Xông hơi

Xông hơi là phương pháp truyền thống đã có từ lâu, giúp cơ thể tự điều chỉnh nhiệt độ bằng cách tạo mồ hôi. Quá trình này kích thích việc tiết mồ hôi và giãn nở các mạch máu ngoại vi, giúp giải cảm, hạ sốt, và có thể điều trị các tình trạng như tán thấp, hạ huyết áp cao, và giải độc. Phương pháp xông hơi thường sử dụng nồi xông, hơi nước nóng làm giãn mạch máu dưới da, thúc đẩy lưu thông khí huyết và loại bỏ hàn khí hoặc thấp khí qua mồ hôi, từ đó hỗ trợ điều trị cảm và sốt.

Các phương thuốc

Phương thuốc trị cảm nóng: bạc hà, cúc tần, lá dâu, hương nhu; trị cảm lạnh: kinh giới, tía tô, lá gừng vàng, húng chanh.

Phương thuốc cho cảm hàn và cảm nhiệt: lá sả, lá bưởi, ngải cứu, bồ bồ, nhân trần, lá khuynh diệp, lá tre, cành lá thanh táo; liều lượng khoảng 500 - 1000 gr.

Đối với các triệu chứng cảm mạo khi bệnh nhân không ra mồ hôi, có thể sử dụng nồi xông với công thức gồm: gừng tươi, lá chanh, bưởi, cúc tần, sả, lá tre, lá duối, lá hương nhu, lá tía tô, lá kinh giới,...

Tinh dầu và các hợp chất bay hơi trong thảo dược theo hơi nước nóng đi vào hệ hô hấp qua đường thở, tác động đến phế nang, qua quá trình trao đổi chất tại đây, chúng được hấp thụ vào máu và tiêu diệt vi khuẩn đường hô hấp. Chúng cũng thông qua niêm mạc mắt, mũi, tai, da, các ống dẫn mắt, mũi, tai và các xoang để giảm mệt mỏi, ù tai, ngạt mũi, và nhức đầu một cách hiệu quả.

Phương pháp

Lựa chọn bài thuốc phù hợp, có thể hái từ thiên nhiên hoặc mua từ các tiệm thuốc Y dược cổ truyền dưới dạng lá khô đã được chế biến sẵn. Sau đó cho tất cả vào nồi, đổ nước sạch ngập lá và đun sôi.

Chọn một phòng kín gió, người bệnh chỉ mặc đồ lót mỏng và bỏ quần áo ngoài. Ngồi trước nồi xông, trùm kín chăn và từ từ mở nắp nồi, hít thở sâu để tinh chất dầu bay hơi thấm vào phế nang. Thời gian xông khoảng 10 - 15 phút tùy theo khả năng chịu đựng của người bệnh. Nên giữ nhiệt độ xông cao hơn nhiệt độ cơ thể từ 7-8°C và không xông quá 30 phút.

Sau khi xông, lau mồ hôi bằng khăn sạch và cho bệnh nhân uống một ly nước ấm. Dùng nước xông pha với nước lạnh để tạo nước ấm, dùng để lau rửa cơ thể và thay quần áo sạch cho bệnh nhân.

Các lưu ý

Tùy vào điều kiện và sẵn có, không nhất thiết phải dùng đủ tất cả các loại lá trong bài thuốc. Chỉ cần một số loại như: lá bưởi, kinh giới, lá tre và gừng tươi cũng đủ để có một nồi xông hiệu quả.

Nên chỉ điều trị bằng xông lá trong 1-2 ngày đầu khi bị bệnh. Lúc này, khí độc và gió độc vẫn nằm dưới biểu, xông sẽ giúp mở đường cho khí độc thoát ra ngoài.

Phương pháp xông lá có thể giúp người bệnh hồi phục nhanh chóng, nhưng không phải lúc nào cũng áp dụng được. Nếu cảm đã xâm nhập sâu, nên tránh xông và chọn phương pháp điều trị khác.

Những người mắc bệnh huyết áp cao, tim mạch, các bệnh ngoài da, phụ nữ mang thai, người ra nhiều mồ hôi, mất máu nhiều, mới ốm dậy, người cao tuổi và trẻ em không nên sử dụng phương pháp này.

Nếu trong quá trình xông cảm thấy khó thở, tức ngực, choáng váng, hay cơ thể bủn rủn, cần dừng ngay lập tức. Nếu gặp tình trạng sốc nặng, cần đưa bệnh nhân đến bệnh viện cấp cứu ngay.

[1] Lưu trữ 2010-12-23 tại Wayback Machine Bài thuốc xông chữa cảm cúm.