Buzz
Xúy Vân ngốc nghếch bao gồm việc tóm tắt nội dung chính, phân tích dàn ý, cấu trúc, giá trị nội dung và nghệ thuật, cùng với ngữ cảnh sáng tạo, sự ra đời của tác phẩm và lý lịch tác giả, quan điểm và sự nghiệp sáng tạo trong phong cách nghệ thuật giúp các em học tốt môn văn 10
Xúy Vân ngốc nghếch
1. Thể loại
- Chèo là loại hình nghệ thuật sân khấu cổ truyền Việt Nam, mang tính quần chúng và được coi là loại hình sân khấu của hội hè với đặc điểm sử dụng ngôn ngữ đa thanh, đa nghĩa kết hợp với cách nói ví von giàu tính tự sự, trữ tình.
- Chèo đã ra đời từ thế kỷ 10, vào thời nhà Đinh dưới triều vua Đinh Tiên Hoàng. Hoa Lư (Ninh Bình) được coi là nguồn gốc của nghệ thuật chèo, được sáng lập bởi bà Phạm Thị Trân, một vũ công tài năng trong cung điện đã được vua ban cho tước hiệu Ưu Bà để dạy múa hát.
- Những vở chèo nổi tiếng như Lưu Bình - Dương Lễ, Quan Âm Thị Kính,...
2. Nguồn gốc
a. Vở chèo Kim Nham
- Kim Nham là một vở chèo cổ kể về một học trò tên là Kim Nham. Sau khi kết hôn với Xúy Vân, anh đã lên kinh đô để học hành. Trong khi đó, Xúy Vân ở nhà bị Trần Phương quyến rũ, hứa hẹn nên đã giả vờ điên để trốn khỏi Trần Phương. Mặc dù đã cố chạy trốn, nhưng Kim Nham vẫn không thoát khỏi số phận. Anh đã để vợ mình tự do, nhưng khi đến tìm Trần Phương, Xúy Vân lại bị hắn ta phản bội. Từ việc giả điên, Xúy Vân đã thật sự trở nên điên dại.
- Trong vở chèo Kim Nham, được nhấn mạnh về đạo lý gia đình, mối quan hệ chồng vợ, đồng thời thể hiện sự đồng cảm với vai trò của phụ nữ trong xã hội phong kiến.
- Kim Nham là sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật chèo, với sự phong phú của bi kịch và sự hài hước, được thể hiện qua những diễn biến độc đáo, thú vị, kết hợp với tài năng diễn xuất của các nghệ sĩ qua nhiều thế hệ.
- Câu chuyện về Kim Nham có nhiều phiên bản khác nhau, nhưng tất cả đều nói về nguồn gốc của gia đình Xúy Vân và nguyên nhân khiến Xúy Vân phải giả điên, kết thúc bằng số phận bi thảm của nàng.
b. Trích đoạn Xúy Vân giả dại
- Đây là một trong những tác phẩm cao cấp nhất không chỉ của vở Kim Nham mà còn của cả nghệ thuật chèo cổ Việt Nam.
- Nhiều diễn viên đã được công nhận với tài năng xuất sắc qua việc tham gia vào lớp chèo này, như Dịu Hương, Diễm Lộc, Thúy Ngần,...
3. Cấu trúc
- Phần 1: Từ đầu đến “ai là ai?”: Xúy Vân giới thiệu bản thân với khán giả
- Phần 2: Từ “than thân vài câu nhé” đến hết: Xúy Vân trải qua những khó khăn, nỗi đau hiện tại và ước mơ về một gia đình hạnh phúc.
- Phần 3: Các phần còn lại: Xúy Vân trải qua những hối tiếc, nỗi đau và sự hối lỗi về quá khứ.
4. Ý nghĩa nội dung
- Đoạn trích đã thành công trong việc miêu tả tâm trạng điên dại của nhân vật Xúy Vân thông qua từ ngữ, lời nói và hành động của cô.
- Từ hoàn cảnh của Xúy Vân, giúp độc giả hiểu rõ hoàn cảnh và vị trí của phụ nữ trong xã hội phong kiến cũng như những khó khăn họ phải đối mặt.
- Thể hiện các giá trị về gia đình và quan hệ vợ chồng.
- Phản ánh phần nào văn hóa cộng đồng của Việt Nam xưa, với sự coi trọng và nghiêm ngặt đối với phẩm chất của phụ nữ.
- Thể hiện sự đồng cảm với phụ nữ trong xã hội phong kiến
5. Giá trị nghệ thuật
- Hiển thị các đặc điểm của thể loại chèo từ nhiều góc độ như cách sử dụng ngôn từ, tương tác giữa diễn viên và khán giả,...
- Sử dụng ngôn từ đa dạng như nói lệch, vỉa, hát quá giang, đế, điệu con gà rừng, điệu sử rầu, hát sắp, hát ngược
- Mang tính bi kịch
Bản đồ tư duy - Xúy Vân giả dại
