Ý kiến của bạn về hình tượng thuyền trưởng trên sông Đà

Đề bài

Ý kiến của bạn về hình tượng thuyền trưởng trên sông Đà trong tác phẩm Thuyền trưởng trên sông Đà của Nguyễn Tuân.

Lời giải chi tiết

     Với lòng ham muốn về cái đẹp luôn cháy bỏng, Nguyễn Tuân đã tìm kiếm nó như một nguồn cảm hứng lớn cho thi ca và nghệ thuật hội họa, biến vùng sông nước đó thành một tác phẩm nghệ thuật. Từ đó, chúng ta thấy một Sông Đà như một sinh vật có tâm hồn, có cảm xúc phức tạp, giúp nhà văn nâng cao địa vị của người lái đò Sông Đà lên thành một nghệ sĩ tài năng, anh hùng trên dòng sông. Nhưng trên hết, vẫn là phong cách văn chương độc đáo và tình yêu sâu sắc đối với thiên nhiên và con người lao động của đất nước.

      Dưới bàn tay tài ba của Nguyễn Tuân, con sông Đà không chỉ là một dòng nước bình thường mà còn là một sinh vật mang trong mình linh hồn, tình cảm, nơi có sự kết hợp giữa sự hung ác và trìu mến.

      Đầu tiên, phải nhắc đến tính hung ác của sông Đà. Nếu đã từng trải qua một chuyến đi trên dòng sông này, chắc chắn sẽ không ai quên được tính chất dữ dội của sông Đà, dù là trong mùa khô hoặc mùa mưa. Điều đáng sợ của sông Đà còn nằm ở môi trường hoang sơ, hung bạo của dòng sông chảy qua những ngọn núi cao của Tây Bắc. Sông Đà dữ dội, bờ sông cũng dữ dội.

    Sông Đà không chỉ hung bạo ở dòng nước, mà còn ở bờ sông với những vách đá dựng cao. Nước sông Đà càng làm cho vẻ hung dữ của nó trở nên oai linh và hùng vĩ hơn. Và sự dữ dội ấy vẫn tiếp tục phát triển. Các câu văn với cấu trúc lặp lại, nhịp điệu hối hả giống như sự thay đổi của gió mạnh và sóng lớn: 'Nước đánh đá, đá đánh sóng, sóng đánh gió gào gào suốt năm như luôn đòi nợ với bất kỳ người lái đò Sông Đà nào đi qua đó'. Rồi 'nước ở đây hừng và rống như cống cái bị sặc. Dưới mặt nước, những cơn xoáy mạnh mẽ cứ quay vòng như bộ lọc cái quạ đen'... Các giếng nước sâu càng làm cho sự dữ dội của nó trở nên đáng sợ hơn. Có những chiếc thuyền bị cuốn xuống, thậm chí cả thuyền đậu cây chuối cũng bị lật ngược và biến mất, bị chìm sâu dưới dòng sông vài chục phút sau mới lộ diện ở bờ sông dưới.

     Nói về sông Đà không thể không nhắc đến những dòng thác nguy hiểm. Sông Đà sở hữu bảy mươi ba thác như bảy mươi ba cạm bẫy luôn chờ đợi tàu thuyền. Nguyễn Tuân như một nhạc trưởng, dẫn dắt một dàn nhạc biểu diễn bài hát hùng vĩ của gió thác xô sóng đá. Ban đầu, âm thanh của dòng thác nghe như là lời than thở, sau đó lại như lời van xin, rồi lại như lời khiêu khích. Cuối cùng, âm thanh đó được khuếch đại lên tới cực độ, các nhạc cụ reo hò như một bản hòa tấu của thiên nhiên đang ở đỉnh cao của sự phấn khích và điên cuồng. Trong đó, âm thanh cuồng loạn của núi rừng được thêm vào để biểu đạt sức mạnh của thác nước giận dữ đập vào bờ đá. Tiếng sóng thác vang vọng như tiếng nghìn con trâu đang rơi vào giữa rừng tre cháy, gầm gừ với đàn trâu bốc cháy. Nước, đá, sóng hợp tác để tạo ra các thế thạch trận, trở thành hiểm họa lớn nhất của những người lái đò trên sông Đà.
    Ngoài tính hung dữ, Nguyễn Tuân cũng tập trung vào việc mô tả tính cách trữ tình của sông Đà. Văn từ của Nguyễn Tuân nhẹ nhàng như những đám mây trong mùa xuân, mùa thu, khi tác giả nhìn xuống từ trên tàu bay và thấy dòng sông núi rồi trải ra trên biển cả, phản chiếu ánh sáng mặt trời dưới chân mình. Sông Đà được mô tả như một cô gái xinh đẹp, kiều diễm. Dòng sông Đà dài vô tận, giống như một mái tóc trữ tình mà đầu tóc, chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc, nở rộ hoa ban hoa gạo vào tháng hai và cuồn cuộn mù khói núi Mèo đốt nương vào mùa xuân. Mô tả dòng sông từ nhiều góc độ khác nhau, Nguyễn Tuân đã phát hiện ra sự phong phú và độc đáo của màu sắc của nước sông Đà. Khi xuân về, dòng sông có màu xanh ngọc bích, còn khi thu sang thì nước sông đỏ như mặt người bầm đi vì rượu bữa... Hơn nữa, sông Đà còn ôn hòa, dịu dàng như một người bạn xa xưa, thèm khát được gặp lại. Ban đầu chỉ là cảm giác mơ màng về sự thoải mái, do đi rừng nhiều ngày, thậm chí quên mình đang trên sông Đà. Rồi dòng sông hiện ra, nhưng chỉ một chút thôi, như một hình ảnh mờ nhạt trong ánh nắng. Sau đó, người ta nhận ra dòng sông, người bạn cũ ấy ngẩn ngơ trong bức tranh tự nhiên rực rỡ. Tác giả đã làm cho niềm vui đó lan tỏa ra thành một nhịp điệu: bờ sông Đà, bãi sông Đà, những con chuồn chuồn bay trên sông Đà. Hiểu được vì sao niềm vui của tác giả khi gặp lại sông Đà lại dịu dàng như gặp lại người thân, điều đó khiến niềm hạnh phúc và hân hoan được sống và tồn tại trên đất nước này của nhà văn.

