
Thiên nhiên, từ trước tới nay, vẫn luôn là một vấn đề đáng quan tâm. Vụ cháy rừng Amazon gần đây hay việc băng tan nhanh chóng ở Bắc cực như một cảnh báo về thái độ thờ ơ và không trách nhiệm của con người đối với thiên nhiên. Vấn đề môi trường đã được nêu lên từ lâu nhưng vẫn chưa có giải pháp tích cực, dẫn đến mỗi năm chúng ta lại chứng kiến những thảm họa từ thiên nhiên, do sự tàn nhẫn của con người gây ra. 'Trở Về Nơi Hoang Dã' là một cuốn sách nhỏ nhưng sẽ có ảnh hưởng mạnh mẽ đối với mỗi người đọc, tác động đến ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường và tình yêu thiên nhiên. Bởi vì, tác giả Trang Nguyễn, một nhà bảo tồn động vật, sẽ khơi gợi tình yêu với thiên nhiên trong lòng mỗi người.
Trang Nguyễn là một cô gái Việt Nam có hình dáng nhỏ nhắn nhưng ý chí mạnh mẽ và quyết đoán. Với tính chất công việc, cô phải kiên định để theo đuổi đam mê của mình. Những nghiên cứu sâu rộng, các chuyến đi thực tế, hoặc thực tập tại các trạm kiểm lâm là những câu chuyện đầy cá nhân và trải nghiệm riêng biệt. Nhờ vào những chia sẻ chân thành đó, chúng ta sẽ được trải nghiệm thế giới của những nhà bảo tồn động vật và khám phá một bức tranh mới. Đẹp đẽ nhưng cũng đầy khó khăn và thách thức.
Madagascar - giấc mơ từ thuở nhỏ.
Khi còn nhỏ, mỗi người đều có một giấc mơ riêng cho mình. Có người mơ trở thành bác sĩ, cũng có người mơ về sự nổi tiếng trên sân khấu. Dù đơn giản nhưng những giấc mơ thuở nhỏ luôn ảnh hưởng mạnh mẽ đến hướng đi trong cuộc sống. Đôi khi, chúng còn là lựa chọn tuyệt vời nhất cho chúng ta. Đối với Trang, cô bắt đầu ước mơ về rừng rậm, về thực vật và động vật từ một cuốn sách.
“Khi còn bé, mẹ tặng cho tôi một cuốn sách dày và xanh mát, tràn ngập hình ảnh đẹp về thế giới của cây cối. Dù giờ đây cuốn sách ấy có lẽ đã mất, nhưng tôi vẫn nhớ mãi cảm giác thần kỳ khi mở nó ra và bước vào thế giới của những loài cây”
Trong hàng loạt những loài cây được ghi lại, tôi, như một đứa trẻ, luôn ấn tượng với cây baobab. Ấn tượng ấy không chỉ dừng lại ở những ngày xưa mà còn đọng mãi trong tâm trí, khơi gợi những tưởng tượng tuyệt vời về tương lai.
“...tôi đã từng ảo tưởng về việc mình sẽ mặc như những nhà thám hiểm thường thấy trên TV, đội mũ bảo hiểm, mặc trang phục kaki trắng và mang giày chuyên dụng. Tôi tưởng tượng mình đứng dưới tán cây baobab, chạm vào vỏ cây cứng cáp, đặt tay lên thân cây mát mẻ và nhìn lên ánh nắng rực rỡ của vùng đất châu Phi”
Trí tưởng tượng của đứa trẻ luôn phong phú và sống động như thế. Những hình ảnh ấy như một bộ phim tua chậm, theo năm tháng lặp lại trong trí nhớ và trở thành động lực thú vị cho hành trình hiện tại của tôi.
Cuối cùng, ước mơ từ tuổi thơ đã thành hiện thực khi Trang đặt chân lên Madagascar để nghiên cứu về loài vượn cáo. Không ai có thể tưởng tượng rằng chỉ từ một ước mơ nhỏ bé lại có thể thúc đẩy con người vượt qua mọi khó khăn. Đó đã là động lực giúp tôi vượt qua hàng loạt thử thách trong công việc. Từ những đêm thức đến bốn hoặc năm giờ sáng trong thư viện đến việc đạp xe trong thời tiết lạnh cóng để tìm kiếm tài liệu, đó là những ngày dài và vất vả nhưng đã đáng để trải qua để tiến gần hơn tới Madagascar. Học tập không bao giờ dễ dàng, đặc biệt là trong môi trường nghiêm túc như trường đại học. Ngoài ra, trong những chuyến đi thực địa, tôi cũng phải đối mặt với vô số khó khăn. Tuy nhiên, căng thẳng lớn nhất có lẽ là mối xung đột với trợ lý Murielle. Những mâu thuẫn và tranh cãi đã khiến tôi cảm thấy cô đơn và bất lực, nhưng cuối cùng, tôi vẫn vượt qua được mọi trở ngại đó để thực hiện ước mơ của mình.”
Nhờ những ngày tháng làm nghiên cứu ở những vùng nghèo, tính cách và lối sống của tôi mới hình thành, tạo nên con người hiện tại. Tôi nhận ra rằng, những thứ xa hoa mà chúng ta vội vã theo đuổi trong cuộc sống hiện đại thực ra không quan trọng như chúng ta nghĩ.
“Gọi một cái hố nhỏ trên mặt đất vài bước chân là 'nhà vệ sinh' thật quá xa xỉ... Tiếng nhóp nhép dưới hố khiến tôi nhận ra rằng đây không chỉ là nơi riêng của tôi mà còn của hàng trăm, thậm chí hàng triệu con dòi khác”
Chỉ làm việc trong môi trường đô thị văn minh, tưởng tượng cũng đã khiến tôi cảm thấy khó chịu, nhưng với Trang, tình yêu với công việc đã giúp cô vượt qua mọi khó khăn, cả về thể chất lẫn tinh thần. Tình yêu ấy không chỉ đẹp trong những bức hình tươi sáng mà còn mạnh mẽ, nồng nàn trong cuộc sống hàng ngày.

Đọc cuốn sách, tôi cảm thấy ước mơ của tác giả hoàn toàn phản ánh tinh thần của Trang. Việc quan sát là quan trọng với một nhà nghiên cứu về động thực vật và cuốn sách đã thể hiện điều đó rõ ràng. Từng khung cảnh được ghi lại như một bức tranh sống động, chân thực, đem lại cho độc giả một cái nhìn sâu sắc về thế giới xung quanh.
Cuốn sách với lối viết giản dị và chân thành của tác giả mang lại cho độc giả cơ hội khám phá một vùng đất mới lạ. Kinh nghiệm cá nhân của chị là bài học quý giá cho mỗi người chúng ta, về sự kiên trì, đam mê và tình yêu với công việc. Mỗi người khi đọc sẽ có những trải nghiệm riêng, và tôi tin rằng mỗi người cũng sẽ tìm ra điều đặc biệt cho riêng mình trong cuốn sách này.
Tuy nhiên, có một điều tôi hiểu rõ, đó là rất nhiều phụ nữ trong chúng tôi tự hào về bản thân mình, chúng tôi không cần phải là nam giới để thực hiện điều gì đó, cũng không mong muốn trở thành những người mẫu trên truyền hình để được ca tụng. Chúng tôi không muốn tất cả những người đàn ông mà chúng tôi gặp trong cuộc sống này vẽ ra những trái tim hồng xinh đẹp xung quanh chúng tôi, sau đó đưa chúng tôi vào một hộp định kiến nào đó của họ.
Thông điệp về tự nhiên
“Trở về với thiên nhiên” – một tiêu đề chỉ cần nghe là đủ để mở ra trước mắt chúng ta những khung cảnh tự nhiên hùng vĩ. Ngược lại với xã hội ồn ào và hối hả của thành phố, Trang Nguyễn lại tìm kiếm cho mình những nơi hoang dã, khám phá những câu chuyện mà không phải ai cũng biết.
Việc nghiên cứu cùng chuyến đi thực địa mang lại cho chị cơ hội gặp gỡ những điều đẹp đẽ của cuộc sống, như vẻ đẹp của cây baobab mà chị từng mơ ước khi còn nhỏ. Hoặc có thể, đó là vẻ đẹp tinh khôi của một buổi sáng trong rừng.
“Sau cơn mưa nhỏ, buổi sáng nắng lên rất đẹp. Ánh nắng ấm áp xuyên qua khe cây rậm rạp như một dải lụa vàng lấp lánh, lấp lánh”
Những sinh vật hoang dã hiện ra sống động và mang vẻ đẹp tự nhiên của cuộc sống. Không phải là những con vật bị nhốt trong các vườn thú hoặc biểu diễn trong xiếc để làm giải trí cho con người, mang trong mình vẻ buồn chán của cuộc sống bị gò bó trong chuồng sắt. Những loài vật đó, khi tự do trong môi trường hoang dã, là lúc chúng trở nên tươi đẹp nhất. Đó có thể là đàn zebu mạnh mẽ với vóc dáng lớn nhưng dễ thương như lạc đà, hoặc các loài vượn cáo mà tác giả đang nghiên cứu.
“Varika là một loài vượn cáo to bằng một chú mèo nhà, lông màu nâu đậm với cái đuôi dài và đôi mắt màu hổ phách linh hoạt, nổi bật trên gương mặt đen tro”
Thiên nhiên đẹp đẽ như vậy, nhưng điều đáng chú ý hơn là nó đang dần bị phá hủy mỗi ngày. Cảnh tượng đáng sợ mà chúng ta không thể ngờ tới đang được tái hiện một cách rõ ràng. Khi chúng ta sống trong ngôi nhà của chính mình, đi qua các con đường đông đúc, chúng ta chỉ nhìn thấy sự phát triển của xã hội mà cảm thấy an lòng. Chúng ta không nhận ra rằng, thiên nhiên đẹp đẽ đang dần chết đi vì sự vô tình và tàn ác của chính loài người.

“Con đường uốn cong qua nhiều ngọn đồi – mà thực sự nên được phủ kín bởi rừng xanh – và các khu rừng này sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giữ nước, giữ đất và cung cấp chất dinh dưỡng cho cây trồng xung quanh, nhưng các đồi này chỉ trống trơn với màu đất bạc. Không có gì ngoài vài cọng cỏ dại, vài cây khô cằn cố gắng mọc lên trên mảnh đất cằn cỗi”
Cảnh tượng như vậy, dù nhiều hay ít, đều gây ra sự đau đớn và phẫn nộ trong chúng ta. Từ đó, mỗi người sẽ đặt ra những câu hỏi. Tại sao các khu rừng xanh ngày xưa giờ chỉ còn là mảnh đất khô cằn? Và làm thế nào để khôi phục lại vẻ xanh tươi mát đã từng tồn tại?
Nỗi đau khi chứng kiến cảnh tự nhiên bị phá hủy vượt xa những mĩ quan bị hủy hoại bởi tay của con người. Trên những đoạn đường trăng sáng, ta vẫn say mê ngắm nhìn vẻ đẹp của nó, không ngờ ở nơi khác, đó lại là bi kịch, là ác mộng của những sinh linh bị đe dọa.
“Ở những nơi khác trên Trái Đất, ánh sáng trăng được coi là biểu tượng của sự dịu dàng và man mác màu bạc. Nhưng ở châu Phi, chúng ta gọi những đêm trăng sáng đó là huyết nguyệt”
Vào những đêm trăng, số lượng tê giác bị giết tăng lên gấp đôi, thậm chí gấp ba so với bình thường. Ngày xưa, con người và các sinh vật sống hòa thuận với nhau, tạo nên sự cân bằng sinh thái. Nhưng do lòng tham không đáy và sự thiếu hiểu biết, con người đang phá hủy môi trường và cuộc sống của các loài khác. Năm 2013, hàng trăm con voi và nhiều loài động vật hoang dã bị giết bởi những tên săn trộm đầu độc tại vườn quốc gia Hwange. Sự săn bắn tê giác trở nên vô cùng khốc liệt, việc vận chuyển chúng trái phép khắp nơi trên thế giới. Những con số thống kê nói lên sự nghiêm trọng của tình trạng này, nhưng chúng ta lại dường như không để ý và quan tâm đến điều này.
“Giống như con người, nếu phải sống trong môi trường căng thẳng, cô đơn và đau khổ, động vật cũng sẽ trở nên điên dại”
Câu chuyện của những chú tinh tinh ở đây cũng không khác gì. Chứng kiến cảnh loài của mình bị giết hại, chúng cũng trở nên suy sụp, mất đi sự bình thường. Câu hỏi của Trang Nguyễn vẫn đọng lại sau khi đọc xong cuốn sách: “Con người đang làm gì với những sinh vật này từ châu Á đến châu Mỹ, từ hổ, báo đến linh trưởng, từ chim nhỏ đến voi lớn?”

Chúng ta đang thực hiện điều gì? Thay vì yêu thương, chúng ta tàn sát. Thay vì bảo vệ và chăm sóc, chúng ta phá hủy chúng vì lợi ích cá nhân. Con người, liệu chúng ta còn xứng đáng với hành tinh này không?
Thực tế là rừng không quan tâm đến giới tính, hình dạng, hoặc ngoại hình của tôi. Thiên nhiên không đánh giá tôi qua vẻ bề ngoài, nó nhìn tôi qua hành động, qua cách tôi sống.
Kết thúc bằng những lời này
Chúng ta thường gọi thiên nhiên là Mẹ Thiên Nhiên như lời biểu đạt sự biết ơn đối với môi trường sống đã nuôi dưỡng chúng ta. Cuốn sách này hy vọng sẽ đưa con người trở về với tình yêu thiên nhiên có sẵn trong mỗi người. “Trở về với tự nhiên” không cần phải quá phức tạp, nhưng đủ sức thuyết phục bạn về việc bảo vệ hành tinh xanh của chúng ta.
Sau khi đọc xong cuốn sách, tôi nhận ra mình cần phải chịu trách nhiệm hơn với môi trường. Chúng ta không cần phải là những nhà bảo tồn môi trường hay nhà nghiên cứu, nhưng chúng ta có thể đóng góp vào việc giữ gìn môi trường bằng những hành động nhỏ nhặt như tiết kiệm năng lượng, không lãng phí nguồn nước, và sống đơn giản hơn để giảm thiểu rác thải. Tôi cũng vui mừng khi thấy thế hệ trẻ ngày nay ngày càng quan tâm đến môi trường, và các hoạt động bảo vệ môi trường đang nhận được sự ủng hộ ngày càng lớn. Tuy nhiên, để phục hồi rừng già, làm sạch nguồn nước, và ngăn chặn nạn săn bắn, chúng ta cần phải đấu tranh và kiên nhẫn. Nhưng tôi tin rằng con người có thể làm được điều đó và tạo ra một thế giới xanh đẹp, như câu nói ẩn dụ ở đầu sách: “Tôi muốn tạo ra một thế giới mà thiên nhiên không cần phải được bảo vệ”.