1. Cơ sở di truyền của Xét nghiệm ADN huyết thống
Trong cơ thể con người, DNA nằm trên các nhiễm sắc thể trong nhân của tế bào. Bộ gen con người bao gồm 23 cặp NST (22 cặp NST thông thường và 1 cặp NST giới tính). Ở cặp NST giới tính, nam giới mang cặp XY, trong khi nữ giới là XX.
Xét nghiệm ADN huyết thống có độ chính xác lên đến 99,999%
Mỗi người mang các đặc điểm cơ thể riêng biệt, do các gen (đoạn DNA) trong các cặp NST điều chỉnh. Các gen này truyền dấu ổn định qua các thế hệ, được kế thừa qua các quy luật di truyền cụ thể. Ví dụ, con người thừa hưởng 23 NST từ bố và 23 NST từ mẹ.
Do đó, xét nghiệm ADN dựa trên quy luật di truyền này có thể xác định mối quan hệ huyết thống giữa hai cá thể với độ chính xác gần như hoàn hảo.
2. Hướng dẫn lấy mẫu xét nghiệm
Xét nghiệm ADN có thể sử dụng nhiều loại mẫu tế bào khác nhau từ cơ thể con người, trong đó mẫu máu, mẫu tóc và mẫu tế bào niêm mạc miệng là phổ biến nhất. Người cần xét nghiệm có thể tự thu thập mẫu tại nhà theo hướng dẫn hoặc đến cơ sở y tế để được hỗ trợ.
Dưới đây, Mytour sẽ hướng dẫn cách lấy mẫu xét nghiệm ADN đơn giản, giúp phân tích một cách chính xác.
2.1. Hướng dẫn lấy mẫu tóc
Đối tượng: Người từ 3 tuổi trở lên.
Yêu cầu: Phải có ít nhất một chân tóc.
Quy trình lấy mẫu như sau:
- Bước 1: Nhổ từ 7 - 10 sợi tóc có gốc, sao cho khi tóc đặt trên giấy thì gốc tóc dính vào giấy. Gói vào giấy A4 kèm thông tin của người cho mẫu.
- Bước 2: Đặt tóc của từng người vào phong bì riêng, ghi tên và thông tin tương ứng ở bên ngoài.
- Bước 3: Thu thập đủ mẫu từng người cần xét nghiệm, lưu ý ghi thông tin đúng đắn, cẩn thận để tránh nhầm lẫn.
- Bước 4: Đặt tất cả các phong bì chứa mẫu vào một bao thư lớn, sau đó gửi đến địa chỉ được chỉ định cho việc xét nghiệm. Có thể cần phải đính kèm một tờ giấy yêu cầu xét nghiệm ADN.
Hãy chắc chắn ghi đúng thông tin cho mỗi mẫu xét nghiệm
2.2. Hướng dẫn lấy mẫu tế bào niêm mạc miệng
Đối tượng: Từ trẻ em đến người lớn.
Chuẩn bị trước khi thu mẫu: Tránh cho trẻ em không bú sữa mẹ trước khi lấy mẫu. Người lớn cũng nên tránh uống cà phê, trà, hoặc sữa trước khi thu mẫu.
Quy trình lấy mẫu tế bào niêm mạc miệng thường nhanh chóng hơn việc lấy mẫu chân tóc, đặc biệt phù hợp với trẻ em.
Các bước lấy mẫu:
- Bước 1: Súc miệng sạch bằng nước ấm trong khoảng 10 giây.
- Bước 2: Chuẩn bị một cây tăm bông sạch, nên cắt bỏ một đầu bông để tránh nhầm lẫn.
- Bước 3: Đặt đầu cây tăm bông vào vòm miệng, gần thành má, và sử dụng đầu tăm để quẹt xoay tròn nhẹ nhàng trong khoảng 10 - 20 giây. Lực đẩy nhẹ vào trong thành má để thu thập mẫu.
- Bước 4: Thu thập 4 que tăm bông lấy tế bào niêm mạc miệng cho mỗi người, với 2 que bông trên mỗi bên má. Sau đó đặt các mẫu vào phong bì, ghi chính xác tên của người cho mẫu.
- Bước 5: Thu thập đủ mẫu từng đối tượng tham gia xét nghiệm, chú ý ghi đúng thông tin và cẩn thận để tránh nhầm lẫn.
