai nghe thấy cũng phải tươi cười, dù không phải ai cũng là khách du lịch, nhưng bắt gặp hình ảnh đó là thấy lòng ấm áp.

'Xe em ơi, xe sạc điện đầy rồi, đi chơi cho hết điện ạ?'. Chúng tôi gọi đó là 'những chiếc xe lôi vui vẻ', luôn làm mọi người cười theo từng lời nói của tài xế.

Dù đã bị cấm ở các thành phố lớn, nhưng nhờ sự sáng tạo của người dân, hình ảnh của xe lôi tại Hà Tiên đã có sự thay đổi mới...

Vì chúng là những chiếc xe 'tự chế' không được sản xuất công nghiệp, nên mỗi chiếc xe lôi đều có một dáng vẻ riêng biệt, và ở mỗi địa phương còn phụ thuộc vào mục đích sử dụng như 'chở hàng hoặc chở khách du lịch', vì vậy hình dáng của chúng thường được điều chỉnh để phù hợp.

Điểm chung duy nhất của mọi chiếc xe lôi thường là cái thùng phía sau.

Thùng này sau đó sẽ được gắn vào xe và được 'kéo' hoặc 'lôi' đi, vì vậy người ta thường gọi chúng là 'xe lôi'. Thường thì thùng xe lôi được sử dụng để chở hàng, và ở những thành phố lớn như Sài Gòn, Cần Thơ, bạn vẫn có thể thấy những chiếc xe lôi chở đồ cũng như hàng ve chai dọc đường phố.

Nếu bạn muốn thấy hình ảnh của xe lôi chở khách, thì trừ khi bạn đến thành phố Hà Tiên ở Kiên Giang, bạn sẽ không thể gặp được. Đây là một trong những thành phố hiếm hoi vẫn sử dụng xe lôi để chở khách, và đặc biệt hơn, thành phố này còn có một câu lạc bộ xe lôi.

Những chiếc xe lôi điện lung linh trong đêm ở thành phố Hà Tiên

Chi phí đầu tư hàng chục triệu đồng cho mỗi chiếc xe lôi

'Chiếc xe của tôi, đã phải bỏ ra cả chục triệu đồng, chỉ riêng việc sắp xếp phần trước của xe đã tốn hơn 8 triệu', một tài xế tự hào nói về chiếc xe lôi của mình.

Để đảm bảo việc di chuyển mượt mà, ngoài việc đầu tư vào động cơ, tài xế còn tạo ra một khung inox có mái che phía sau xe lôi, giống như một chiếc xích đu. Bên trong, không gian ngồi còn được trang bị ghế sofa tái chế.

Có lẽ điều gây ấn tượng nhất là những dây đèn led sặc sỡ, liên tục nhấp nháy mà được gắn xung quanh viền xe làm từ inox, tạo ra một hiệu ứng rực rỡ khi ánh đèn chiếu lên.

Mỗi chiếc xe có thiết kế mui xe và thùng khác nhau, không có hai chiếc nào giống nhau. Một số xe có tấm bạt che mưa nắng cho khách ngồi sau, một số có 'mui trần' thoáng đãng, và còn một số xe có khung vòng như xích đu di động, bên trong trang bị ghế sofa và cả wifi để phục vụ khách.

Theo quan sát, tùy thuộc vào thiết kế và diện tích của thùng xe, các tài xế quyết định số lượng khách có thể chở. Có xe chở 2 người, có xe chở tối đa 5 người, tùy thuộc vào chiều cao của mỗi người và quy định của ban quản lý (Sở GTVT TP và Chủ nhiệm CLB Xe lôi).

Giá của mỗi lượt du lịch thông thường thường khởi điểm từ 15.000 đồng/lượt, tùy thuộc vào khoảng cách và số lượng hành khách, các tài xế sẽ đưa ra mức giá tương ứng. Trong các đợt cao điểm du lịch, các tài xế có thể kiếm được từ 100.000 đến 300.000 đồng/ngày.

