Buzz
1. Bài tham khảo số 1
Có tình yêu nào lớn lao hơn tình yêu của mẹ? Có lời ru nào ngọt ngào, tha thiết hơn lời mẹ ru con? Trải qua ngàn năm thi ca thành văn nước Việt, thơ viết về mẹ và lời ru có đến hàng trăm, thậm chí hàng ngàn bài. “Lời ru của mẹ” do nữ sĩ Xuân Quỳnh sáng tác nằm trong mạch nguồn cảm xúc chung ấy, song đã để lại một dấu ấn khó quên trong lòng bạn đọc suốt mấy chục năm qua nhờ vào cảm xúc tự nhiên, chân thành bằng một tứ thơ thật độc đáo.
Chính điều ấy đã góp phần làm nên đặc điểm tươi tắn, hồn nhiên và trong sáng, thu hút sự chú ý của người đọc. Ðọc “Lời ru của mẹ”, chúng ta được trở về sống lại tuổi thơ như trong truyện cổ tích thần kỳ, giàu biến hóa, tất cả khởi nguồn từ tình thương yêu bao la của mẹ.
Quả thật, bao trùm suốt cuộc đời con không lúc nào vắng lời ru của mẹ. Từ khi con sinh ra đời là lúc lời ru ẩn giữa đất trời bay về trú ngụ. Chính cảm xúc tự nhiên này mà thơ Xuân Quỳnh hấp dẫn, lôi cuốn từ người lớn đến trẻ em. Ðoạn thơ mở đầu có được vẻ đẹp hồn nhiên cũng nhờ phẩm chất đáng yêu ấy: “Lời ru ẩn nơi nào/ Giữa mênh mang trời đất/ Khi con vừa ra đời/ Lời ru về mẹ hát”.
Có lời ru mẹ hát là bởi có con sinh ra đời. Hóa ra lời ru mà tạo hóa ban cho con người là để nâng niu, vỗ về con trẻ. Ðọc khổ thơ trên, chúng ta không thể quên đoạn thơ trong thi phẩm “Chuyện cổ tích về loài người” nổi tiếng của chính tác giả: “Nhưng còn cần cho trẻ/ Tình yêu và lời ru/ Cho nên mẹ sinh ra/ Ðể bế bồng chăm sóc”. Quả lời ru thật diệu kỳ, như có phép thần tiên, điều đó đã được nhà thơ triển khai trong suốt toàn bộ thi phẩm.
Trước hết, lời ru yêu thương gắn với tuổi hồng, tuổi nụ. Tuổi càng thơ dại, lời ru càng tha thiết, mê say. Lời ru vốn không biết ở nơi nào giữa đất trời cao rộng, bất chợt một ngày khi con sinh ra, lời ru đã có mặt trên đời. Từ đó, lời ru của mẹ theo mãi bên con. Khi con nằm ấm áp trong vòng tay, lời ru hóa thành tấm chăn mềm mại. Lúc con đang say ngủ, lời ru hóa giấc mộng lành: “Lúc con nằm ấm áp/ Lời ru là tấm chăn/ Trong giấc ngủ êm đềm/ Lời ru thành giấc mộng”.
Ý vị nhất là khổ thứ ba bởi sự bất ngờ trong cảm xúc tác giả. Lâu nay, thơ ca viết về lời ru của bà, của mẹ thường gắn với giấc ngủ trẻ thơ: “Cái ngủ mày ngủ cho lâu/ Mẹ mày đi cấy ruộng sâu chưa về…”; hay “Gió mùa thu mẹ ru con ngủ/ Năm canh chầy thức đủ vừa năm”. Ðến Xuân Quỳnh, lời ru còn biết “đi chơi” khi con thức giấc, thậm chí biết xuống ruộng khoai hay “ra bờ ao rau muống”.
Lời ru ở đây được nhân hóa một cách tài tình, gắn với hình ảnh người mẹ lam lũ, khó nhọc sau lũy tre xanh. Nhờ đó, người mẹ hiện lên vừa giàu lòng yêu thương, nhân hậu, vừa mang vẻ đẹp chất phác của người lao động nghèo khổ: “Khi con vừa tỉnh giấc/ Thì lời ru đi chơi/ Lời ru xuống ruộng khoai/ Ra bờ ao rau muống”.
