Xuất huyết dưới mắt: Biểu hiện và cách xử lý

1. Biểu hiện và cách nhận biết xuất huyết dưới mắt

Xuất huyết dưới mắt, hay còn gọi là xuất huyết dưới kết mạc, xảy ra khi một hoặc một vài mạch máu nhỏ dưới lòng trắng bị vỡ. Khi đó, máu chảy ra giữa lớp kết mạc và củng mạc, thường làm nhuốm đỏ một phần hoặc toàn bộ lòng trắng của mắt. Trong một số trường hợp, việc mạch máu nhỏ dưới mắt bị vỡ có thể do viêm nhiễm, và thường có thể nhìn thấy những mạch máu viêm này bằng mắt thường.

Xuất huyết dưới mắt là do mạch máu nhỏ dưới mắt bị vỡ

Kết mạc chỉ bao phủ một phần nhỏ của tròng trắng mắt nên xuất huyết dưới mắt không ảnh hưởng đến giác mạc - nơi tiếp nhận hình ảnh. Máu chảy dưới kết mạc thường không rò ra ngoài mà tạo thành một lớp máu mỏng giữa kết mạc và củng mạc. Kết quả là khi nhìn bằng mắt thường, giác mạc hoặc phần trắng mắt có vẻ đỏ như được nhuộm bởi máu.

Lượng máu chảy khi xuất huyết dưới kết mạc thường rất ít, tối đa khoảng 2ml, không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe. Sau khi mạch máu vỡ, máu loang ra sẽ có màu đỏ rõ ràng nhất. Trong vòng 24 giờ, vùng bị xuất huyết sẽ dần hấp thụ và thu nhỏ, màu sắc cũng giảm dần, chuyển từ màu đỏ sang màu vàng cam, vàng nhạt và sau đó biến mất hoàn toàn, trả lại kết mạc trắng hoặc hơi đục.

Tình trạng xuất huyết dưới mắt sẽ cải thiện sau vài ngày

Đa phần người bị xuất huyết dưới kết mạc chỉ có triệu chứng này, không có cảm giác đau, khó chịu, ngứa, viêm,... thường không xuất hiện. Nếu mạch máu nhỏ bị viêm, có thể có cảm giác nhẹ nhàng, hơi đau nhói ở vùng bị xuất huyết dưới mắt nhưng thường không nghiêm trọng.

Chẩn đoán bệnh xuất huyết dưới kết mạc thường dựa vào triệu chứng lâm sàng này. Để phân biệt với các bệnh lý khác, có thể cần đo thị lực, kiểm tra phản xạ mắt và đánh giá tiền sử bệnh và nguy cơ.

2. Nguyên nhân gây xuất huyết dưới kết mạc

Nguyên nhân xuất huyết kết mạc rất đa dạng, có những trường hợp do nhiều nguyên nhân hoặc không xác định được nguyên nhân chính xác. Dưới đây là những yếu tố bên ngoài hoặc từ bên trong có thể gây vỡ mạch máu nhỏ dưới kết mạc:

2.1. Chấn thương cho mắt

Các tổn thương nhẹ từ va chạm không cẩn thận hoặc va chạm với vật cứng có thể gây ra sự vỡ mạch máu nhỏ dưới bề mặt của mắt. Điều này xảy ra vì hệ thống mạch máu và thần kinh ở kết mạc rất dày và nhạy cảm, nên mọi tác động mạnh mẽ sẽ gây ra việc vỡ mạch máu, và tình trạng xuất huyết sẽ nặng hơn tùy thuộc vào cường độ của va chạm.

Nên kiểm tra kỹ lưỡng các tổn thương khác ngoài việc xuất huyết dưới mắt, vì nếu không kiểm tra kỹ, chúng có thể gây ra những vấn đề phức tạp, ảnh hưởng đến thị lực và sức khỏe của mắt sau này.

Các tổn thương nhẹ từ va chạm không cẩn thận hoặc va chạm với vật cứng có thể gây ra sự vỡ mạch máu nhỏ dưới bề mặt của mắt.

2.2. Các rối loạn về huyết khối

Đôi khi xuất hiện chảy máu dưới kết mạc do thiếu hụt yếu tố đông máu, gây rối loạn trong quá trình đông máu. Thường đi kèm với chảy máu dưới kết mạc là các triệu chứng khác. Sử dụng các loại thuốc chống đông máu như Warfarin, Aspirin trong điều trị bệnh tim mạch cũng có thể gây ra hiện tượng tương tự.

2.3. Chấn thương ở vùng đầu và mặt

Mặc dù chấn thương đầu mặt không trực tiếp ảnh hưởng đến mắt nhưng vẫn có thể gây ra xuất huyết dưới mắt do ảnh hưởng và gián đoạn trong lưu thông máu.

2.4. Tăng huyết áp và hệ quả

Mạch máu dưới mắt rất nhỏ và nhạy cảm, khiến tăng huyết áp tác động lên thành mạch lớn hơn. Đặc biệt là trong các trường hợp tăng huyết áp cấp tính, mạch máu dưới mắt dễ bị vỡ, dẫn đến tình trạng xuất huyết dưới kết mạc.

2.5. Cơn viêm kết mạc

Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra viêm kết mạc là do virus Coxsackie A hoặc Enterovirus 70.

2.6. Hậu quả sau tai biến khi lặn sâu

Khi lặn sâu xuống đáy biển, áp suất nước tăng lên, thường gây ra biến động đột ngột về áp suất trong đường thở. Áp suất này cũng tác động và có thể gây ra hiện tượng vỡ mạch máu dưới kết mạc.

Ngâm nước sâu cũng có thể làm vỡ mạch máu ở dưới kết mạc

2.7. Tăng áp lực ở hệ thống tĩnh mạch của khuôn mặt

Tình trạng này cũng gây ra tăng áp lực mạch máu ở mắt, dẫn đến việc máu vỡ và chảy, xảy ra khi ho, hắt hơi, xì mũi, mang vác gắng sức, rặn đẻ, nôn,…

3. Phải làm gì khi bị xuất huyết ở dưới kết mạc?

Thực tế xuất huyết ở dưới kết mạc không phải là vấn đề nguy hiểm, lượng máu chảy không nhiều nên sẽ nhanh chóng được hấp thu và từ đó, màu đỏ ở mắt sẽ dần biến mất. Cùng với đó, mạch máu nhỏ bị vỡ cũng sẽ được phục hồi dần dần.

Để ngăn bệnh không phát triển nặng và gây ra biến chứng, dưới đây là những gợi ý dành cho bệnh nhân:

3.1. Tránh tự ý sử dụng nhiệt hoặc lạnh

Nhiều người có thói quen sử dụng nhiệt độ mỗi khi có tình trạng bất thường, chảy máu, nhưng trong trường hợp xuất huyết dưới kết mạc, điều này không nên được thực hiện.

3.2. Hãy nghỉ ngơi

Cả mắt và cơ thể nên được nghỉ ngơi để tránh việc mạch máu bị vỡ nhiều hơn, gây ra sự lan rộng của xuất huyết.

3.3. Tránh chọc vào mắt

Xuất huyết dưới kết mạc thường không gây ngứa, trừ trường hợp do viêm nhiễm. Bệnh nhân không nên tự ý chọc vào mắt vì điều này có thể làm cho mách máu vỡ nhiều hơn và gây nhiễm trùng.

3.4. Đến thăm bác sĩ khi có triệu chứng lạ

Nếu xuất huyết dưới kết mạc đi kèm với các dấu hiệu sau đây, có thể đây là dấu hiệu của một vấn đề nguy hiểm ở mắt cần phải được kiểm tra và can thiệp y tế: mờ mắt, đau nhức mắt, hiện tượng nhìn kép, xuất huyết mắt sau chấn thương khuôn mặt,…

Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, tốt nhất hãy đi khám bác sĩ

Ngoài ra, bệnh nhân xuất huyết dưới kết mạc có tiền sử tăng huyết áp, rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc gây rối loạn đông máu nên trao đổi với bác sĩ để có biện pháp theo dõi và ngăn ngừa tái phát.