Ý nghĩa và giá trị đạo đức của truyện dân gian Thạch Sanh

Truyện dân gian Thạch Sanh ban đầu được viết dưới dạng thơ Nôm và được truyền miệng từ đời này sang đời khác. Hãy cùng khám phá ý nghĩa của truyện cổ tích Thạch Sanh nhé!

Đối với nhiều người, truyện cổ tích không chỉ là một thú vui mà còn là một nguồn cảm hứng to lớn và có giá trị về mặt nhân văn. Mỗi câu chuyện đều chứa đựng những bài học sâu sắc và mang đến những giá trị riêng biệt. Truyện Thạch Sanh cũng không ngoại lệ.

Nội dung chính của truyện Thạch Sanh

Ngày xửa ngày xưa, ở một ngôi làng xa xôi, có một con chằn tinh hung ác chiếm lấy miếu thần làm tổ. Chằn tinh thường xuyên bắt người để ăn thịt, khiến người dân phải cống nạp mỗi năm một mạng người.

Năm nay, khi dân làng rút quẻ để chọn người hy sinh cho chằn tinh, quẻ rơi vào Lý Thông. Lý Thông sợ hãi và lên kế hoạch để Thạch Sanh thay mình. Thạch Sanh, một chàng trai mồ côi, đã đồng ý vì lòng hiếu thảo và lòng tin vào người anh em của mình. Anh đã chiến đấu và đánh bại chằn tinh, giành được chiến thắng. Lý Thông tận dụng cơ hội để đoạt lấy danh hiệu và được nhà vua phong làm đô đốc.

Trong một lần công chúa đi dạo, cô bị một con đại bàng bắt đi. Nhà vua ra lệnh cho Lý Thông đi tìm công chúa và hứa gả công chúa cho ai đưa cô trở về, cũng như truyền ngôi cho người đó.

Khi công chúa gặp nguy hiểm, Thạch Sanh đã bắn một mũi tên vào đại bàng, từ vết máu đó anh đã tìm được hang trú ẩn của đại bàng.

Lý Thông đã đến gặp Thạch Sanh để cứu công chúa. Nhưng sau khi biết Thạch Sanh đã biết về hang của đại bàng, Lý Thông đã lừa Thạch Sanh một lần nữa để đạt mục đích của mình. Sau khi giải cứu công chúa, Lý Thông đã lén sai lính lắp cửa hang để giết chết Thạch Sanh. Tuy nhiên, Thạch Sanh đã chiến đấu và cứu được thái tử con vua Thủy tề. Vì công lao ấy, vua Thủy tề đã mời Thạch Sanh vào thủy cung chơi và tặng anh rất nhiều vàng bạc, nhưng anh chỉ xin một cây đàn.

Chẳng bao lâu sau, vì sự căm hận của mình, hồn của chằn tinh và đại bàng đã gian dối và đánh cắp vàng bạc từ cung điện, sau đó vu oan cho Thạch Sanh. Anh bị bắt giam và trong lúc tâm trạng hỗn loạn, anh đã mang ra đánh đàn.

Khi công chúa trở về từ hang đại bàng, cô không nói được gì cho đến khi nghe thấy tiếng đàn của Thạch Sanh. Sau khi mọi chuyện được làm rõ với nhà vua, Thạch Sanh được thả ra và nhà vua cũng sai giam mẹ con Lý Thông. Thạch Sanh đã xin tha cho họ, nhưng trên đường trở về, họ đã gặp tai nạn và chết.

Sau khi biết rằng nhà vua muốn gả Thạch Sanh cho công chúa, thái tử của 18 nước đã giận dữ và quyết định tấn công. Một lần nữa, Thạch Sanh đã mang đàn ra đánh, làm cho quân lính nhớ về quê hương và gia đình, và không muốn tiếp tục chiến đấu. Anh đã chiêu đãi quân lính một niêu cơm trước khi họ rời đi - niêu cơm nhỏ nhưng ăn mãi không hết.

Vì nhà vua không có người thừa kế nam, vị vua đã truyền ngôi cho Thạch Sanh. Từ đó, Thạch Sanh và công chúa sống hạnh phúc bên nhau suốt đời.

Thạch Sanh từ góc nhìn phổ biến

Hiện nay, có hơn 3 phiên bản khác nhau của câu chuyện Thạch Sanh, tuy nhiên phiên bản phổ biến nhất vẫn là truyện cổ tích viết bằng lời văn. Đây là phiên bản được biết đến và truyền miệng nhiều nhất qua các thế hệ.

Các dạng bản khác của Thạch Sanh

Truyện thơ Thạch Sanh được biến tấu qua nhiều dạng văn bản như bản chữ Nôm, chữ Hán, và thơ lục bát,...

Trích đoạn thơ lục bát:

“Ngày xưa ở Trấn Cao Bình...

Tại xã Hưng Đạo, tỉnh Cao Bằng ngày nay

Vợ chồng anh em Thạch mỗi ngày

Cùng nhau vun đắp, xây dựng tương lai

Sống bên nhau suốt bao năm

Nhưng vẫn chưa được làm cha mẹ một lần!

Vợ chồng nghĩ suy cả ngày

Cố gắng làm nhiều việc tốt để chờ đón đứa con đầu lòng

Ba năm trời đáp ơn ân lành

Vợ nấu cơm nước, giúp đỡ dân làng

Chồng sửa cống, làm đường cho xóm

Đêm đến cầu nguyện, kính cung dường

Tình thân trung trinh, lòng chung thủy

Nhờ ơn trời mà vui lòng nuôi con trong bụng.

Chồng gặp bệnh, vợ uống nước mắt đau lòng

Một mình đảm đang trong bụng mẹ

Thạch Sanh đi cùng mẹ ra núi

Mẹ đi kiếm củi lo nuôi con

Mẹ mất, bỏ lại Thạch Sanh đơn côi

Thạch Sanh sống cô đơn mỗi ngày

Dưới gốc đa, mái lều nhỏ thấp thoáng

Thạch Sanh làm mọi công việc từ sáng đến tối để nuôi sống bản thân

Ngọc Hoàng thương cảnh bi thương

Gọi Tiên xuống, tìm đến Thạch Sanh

Thạch Sanh trí tuệ sáng ngời

Chẳng mất lâu đã thành phép Tiên

Thạch Sanh từ lúc nhỏ hiền lành

Biết ơn, tiễn Tiên trở về trời.

Trích một đoạn thơ chữ Nôm:

“Vui mừng vận mở ngát hương

Khắp nơi an vui, hát ca hòa bình.

Nhớ lại ngày ở quận Cao Bình

Có ông Thạch Nghĩa hiền lành nhân đức.

Làm công việc đốn củi với lòng thành

Vợ là Dương thị phú quý với tình duyên.

Mắc phải số phận đắng cay

Không lo thiếu thốn, con không phiền muộn.

Giữ tấm lòng kiên định suốt đêm ngày.

Cỏ cây là bạn, núi non là mái nhà.

Quang âm nhẹ nhàng bay qua

Thạch ông sống tĩnh lặng ở tuổi sáu mươi.

Tự xem mình gần gũi với ai

Mong muốn có chút dòng dõi thế hệ tiếp theo.

Để sau ngọn lửa thử thách

Dù thành công hay thất bại, họ vẫn tuân theo ý trời.

Họ đã trải qua bao nhiêu khó khăn và nguy nan

Vợ chồng họ Thạch luôn kiên định và không lay chuyển:

Vợ chịu gánh vác nước không chút ngần ngại

Để giúp đỡ bố mẹ và những người khó khăn.

Chồng thì làm công việc thông cống, mở rạch

Luôn cầm cuốc, sửa đường người qua đường.

Người nghe đồn mọi phương xa

Khắp làng khắp xóm ai cũng khen ngợi.

Họ thấu hiểu lời phàm trong cả thiên địa

Hỏi về duyên phận, chẳng ai biết thế nào?

Dù là ở Bắc hay Nam,

Tại sao công lao của họ lại bị coi thường?

Thần tiên đặt gối, phúc duyên đến

Số mệnh trước sau, mọi điều hằng về.

Ngọc Hoàng phán tức thì rằng:

Truyền lệnh xuống trần, yêu cầu thái tử đến đền ân,

Họ Thạch nhận ơn, không quên báo đáp,

Sống trăm tuổi vinh danh đến muôn đời.

Ba mươi tuổi, sự trường sinh bắt đầu

Hoàn thành đoạn truyện, vận may đang đến.

Bầu trời rực rỡ, sáng ngời như mây rồng.

Phú quý bát ngát, phồn thịnh khắp nơi.

Thái tử lắng nghe phán quyết từ tường phật.

Kính mừng với sự chỉ dẫn của ngọc lựa thần.

Âm nhạc vang lên, vươn cao tới trời.

Các tiên đồng lòng, dẫn lối trở về.

Cảnh này, họ Thạch bất ngờ đầy niềm vui.

Mơ thấy một con rồng bên cạnh.

Tiếng nhạc và tiếng cười vang vọng khắp nơi.

Khi tỉnh giấc, vợ chồng hạnh phúc không ngừng.

Bà Thạch từ đó thụ thai may mắn.

Những người tốt không bao giờ rời xa nhau.

Ai biết rằng điều kỳ lạ sắp xảy ra?

Ba năm trôi qua, vẫn chưa có tin vui!

Vợ chồng Thạch lo lắng không ngớt.

Hai người cùng nhau thốt lên trong cô đơn.

Họ nói rằng: Sống với tình nhân suốt cuộc đời,

Tại sao vẫn chưa được sự ban phước từ trời cao?

Có lẽ là vì họ yêu quá nên bị phạt chăng?

Một linh hồn nào đó, gieo rắc nỗi lo!

Thạch bà vất vả kiếm châu

Ngày đêm lo lắng, buồn phiền không dứt.

Ý nghĩa và giá trị đạo đức của truyện Thạch Sanh

Hình tượng Thạch Sanh gan dạ, không sợ khó khăn và có lòng nhân từ đã thể hiện lòng tham vọng của nhân dân. Họ luôn mong muốn có một anh hùng, một người bảo vệ công lý để bảo vệ đất nước và nhân dân.

Ngoài ra, hình tượng Lý Thông và Thạch Sanh được xây dựng khéo léo. Lý Thông đại diện cho những kẻ không ngần ngại sử dụng mọi thủ đoạn để đạt được lợi ích, còn Thạch Sanh thể hiện tinh thần hiền lành, chất phác của người dân. Ngoài ra, truyện cũng muốn chúng ta hiểu rõ hơn về việc đối nhân xử thế, nhân quả “Gieo gió gặp bão”.

Cuối cùng, qua hình ảnh ở cuối truyện, Thạch Sanh đánh đàn cho quân lính 18 nước chư hầu và đãi họ một bữa cơm trước khi trở về nước, thể hiện tình yêu hòa bình, tự do của dân tộc Việt Nam. Hình ảnh niêu cơm thần ăn mãi không hết cũng là biểu tượng cho hy vọng vào một cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân.

Nghe truyện Thạch Sanh dưới dạng file MP3

Nếu bạn ưa thích những câu chuyện hấp dẫn, được kể bằng một giọng điệu trầm ấm và đầy cảm xúc, đừng bỏ lỡ bản MP3 về truyện cổ tích Thạch Sanh này nhé!

Bạn có thể nghe truyện Thạch Sanh bản MP3 tại đây: Truyện Thạch Sanh

Xem phim Thạch Sanh bản điện ảnh

Muốn thưởng thức câu chuyện tuổi thơ một cách sinh động và chân thực, đừng bỏ qua bản phim truyện cổ tích Thạch Sanh này. Phim truyện cổ tích Thạch Sanh mang lại ký ức tuổi thơ cho nhiều người, với diễn xuất tự nhiên, các diễn viên đã truyền đạt được nhiều cảm xúc cho khán giả.

Bạn có thể xem phim Thạch Sanh tại đây: Thạch Sanh Lý Thông - Phim Cổ Tích Việt Nam [HD]

Thưởng thức phim hoạt hình Thạch Sanh

Muốn mang lại trải nghiệm gần gũi nhất cho các em nhỏ với câu chuyện tuổi thơ này, bạn có thể xem bộ phim hoạt hình cổ tích Thạch Sanh dưới đây.

Bạn có thể xem phim hoạt hình Thạch Sanh tại đây:

Trên đây là Ý nghĩa, giá trị đạo đức của truyện cổ tích dân gian Thạch Sanh mà Mytour muốn chia sẻ cùng bạn. Hãy xem và chia sẻ cùng Mytour nhé. Hy vọng bạn thấy thông tin này hữu ích.

Hãy chọn mua snack, rong biển chất lượng tại Mytour để thưởng thức nhé: