Từ lâu trong văn hóa dân gian, chữ Lộc tiếng Trung đã được sử dụng rộng rãi, ngay cả trong giao tiếp và tranh thư pháp về tài lộc trong chữ Phúc Lộc Thọ. Chữ Lộc có nguồn gốc từ chữ Hán Nôm, là ngôn ngữ của Trung Quốc và mang ý nghĩa như phước lộc, biểu tượng cho phẩm chất cao quý trong đạo nho. Dưới đây, Mytour sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thuật ngữ này trong tiếng Hoa.
1. Nguồn gốc của chữ Lộc trong tiếng Trung
Chữ Lộc trong tiếng Trung là 禄 /lù/. Tương tự như chữ phúc trong từ vựng tiếng Trung, lộc đại diện cho sự thịnh vượng, giàu có của con người, đồng thời mang tính biểu tượng cho may mắn, tốt lành mà mỗi người nhận được trong cuộc sống. Vì thế, tranh chữ Lộc thư pháp tiếng Trung thường được nhiều người treo trong nhà với mong muốn có tài lộc đến nhà, có cuộc sống sung túc, đầy đủ, ấm no.
Chữ Lộc bắt nguồn từ văn hóa hưởng bổng lộc trong triều đình Trung Hoa thời xa xưa. Khi ấy, việc hưởng bổng lộc (tương tự như lương ở thời nay) từ triều đình sẽ mang đến một cuộc sống sung túc, ấm no và hơn hết là niềm vinh dự khi được vua ban lộc. Vì thế, chữ Lộc được gắn liền với tài lộc, những điều tốt lành mang đến sự ấm no cho con người. Đến ngày nay, quan niệm này vẫn được kế thừa và mở rộng, không chỉ đại diện cho quan – tài lộc mà còn là cho của cải và địa vị cũng như sự thịnh vượng.
Mặt khác, chữ Lộc còn được ẩn dụ bởi hình ảnh lộc non vào đầu xuân. Mỗi mùa xuân tới, cây cối đâm chồi nảy lộc. Những chồi non là đại diện cho thành quả của sự cố gắng, sức sống mãnh liệt chịu đựng… của cây trong suốt một năm dài. Lộc như chồi non, qua đó thể hiện hàm ý động viên con người nên cố gắng, nỗ lực, vượt qua thử thách khó khăn sẽ đạt được thành quả.
2. Cấu trúc Hán tự của chữ Lộc
Chữ Lộc 禄 thuộc loại ký tự có cấu trúc bao gồm một bộ thủ và một chữ, cụ thể:
=> Bộ Thị kết hợp với chữ Lục biểu tượng cho việc nhận những lời chúc phúc từ thần đất về một mùa màng bội thu và cuộc sống sung túc. Nói cách khác, chữ Lộc đại diện cho tài lộc, sự thịnh vượng, giàu có và một cuộc sống ấm no. Bên cạnh đó, vì là loại chữ hình thanh nên phần âm của chữ Lộc 禄 được 'kế thừa' từ cách đọc của chữ Lục 录.
3. Cách viết chữ Lộc trong tiếng Trung
Chữ Lộc 禄 được hình thành từ 12 nét bút. Theo truyền thống, ta bắt đầu viết bộ Thị ở phía bên trái trước, sau đó đến chữ Lục ở phía bên phải, cụ thể như sau:
4. Từ vựng tiếng Hoa có chữ Lộc
Ví dụ cụ thể:
- 贪禄 – / tān lù / : Tham lợi lộc.
如果已经怀着道德心,就不应该贪图名利。
既然“怀道”,就不该“贪禄”。
Đã theo đạo thì không nên tham gia vào lợi lộc.
- 功名利禄 – / gōng míng lì lù / : Công danh lợi lộc.
在这个世界上能够逃脱名利之诱的人寥寥无几。
这个世界上能躲过功名利禄没有几个。
Trên cái thế giới này, ít người có thể tránh khỏi danh vọng và tài lộc.
- 大难不死,必有后禄 – / dà nàn bù sǐ, bì yǒu hòu lù /: Đại nạn không chết, ắt có hậu lộc.
古人说过大难不死,必有后禄。
/ gǔ rén cháng shuō dà nàn bù sǐ, bì yǒu hòu lù /
Người xưa thường nói: “Đại nạn không chết, chắc chắn sẽ có phúc lộc sau này”.
- 无功不受禄 – / wú gōng bú shòu lù / : Vô công bất thụ lộc, không có công lao gì thì không nhận quà, thưởng…
无功不受禄, tôi cũng không thể giúp bạn gì nhiều, tôi không thể nhận món quà này.
/ wú gōng bù shòu lù, wǒ yě bù néng bāng zhù nǐ shén me bù dà máng,zhè gè lǐ wù wǒ bù néng shōu xià /
Vô công không nhận lộc, tôi cũng không thể giúp gì cho bạn, tôi không thể nhận món quà này.
- 怀禄贪势 – / huái lù tān shì/:Tham quyền chức lợi lộc
他是一个贪图权势的人。
/ tā shì yí gè tān tú quán shì de rén /
Anh ta là một kẻ tham quyền lợi lộc.
5. Ý nghĩa văn hóa của chữ Lộc trong tiếng Trung Quốc
Ý nghĩa của chữ Lộc trong Phúc Lộc Thọ
Từ lâu đời đến nay, Lộc thường đi cùng với Phúc và Thọ để biểu thị ba yếu tố cơ bản của một cuộc sống tốt là: Phước (Phúc), thịnh vượng (Lộc) và trường thọ (Thọ). Mỗi yếu tố này được nhân cách hóa thành ba vị thần trong tín ngưỡng Trung Hoa gọi là Phúc – Lộc – Thọ, hay còn gọi là Tam đa.
Trong Phúc – Lộc – Thọ, không phải tình cờ mà người xưa đặt Lộc ở vị trí trung tâm, hai bên là Phúc và Thọ. Đây chính là sự truyền dạy sâu xa của tiền nhân với hậu thế: Hưởng Lộc phải suy nghĩ đến tạo Phúc, cầu Thọ. Cội nguồn của Tài Lộc đến từ Phúc, Phúc lớn thì tài lộc mới không ngừng, nếu chỉ biết hưởng thụ thì Lộc sẽ dần theo Phúc mà suy tàn. Vì vậy, khi nhận được Lộc, nên biết tạo Phúc, đồng thời cũng phải biết sử dụng Lộc một cách chính xác để nâng cao sức khỏe, kéo dài tuổi thọ.
Ý nghĩa của chữ Lộc trong cuộc sống hiện đại
“Lộc” là biểu tượng cho mong ước lớn lao của con người là tài lộc dồi dào, may mắn và hạnh phúc viên mãn. Vào dịp Tết Nguyên Đán, nhiều người Việt Nam thường treo bộ ba chữ Phúc – Lộc – Thọ để cầu mong tài lộc. Người dân còn có truyền thống hái lộc vào những ngày đầu năm mới. Họ hái lộc về như mang tài lộc, may mắn về cho gia đình trong cả năm.
Trong cuộc sống, nhiều người thường sử dụng hình tượng con Hươu làm biểu tượng cho chữ Lộc, vì trong chữ Hán, 鹿 / Lù / “Con hươu” đồng âm với 禄 / Lù / “Lộc”. Theo truyền thống, hươu có khả năng tìm được nấm Linh và cỏ Chi, ai sử dụng được những thần dược này thì luôn phấn chấn, mạnh mẽ và dĩ nhiên là thọ lâu. Vì vậy, có Lộc cũng cần có Thọ.
Ngoài ra, hoa Mẫu Đơn được coi là hoa phú quý nên người cầu lộc không thể thiếu hoa này. Bộ ba Mẫu Đơn – Ngọc Lan – Hải Đường được gọi là “Ngọc đường phú quý”, có nghĩa là “Giàu sang điện ngọc”. Kết hợp với bộ tứ Sen – Cúc – Mận – Mẫu Đơn gọi là “Tứ quý bình an”, nghĩa là “Bình an bốn mùa”.
Trên đây là chủ đề về chữ Lộc trong tiếng Hán dành cho các du học sinh, sinh viên và những người quan tâm đến việc học hỏi kiến thức truyền thống từ các nước khác. Học tiếng Hán cùng Mytour ngay. Chúc các bạn học tốt tiếng Trung.