     Tuy nhiên, điều ghi nhận sâu sắc nhất có lẽ là đoạn văn bắt đầu từ câu: Thuyền tôi trôi trên sông Đà... Câu văn viết toàn thanh như một bài thơ. Cả đoạn văn cũng chính là một bài thơ. Nguyễn Tuân đã tạo ra sự yên bình, thơ mộng của một chiếc đò lướt trên dòng sông lịch sử, về một câu chuyện cổ tích hoặc kỷ niệm về thời kỳ Lí, Lê...

    Dòng sông Đà vào mùa xuân được nhà văn mô tả với sự dịu dàng, biết ấm áp thông qua những lá non xanh mướt nổi lên trên một cánh đồng ngô và những bông hoa trên đồi núi. Cả dòng nước trôi êm đềm vì nhớ nhung những dòng thác ở nguồn cội... điều này làm cho dòng sông trở nên thêm trữ tình, thơ mộng.

    Tuy nhiên, tác phẩm không chỉ đề cập đến dòng sông Đà, Nguyễn Tuân cũng dành nhiều trang văn để nói về người lái đò trên sông Đà. Ở họ không chỉ có sự dũng cảm của một người anh hùng mà còn thể hiện tài năng của một nghệ sĩ. Chở đò không chỉ là một công việc khó khăn mà còn là một nghệ thuật cao cả, đầy tài năng, đạt đến đỉnh cao của sự tinh túy, siêu hạng. Họ tự tin, bình tĩnh đối diện với thác nước sông Đà vì họ hiểu rõ luật lệ của thần đá, thần sông, nhớ từng viên đá trên sơ đồ thác nước để tránh bẫy mà chúng đặt ra. Với người lái đò này, kỹ năng nằm ở việc không được phép phạm lỗi vì chỉ cần một phút mất cảnh giác là có thể phải trả giá bằng chính mạng sống của mình. Tác giả mô tả người lái đò như một nghệ sĩ xiếc trên sân khấu, lanh lẹn và khéo léo.

    Tính cách nghệ sĩ của người lái đò sông Đà được thể hiện qua việc họ tìm thấy sự hứng thú trong những công việc gian khổ. Khi chiến thắng thiên nhiên, họ trở lại với cuộc sống bình yên. Khi sóng thác tan biến trong ký ức, nước sông trở nên yên bình, không ai muốn nhắc lại cuộc chiến vừa qua. Cuộc sống làm cho họ trở nên rộng lớn hơn, và họ có thể quên đi sự lớn lao của mình. Trong tính cách của họ, có chút khinh bạc và kiêu ngạo của Nguyễn Tuân. Họ gan dạ, nhưng cũng nhớ những kí ức quê hương, nhớ những gì thuộc về họ. Người lái đò không chỉ là anh hùng mà còn là nghệ sĩ, một bậc thầy của lái đò như Nguyễn Tuân đã mô tả.

    Với sự hiểu biết sâu rộng và tài năng nghệ thuật tuyệt vời, Nguyễn Tuân đã tạo ra một bức tranh sống động về sông Đà và người lái đò tài hoa, đầy dũng cảm nhưng cũng rất bình dị. Tác phẩm đem lại cho độc giả những cảm xúc đa dạng khi ngắm nhìn vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Tây Bắc. Điều đặc biệt nhất của tác phẩm là dấu ấn của Nguyễn Tuân trong tâm trí của người đọc.

    Người lái đò sông Đà là một tác phẩm xuất sắc của Nguyễn Tuân sau cách mạng tháng Tám. Tác phẩm này thể hiện sâu sắc phong cách nghệ thuật của nhà văn và khẳng định rằng cái đẹp và tài hoa không chỉ thuộc về một phần nào đó của xã hội mà còn tồn tại xung quanh chúng ta, trong mỗi con người. Điều quan trọng là cách mà mỗi người nhìn nhận và trải nghiệm.