Không những bên con trong giấc ngủ say nồng, biết vắng mặt làm lụng khi con đùa vui, chạy nhảy, lời ru của mẹ còn theo con đến lớp mỗi ngày. Tuổi thơ của con có lúc nào vắng lời ru bên cạnh. Buổi con tan học về, có mẹ đón đưa, lúc ấy lời ru cũng ngân nga qua từng lời nói yêu thương, từng cử chỉ dịu dàng. Lời ru hóa thành vòng tay, thành ngọn cỏ đón bước chân con lon ton sau giờ tan học: “Và khi con đến lớp/ Lời ru ở cổng trường/ Lời ru thành ngọn cỏ/ Ðón bước bàn chân con”.
Tuổi thơ hồn nhiên của con khép lại với lời ru của mẹ dịu dàng, chở che ấm áp. Mai này lớn khôn, đời con rồi sẽ ra sao? Khổ thơ cuối bài được tác giả dùng đến sáu dòng thơ để biểu đạt với tất cả những tình ý, cảm xúc đầy trải nghiệm. Giọng thơ, hơi thơ ở đây cũng trải dài ra, khi trục trặc với nhiều thanh trắc được gieo ở các vần “gắt”, “mát”, “thẳm” để rồi kết thúc là câu thơ toàn thanh bằng đi liền nhau: “Lời ru thành mênh mông” như chính cuộc đời mỗi người qua hết gian truân sẽ được thành danh, hiển đạt.
Con lớn khôn, lời ru của mẹ vẫn không xa vắng, vẫn ở bên con chia sẻ ngọt bùi. Lời ru hóa thành bóng râm dịu mát trên đường xa nắng gắt lúc con qua. Lời ru cũng đồng hành cùng con lúc gập ghềnh dâu bể. Lời ru hóa thành mênh mông khi con được hiển vinh, vươn ra biển lớn với người đời. Ôi lời ru của mẹ thật diệu kỳ, nhân hậu biết bao: “Mai rồi con lớn khôn/ Trên đường xa nắng gắt/ Lời ru là bóng mát/ Lúc con lên núi thẳm/ Lời ru cũng gập ghềnh/ Khi con ra biển rộng/ Lời ru thành mênh mông”.
“Lời ru của mẹ” khai thác đề tài muôn thuở trong tình cảm con người. Lời thơ tự nhiên, cảm xúc thơ chân thành, đặc biệt nữ sĩ Xuân Quỳnh đã tạo được tứ thơ đặc sắc nên thi phẩm đằm sâu nơi trái tim người đọc. Quả vậy lời ru ngọt ngào từ tấm lòng người mẹ vẫn theo mãi trọn đời con, từ tuổi ấu thơ cho đến lúc trưởng thành, dù phải qua nắng nôi, ghềnh thác. Thật đúng như nhà thơ Nguyễn Duy đã viết về lời ru và tình mẹ bao la: “Dẫu con đi trọn cuộc đời/ Vẫn không đi hết những lời mẹ ru” (Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa).
2. Tham Khảo Bài Số 3
Mỗi cá nhân chúng ta đều ra đời, lớn lên, và trở thành người trưởng thành trong sự che chở yêu thương, đặc biệt là dưới sự hòa mình vào tiếng ru của mẹ. Những lời ru thân thương đó đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách con người trong xã hội ngày nay. Lời ru chính là những bản hát của bà, của mẹ. Những lời ru ấy thường được lấy từ những câu chuyện cổ tích, những bài thơ, ca dao, hò vè trong trẻo.
