Xóa vết chì

Xóa vết chì hay gôm chì, cục tẩy, cục gôm (tiếng Anh: eraser) là công cụ văn phòng dùng để làm sạch vết bút chì. Tẩy có nhiều hình dạng, kích cỡ và màu sắc khác nhau, thường được thiết kế dưới dạng cục lớn hoặc viên nhỏ gắn vào đầu bút chì. Loại tẩy phổ biến được làm từ cao su tổng hợp, nhưng có những loại đặc biệt đắt tiền làm từ vinyl, nhựa hoặc cao su tự nhiên, còn những loại rẻ hơn thì từ sợi tổng hợp như đậu tương. Hiện nay, nhiều cục tẩy hiện đại được chế tạo từ hỗn hợp dầu ăn, đá bọt và lưu huỳnh, tất cả được kết dính nhờ cao su.

Cục tẩy cao su có ba đặc điểm chính giúp làm sạch vết bút chì trên giấy:

1. Chất liệu tẩy giúp các hạt chì (kích thước từ 20-30 micron) bám vào tẩy khi nó ma sát trên giấy. Ma sát tạo ra tĩnh điện thu hút các hạt chì về phía các hạt cao su.
2. Cục tẩy được chế tạo từ các hạt cực nhỏ để dễ dàng tách lớp khi tẩy. Do đó, bề mặt tẩy luôn được làm mới. Những viên tẩy khô hoặc kém chất lượng (không rơi lớp cao su khi sử dụng) có thể làm giấy bị bẩn vì vết chì cũ dính trên cao su.
3. Hơn nữa, tẩy có tính chất mài nhẹ, giúp loại bỏ một số hạt giấy nhỏ cùng với vết chì.

Lịch sử

Cục tẩy đầu tiên đã được sử dụng từ hàng trăm năm trước, khi bút chì được làm từ chì và thiếc. Ngày nay, tẩy chủ yếu được chế tạo từ cao su. Trước khi cao su xuất hiện, người ta thường dùng vụn bánh mì để xóa vết chì, nhưng vì vụn bánh mì dễ bị hỏng nên đã phát minh ra tẩy cao su. Vào năm 1736, nhà thám hiểm người Pháp Charles Marie de la Condamine mang cao su từ Nam Mỹ về Châu Âu để làm tẩy, nhưng loại tẩy này không bền và nhanh bị mốc. Đến năm 1770, kỹ sư người Anh Edward Nairne được cho là người đầu tiên phát triển cục tẩy cao su được thương mại hóa rộng rãi trong một cuộc thi sáng chế vào ngày 5 tháng 4 năm 1770. Năm 1839, Charles Goodyear phát hiện ra quá trình lưu hóa, trong đó các phân tử cao su liên kết với nhau tạo thành mạng lưới vững chắc.

Ý tưởng gắn tẩy vào đầu bút chì là của Hyman L. Lipman ở Philadelphia. Phát minh này đã mang lại cho ông sự giàu có nhờ bán bản quyền vào năm 1858 với giá 100.000 đôla. Tuy nhiên, bằng sáng chế này sau đó bị vô hiệu vì chỉ là sự kết hợp của hai phát minh chứ không phải là một sáng chế hoàn toàn mới.

Các loại

Các liên kết bên ngoài

• Eraser: How Products are Made, Volume 5 (1997) bởi Rose Secrest
• Pearlstein, E. J.; Cabelli, D.; King, A.; Indictor, N. (1982). “Ảnh hưởng của việc sử dụng cục tẩy lên giấy”. Tạp chí Viện Bảo tồn Mỹ. 22 (1): 1–2. doi:10.2307/3179714. JSTOR 3179714. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 5 năm 2009. Truy cập ngày 25 tháng 11 năm 2014.
• Lịch sử Cao su Goodyear Lưu trữ 2008-05-09 tại Wayback Machine