Xương sông

Xương sông (còn được biết đến với các tên gọi khác như xang sông, hoạt lộc thảo, rau húng ăn gỏi; tên khoa học: Blumea lanceolaria) là một loài cây được sử dụng như một loại gia vị và thuốc trong họ Cúc (Asteraceae).

Miêu tả

Đây là một loài thảo mộc, cao từ 0,6 đến 2 mét, thường sống trong vòng 2 năm. Thân cây thẳng đứng, có rãnh dọc và gần như mượt mà. Lá cây hình trứng thuôn dài, mép lá có răng cưa; các lá phía trên nhỏ hơn. Hoa mọc thành đầu hoa, mọc từ 2 đến 4 cái ở nách của các lá bắc. Đầu hoa màu vàng nhạt, hình thành thành chùy dài ở đầu cành, với mao lông màu trắng. Tràng hoa cái mảnh, có 3 răng; tràng hoa lưỡng tính có 5 răng, với 5 nhị. Bao phấn có tai, bầu có lông. Quả hình trụ, có 5 cạnh.

Phân bố

Xương sông phát triển hoang dại hoặc được trồng rộng rãi ở nhiều nơi tại khu vực Nam Á và Đông Nam Á, bao gồm cả Hoa Nam, Đài Loan... Cây thường mọc tự nhiên trong các vườn hoặc rừng ở độ cao thấp do hạt có lông được gió thổi xa khắp nơi.

Sử dụng

Lá có mùi hơi hăng của dầu, khá đặc trưng không giống các loại rau thơm khác, thường được sử dụng chủ yếu làm gia vị cho các món canh. Lá non hoặc lá khô được sử dụng để làm gia vị trộn trong chả và cuốn chả nướng, hoặc ăn kèm với gỏi cá. Có thể dùng để nấu và nêm nếm trong một số món thịt và cá. Thân và lá được dùng trong y học dân gian để chữa ho, giải nhiệt và kích thích tiết mồ hôi. Lưu ý rằng lá xương sông mùa heo bắt đầu ở miền Bắc và mùa khô bắt đầu ở miền Nam sẽ có lá giòn hơn, khi nấu canh sẽ tạo nên màu nước đen nhẹ.

Chú thích

• Thông tin chi tiết về Blumea lanceolaria trên Wikispecies
• Hình ảnh liên quan đến Blumea lanceolaria trên Wikimedia Commons