Thắp đèn cúng Phật mang ý nghĩa thiêng liêng trong Phật giáo, vì ánh sáng của đèn biểu hiện trí tuệ của người thắp. Hãy khám phá sâu hơn về ý nghĩa và cách tiến hành thắp đèn cúng Phật như thế nào.
- Có những quy tắc quan trọng khi dâng hương lễ Phật mà ai cũng cần biết.
Tại sao chúng ta cần thắp đèn cúng Phật?
Trong kinh sách Phật giáo, có nói về việc sử dụng ngọn đèn để xua đuổi sự tối tăm và khổ đau của cuộc sống.
Chúng ta dâng cúng không phải vì Phật cần, mà để chúng ta tích luỹ công đức và trí tuệ. Nhờ vào điều này, chúng ta có thể loại bỏ những bất cập trong tâm hồn và đạt được sự giác ngộ của Phật. Đèn là một trong sáu vật phẩm được dùng để cúng dường Phật.
Theo Kinh Thí Đăng Công Đức, việc thắp đèn và cúng dường trước tượng Phật có tác dụng lớn lao. Ánh sáng từ đèn chỉ chiếu đến một hướng nhưng công đức của người cúng lại lan tỏa rộng khắp.
Phúc đức mà người cúng nhận được không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống hiện tại mà còn kéo dài sang kiếp sau. Chính Phật mới hiểu được giá trị của công đức này.
Một chùm đèn sáng tỏa tự nhiên trong tâm hồn
Ánh sáng từ sao mọc chiếu rải khắp không gian vô tận
Nước sông trải dài với ngàn vệt trăng phản chiếu
Mây không che khuất vạn dặm trời xanh.
Đèn biểu thị sự kiên nhẫn, vì kiên nhẫn có thể chuyển đổi sự oán hận thành ánh sáng rực rỡ.
Đèn được phân thành hai loại:
- Loại thứ nhất dùng cho việc lễ bái, tụng kinh.
Loại thứ hai gọi là “đèn trường minh”, tức là đèn sáng liên tục không phân biệt ngày đêm.
Theo lời Phật dạy: “Một ngọn đèn có thể làm sáng ngôi nhà trong vạn nhà, một trí huệ cũng có thể xua tan bóng tối trong muôn năm”.
Thắp đèn là cách tốt nhất để tôn vinh trí tuệ của Phật. Ánh sáng từ ngọn đèn không chỉ làm tan biến bóng tối, mà còn là biểu hiện của trí tuệ sáng suốt của Phật.
Dù ta là người phàm, tâm hồn vẫn bị che lấp bởi hai điều không thể tránh khỏi: cảm xúc phiền não và sở tri chướng.
Khi chúng ta cúng dường ánh sáng, điều đó dẫn đến sự giác ngộ Tịnh quang trong cuộc sống này, giúp loại bỏ sự phân biệt và nhận ra sự tăng trưởng của trí tuệ Tịnh quang.
Chúng ta cầu nguyện ánh sáng này chiếu sáng cho tất cả chúng sinh, giúp họ giải thoát khỏi nghiệp chướng và thức tỉnh trí tuệ chân thật. Thắp đèn cúng Phật là dâng cúng ánh sáng cho toàn bộ chư Phật, Bồ tát và Thánh chúng.
2. Nguồn gốc của thắp đèn cúng Phật
Về nguồn gốc của thắp đèn cúng Phật, sách cổ ghi lại rằng:
Trong thời Đức Phật, vua A Xà Thế đã cúng dường nhiều thùng dầu để thắp đèn tại Tịnh xá Kỳ Hoàn. Một bà già nghèo nhưng tâm thành muốn cúng dường Đức Phật. Bà lấy lòng biết ơn khi thấy vua A Xà Thế làm công đức như vậy. Bà đi xin được hai tiền và mua dầu để cúng dường.
Chủ hàng hỏi: “Bà nghèo thế này, xin được hai tiền mà lại mua dầu?”
