Rất sôi động và đầy cảm xúc, hình ảnh của sóng được tạo ra thông qua âm nhạc, một âm nhạc sôi động, đầy chất lượng, với một nhịp điệu mạnh mẽ và cuốn hút suốt cả bài thơ.
Bài thơ tạo ra một không khí lãng mạn và tương tư từ hình ảnh của sóng. Toàn bộ bài thơ là một loạt các cảm xúc sôi động trong lòng người phụ nữ khi đang đứng trước biển, ngắm nhìn những đợt sóng vô tận, không ngừng. Sóng trở thành biểu tượng ẩn dụ, thể hiện sự hòa nhập và phân thân của 'em' - người phụ nữ đang say mê một cách cuồng nhiệt. Sóng đã kích thích một tâm trí thơ phồn thực, trong trẻo và nhiệt huyết. Thông qua hình ảnh của sóng, Xuân Quỳnh đã diễn đạt tâm trạng của người phụ nữ một cách tinh tế.
Thật tự nhiên và lãng mạn, sóng luôn nhớ về bờ, vì vậy, ngày đêm, sóng luôn vỗ, sóng luôn thức với thời gian và đại dương. Giống như con thuyền chờ đợi, và bến đợi thuyền, trái tim người phụ nữ luôn xao động với nhớ thương:
“Trái tim em nhớ về anh
Cả trong giấc mơ, em vẫn tỉnh táo”
“Vẫn tỉnh táo” có nghĩa là em luôn nhìn thấy rõ hình bóng của anh, ánh mắt của anh... Một tình yêu mãnh liệt, say mê. Sóng khát khao được đến bờ để được ôm ấp, vuốt ve:
“Hôn nhẹ nhàng, êm đềm
Môi hôn êm đềm mãi mãi”
(Xuân Diệu)
Như cách 'em' mong muốn được ở gần anh, được sống trong tình yêu hòa mình với anh. Tình yêu của người con gái là mãnh liệt, sâu đậm. Dù có bao nhiêu khó khăn, sóng vẫn luôn vượt qua để đến bờ, giống như anh và em sẽ vượt qua mọi trở ngại để đến với nhau, để sống trong hạnh phúc đôi lứa.
“Ở biển khơi vạn trùng sóng
Mỗi con sóng đều về bờ
Cho dù trải qua bao khó khăn”
Người con gái đã thể hiện tình cảm của mình một cách chân thành, say đắm và nồng nàn. Tính chân thật và trung thành là đặc điểm của tình yêu:
“Dẫu đi về phía Bắc...
Nhưng hướng về anh vẫn chỉ một phương”.
Sóng đã thể hiện cảm xúc của người con gái, mong muốn được sống trong một tình yêu đẹp, chân thành và mãnh liệt. Người ta thường nói rằng đi xuôi là vào Nam, đi ngược là ra Bắc; nhưng ở đây, trong nỗi nhớ đầy đặn, nhà thơ lại sử dụng ngược lại. Từ đó, nhà thơ đã nói về nỗi nhớ vô tận, không ngừng, tình yêu là sự gặp gỡ giữa hai tâm hồn không biên giới. Sóng đã thể hiện sự khao khát được sống đầy đủ trong tình yêu. Tình yêu lứa đôi tuyệt vời, sâu đậm như hàng ngàn con sóng nhỏ giữa đại dương bao la, muốn được hòa mình vào biển lớn của tình yêu đồng thời:
“Làm thế nào có thể tan ra
Trở thành hàng trăm con sóng nhỏ
Trong đại dương tình yêu mênh mông
Để vẫn vỗ mãi không ngừng”
Toàn bộ bài thơ, nếu nhắc đến tiêu đề, tác giả đã đề cập đến từ “sóng” mười một lần. Sóng vỗ như những cảm xúc xôn xao. Sóng đưa ra nhiều ấn tượng về âm nhạc của sóng, cũng như giọng điệu của tâm hồn, nhịp điệu của bài thơ. Thơ trong trẻo, liền mạch về cảm xúc, trong trắng trong cách diễn đạt của tác giả. Sóng vỗ trên đại dương mênh mông cũng chính là sóng vỗ trong lòng người con gái.
Từ hình tượng “sóng”, Xuân Quỳnh đã cho chúng ta thấy rõ vẻ đẹp tinh thần của người phụ nữ trong tình yêu. Với tình yêu chân thành, thắm thiết, người phụ nữ muốn sống hết mình, sống trọn vẹn trong tình yêu đẹp. Yêu là nhớ cả ngày lẫn đêm, người phụ nữ khao khát được hòa mình vào tình yêu đó. Họ yêu thật lòng, say đắm, trung thành. Xuân Quỳnh viết bài thơ này vào những năm 1967, khi cuộc kháng chiến của nhân dân miền Nam đang đi vào giai đoạn khốc liệt, khi thanh niên trai gái đang tập trung “băng qua dãy Trường Sơn để giải cứu đất nước”, khi sân ga, bến cảng, cây cầu, sân trường là nơi diễn ra những lễ chia tay xúc đỏ. Vì vậy, việc đặt bài thơ trong bối cảnh đó làm ta càng hiểu rõ hơn nỗi khao khát của người phụ nữ trong tình yêu.
“Ôi con sóng vẫn nhớ bờ
Mỗi ngày đêm không ngủ được”
Đọc xong bài thơ Sóng, ta càng ngưỡng mộ hơn những người phụ nữ Việt Nam, những người luôn trung thành, luôn sống toàn tâm toàn ý vì một tình yêu. Xuân Quỳnh thực sự là một nhà thơ nữ của tình yêu đôi lứa, bà đã làm phong phú hơn cho văn hóa thơ của đất nước.