“Lời ru ẩn nơi nào
Giữa mênh mang trời đất
Khi con vừa ra đời
Lời ru về mẹ hát.…
Mai rồi con lớn khôn
Trên đường xa nắng gắt
Lời ru là bóng mát
Lúc con lên núi thẳm
Lời ru cũng gập ghềnh
Khi con ra biển rộng
Lời ru thành mênh mông”
Lời ru ấy có thể tác động và hình thành nhân cách con người nhờ những bài học đạo lý trong những bản hát giản đơn. Tiếng ru ầu ơ không chỉ làm cho chúng ta ngủ sâu mà còn là âm thanh đầu tiên chúng ta nghe khi còn bé, nó in sâu vào tâm hồn chúng ta mà chẳng bao giờ phai nhạt. Sau mỗi lời ru đó, có lẽ là hy vọng của cha mẹ mong con lớn lên khỏe mạnh, trở thành người tốt trong cuộc sống. Trẻ con thơ ngây sẽ không bao giờ quên bài hát về chú cò lộn cổ xuống ao hay lời thị rơi của bà.
Ở đó, những phẩm chất đạo đức tốt đẹp như yêu thương con người, đồng cảm, sẻ chia cho số phận luôn được gửi gắm để mọi lứa tuổi dễ cảm nhận, dễ yêu thương tiếng ru ấy. Dù xã hội ngày nay với ồn ào phố phường có thể làm mờ tiếng ru, nhưng không bao giờ làm cho nó tan biến. Những câu chuyện về đạo đức, lòng thương yêu, chỉ khi hòa mình trong tiếng ru mới có thể trở thành nơi cất cánh cho những tình yêu và đạo đức của con người.
Mọi thứ âm nhạc trong cuộc sống này có thể bị lãng quên hoặc chìm lấp, nhưng tiếng ru kia, mộc mạc giản dị mà ấm áp của yêu thương vẫn ngày càng đào sâu những tâm hồn, trái tim và dẫn con người quay về miền cổ tích. Tiếng ru đong đầy cảm xúc và chở chất con người đến với thế giới kỳ diệu của bài học nhân cách, bài học cuộc sống luôn theo dõi và đi cùng chúng ta.
3. Tham Khảo Bài Số 2
Xuân Quỳnh, một nữ thi sĩ tài năng, đã dành nhiều bản thơ ấm áp cho đứa trẻ. Tác phẩm thơ của bà là điệu nhạc ngọt ngào, chạm đến tận đáy lòng người đọc. Hình ảnh người mẹ hiền lành, âu yếm hiện hữu trong nhiều tác phẩm của bà. Tâm hồn và tình yêu thương sâu sắc của người mẹ được bày tỏ qua những bản ru. Tiếng ru đã trở thành chủ đề của nhiều bài thơ và bài hát. Ai mà lớn lên mà không nhớ mãi trong trái tim âm thanh dịu dàng của lời ru mẹ. Mẹ ru nhẹ nhàng, làm giấc ngủ con êm đềm. Trong những giai điệu ấy, có những con cò, con bống, và cả giấc ngủ nhẹ nhàng…
Và Xuân Quỳnh cũng để lại những dòng thơ tuyệt vời:
“Lời ru ẩn nơi nào
Giữa mênh mang trời đất…
Khi con ra biển rộng
Lời ru thành mênh mông”
Con mới chào đời và lời ru về mẹ hát êm đềm. Con chưa biết về những con cò, con vạc, chưa biết về những giấc mơ nông thôn… Lời ru của mẹ đưa chúng đến, làm cho chúng trở nên thân thuộc với con, giúp con ngủ sâu và bắt đầu làm quen với thực tế cuộc sống. Lời ru hiện hữu khắp nơi, “ẩn” “giữa mênh mang trời đất”, và khi con xuất hiện, lời ru trở nên ngọt ngào hơn bao giờ hết. Lời ru sẽ đi cùng con suốt cuộc đời, đánh dấu và bảo vệ mỗi bước đi của con:
“… Mai rồi con lớn khôn
Trên đường xa nắng gắt
Lời ru là bóng mát
Lúc con lên núi thẳm
Lời ru cũng gập ghềnh
Khi con ra biển rộng
Lời ru thành mênh mông”.
