Ý nghĩa của câu chuyện dân gian Việt Nam về cậu bé thông minh

Câu chuyện về cậu bé thông minh là một trong những truyện cổ tích nổi tiếng của văn học dân gian Việt Nam. Hãy cùng đọc và khám phá ý nghĩa sâu sắc của truyện cổ tích này.

Văn học dân gian Việt Nam được tô điểm bởi những câu chuyện cổ tích không chỉ có cốt truyện hấp dẫn mà còn chứa đựng nhiều bài học nhân văn và mang giá trị giáo dục cao. Trong bài viết này, chúng tôi giới thiệu đến bạn câu chuyện cổ tích Việt Nam về cậu bé thông minh.

Nội dung của truyện về cậu bé thông minh

Phiên bản phổ biến về cậu bé thông minh

Ngày xửa ngày xưa, có một vị vua muốn tìm người tài giỏi, nên đã sai một viên quan đi dò la. Viên quan này đã đưa ra những câu đố khó khăn để thu hút nhiều người tham gia, nhưng tiếc là ông vẫn chưa tìm được người nào thực sự thông minh hơn người.

Một ngày nọ, một viên quan đi ngang qua một cánh đồng làng, ông thấy hai cha con đang làm ruộng, người cha cày trâu, người con đập đất. Ông dừng ngựa lại để hỏi:

Thưa ông lão, trâu của ông mỗi ngày cày được bao nhiêu đường?

Khi người cha còn bối rối không biết trả lời, đứa con khoảng bảy tám tuổi đã thông minh hỏi lại viên quan:

Tôi muốn hỏi ông trước. Nếu ông biết ngựa của ông mỗi ngày đi bao nhiêu bước, tôi sẽ nói trâu của cha tôi mỗi ngày cày được bao nhiêu đường.

Nghe thấy đứa trẻ hỏi như vậy, viên quan ngạc nhiên không biết phải đáp trả thế nào. Ông nghĩ, đây chắc chắn là tài năng của dân ta, không cần tìm xa nữa. Suy nghĩ như vậy, viên quan quyết định hỏi rõ họ tên và nơi ở của hai cha con, sau đó vội về báo cáo với vua.

Nghe viên quan nói như vậy, vua rất vui mừng, nhưng vẫn muốn kiểm tra thêm. Ông sai người đưa ba thùng gạo và ba con trâu đực cho ngôi làng đó, yêu cầu họ nuôi ba con trâu đó đến khi chúng có con, sau đó trả lại chín con và gạo cho vua vào năm sau. Nếu không, cả làng sẽ bị trừng phạt.

Dân làng nghe lệnh của vua, lo lắng không biết phải làm sao. Mặc dù họ họp hành, thảo luận nhiều nhưng vẫn không tìm ra giải pháp. Em bé của thợ cày khi nghe về điều này, liền nói với cha:

Rất hiếm khi vua ban ơn, cha nên thông báo với cả làng rằng ta sẽ chia sẻ thịt của hai con trâu và gạo của hai thúng nếp để mọi người cùng thưởng thức. Chỉ còn lại một con trâu và một thúng gạo, ta sẽ để lại cho làng sử dụng, còn cha con ta sẽ xin phép làng để làm lễ phí, và chúng ta sẽ tự mình lo liệu việc này.

- Con đừng quá lo lắng cha ạ, khi thịt đã hết rồi ta sẽ nghĩ cách lo liệu tiếp.

Cậu bé vẫn quyết tâm nói:

- Cha đừng phải lo lắng, hãy để con lo liệu chuyện này, mọi thứ sẽ ổn thôi.

Để lòng con, người cha quyết định đi ra đình để thông báo với cả làng. Nghe người cha trình bày, dân làng vẫn còn nghi ngờ, yêu cầu hai cha con phải viết cam kết mới được phép chia thịt trâu.

Sau một thời gian, hai cha con chuẩn bị đồ đạc để lên kinh đô. Khi đến cung vua, cậu bé khuyên cha đừng chờ ngoài cung mà nên lẻn vào trong khi lính canh không chú ý, sau đó vào sâu trong và khóc lớn. Vua nghe thấy tiếng khóc, sai lính đưa cậu bé vào để phán xét:

“Thằng kia, mày có chuyện gì mà đến đây khóc?”

“Bẩm vua đức - cậu bé trả lời bằng vẻ vĩnh viễn - mẹ con đã mất từ khi còn nhỏ nhưng cha con không cho em bé chơi với em nên con đã khóc ạ. Xin phép mong đứa vua phán bảo cha con để con có em chơi cùng ạ.”