Bà lão đáp: “Tôi nghe nói gặp Đức Phật rất hiếm, vạn kiếp mới có một. Tôi được sinh ra trong đời của Đức Phật nhưng chưa có cơ hội cúng dường. Hôm nay thấy vua làm công đức lớn, tôi cũng muốn cúng dường đèn để chuẩn bị cho tương lai”.
Nghe bà lão nói, chủ quán rất cảm phục lòng thành của bà, nên đưa thêm ba tiền cho bà, tổng cộng là năm tiền dầu. Bà lão đến thắp đèn trước Đức Phật và ước mong:
“Con không có gì cúng dâng, chỉ có một cây đèn nhỏ này. Nhưng qua việc cúng dường này, mong con sau này có trí tuệ, giải thoát khỏi sự ngu muội. Mong con giải thoát hết mọi ràng buộc, đưa con tới giác ngộ”.
Đêm đó, tất cả đèn của vua đều được thắp, có đèn tắt, có đèn sáng. Nhưng đèn của bà lão sáng hơn các đèn khác, không tắt, dầu cũng không hao hết.
Khi bình minh vừa hé lên, Đức Phật nhắc nhở Mục Kiền Liên rằng: 'Ánh sáng đã tỏa rồi, xin hãy tắt bớt những ngọn đèn này đi.'
Theo lời dạy của Đức Phật, tôn giả Mục Kiền Liên lần lượt thổi tắt các ngọn đèn. Tất cả đã tắt, chỉ có đèn của một bà cụ vẫn rực sáng. Mục Kiền Liên tự hỏi: 'Tại sao lại còn đốt cây đèn này vào ban ngày?' và cố gắng thổi tắt nó đi.
Thay vì dùng phép thuật, Mục Kiền Liên nhận ra rằng ánh sáng càng trở nên sáng rực khi ông dùng cà sa quạt đèn. Ông thậm chí dùng uy thần dẫn gió núi để thổi vào đèn, làm cho nó sáng hơn.
Suốt từ đầu, Đức Phật vẫn theo dõi Mục Kiền Liên. Cuối cùng, Ngài lên tiếng nói:
'Mục Kiền Liên, ông có muốn tắt đèn ấy không? Nhưng ông không thể làm được điều đó. Ông không thể di chuyển được nó, huống chi làm cho nó tắt. Thậm chí nếu ông mang đến bốn biển nước để tưới lên cây đèn này, nó vẫn không tắt được. Tại sao vậy? Vì cây đèn này được đốt lên với tinh thần dâng cúng và lòng thành kính cao cả. Chính vì lẽ đó mà nó có công đức vô biên.
Người phụ nữ già đã từng gặp gỡ 180 vị thánh hiền từng thời kỳ. Sau 30 kiếp, bà sẽ trở thành Phật với tên là Tu Di Đăng Quang Như Lai. Do sống ít công đức trong kiếp trước, nên kiếp này bà phải trải qua những khốn khó và gian nan như vậy.
3. Ý nghĩa sâu sắc của việc thắp đèn cúng Phật
Trong đạo Phật, việc dâng đèn cúng Phật thực sự rất quan trọng. Thắp đèn không chỉ là việc 'tiêu tai', hoặc 'đổi vận', cầu phúc, mà ẩn chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc.
Việc cúng dường đèn là một trong 5 phần quan trọng trong nghi thức Phật giáo, bao gồm: thắp đèn, hương thơm, thực phẩm, hoa và nhang.
Thắp đèn biểu tượng cho sự khai sáng trí tuệ, đèn là biểu tượng của sự khai sáng trong Phật pháp. Tương tự như cách ánh sáng có thể xua đuổi bóng tối trong tâm trí, thắp đèn cúng Phật tượng trưng cho trí tuệ của người thắp.
Dâng đèn cúng Phật không phải vì Phật cần nhìn thấy ánh sáng, mà là để chúng ta tự làm sạch tâm trí khỏi bóng tối và mù mịt, thắp sáng trí tuệ và sự tỉnh táo. Điều này giúp chúng ta có thể hiểu rõ hơn, không bị lạc lối hay bị đánh lạc.
Chúng ta cũng cầu nguyện cho tất cả chúng sanh được sáng suốt và hiểu biết, để họ có thể nhận ra rằng hạnh phúc thực sự nằm ở trong việc thiện hạnh bằng cả thân, tâm và ý. Cuối cùng, chúng ta cúng dường để ánh sáng của sự giác ngộ chiếu sáng trong tâm trí mỗi người, làm tan biến bóng tối và những định kiến.
Khi thắp đèn cúng Phật, ta không chỉ nhận được sự bảo trợ của các vị Phật, Bồ Tát, mà còn nhắc nhở bản thân phải tu hành theo lời dạy của Phật, để tích lũy phúc báu và trí huệ, cũng như tiến gần hơn tới việc trở thành Phật.
Dù chỉ thắp một ngọn đèn đúng cách cũng mang lại công đức vô cùng lớn lao.
Thắp đèn không chỉ có tác dụng trừ tai nạn và thu hút kỳ phúc, mà còn nhắc nhở về quy luật nhân quả. Nếu nhân duyên chưa đến, chúng ta phải chấp nhận quả báo và tiếp tục tu hành.
Thực hiện việc thắp đèn cũng giúp chúng ta tiếp cận với Phật Pháp, làm tăng tích lũy các thiện duyên, giảm bớt tai nạn. Đó chính là ý nghĩa chân chính của việc thắp đèn theo đạo Phật.
Bằng cách thực hiện việc thắp đèn và cúng dường, chúng ta cũng có thể hỗ trợ các Tăng Ni, bảo trì chùa chiền, lan tỏa Phật Pháp và mang lại lợi ích cho nhiều người.
Dâng đèn cúng Phật giúp tích lũy phước báu và công đức không giới hạn. Dù chỉ cúng một ngọn đèn đúng cách cũng mang lại công đức vô cùng lớn lao. Việc tích lũy công đức là điều cần thiết cho việc tu hành, chỉ khi có đủ công đức, con đường tu hành mới mở rộng và có thể đạt được giác ngộ và giải thoát.
4. Ý nghĩa của công đức khi thắp đèn cúng Phật
Trong Kinh Phật đã ghi rõ: “Nếu đứng trước tháp Phật, chùa Phật, hình tượng Phật, kinh điển, thắp đèn cúng dường, sẽ được nhiều công đức.”
Khi thực hiện việc dâng đèn cúng Phật đúng cách, chúng ta sẽ nhận được 10 công đức vô lượng như sau:
- Người thắp đèn sẽ chiếu sáng như một ngọn đèn trong thế giới
Người cúng đèn tương tự như ngọn đèn sáng tỏ từ thế này sang thế khác, khi tái sinh sẽ trở thành người nắm giữ sự quyền lực giữa đám đông, giống như bảo vật của các giáo sư, ngọn đèn trí tuệ sẽ soi sáng toàn bộ thế giới.
- Người dâng đèn cho Phật sẽ có đôi mắt luôn sáng tỏ, không hỏng hóc, không mờ mịt
Không chỉ giúp nhìn rõ bằng mắt thường, mắt của người hiến đèn còn sáng và không bị mù hoặc cận thị.
- Người cúng đèn dành cho Phật sẽ được ban cho thiên nhãn
Người này sẽ được ơn từ tài năng. Người hiến đèn sẽ thu được nhiều phước báu trong tương lai.
- Người thắp đèn có khả năng phân biệt giữa pháp thiện và pháp ác
Người này có trí tuệ về đạo đức. Họ có thể nhận biết được điều thiện và ác, hiểu rõ về nhân quả. Trí tuệ của họ vượt trội hơn so với những người khác, ngay cả trong thế giới ngày nay nhiều người mù quáng và không biết phân biệt giữa thiện và ác.
- Người dâng đèn cho Phật sẽ có trí tuệ sâu rộng, xua tan bóng tối của sự ngu muội và hắc ám
Người này có công đức tiêu diệt bóng tối to lớn. Sở hữu trí tuệ xuất sắc, có thể loại bỏ mọi sự vô minh và bóng tối trong cuộc sống hàng ngày.