Đoạn thơ lặp lại từ “lời ru” tạo nên âm điệu sâu lắng, thức tỉnh sức sống, sự kiên trì đón đầu. Lời ru không chỉ làm con ngủ sâu khi còn bé, mà khi con lớn, lời ru vẫn luôn bên con. Trên con đường khó khăn của cuộc sống, mỗi khi con mệt mỏi, thất bại, lời ru sẽ làm dịu dàng tâm hồn con, giúp con có thêm sức mạnh. Bởi lời ru chính là tình mẹ thiêng liêng và cảm động. Tình mẹ trải khắp, nằm trong những tháng ngày mẹ mang thai và ngày càng phát triển cùng với sự ra đời của con. Tình mẹ bảo vệ cuộc sống con, đồng hành mỗi bước đi, giúp con vững bước trên con đường cuộc sống.
Qua những dòng thơ đơn giản và những từ ngữ tình cảm, đoạn thơ khuấy động cảm xúc sâu sắc trong lòng độc giả về tình mẹ thiêng liêng, nhân văn.
4. Tham Khảo Bài Số 5
Lời ru của mẹ đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của mỗi con người. Đó là những bài thơ, bài hát tràn đầy yêu thương, đóng góp vào việc định hình tâm hồn và tình cảm cho từng cá nhân. Trong những lời ru ấy chứa đựng cả một thế giới tinh thần mà người mẹ muốn tặng cho đứa con yêu dấu. Đầu tiên, đó là lời ru của tình yêu thương, là tình mẹ không biên giới mà không bao giờ đếm được. Xuân Quỳnh, một trong những nhà thơ nữ nổi tiếng, cũng để lại những dòng thơ ấm áp:
” Lời ru ẩn nơi nào
Giữa mênh mang trời đất
Khi con vừa ra đời
Lời ru về mẹ hát
Lúc con nằm ấm áp
/…/
Khi con ra biển rộng
Lời ru thành mênh mông.
Lớn lên trong lời ru ngọt ngào yêu thương của mẹ, chắc hẳn đứa trẻ sẽ mang trong mình một trái tim nhạy bén, đồng cảm với cuộc sống. Đó còn là lời nhắn nhủ, lời khuyên, dạy bảo mà người mẹ chân thành gửi đến đứa con nhỏ của mình. Trong đó chứa đựng trải nghiệm cuộc đời của người mẹ, sự hiểu biết và kinh nghiệm về cách làm người, về cách đối nhân xử thế.
Từ những lời ru của mẹ, con từ từ trưởng thành và hoàn thiện nhân cách, học được cách sống có ý nghĩa và bao dung. Những lời ru đó là nguồn năng lượng dịu dàng, nuôi dưỡng tình cảm, giúp chúng ta trở nên chín chắn hơn qua từng ngày. Như vậy, có thể khẳng định rằng lời ru mang ý nghĩa to lớn đối với tâm hồn, giúp định hình nhân cách của mỗi người.
5. Tham Khảo Bài Số 4
Có lẽ trong quãng đời của mỗi người chúng ta, chúng ta đã từng trải qua những giai điệu ru từ bà, chị, hoặc là mẹ. Những giai điệu dân dụ hay những câu ca dao ngọt ngào, sâu lắng. Những lời ru ấy như nguồn mật ngọt nuôi dưỡng tâm hồn, giúp chúng ta trưởng thành mỗi ngày. Ý thức được điều đó, nhà thơ Xuân Quỳnh đã mô tả tinh tế về lời ru của mẹ qua những câu thơ trong bài viết.
Lời ru ẩn nơi đâu
Giữa mênh mang trời đất
Khi con mới chào đời
Lời ru của mẹ chan hòa
Lúc con nằm ấm áp
/…/
Khi con ra biển rộng
Lời ru trở nên vô cùng to lớn.
Lời ru của mẹ không chỉ là những lời hát và giai điệu êm dịu để đưa trẻ ngủ, mà còn là biểu hiện của tình thần, của tấm lòng mẹ dành cho con. Tiếng ru của mẹ chính là tình cảm, là hy vọng, là cảm xúc mà người mẹ gửi gắm trong lời ru. Nó mang theo một thế giới tinh thần mà người mẹ muốn tặng cho đứa con yêu quý. Là lời yêu thương: chứa đựng tình yêu vô biên mà mẹ dành cho con.
Trong tình yêu ấy, con là kho tàng quý giá nhất, là niềm tự hào lớn đẹp nhất, là toàn bộ cuộc sống của người mẹ. Lời ru chính là sự gửi gắm mong ước về tương lai của con, về sự phát triển về thể chất và tâm hồn, về thành công trong cuộc sống.
Là lời nhắn nhủ, khuyên bảo, dạy dỗ: chứa đựng những kinh nghiệm của cuộc sống mẹ, sự hiểu biết, kinh nghiệm của mẹ dành cho con, sự hiểu biết và kinh nghiệm về cách làm người, về lẽ sống ở đời, về những quy tắc cần tuân thủ, về những giới hạn cần biết dừng lại, về những rủi ro cần tránh, về những bước đi mà mỗi người cần phải đi qua…
Dù là lời thể hiện tình yêu, lời cầu nguyện hay lời nhắn nhủ, đều là sự chuẩn bị của người mẹ cho con trên con đường cuộc sống hiện tại và tương lai, một chuẩn bị không chỉ qua kiến thức và kinh nghiệm, mà còn qua tấm lòng và tình yêu.
Là điều tự nhiên, mỗi người mẹ đều mang trong mình vai trò của một giáo viên và phương pháp giáo dục của trái tim đầy yêu thương. Không chỉ là những lời ru: không dứt, không kiệt, không thể nào hiểu biết hết, không sống hết những gì mẹ đã chuẩn bị cho con qua lời ru ấy, đó là trái tim bao la của mẹ.
Sự che chở, hỗ trợ, dìu dắt trọn đời của mẹ qua những lời ru. Làm cho cảm nhận của người con về cuộc sống trở nên giàu có qua những trải nghiệm, cảm nhận những điều mà lời ru và tình yêu của mẹ đã mang lại. Lời biết ơn của con dành cho mẹ là lời khen ngợi cho tình mẫu tử vô song, không giới hạn mà mẹ dành cho con. Câu thơ mang lại cảm giác giản dị và sâu sắc đủ để mỗi người ngồi suy ngẫm, cảm nhận.
Thật hạnh phúc cho những ai được trưởng thành trong bản hát của mẹ, trong giai điệu êm dịu, trong từ ngữ tinh tế, ấm áp và đậm chất nhân bản của tình mẫu tử. Tiếng hát ru đưa chúng ta trở lại với những ký ức của tuổi thơ. Niềm vui lớn nhất của con là được nằm trong vòng tay mẹ, trên chiếc võng êm đềm.
Dòng sữa thơm phức từ bầu vú ấm áp, bàn tay mẹ xoa đầu mềm mại và tuyệt vời hơn cả là giai điệu ru ngọt ngào, truyền cảm của mẹ đưa con vào giấc ngủ như thiên thần. Từ lời ru của mẹ, con từ từ trưởng thành và hoàn thiện nhân cách, biết cách sống có ý nghĩa và lòng dung thứ.
6. Tài liệu tham khảo số 7
Xuân Quỳnh (1942-1988), quê ở làng La Khê, xã Văn Khê, thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây (nay là quận Hà Đông, Hà Nội), là một nữ thi sĩ Việt Nam nổi tiếng. Bà được biết đến với nhiều tác phẩm như Thuyền và Biển, Sóng, Thơ tình cuối mùa thu, Tiếng gà trưa… Nhà nước Việt Nam đã tặng Giải thưởng Nhà nước và Giải thưởng Hồ Chí Minh cho bà vì đóng góp cho văn hóa quốc gia.
”Lời ru ẩn nơi nào
Giữa mênh mang trời đất
/…/
Lời ru thành biển lớn”
Đôi dòng thơ tuyền truyền tình yêu thương của người mẹ đối với con qua những lời ru ngọt ngào, trìu mến. Lời ru ấm áp ấy là nguồn dinh dưỡng tâm hồn của con từ khi còn nằm trong nôi, được bảo bọc và che chở bởi ân tình của mẹ. Lời ru đồng hành với con qua mọi giai đoạn cuộc sống, làm dịu dàng trái tim con trong những ngày hè, đưa con vượt qua núi cao, ra khơi biển rộng.
Hình ảnh so sánh và biểu ngữ “lời ru” khẳng định: lời ru chính là tình thương tha thiết của mẹ dành cho con suốt quãng đời, là ước vọng con lớn mạnh, có thể vượt qua mọi khó khăn để bước vào tương lai rộng lớn.
Với thể thơ bát chữ, ngôn ngữ tinh tế, nhịp điệu nhẹ nhàng, trìu mến. Đôi dòng thơ thể hiện lòng mong ước của một người mẹ mong con luôn hạnh phúc và thành công. Lời ru làm phong phú thêm tình cảm gia đình, tình thương mẹ con, làm đẹp thêm tình cảm thiêng liêng nhưng cũng rất gần gũi và thân quen.
7. Tài liệu tham khảo số 6
Mỗi người đều giữ trong mình một quê hương, là nơi làm nên con người chúng ta. Quê nội và quê ngoại của Xuân Quỳnh tọa lạc hai bên bờ sông Nhuệ êm đềm, một vùng đất nổi tiếng với nghệ thuật ươm tơ, dệt lụa. Làng quê truyền thống với những vuông vức cây cỏ, sân đá, những ngôi chùa cổ kính, con đường lát gạch bên những bờ ao và những đám tre già bóng mát.
Như bao đứa trẻ khác, Xuân Quỳnh lớn lên với những tiếng ru ngọt ngào, nhưng không phải từ lời ru của mẹ, mà là từ những tiếng thoi đưa, tiếng hát của người thợ dệt và những khuất nhật của dế đêm, như những giai điệu nhẹ nhàng, 'và chúng đã in sâu trong tâm hồn Xuân Quỳnh như những nốt nhạc đầu tiên của những ngày thơ ấu'.
Tất cả những không gian ấy, với mùi hương của nong tằm, mùi đất của phân trâu và cả mùi của những bó rơm khô cháy muộn. Vùng đất ấy, mặc dù mùa lũ, nhưng lại ấm áp vô cùng, là nơi che chở cho tâm hồn trong trẻo và bất hạnh của Quỳnh từ thuở nhỏ.
Thực sự, người mẹ là đỉnh cao đẹp nhất trong cuộc sống, đã thức tỉnh những tình cảm trìu mến mang lại cho con bao nhiêu niềm vui. Tiếng ru ngọt ngào kia, sẽ không bao giờ xuất hiện nếu thiếu đi sự hiện diện của mẹ, và nó sẽ im lặng khi con không thốt nên lời giữa cuộc sống - của mẹ…
Lời ru ẩn nơi nào
Giữa mênh mang trời đất
Khi con mới chào đời
Lời ru về mẹ hát
Khi con nằm trong ấm áp
/…/
Khi con bước ra biển rộng
Lời ru trở thành biển lớn.
Tiếng ru là điệu nhẹ nhàng, là hương vị tuyệt vời mà tạo hoá đã ban tặng cho mẹ. Giữa thế giới vô tận của vũ trụ, khi con quay về - như sự tái sinh trong mẹ, con đến với mẹ - và lời ru vang vọng như những làn sóng êm đềm, yên bình.
Đối với trẻ thơ, người mẹ là điều gần gũi và thân thuộc nhất. Mẹ là nơi chúng ta trở về sau một ngày chơi, là nguồn kiến thức vô tận, là sự giải đáp cho những thắc mắc của chúng ta... Xuân Quỳnh yêu thương trẻ thơ bằng tình yêu của người mẹ và hiểu sâu về trẻ con bằng tâm hồn nghệ sĩ. Bằng trái tim phụ nữ, chị truyền đạt tình mẫu tử thiêng liêng thông qua những so sánh đầy sáng tạo.
