Buzz
(NLĐO) - Nhờ sự hỗ trợ từ cụm thiên hà 'quái vật' Pandora, kính viễn vọng không gian James Webb đã ghi lại được hình ảnh của 2 thiên hà cách trái đất 33 tỷ năm ánh sáng.
Dù là kính viễn vọng không gian mạnh nhất trên thế giới, 'chiến thần' James Webb của NASA/ESA/CSA (các cơ quan vũ trụ của Hoa Kỳ, châu Âu, Canada) cũng không thể quan sát xa đến như vậy.
Tuy nhiên, bằng cách quan sát xuyên qua Cụm Pandora, hay còn được gọi là Abell 2744, một cụm thiên hà khổng lồ cách trái đất 3,5 tỷ năm ánh sáng, các nhà thiên văn từ bang Pennsylvania - Mỹ đã phát hiện ra điều kỳ diệu.
UNCOVER-z12 và UNCOVER-z13 là 2 thiên hà cổ xưa vừa được phát hiện nhờ sự trợ giúp từ Cụm Pandora
Hai thiên hà cổ xưa một được mô tả như hạt đậu phộng, một được mô tả như quả bóng bằng bông, có tuổi đời gần ba lần so với trái đất.
Chúng là biểu tượng của nhóm thiên hà cổ xưa nhất, những 'em bé của Sự Bùng Nổ Lớn', với ánh sáng lóe lên xuyên qua lớp khí hydro rất mỏng tạo ra vũ trụ sơ khai.
Vẫn là một bí ẩn đối với các nhà khoa học là tại sao những cục đá này, cách xa Trái Đất 33 tỷ năm ánh sáng, lại có hình dạng khác nhau dù chúng được tạo ra từ cùng một vật liệu trong vũ trụ sơ sinh, nơi mà hóa học còn nghèo nàn.
Chúng cũng mang màu đỏ máu quỷ, màu được hình thành do hiện tượng 'dịch chuyển đỏ': Ban đầu các thiên hà này không nằm xa đến như vậy, nhưng trong quá trình giãn nở của vũ trụ, chúng đã bị đẩy ra xa hơn.
Màu đỏ này xuất hiện do hiệu ứng Doppler, khi các dải phổ trong ánh sáng biểu kiến dịch chuyển về phía phổ đỏ do tần số sóng giảm trong quá trình 'chạy trốn'. Vật thể càng đỏ chứng tỏ chúng đang di chuyển khỏi chúng ta càng nhanh, càng xa.
Chỉ có 3 thiên hà từng được phát hiện ở nơi xa xôi tương tự, nhưng 2 thiên hà mới phát hiện thực sự đáng chú ý vì chúng lớn hơn rất nhiều. Tại sao các thiên hà khổng lồ này có thể hình thành khi vũ trụ vẫn còn rất trẻ là một bí ẩn.
Và lý do James Webb có thể ghi lại hình ảnh của chúng khi chúng đã bỏ chạy xa như vậy là nhờ Cụm Pandora đóng vai trò là 'thấu kính hấp dẫn'.
Khi một vật thể cực lớn, có lực hấp dẫn cực mạnh, chắn đường quan sát từ Trái Đất đến một vật thể rất xa. Lực hấp dẫn này đã làm cong không gian - thời gian, khiến ánh sáng đi qua nó giống như qua một chiếc kính lúp, từ đó phóng to vật thể ở xa hơn.