Khi nghe cậu bé nói, cả vua và các quan lại cùng lính canh đều bật cười. Vua nói với cậu bé:

- Cha mày làm sao mà có con được. Muốn có em thì mày phải tìm vợ khác cho cha mày.

Em bé đáp lại vua với nụ cười tươi tắn:

- Dạ bẩm vua, như vậy vua tại sao lại ra lệnh cho làng chúng con phải nuôi ba con trâu đực để chúng đẻ thành chín con để nộp cho vua ạ? Trâu đực mà cũng đẻ được sao!

Vị vua cười và trả lời:

Chỉ là thử thôi mà. Thế làng chúng bay không biết đường mang trâu và gạo ra mà ăn với nhau à?

Dạ tâu vua, vì biết là vua đã ban ơn nên làng chúng con đã chuẩn bị cỗ ăn mừng rồi ạ.

Vua biết cậu bé này thông minh hơn người, nhưng vẫn muốn thử một lần nữa. Đến hôm sau, sứ giả của nhà vua mang đến một con chim và bảo hai cha con phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Cậu bé liền bảo cha lấy cái kim may rồi đưa cho sứ giả, nói:

Ông mang cái này về tặng vua và xin vua rèn cho tôi một con dao để xẻ thịt chim.

Vua nghe thấy vậy, lòng phục và quyết lập tức sai người ban thưởng hai cha con.

Một nước láng giềng xâm chiếm bờ cõi của nhà vua, họ đã sai sứ giả mang đến một vỏ ốc dài, rỗng hai đầu và thách thức một sợi chỉ xuyên qua đường ruột ốc. Sau khi nghe xong, cả vua quan và các nhà thông thái đều nhìn nhau, suy nghĩ mà chưa tìm ra lời giải đáp. Người bảo bôi sáp vào sợi chỉ để dễ lọt qua hơn, người dùng miệng hút cho sợi chỉ xuyên qua,...nhưng tất cả đều bất thành. Cuối cùng, vua phải sai người đến hỏi ý kiến cậu bé thông minh.

Em bé nghe xong, không đáp mà chỉ hát một bài hát:

“Tang tính tang! Tính tình tang!

Bắt con kiến càng buộc chỉ ngang lưng

Bên thời lấy giấy mà bưng,

Bên thời bôi mỡ, kiến mừng kiến sang

Tang tình tang...:

Rồi thêm: “Cứ làm như vậy là được, tôi không cần phải quay lại triều đình.”

Viên quan vội về và bẩm báo với đức vua. Quả nhiên, đúng như lời của cậu bé, thực hiện theo cách đó thì sợi chỉ đã xuyên qua đường ruột ốc, nước láng giềng cũng phải tôn trọng. Từ đó, cậu bé được vua bổ nhiệm làm trạng nguyên và sống trong hoàng cung gần với vua.

Phiên bản khác của câu chuyện cậu bé thông minh

Câu chuyện về cậu bé thông minh cũng được tái hiện trong nhiều dị bản của các dân tộc. Trong số đó có truyện về Trạng của người dân Cham-pa:

Xưa kia, có một vị vua chỉ có một nàng công chúa, nên ông rất yêu thương. Ông ra lệnh cho các quan đi tìm người tài để làm phò mã cho công chúa. Giống như câu chuyện cậu bé thông minh, viên quan này cũng gặp một nông dân đang cày ruộng và hỏi: “Từ sáng đến giờ trâu của ông đã cày được bao nhiêu đường rồi?”

Người đang cày ruộng không biết phải trả lời thế nào, bị viên quan đánh. Đứa con của người lập tức chạy theo viên quan, nhanh trí hỏi ngược lại: 'Từ lúc bắt đầu đến giờ các quan đã đi qua bao nhiêu làng, bao nhiêu cánh đồng và gặp bao nhiêu người? Ngựa của quan đã tiểu bao nhiêu lần, đại bao nhiêu lần?”

Tất cả các quan đều bất ngờ không biết phải trả lời thế nào, bị em bé đánh lại. Viên quan trở về và bẩm báo sự việc với vua. Vua ra lệnh cho người sai cậu bé phải nộp một sợi dây làm từ tro dài 20 sải, nếu không sẽ bị phạt chém ba họ. Em bé nghĩ ra cách để mẹ bện rơm thành sợi dây, sau đó khoanh vào chum, để hai đầu dây thò ra ngoài, rồi đốt cháy và mang tro đến nộp cho vua.

Nhà vua tiếp tục thử tài cậu bé bằng cách đưa cho một con chim én và yêu cầu dọn 10 món ăn khác nhau. Em bé liền bảo mẹ đưa cho vua một cây kim nhỏ, nhờ vua mài cho một cây dao để thịt con chim.

Các quan ra đến tậu vua, vua ra lệnh bắt em bé phải nộp một sợi dây làm từ tro dài 20 sải, 'nếu không có thì sẽ bị chém ba họ'. Em bé bảo mẹ bện rơm thành sợi dây, sau đó khoanh vào chum để hai đầu dây thò ra ngoài, đốt cháy và mang đến cho vua.

Vua lại ra lệnh đưa một con chim én cho em, yêu cầu dọn ra mười món khác nhau mỗi món một đĩa. Em bé bảo mẹ đưa tới cho vua một cái kim nhỏ, nhờ vua mài cho một cây dao để xẻ thịt chim. Vua tâm phục khẩu phục nhưng muốn thử lần nữa. Từ đây, dị bản của dân tộc Cham-pa đã có phần khác biệt so với phiên bản phổ biến.

Một chi tiết tiêu biểu là vua ra lệnh cậu bé làm một chiếc bánh biết nói. Cậu bé nằm lên mâm, bảo mẹ đậy lồng bàn lại, bên ngoài dán giấy rồi dâng lên đức vua. Đức vua đặt ra câu hỏi: “Gai cam không ai vót, cớ sao lại nhọn?” Cậu bé hỏi lại: “Cây chuối không ai bào mà sao lại trơn?”.

Vua lại đưa một con chim cho cậu, đặt vào tay và đố cậu: “Đố ngươi biết ta đang muốn nắm hay thả chim?” Cậu bé nhanh trí chạy ra ngưỡng cửa, hỏi lại vua: “Đố bệ hạ tôi đang muốn vào hay ra?”. Vua thấy cậu thông minh, muốn kết hôn công chúa, nhưng cậu bé từ chối, vua phải thả chim về.

Ý nghĩa và giá trị đạo đức của câu chuyện cậu bé thông minh vẫn được duy trì từ lâu. Truyện tôn vinh những người thông minh, tài giỏi trong xã hội. Bằng cách kể tình huống và cốt truyện gần gũi, hài hước, cậu bé thông minh để lại tiếng cười cho độc giả.

Câu chuyện dân gian về cậu bé thông minh, mặc dù đã từng xuất hiện từ rất lâu nhưng vẫn giữ nguyên giá trị nhân văn và bài học đạo đức. Truyện tôn vinh những người thông minh, tài giỏi trong xã hội. Bằng những tình huống và cốt truyện gần gũi, hài hước, cậu bé thông minh để lại tiếng cười cho độc giả.

Qua câu chuyện này, người đọc cũng nhận ra giá trị của trí tuệ trong cuộc sống hàng ngày, đồng thời hiểu rằng những người thông minh sẽ luôn gặp nhiều may mắn, được mọi người yêu quý và có ảnh hưởng tích cực đối với xã hội.

Nghe truyện cậu bé thông minh bản MP3

'Cậu bé thông minh' là một câu chuyện cổ tích thú vị mà mọi người nên đọc ít nhất một lần trong đời. Để tiết kiệm thời gian, bạn có thể nghe truyện cậu bé thông minh phiên bản MP3 tiện lợi qua liên kết dưới đây:

Nghe truyện cậu bé thông minh bản MP3

Xem phim truyện cổ tích cậu bé thông minh

Nhờ câu chuyện hấp dẫn và nhiều tình tiết thú vị, truyện cổ tích cậu bé thông minh đã được chuyển thể thành phim. Bạn cũng có thể thưởng thức bộ phim qua liên kết dưới đây:

Link YouTube: Phim Cậu Bé Thông Minh - Cổ Tích Việt Nam [Full HD]

Xem phim hoạt hình truyện cổ tích cậu bé thông minh

Nếu bạn yêu thích phiên bản hoạt hình dễ thương với giọng lồng tiếng cảm động, bạn có thể xem phim hoạt hình truyện cổ tích cậu bé thông minh. Phim này phù hợp với các em nhỏ, những người thích xem hoạt hình:

Link Youtube: Cậu Bé Thông Minh - Truyện Cổ Tích Việt Nam [HD 1080p]

Bài viết trên đã giới thiệu cho bạn ý nghĩa của truyện cổ tích dân gian Việt Nam cậu bé thông minh. Đây là một câu chuyện thú vị và mang giá trị nhân văn sâu sắc. Dù tác phẩm đã ra đời lâu nhưng những ý nghĩa mà nó mang lại vẫn còn đọng lại trong tâm trí của người đọc.

Chọn mua snack, rong biển chất lượng tại Mytour để thưởng thức nhé: