Ý kiến về tác phẩm Mưa của Trần Đăng Khoa

Đề bài: Nhận xét về bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa

Bốn bài văn mẫu Phê phán bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa

Bài mẫu số 1: Phê phán về bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa

Bài thơ Mưa ra đời vào năm 1967, khi tác giả còn là một đứa trẻ chín tuổi. Trong thơ tuổi thơ của Trần Đăng Khoa, chú trọng vào việc tả các cảnh vật và con người gần gũi, bình dị ở nông thôn, từ những góc sân vườn nhỏ đến khung cảnh lớn của đất nước trong thời kỳ đối đầu với Mỹ. Bài thơ Mưa cũng thuộc dòng chảy sáng tác đó.

Bức tranh về cơn mưa được Trần Đăng Khoa mô tả theo chuỗi thời gian, từ lúc cơn mưa chuẩn bị đến khi cơn mưa đang diễn ra.

Dấu hiệu của mưa sắp tới xuất hiện với hai câu thơ đầu:

Sắp mưa Sắp mưa

Như một cảnh báo khẩn trương cho mọi người biết rằng cơn mưa đang đến gần. Quang cảnh được mô tả bằng chuỗi hình ảnh sinh động của các cảnh vật: nhà mối bay ra khỏi tổ, bay lên, bay xuống, xoay vòng trên bầu trời, mối già, mối trẻ đều rục rịch bay lượn. Đó chắc chắn là dấu hiệu của cơn mưa! Dưới lòng đất, đàn gà con hối hả tìm nơi trú ẩn. Hối hả quá! Trên bầu trời, ông trời đã mặc áo giáp đen, cơn mưa đã đến, kiến đang hành quân, bụi tre bay lên, gió thổi mạnh... Mọi thứ, tất cả đều hối hả, khẩn trương chuẩn bị cho cơn mưa sắp tới. Có phải có cảnh nào đẹp hơn thế:

Cỏ gà rung tai
Nghe
Bụi tre
Tần ngần
Gỡ tóc
Hàng bưởi
Đu đưa
Bế lũ con thơ
Đầu tròn
Trọc lốc

Từ động tác của cỏ gà và cách nó rung lên dưới cơn gió, tác giả tưởng tượng như tai của cỏ gà đang lắng nghe tiếng gió mạnh khi trời sắp mưa; các cành tre và lá tre bị gió thổi mạnh được mô tả như là mớ tóc của bụi tre đang bị rối tung. Nhưng càng gỡ ra càng rối lên do gió càng thổi mạnh hơn. Hình ảnh so sánh này của nhà thơ rất táo bạo: những quả bưởi được so sánh với lũ trẻ con, đầu không có tóc, đang trốn trong những cành lá bưởi đang lung lay trước cơn gió...

Nhà thơ phải quan sát rất kỹ càng và cực kỳ tinh tế, thông qua ánh mắt và trái tim của trẻ thơ, cùng với sự liên tưởng phong phú, mạnh mẽ mới tạo ra những dòng thơ trong trẻo và độc đáo như thế!

Cơn mưa được mô tả theo từng cấp độ tăng dần. Nếu quang cảnh trước khi trời mưa là sự hối hả, xôn xao của cây cỏ và động vật thì trong cơn mưa, hình ảnh của thiên nhiên được mô tả dữ dội hơn, với sự hoạt động mạnh mẽ của các hiện vật, kể cả con người.

Chớp
Rải sáng trên bầu trời
Khắc nghiệt.

Từ vệt sét chớp nhanh như đao sắc vạch bầu trời, tạo nên những tia lửa điện chào đón cơn mưa. Kèm theo tiếng sấm vang rền, như sự hòa mình tự nhiên giữa lô-gíc và sức mạnh tự nhiên. Trong bài thơ, việc nhân hoá được sử dụng liên tục: Sấm mỉm cười, cây dừa vươn tay đón gió, ngọn mùng tơi nhảy múa. Mọi vật trong thơ của Trần Đăng Khoa đều có linh hồn.

Bức tranh sống động, rộn ràng hơn khi tác giả diễn đạt về âm thanh:

Mưa
Mưa
Ù ù như tiếng xay lúa
Lộp bộp
Lộp bộp.

Không gian tràn ngập nước, trời đất hòa quyện trong màn trắng xóa. Dưới mái hiên, nước sủi bọt, bong bóng phập phồng. Cây lá uống mưa, tắm mưa 'hả hê' hạnh phúc sung sướng.

Hình ảnh con người trong bức tranh thiên nhiên rất đẹp. Trong cơn mưa dữ dội, con người không ngần ngại:

Đội sấm
Đội chớp
Đội mưa trời...

Ở đây, sự đối lập giữa thiên nhiên và con người rõ ràng. Mưa, sấm, chớp dữ dội, nhưng con người vẫn tỏ ra bình tĩnh, chủ động. Thiên nhiên như là nền để tôn vinh con người. Người cha đi cày về được vẽ lên với dáng vẻ lớn lao, vững vàng giữa cảnh thiên nhiên dữ dội của trận mưa, tỏ ra mạnh mẽ, tự tin. Phép nhân hoá được sử dụng để làm nổi bật hình ảnh con người giữa bức tranh thiên nhiên.

Với thể thơ tự do, câu ngắn, nhịp điệu nhanh và dồn dập, phép nhân hoá được sử dụng chính xác. Bức tranh về cảnh mưa rào ở làng quê với sự hoạt động của cảnh vật, loài vật và con người được miêu tả sâu sắc và trẻ thơ. Hình ảnh con người được nâng lên lớn lao, mạnh mẽ để sánh ngang với thiên nhiên và vũ trụ.

Dưới đây là phần Cảm nhận về bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa tiếp theo, các em hãy sẵn sàng trả lời câu hỏi trong SGK, Phân tích bài thơ Mưa và cùng với phần Chuyển bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa thành bài văn xuôi để nắm vững kiến thức môn Ngữ Văn.

Bài mẫu số 2: Cảm nhận về bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa

Bài thơ 'Mưa' của Trần Đăng Khoa được sáng tác vào năm 1967, khi tác giả mới chín tuổi. Trong bài thơ này, tác giả tả cảnh vật và con người một cách bình dị, gần gũi.

Tác giả đã vẽ nên bức tranh về thiên nhiên sinh động từ lúc trời sắp mưa cho đến khi cơn mưa kết thúc. Sự tinh tế được thể hiện rõ trong cách mô tả từ thời tiết sắp mưa đến khi cơn mưa rơi và qua đi.

Sắp mưa, sắp mưa,
Cỏ gà rung tai nghe,
Bụi tre tần ngần,
Gỡ tóc hàng bưởi,
Đu đưa bế lũ con thơ,
Đầu tròn trọc lốc.

Những câu thơ mở đầu như lời cảnh báo cho con người và thế giới xung quanh biết rằng trời đang thay đổi, có một cơn mưa rào sắp tới.

Những cơn gió đu đưa làm cho cây cỏ gà rung rinh, tác giả liên tưởng tới cái tai.

Một so sánh nhân cách vô cùng độc đáo và táo bạo của nhà thơ nhỏ tuổi. Những quả bưởi được ví như những đứa trẻ con.

Điều này thể hiện sự nhạy cảm quan sát của tác giả đối với thiên nhiên, từ đó tạo ra những vần thơ sống động, gần gũi với con người.

Chớp
Rạch ngang trời
Khô khốc.

Cơn mưa ngày càng gần. Những tia chớp vụt lóe như lưỡi dao sáng chói rạch ngang bầu trời, gieo sợ hãi đến con người và cảnh vật.

Tác giả tinh tế sử dụng nghệ thuật nhân hoá tự nhiên, tạo ra những miêu tả sống động trong đoạn thơ.

' Sấm mỉm cười,
cây dừa vẫy tay như đang bơi,
ngọn mùng lung lay nhảy múa'

Tác giả đã đưa những vật vô tri, những vật tưởng chừng như vô hồn đó sống động như con người, có tâm hồn, suy nghĩ và hành động giống như con người.

Mưa
Mưa
Ù ù như âm thanh của lúa được xay
Lộp bộp
Lộp bộp.

Toàn bộ không gian mênh mông bỗng chìm đắm trong dòng nước. Trên những mái hiên, những giọt mưa rơi như những viên ngọc, những bọt nước vụt lên rồi tan biến trong không khí. Trong cái nắng rực rỡ của mùa hè, mỗi cơn mưa rào là một niềm hạnh phúc to lớn nếu chúng ta biết trân trọng.

Mưa rào mang lại sự bổ ích cho cỏ cây, giải thoát cơn khát của chúng, làm cho mọi người cảm thấy sảng khoái và hạnh phúc trước cảnh mưa mùa hạ, làn gió mát lạnh.

Đội sấm
Đội chớp
Đội cả trời mưa...

Trong những câu thơ cuối này, tác giả Trần Đăng Khoa không miêu tả cảnh vật thiên nhiên nữa mà tập trung vào hình ảnh của con người. Một bên là sấm chớp, mưa gió dữ dội. Một bên là con người tự tin, bình tĩnh, vững vàng đối mặt với cơn dông.

Hình ảnh con người hiện ra với sự kiên cường, vững vàng, không hề có dấu hiệu của sợ hãi hay lo lắng.

Những dòng thơ cuối cùng đã làm cho bức tranh về 'Mưa' trở nên sống động hơn bao giờ hết khi con người xuất hiện trong một cảnh thiên nhiên hùng vĩ.

