Ý nghĩa chi tiết của Lễ Hội Đền Gióng: Nguồn gốc, ý nghĩa và các hoạt động đặc sắc

Hội Đền Gióng bắt nguồn từ đâu và mang ý nghĩa như thế nào? Lễ hội này tổ chức vào thời gian nào và diễn ra những hoạt động gì? Những địa phương nào tổ chức Lễ Hội Đền Gióng tại Phù Đổng? Cùng Mytour khám phá những thông tin chi tiết về lễ hội này ngay dưới đây.

Lễ Hội Đền Gióng là gì?

Lễ Hội Đền Gióng là dịp tưởng niệm và tôn vinh chiến công của Thánh Gióng, anh hùng trong truyền thuyết dân gian Việt Nam. Đây là lễ hội đặc sắc, được tổ chức hàng năm ở nhiều khu vực tại Hà Nội. Các đền Gióng ở Phù Đổng và Sóc Sơn đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại vào năm 2010.

Lễ Hội Đền Gióng là một trong những lễ hội lớn và nổi bật nhất của vùng Bắc Bộ. Mỗi năm, lễ hội được chuẩn bị công phu, với nhiều quy định nghiêm ngặt. Đồng thời, hội thu hút sự tham gia đông đảo của các cư dân xung quanh đền Sóc và đền Phù Đổng.

Khám phá ngay: Ngày Thất Tịch là gì? Tìm hiểu nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Thất Tịch trên toàn thế giới

Khám phá nguồn gốc và ý nghĩa của lễ hội Gióng tại Phù Đổng

Lễ Hội Đền Gióng tại Sóc Sơn gắn liền với câu chuyện về cậu bé sinh ra ở làng Phù Đổng. Cậu bé này chỉ nằm trong thúng treo trên cây tre, nên được gọi là Gióng. Mặc dù chỉ mới 3 tuổi và chưa biết nói, nhưng khi nghe tin vua tìm người dũng cảm đánh giặc, Gióng bất ngờ lớn nhanh, xung phong ra trận, chiến thắng và sau đó cưỡi ngựa trở về núi Sóc rồi bay lên trời.

Thánh Gióng được phong là vị Thánh bảo vệ mùa màng, gìn giữ hòa bình cho đất nước và duy trì sự thịnh vượng cho dân tộc. Để ghi nhớ công ơn của Người, nhân dân đã xây dựng đền thờ và tổ chức lễ hội Đền Gióng hàng năm. Đây là dịp để mọi người hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của đoàn kết, lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc, đồng thời truyền lại những giá trị văn hóa quý báu cho thế hệ mai sau.

Lễ hội Đền Gióng diễn ra vào ngày nào?

Nếu bạn chưa biết chính xác thời gian tổ chức lễ hội Đền Gióng tại Phù Đổng và Sóc Sơn, dưới đây là thông tin chi tiết về thời gian diễn ra lễ hội:

• Lễ hội Gióng tại đền Phù Đổng: Đền Phù Đổng, nằm ở xã Phù Đổng (huyện Gia Lâm), là nơi Thánh Gióng sinh ra. Lễ hội Gióng tại đây được tổ chức từ ngày 07.04 đến 09.04 (theo âm lịch).
• Lễ hội Đền Gióng tại Sóc Sơn: Đền Sóc, thuộc xã Phù Linh (huyện Sóc Sơn), là nơi Thánh Gióng bay về trời. Lễ hội diễn ra từ ngày 06.01 đến 08.01 (theo âm lịch).

Để tổ chức Lễ hội Gióng, các gia đình được vinh danh sẽ chọn người để đảm nhận các vai trò quan trọng trong lễ hội, tùy thuộc vào khả năng của từng người. Ví dụ như vai ông Hiệu, cô Tướng hoặc các phường Áo đỏ, Áo đen,…

Những người được chọn vào vai trong lễ hội sẽ chuẩn bị đầy đủ các điều kiện vật chất và thực hiện các nghi lễ kiêng cữ suốt nhiều ngày trước khi lễ hội chính thức diễn ra. Hội Gióng tại đền Phù Đổng và đền Sóc luôn diễn ra trong không khí sôi động, linh thiêng và thu hút đông đảo người dân cũng như du khách tham gia.

Các hoạt động chính trong ngày hội Đền Gióng

Trong lễ hội Đền Gióng và lễ hội Phù Đổng, thường có những hoạt động chính nào? Dưới đây là một số hoạt động đặc sắc trong ngày hội Gióng mà bạn có thể tham khảo:

Màn diễn kịch Thánh Gióng

Màn diễn kịch Thánh Gióng tái hiện lại cảnh Thánh Gióng ra trận đánh giặc Ân. Hoạt động này trong lễ hội không chỉ giúp các thế hệ sau hiểu rõ hơn về lịch sử mà còn bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu. Đồng thời, nó góp phần nâng cao đời sống tinh thần và thúc đẩy sự đoàn kết trong cộng đồng.

Những người được chọn đóng vai sẽ thực hiện các màn diễn đánh trận, rước kiệu, múa cờ và chia phe để tái hiện lại câu chuyện Thánh Gióng chiến đấu chống giặc. Các màn diễn xướng này được chuẩn bị kỹ lưỡng, nhằm thể hiện tinh thần quật cường của dân tộc và tôn vinh hình ảnh Thánh Gióng. Đây là một cuộc tổng diễn xướng anh hùng ca, chứa đựng những giá trị tinh thần chống giặc ngoại xâm, khẳng định sức mạnh và sự độc lập tự do của dân tộc.

Tục lệ “cướp lộc” tại Đền Gióng

Cướp lộc là một nghi thức quan trọng trong lễ hội Đền Gióng, còn được gọi là tán lộc sau khi lễ hội kết thúc. Sau khi thực hiện lễ Thánh giò hoa tre và lễ Thánh giò trầu cau tại Đền Thượng, giò trầu cau được rước xuống Đền Mẫu và giò hoa tre được mang xuống Đền Hạ. Khi chủ lễ hô lớn “tất lộc”, hàng ngàn người tham gia lễ hội sẽ đổ xô vào tranh cướp lộc.

Tuy nhiên, việc tranh giành lộc đã gây ra nhiều tình huống xô đẩy, té ngã và thậm chí là đánh nhau gây thương tích, điều này đã làm mất đi vẻ đẹp của lễ hội. Để khắc phục, tục lệ 'cướp lộc' đã được thay đổi. Lộc giờ đây được chuẩn bị sẵn và phát cho những người tham gia lễ hội, giúp cho không khí lễ hội vẫn vui tươi, an toàn và giữ được truyền thống tốt đẹp, được người dân nhiệt liệt ủng hộ.

Lễ hội Đền Gióng Phù Đổng được tổ chức ở đâu?

Hiện nay, lễ hội Đền Gióng được tổ chức ở nhiều địa phương thuộc Hà Nội, bao gồm huyện Thường Tín, Đông Anh, Sóc Sơn, và làng Phù Lỗ Đoài. Dưới đây là một số địa điểm tổ chức lễ hội Gióng bạn có thể tham khảo:

Lễ hội Gióng tại Sóc Sơn

Hội Gióng Sóc Sơn là một lễ hội truyền thống được tổ chức tại Đền Sóc, thuộc xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn. Công tác chuẩn bị cho lễ hội thường bắt đầu từ 2 đến 3 tuần trước ngày khai hội. Lễ hội Gióng tại Sóc Sơn diễn ra từ mùng 6 đến mùng 8 tháng Giêng (âm lịch) hàng năm.

Trong quá trình chuẩn bị, công việc làm giò hoa tre và voi tre rất tốn thời gian và công sức. Hội Gióng Sóc Sơn diễn ra với đầy đủ các nghi lễ truyền thống, bao gồm dâng hương, lễ rước, lễ mộc dục, lễ hóa voi và ngựa,...

Các địa phương khác cũng tổ chức lễ hội Gióng

Ngoài lễ hội Gióng tại Sóc Sơn, nhiều địa phương khác ở Hà Nội cũng tổ chức lễ hội Gióng. Một số lễ hội tiêu biểu bao gồm:

• Hội Gióng Chi Nam: Tổ chức tại làng Sen Hồ, xã Lệ Chi, Gia Lâm, Hà Nội. Hội Gióng Chi Nam diễn ra một ngày trước hội Gióng Phù Đổng.
• Hội Gióng Xuân Đỉnh: Diễn ra tại làng Xuân Tảo, xã Xuân Đỉnh, Từ Liêm, Hà Nội. Truyền thuyết kể rằng Thánh Gióng về trời và dừng lại nghỉ ngơi ở làng Xuân Tảo (làng Cáo). Hội Gióng Xuân Đỉnh được tổ chức vào ngày mùng 6 tháng Giêng (âm lịch) hàng năm.
• Hội Gióng Bộ Đầu: Tổ chức tại làng Bộ Đầu, xã Thống Nhất, Thường Tín, Hà Nội. Làng Bộ Đầu thờ Thánh Gióng và tương truyền Thánh Gióng đã tiêu diệt thủy quái thuồng luồng khi nghe dân chúng kêu gọi. Hội Gióng Bộ Đầu diễn ra vào ngày 8 tháng Giêng (âm lịch) hàng năm.

Hà Nội nổi bật với hàng loạt điểm du lịch tâm linh và lễ hội văn hóa độc đáo. Ngoài lễ hội đền Gióng, du khách còn có cơ hội khám phá các địa danh nổi tiếng khác như Văn Miếu Quốc Tử Giám, chùa Trấn Quốc, hồ Gươm,…