Xu Hướng Dạy Ngoại Ngữ Cho Trẻ Nhỏ Sớm Có Bị Thoái Trào?

Việc giảng dạy tiếng Anh đang gặp nhiều thách thức và cơ hội trong thời đại công nghệ, với nhiều phương pháp mới được áp dụng vào lớp học truyền thống để nâng cao hiệu quả học tập.

Những xu hướng giảng dạy mới

Sáng 16.11, SEAMEO RETRAC phối hợp với ĐH Curtin (Úc) tổ chức hội thảo quốc tế lần thứ 14 về nghiên cứu và giảng dạy tiếng Anh với chủ đề 'Tương lai của giảng dạy tiếng Anh: cơ hội và thách thức'.

Tiến sĩ Rod Ellis, chuyên gia hàng đầu về phương pháp dạy ngoại ngữ qua tác vụ và hiện là giáo sư nghiên cứu ưu tú tại ĐH Curtin (Úc), đã nhấn mạnh xu hướng phát triển năng lực ngữ dụng cho người học, tức là khả năng sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp hiệu quả trong bối cảnh văn hóa xã hội của ngôn ngữ đó, ví dụ như tiếng Anh.

Theo ông Ellis, tương tự như việc học ngữ pháp, quá trình tiếp thu năng lực ngữ dụng diễn ra chậm rãi và theo các giai đoạn phát triển xác định trước. Ba yếu tố chính ảnh hưởng đến năng lực này là khả năng ngôn ngữ của người học, vai trò chuyển ngữ của tiếng mẹ đẻ và tình trạng học tập của người học. 'Giáo viên có thể tạo ra các bối cảnh giao tiếp có ý nghĩa để tăng cơ hội đàm thoại', tiến sĩ Ellis lưu ý thêm.

Tiến sĩ Pamela Humphreys, Giám đốc Macquarie University College (Úc), đưa ra nhiều dự đoán về tương lai của việc dạy tiếng Anh. Ở cấp độ phổ thông, bà Humphreys cho rằng sẽ có thêm chính sách và chương trình giảng dạy song ngữ, tích hợp nội dung và ngôn ngữ; xu hướng dạy ngoại ngữ sớm sẽ giảm; và công nghệ sẽ được ứng dụng nhiều hơn trong giảng dạy và đánh giá.

Ở bậc đại học, sẽ có thêm nhiều chương trình song ngữ, giảng dạy môn chuyên ngành bằng tiếng Anh, và tăng cường sử dụng tiếng Anh trong lớp học. Đối với người trưởng thành, nhu cầu học tiếng Anh tổng quát sẽ giảm; nhu cầu học tiếng Anh học thuật và chuyên ngành sẽ tăng; và công nghệ sẽ nâng cao trải nghiệm học tập.

Nói tiếng Anh như người bản xứ không còn là 'chuẩn mực vàng'

Theo bà Humphreys, nhu cầu giáo viên tiếng Anh sẽ tăng cao, đặc biệt là những người thành thạo công nghệ thông tin và có kiến thức liên ngành. 'Không còn lý do gì để phải nói tiếng Anh như người bản xứ, điều quan trọng là chúng ta hiểu nhau', tiến sĩ Humphreys nhấn mạnh.

Tích hợp AI và board game vào giảng dạy

Một điểm nổi bật trong hội thảo năm nay là nhiều tham luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong lớp học. Thạc sĩ Khưu Hoàng Nhật Minh, Giám đốc phát triển Trung tâm Anh ngữ Origins, chia sẻ rằng các công cụ AI như Microsoft Bing hay Google Bard có thể 'cách mạng hóa' phương pháp dạy tiếng Anh nhờ khả năng tạo nội dung từ truy vấn của người dùng.

Về hiệu quả, sử dụng công cụ AI để sáng tạo ý tưởng có thể nâng cao năng lực tự học của sinh viên, theo bà Hà Nguyễn Tuyết Minh, giảng viên Trường ĐH Sài Gòn và ông Nguyễn Dương Hoàng Minh, giáo viên Trường THPT Lê Quý Đôn. Ngoài ra, sinh viên có thể hiểu sâu hơn về bài học trong thời gian ngắn và sử dụng kết quả từ AI để thảo luận hiệu quả hơn, theo tiến sĩ Greg Restall và tiến sĩ Toàn Phạm, cả hai đều công tác tại ĐH Nam Úc.

Một thực hành đáng chú ý khác là việc sử dụng board game trong lớp học người lớn tuổi. Bà Ngô Thị Thảo My, sáng lập Easy English, cho rằng phương pháp này giúp giảm căng thẳng, phát triển khả năng sáng tạo, mở rộng vốn từ, rèn luyện trí não và cải thiện trí nhớ. 'Tuy nhiên, việc dùng board game cũng có hạn chế như không hỗ trợ nhiều kỹ năng đọc và viết hay tốn thời gian hướng dẫn', bà My lưu ý.

Dạy học trực tuyến cũng là một chủ đề được đề cập. Theo tiến sĩ Nguyễn Thành Luân, giảng viên cao cấp tại ĐH Tây Sydney (cơ sở Việt Nam), giáo viên phải đối mặt với nhiều thách thức khi dạy học trực tuyến ở trường phổ thông công lập, đặc biệt là trong thời kỳ bùng phát dịch Covid-19. Cụ thể, có bốn nhóm thách thức lớn liên quan đến học sinh, nguồn lực, chính sách và phương pháp sư phạm của giáo viên.