Mỗi tài xế xe lôi đều là một 'hướng dẫn viên'

Chúng tôi đã trò chuyện với ông Nguyễn Hoàng Tuân (38 tuổi, Chủ nhiệm CLB Xe lôi TP. Hà Tiên), ông Tuân cho biết câu lạc bộ đã hoạt động được gần một năm, tính từ thời điểm hiện tại, đã có 121 thành viên tham gia.

'Thấy có đông đảo anh em quan tâm, xem việc lái xe lôi như một nghề nên chính quyền địa phương đã đồng ý thành lập câu lạc bộ. Trước đây, tôi làm công tác dân phòng và sau này tôi đảm nhiệm trách nhiệm quản lý các hoạt động cũng như các thành viên của câu lạc bộ', ông Tuân chia sẻ.

Theo ông Tuân, mỗi ngày hai buổi sáng và chiều, các thành viên của CLB Xe lôi sẽ tập trung tại một bãi, sắp xếp hàng và bắt đầu đi tìm khách. Dưới tinh thần tự nguyện, các thành viên trong câu lạc bộ sẽ thực hiện việc lái xe vào mỗi khung giờ khác nhau.

'Chúng tôi đưa ra bảng giá, thiết lập quy định cụ thể, yêu cầu đồng phục, áp đặt các biện pháp kỷ luật nghiêm ngặt. Tiền thu nhập mà mỗi thành viên kiếm được họ giữ lại, không có một khoản phí nào thu từ câu lạc bộ, và quy định cấm rất nghiêm ngặt việc lừa dối khách hàng. Nếu có ý định tham gia, các thành viên phải nộp đơn đăng ký lên cơ quan quản lý giao thông để duyệt, xe lôi phải tuân thủ đúng các tiêu chuẩn quy định, được cấp phép và có đồng phục mới được hoạt động', ông Tuân nói.

Thông tin cho biết, CLB Xe lôi còn áp đặt các quy định về an toàn hành khách và an toàn giao thông. Khi phát hiện vi phạm, ban quản lý sẽ lập biên bản xử phạt theo quy định. Tài xế vi phạm hơn 3 lần sẽ bị loại ra khỏi câu lạc bộ.

Để cung cấp dịch vụ du lịch chất lượng, chính quyền địa phương hỗ trợ tổ chức các khóa huấn luyện về du lịch, quy tắc ứng xử, giao tiếp, và cung cấp tài liệu giới thiệu về Hà Tiên cho các tài xế xe lôi, với hy vọng mỗi người đều có thể trở thành một hướng dẫn viên cho thành phố.

Tiếp tục những lời của ông, anh Tuân chia sẻ thêm về những 'cây cầu sống' - chiếc xe lôi lấp lánh mà các thành viên của Câu lạc bộ Xe lôi đang vận hành:

'Mọi người phải tự mua xe và trang bị. Nhiều người đều phải tiết kiệm hết sức để mua một chiếc xe để chở khách kiếm sống qua ngày. Có xe một số triệu, cũng có xe một chiếc khoảng 12 - 13 triệu đồng. Miễn là tuân thủ đúng các quy định trên thì tôi sẽ chấp thuận cho gia nhập câu lạc bộ.'

Ban đầu chỉ có một hai người đèn sau thôi, nhưng khi thấy khách thích thú thì các thành viên khác cũng bắt đầu lắp đèn đuôi xe theo, và đồng bộ hóa cả với nhau, điều này cũng là một điểm đặc biệt của thành phố'.

Hầu hết các thành viên muốn gia nhập CLB Xe lôi đều là những người trụ cột của gia đình, lao động chăm chỉ để tự lập. Nhưng thay vì làm việc vất vả và gánh chịu những khó khăn như trước kia, họ đã tìm cách 'làm sống động' những 'cây cầu sống' của mình.

Việc trang trí độc đáo cho những chiếc xe lôi cũng nhằm mục đích này, để mỗi ngày họ có cơ hội đi lang thang khắp nơi, mỗi ngày đều có thể kể cho du khách nghe về câu chuyện của quê hương mình, suy nghĩ đến điều này đã khiến họ nhẹ nhàng hơn rất nhiều.