- Người thắp đèn cúng Phật sẽ được ban cho trí huệ vượt trội so với đám đông
Người này sẽ đạt được trí tuệ và sở hữu trí tuệ. Trí tuệ của họ vượt trội hơn so với những người khác, họ không bị ảnh hưởng bởi cám dỗ từ thế giới bên ngoài và có khả năng phân biệt giữa các lựa chọn, không bị mê hoặc, có khả năng biện hộ và thả.
- Người thắp đèn sẽ không bị mắc kẹt trong bóng tối
Người thắp đèn sẽ không bị mắc kẹt trong sự ngu muội, không bị rơi vào bóng tối. Thay vào đó, họ sẽ thường được sống trong sự sáng sủa và chiến thắng của ánh sáng.
- Người thắp đèn cúng Phật sẽ được hưởng phước lớn lao
Người thắp đèn cúng Phật sinh ra trong gia đình giàu phúc, không tạo ác nghiệp, có cơ duyên tu trì đạo lý tốt. Khi tái sinh, họ là một trong những sinh linh được hưởng phước lớn lao.
- Người hiến đèn cúng Phật khi qua đời sẽ không phải chịu đọa vào cõi ác mà tái sanh vào thiên đàng
Cuộc sống của họ đã được quyết định sẽ kéo dài vĩnh viễn. Sau khi qua đời, họ không phải chịu đọa vào các cõi thấp mà sẽ được tái sanh lên thiên đường. Nếu bạn thực hiện việc thắp đèn cúng Phật, bạn sẽ không phải tái sinh vào loại gia đình này trong những kiếp sau.
- Người thắp đèn tu hành sẽ nhanh chóng đạt được thành quả cao quý
Nếu họ tu hành theo con đường này, họ sẽ nhanh chóng đạt được Niết-bàn. Họ có thể đạt được trạng thái của một vị thánh trong thời gian rất ngắn.
Ngoài 10 công đức đã nêu trên, nếu có người gần kề cái chết thì thắp đèn cúng Phật, họ sẽ được ba loại sáng suốt:
- Thứ nhất là nhận biết rõ những công đức thiện đã từng thực hiện, ghi nhớ lại các việc lành, khiến cho tâm trí trở nên vui vẻ, phấn khích.
- Thứ hai là dễ dàng tu tâm niệm Phật, tâm hân hoan an lạc vì được thực hiện công việc thiện, không có nỗi lo sợ về cái chết.
- Thứ ba là dễ dàng suy ngẫm về giáo pháp Phật.
Người dâng đèn cúng Phật, trước khi sắp qua đời, sẽ nhìn thấy bốn loại ánh sáng: ánh sáng rực rỡ của mặt trời tròn đầy, ánh sáng trong trẻo của mặt trăng tròn, ánh sáng của các vị thần và ánh sáng của Đức Phật ngự trị dưới gốc Bồ Đề.
Khi gần gũi với cái chết, nếu nhìn thấy bốn loại ánh sáng như vậy, sau khi qua đời sẽ tái sinh vào cõi Tam Thập Tam, được thanh tịnh với năm loại phước là:
- Được sức mạnh thanh tịnh.
- Được niệm Phật thanh tịnh.
- Được uy vũ thắng trận giữa các vị thần.
- Được nghe thấu âm thanh hòa nhập vào lòng.
- Được bảo vệ và giữ gìn tâm trí hân hoan vui sướng.
Dâng đèn cúng Phật cũng sẽ nhận lại bốn loại phước là sức mạnh, tài sản, lòng thiện và trí tuệ.
Hơn nữa, nếu có người thấy người khác thắp đèn cúng Phật với lòng tin tưởng thanh tịnh, giữ hai tay gặp ngực, tâm hồn tịnh lặng, họ sẽ được tám loại phước thăng tiến. Bao gồm: thăng tiến về thân thể, tình cảm, giới tính, lòng tin, sự giải thích, con đường linh thiêng, được sinh vào cõi thượng đẳng, được hưởng phước từ A Di Đà Phật.