- Bước 6: Gom các phong bao chứa mẫu vào bao thư lớn và gửi đến địa chỉ xét nghiệm. Có thể cần gửi kèm giấy đề nghị xét nghiệm ADN.
2.3. Hướng dẫn lấy mẫu máu xét nghiệm
Đối tượng: Từ trẻ nhỏ đến người trưởng thành.
Đặc điểm: Phức tạp hơn và yêu cầu dụng cụ lấy mẫu chuyên dụng, thường thực hiện tại cơ sở y tế.
Yêu cầu: Không được truyền máu trước khi lấy mẫu.
- Bước 1: Chuẩn bị bộ kit lấy mẫu máu chuyên dụng và thẻ FTA.
- Bước 2: Ghi tên và thông tin cá nhân lên phần mép miếng vải để phân biệt mẫu.
- Bước 3: Sử dụng cồn để làm sạch vị trí đầu ngón tay, sau đó tiệt trùng kim rồi lấy mẫu máu ở đầu ngón tay. Dùng miếng vải để hấp thụ máu cho đến khi có vết máu tròn bán kính khoảng 1,5 cm. Lưu ý không chạm tay vào vết máu.
- Bước 4: Để mẫu khô tự nhiên.
- Bước 5: Thu thập đủ mẫu từ mọi người, đặt mẫu vào phong bì và ghi thông tin của người cho mẫu tương ứng.
- Bước 6: Đặt tất cả các phong bao chứa mẫu vào một bao thư lớn và gửi đến địa chỉ nơi tiến hành xét nghiệm. Có thể cần phải gửi kèm theo giấy đề nghị xét nghiệm ADN.
3. Mức độ chính xác của xét nghiệm ADN huyết thống
Ngày nay, xét nghiệm ADN là phương pháp khoa học xác định quan hệ huyết thống giữa hai người với độ chính xác và tốc độ cao nhất, thường được sử dụng trong trường hợp thụ tinh trong ống nghiệm, quyết định về việc nhận con nuôi hoặc mục đích khác.
Xét nghiệm thường được thực hiện để xác định liệu một đứa trẻ có phải là con ruột của một người đàn ông hay không. Do đó, cần mẫu từ cả đứa trẻ và người đàn ông. Mẹ cũng có thể tham gia xét nghiệm trong một số trường hợp nhất định nhằm tăng độ chính xác, nhưng không bắt buộc.
Nếu mẫu ADN của con và bố phù hợp ở tất cả các gen, thì có thể kết luận hai người có mối quan hệ huyết thống với độ chính xác lên đến 99,999%. Ngược lại, nếu mẫu ADN của họ khác nhau ít nhất ở 2 gen trở lên, thì có thể khẳng định rằng họ không có quan hệ huyết thống.
Xét nghiệm ADN thường được thực hiện để xác minh mối quan hệ ruột thịt giữa một đứa trẻ và một người đàn ông.
Xét nghiệm phân tích ADN để kiểm tra huyết thống có thể thực hiện với nhiều loại mẫu tế bào như: tế bào má trong, máu, chân tóc, móng tay, mẫu mô, cuống rốn,…
Độ chính xác khi xét nghiệm các mẫu ADN khác nhau là như nhau, vì tất cả các tế bào trong cơ thể chứa ADN giống nhau, ổn định và bền vững, là đặc điểm đặc trưng của từng cá nhân. Trong các trường hợp đặc biệt, có thể sử dụng các mẫu như bàn chải đánh răng, bao cao su, mẫu nước bọt,… để tiến hành xét nghiệm.
Thai nhi ngay từ khi còn trong tử cung cũng có thể được xét nghiệm ADN để kiểm tra huyết thống, thông qua việc lấy mẫu tế bào dịch ối hoặc sinh thiết gai nhau. Tuy nhiên, việc thực hiện chọc dò dịch ối và sinh thiết gai nhau không được khuyến khích, trừ khi cần phải thực hiện sàng lọc trước khi sinh.
Bằng cách này, bạn có thể hoàn toàn tin tưởng vào tính chính xác của kết quả xét nghiệm ADN. Để đảm bảo tính chính xác cao và tránh nhầm lẫn mẫu, cũng như bảo vệ thông tin cá nhân, hãy đến các cơ sở y tế, bệnh viện xét nghiệm có uy tín như bệnh viện đa khoa Mytour.