Bài thơ này viết theo thể tự do, với nhịp điệu phong phú, thay đổi linh hoạt, tạo nên sự nhịp nhàng cho từng câu thơ. Sự nhân hóa của tác giả khiến cho cả cây cỏ và hoa lá cũng trở nên sống động, khiến người đọc cảm thấy thú vị.

Bài mẫu số 3: Cảm nhận về bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa

Bài thơ Mưa được viết theo thể thơ tự do, với các nhịp 1, 2, 3 và 4, trong đó nhịp 2 chiếm ưu thế. Với nhịp thơ ngắn và nhanh, tác giả linh hoạt miêu tả các đối tượng trong và trước cơn mưa.

Bài thơ này kết hợp tinh tế giữa động từ và tính từ, tạo nên hình ảnh sống động về trạng thái của mọi vật trong cơn mưa. Tác giả sử dụng các từ như tròn lọc lốc, mù trắng, chéo, chồm chôm, hả hê... cùng với các động từ như rối rít, hành quân, múa, rung, mặc, đu đua. Phép nhân hóa được sử dụng rộng rãi và thành công, khiến cho các loài vật trong bài thơ trở nên sống động.

Ông trời mặc áo giáp đen, ra trận
Muôn nghìn cây mía múa gươm
Kiến hành quân
Cỏ gà rung tai nghe
Bụi tre tần ngần gỡ tóc
Hàng bưởi đu đưa bế lũ con
Sấm ghé xuống sân khanh khách cười
Cây dừa sải tay bơi
Ngọn mùng tơi nhảy múa

Phép nhân hóa này làm cho thế giới thiên nhiên sống động và hòa lẫn vào thế giới con người. Đọc bài thơ, ta có cảm giác như tham gia vào một trận chiến trong trời đất. Những hình ảnh phong phú và tinh tế về thiên nhiên thể hiện sự quan sát và hiểu biết sâu sắc của tác giả.

Bóng dáng con người chỉ xuất hiện rõ trong những câu cuối cùng:

Bố em vừa về từ ruộng
Đêm trời
Sấm chớp
Mưa rơi đầm đìa ...

Ý tưởng của tác giả khi đặt con người xuất hiện cuối cùng trong cơn mưa là để tôn vinh vẻ đẹp và sự kiêu hãnh trong dáng vẻ của người nông dân. Sự sáng tạo phong phú của cậu bé đã làm cho hình ảnh người cha về nhà sau một ngày làm việc trên cánh đồng trở nên ấn tượng và mạnh mẽ giữa khung cảnh mưa dầm đìa.

Bài mẫu số 4: Cảm nhận về bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa

Trần Đăng Khoa sinh năm 1958, quê ở huyện Nam Sách tỉnh Hải Dương. Tài năng thơ của Trần Đăng Khoa đã bắt đầu phát triển từ rất sớm.

Từ khi còn là một học sinh tiểu học, khi ấy tác giả mới chín tuổi đã là một cây bút thiếu nhi nổi tiếng. Góc sân và mảnh trời, tập thơ đầu tiên của tác giả đã được in năm 1968. Bài thơ 'Mưa' được chọn từ tập thơ đó. Người đọc đã trải qua một trận mưa rào ở một ngôi làng qua những nghệ thuật đặc biệt của bài thơ.

Điều thú vị của bài thơ là tác giả không chỉ mô tả trực tiếp cơn mưa với sấm, chớp, và nước mưa... mà chủ yếu tập trung vào việc mô tả hoạt động và tình trạng của các loài vật, cây cỏ, và con người trước và trong cơn mưa. Chính phong cách này đã giúp người đọc cảm nhận được cảnh tượng cụ thể và sống động của cơn mưa.

Đặc biệt ở điểm nghệ thuật thứ nhất là nhà thơ đã tạo ra những hình ảnh sáng tạo, độc đáo, và phát hiện mới mẻ nhưng vẫn giữ được tính chính xác:

Cỏ gà rung tai
Nghe Bụi tre
Tần ngần Gỡ tóc

Từ hình dáng của cây cỏ gà và động tác rung rinh của nó trong cơn gió mà tác giả hình dung ra như cái tai cỏ gà rung lên để nghe; còn những cành tre và lá tre bị gió thổi mạnh thì được hình dung như mớ tóc của bụi tre đang gỡ rối. Và còn nhiều những hình ảnh khác nữa xuất hiện liên tiếp trong bài thơ gợi lên sự thích thú cho người đọc. Không phải ai cũng hình dung được như vậy mà đó là sự liên tưởng rất phong phú của tâm hồn trẻ thơ mới có được hình ảnh ngộ nghĩnh đến như vậy!