5. Phật dạy về việc thắp đèn cúng Phật
Vật phẩm cúng dường không cần phải là đắt tiền, cũng không cần phải giống hệt như những gì được ghi trong sách cũ, mà cần phải linh hoạt, phù hợp với thời đại và khả năng của mỗi người.
Khi cúng đường đèn cho Phật, chúng ta nên chọn những loại đèn đẹp, sạch sẽ, trang nghiêm và thanh tịnh, không nên sử dụng những vật phẩm mà chúng ta không ưa thích để dâng Phật.
- Hướng dẫn thực hiện:
Đức Phật đã dạy chúng ta sử dụng đèn để chiếu sáng Tăng phòng và nơi an trú của đèn, và Ngài đã rõ ràng quy định cách thức sử dụng đèn trong Kinh Phật.
Kinh Phật quy định: Khi thắp đèn, trước tiên hãy thắp đèn trước tượng Phật, trước khuôn viên chùa, và trước tượng Phật. Sau đó, hãy đi ra ngoài và thắp đèn ở các vị trí khác nhau một cách tuần tự. Sau đó mới thắp đèn ở các nơi gần tượng Phật, khi ngồi thiền thì cần thông báo cho các vị Tăng, và sau đó mới thắp đèn ở nơi kinh hành và đường đi trên gác. Nếu có đủ dầu, đèn ở nhà xí phải được thắp suốt đêm mà không tắt.
Người tắt đèn có thể dùng tay hoặc vạt áo để tắt. Cần chuyển đầu cháy để giảm tàn lửa. Khi vào, không nên đi vào đột ngột mà cần thông báo rằng: 'Các Đại Đức sắp tắt đèn' trước khi vào. Nếu không là vi phạm quy tắc trang trọng.
Khi tắt đèn, không nên tắt hết và không được thổi tắt bằng miệng. (Vì sợ hơi thở của người có thể làm tổn thương các loài sâu ăn tàn lửa; do đó không nên dùng miệng để thổi tắt.)
Ngoài ra, trong quá trình thắp đèn cần lưu ý 5 điều:
- Một là lau sạch đèn.
- Hai là làm sạch bấc đèn.
- Ba là tự mình pha dầu vào đèn.
- Bốn là không pha dầu quá nhiều hoặc quá ít.
- Năm là cẩn thận và không làm trở ngại cho người khác.
Trong Ngũ Bách Vấn nói: “Khi nối tiếp ánh sáng của Phật, ban ngày không được tắt. Phật không chia ngày đêm, bởi vì ý nghĩa cơ bản là không có phân biệt. Do đó, việc tắt đèn là vi phạm nguyên tắc”.
Có nhiều loại đèn có thể sử dụng để cúng dường Phật. Phật tử có thể thực hiện nghi lễ tại nhà bằng cách sử dụng các loại đèn như đèn hoa sen, đèn chữ Phật, đèn chữ phúc, đèn mái chùa, đèn bơ, nến, nến điện tử, đèn dầu, v.v...
Hoặc có thể thực hiện cúng dường ánh sáng tại các chùa miếu có thờ tượng Phật, tượng Bồ Tát, bằng cách dâng cúng một ngọn đèn, một ngọn nến, đóng góp tiền để mua đèn hoặc nến, hoặc mua trực tiếp đèn và cúng dường cho chùa.
- Cúng đèn với lòng sùng mộ
Khi tiến hành cúng đèn, hãy nhớ đến mười công đức trong kinh. Nếu cúng đèn với lòng tin, chắc chắn sẽ nhận được phước lành.
Kinh Phật nói: “Phước lành của người cúng đèn là vô lượng không thể đếm được, chỉ có Như Lai mới hiểu được.” Mong rằng những ai có tâm thiện tri thức có thể ghi nhớ điều này. Phước lành của người cúng đèn là vô hạn và chỉ có Đức Phật mới hiểu được.
Chúng ta cần cẩn trọng khi thực hiện cúng đèn, vì công đức phụ thuộc vào sự thanh tịnh, lòng tin và việc chuẩn bị vật phẩm của chúng ta. Nếu chúng ta thực hiện mọi việc một cách cẩn thận và tận tâm, công đức của chúng ta sẽ được nâng cao.
Đặc biệt, nếu bạn có thể thắp đèn cầu nguyện cho cha mẹ trước Đức Phật, đó sẽ là một công đức vô cùng lớn lao.
- Động lực thắp đèn là điều rất quan trọng
Trong việc thắp đèn, động lực là vô cùng quan trọng. Chúng ta phải thành tâm mong muốn xua tan bóng tối và vô minh trong mọi sinh linh. Dù gặp khó khăn, đau khổ đến đâu, chúng ta cũng phải kiên trì. Khi thắp đèn, hãy hình dung rằng chúng ta đang chiếu sáng vào bóng tối của địa ngục để làm ấm lòng những sinh linh đang chịu đau khổ.
Tuy nhiên, lý do Phật giáo khuyến khích thắp đèn không chỉ là để cầu nguyện phước lành, mà còn là để kích thích những sinh linh khác thắp sáng trong tâm hồn, biết quan tâm và giúp đỡ đồng loại. Điều này chính là mục tiêu của Phật giáo: kích thích tinh thần bồ đề và phát triển tinh thần bồ đề.
Đây cũng là cách để tích lũy những phẩm chất tốt và đạo đức, để giác ngộ và trở thành một vị Phật, đó là mục tiêu cuối cùng thực sự của việc loại bỏ tai họa, giải quyết khó khăn và thay đổi số phận để đạt được phước lành.
Nếu có thể, hãy thắp đèn trước mặt Đức Phật. Nếu không thể, chúng ta có thể hình dung trong tâm: Trong không gian bao la của thế gian, với những ngọn đèn vàng ươm bất tận, chúng ta cúng dường chư Phật và Bồ Tát ở mười hướng.
Hãy thắp sáng cho mọi sinh linh trước mặt Đức Phật và Bồ Tát. Dù chỉ là một chiếc đèn dầu nhỏ, nhưng công đức nó mang lại là vô cùng lớn lao.
6. Mối Lưu Ý Khi Thắp Đèn Cúng Phật
Thắp đèn cúng dường Phật, Bồ Tát không phải vì họ cần ánh sáng từ ngọn đèn của chúng ta, mà vì chúng ta cần ánh sáng để chiếu rọi vào bản thân mình.
Trong quá trình cúng dường ánh sáng, để thu được công đức mạnh mẽ và trọn vẹn, cần lưu ý các điểm sau đây:
- Người cúng dường cần hiểu rõ ý nghĩa và bản chất của hành động. Cúng dường ánh sáng là một hình thức cúng dường mạnh mẽ, mãnh liệt, mang lại ý nghĩa lớn lao. Do đó, chúng ta cần thực hiện cúng dường với tâm trí sáng suốt, thanh tịnh, tràn đầy niềm tin, lòng tôn kính và sự tin tưởng vào Tam Bảo.
- Khi cúng dường, không cần quá chú trọng vào số lượng. Chỉ cần cúng dường một ngọn đèn với lòng thành, công đức sẽ rất lớn lao. Như Đức Phật đã nói, lợi ích của việc cúng dường đèn vượt qua sự tính toán của những người có trí tuệ và những người tuân thủ Đạo lý.
- Công đức của việc cúng dường phụ thuộc vào động lực thanh tịnh, quán tưởng, trí huệ, niềm tin và việc chuẩn bị vật phẩm của người cúng dường. Không cần phải phô trương, xa hoa, lãng phí nhưng cũng không thể keo kiệt, thiếu quan tâm, hoặc tùy tiện.
Việc thắp đèn cúng Phật, cúng dường ánh sáng là phương pháp giúp chúng ta tích luỹ công đức, làm sáng tỏ trí tuệ và thể hiện lòng thành kính trọng đối với Tam Bảo.
Hi vọng những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa của việc thắp đèn cúng Phật, công đức của việc dâng đèn và cách cúng dường một cách chính xác, phù hợp để thể hiện lòng thành kính trọng đối với bề trên và nhận được phước lành hạnh phúc.