Nét đặc sắc thứ hai được nổi bật trong nghệ thuật miêu tả của bài thơ là phép nhân hoá được sử dụng rộng rãi và chính xác:

Ông trời
Mặc áo giáp đen
Ra trận
Muôn nghìn cây mía
Múa gươm
Kiến Hành quân đầy đường

Những hình ảnh nhân hoá đã tạo nên cảnh tượng một cuộc ra trận dữ dội với khí thế mạnh mẽ, khẩn trương Ông trời - mặc áo giáp đen là cảnh những đám mây đen che phủ cả bầu trời như một lớp áo giáp của một dũng tướng ra trận. Còn Muôn nghìn cây mía lá nhọn, sắc quay cuồng trong cơn gió được hình dung như những lưỡi gươm khua lên trong tay các chiến sĩ của một đội quân đông đảo; kiến đi từng đàn vội vã có hàng lối như một đoàn quân đang hành quân khẩn trương.

Phép nhân hoá ở đây- được thực hiện thành công nhờ sự quan sát tinh tế kết hợp với sức tưởng tượng và khả năng liên tưởng mạnh mẽ của nhà thơ. Điều đặc biệt hơn là hình ảnh nhân hoá được 'liệt kê' liên tục mà không gây nhàm chán, ngược lại, làm cho bức tranh Mưa trở nên sống động và sinh động. Người đọc có thể nhìn thấy và cảm nhận điều này ngay lập tức.

Nét đặc sắc thứ ba là nghệ thuật miêu tả người của tác giả trong bức tranh Mưa. Hình ảnh người cha đi cày được xây dựng theo lối ẩn dụ tinh tế. Dưới góc nhìn của Trần Đăng Khoa, người lao động hiện ra với hình dáng lớn lao, tư thế vững vàng giữa cảnh thiên nhiên dữ dội đầy sấm chớp của trận mưa, như là biểu tượng của sức mạnh, sự bất khuất.

Đội sấm Đội chớp Đội cả trời mưa

Một tư thế thật hùng dũng, mạnh mẽ. Đúng như câu ca dao xưa đã ca ngợi:

Trời mưa, ta cùng mắc mưa
Chồng tôi ra cày, áo tơi nhuộm mưa.

Những dòng thơ của Trần Đăng Khoa hôm nay vẫn rực rỡ, kiêu sa, tràn đầy hồn nhiên. Họ vẽ lên hình ảnh của con người, mạnh mẽ và tự tin, đứng vững giữa cơn mưa, không bị che lấp bởi thiên nhiên khốc liệt mà ngược lại, trở thành tia sáng phản chiếu trên bức tranh thiên nhiên.

Sự tương phản giữa con người và thiên nhiên đã làm nổi bật vẻ đẹp của người lao động bình thường (đi cày) giữa cơn mưa dữ dội. Có thể thiên nhiên đã là nền tảng tôn vinh vẻ đẹp của con người? Hoặc có thể là sự sáng tạo, cá tính độc đáo và tình yêu thương sâu sắc trong việc tả cảnh và con người của tác giả. Đó là lý do tại sao bài thơ có 63 dòng, trong đó 59 dòng miêu tả thiên nhiên, nhưng chỉ 4 dòng cuối cùng để tả con người, nhưng vẫn đủ để thấy được vẻ đẹp.

Bài thơ thành công trong việc tả cảnh mưa nhờ vào thể thơ và nhịp điệu. Với thể thơ tự do và những câu thơ ngắn, từ một đến năm tiếng, số lượng câu thơ ngắn chiếm phần lớn. Chỉ có hai câu thơ năm tiếng: câu 48 và câu 60, phần lớn là câu hai tiếng, và đặc biệt có tới 10 dòng thơ một tiếng. Các câu thơ ngắn đã tạo ra nhịp điệu nhanh, mạnh mẽ, dồn dập, diễn tả sinh động từng đợt mưa rào dữ dội mùa hè.

Bài thơ Mưa của Trần Đăng Khoa là sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật quan sát và miêu tả, phản ánh khả năng sáng tạo ph豎 phú của tác giả. Cảm nhận về thiên nhiên trong bài thơ vừa phong phú vừa sâu sắc, đã chính xác và sinh động hóa cảnh mưa rào ở làng quê qua nhiều hoạt động và trạng thái của các yếu tố tự nhiên và con người.

Bên cạnh nội dung trên, học sinh cũng có thể tìm hiểu thêm về phần Tính từ và cụm tính từ để chuẩn bị cho bài học này.

Hơn nữa, Trong tâm trí của trẻ em, họ luôn ước mơ trở thành những anh hùng như Thánh Gióng. Hãy tưởng tượng bạn gặp Thánh Gióng trong giấc mơ và hỏi anh ấy bí quyết, xem anh ấy sẽ khuyên bạn như thế nào? là một bài học quan trọng trong chương trình Ngữ Văn 6 mà học sinh cần chú ý đặc biệt.