Yếu tố gây mất tập trung khi lái xe: Nguyên nhân và cách khắc phục

Việc lái ô tô đòi hỏi sự tập trung cao để có thể xử lý kịp thời. Mất tập trung khi lái xe là một nguyên nhân chính gây ra các vụ tai nạn giao thông. Hãy cùng Mytour khám phá về yếu tố gây mất tập trung khi lái xe và cách khắc phục trong bài viết sau đây.

Những hình thức mất tập trung khi lái xe

Sự xao lạc tinh thần

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự xao lạc tinh thần khi điều khiển phương tiện giao thông, đặc biệt là ô tô. Trong quá trình lái xe, tài xế có thể thực hiện nhiều hành động khác nhau như: nói chuyện với hành khách, bật đài phát thanh để thay đổi nhạc, nhận cuộc gọi điện,... Tất cả những điều này có thể ảnh hưởng đến tinh thần của người lái xe và làm phân tán sự tập trung, không tập trung vào việc lái xe.

Điều này có nguy cơ gây ra tai nạn giao thông, bởi tâm trạng đóng vai trò quan trọng trong việc lái xe an toàn. Do đó, khi cầm lái, tài xế cần phải có tâm lý vững vàng, tập trung cao độ và hiểu rõ trách nhiệm của bản thân là đảm bảo an toàn cho mình, hành khách và những người tham gia giao thông khác.

Đánh mất sự chú ý

Các tai nạn giao thông thường xuất phát từ những phút không tập trung, thiếu quan sát và mất tầm nhìn của tài xế. Việc mất tập trung thị giác xảy ra khi tài xế bị phân tâm, không tập trung vào đường phía trước mà chú ý vào các yếu tố khác như điện thoại di động, các sự kiện ngoài lề đường, nói chuyện với hành khách hoặc tìm kiếm đồ vật,...

Do đó, tài xế cần chú ý rằng, khi đã lên xe và khởi động, mọi sự chú ý nên tập trung vào đường đi để xử lý kịp thời các tình huống bất ngờ. Bên cạnh đó, việc quan sát gương chiếu hậu cũng là một biện pháp hiệu quả, giúp tài xế theo dõi phía sau và đánh giá tình hình chung.

Phân tâm do thao tác bằng tay

Việc lái xe bằng cả hai tay luôn được khuyến khích để đảm bảo an toàn và linh hoạt trong xử lý tình huống bất ngờ. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có thể giữ cả hai tay trên vô-lăng, một số tài xế phải để tay hoặc cả hai tay ra khỏi vô-lăng để làm những việc khác như điều chỉnh máy lạnh, radio, nghe điện thoại, trang điểm,... Điều này tiềm ẩn nguy cơ gây ra tai nạn giao thông.

Vì vậy, để đảm bảo một hành trình an toàn, các lái xe nên chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi khởi hành để tránh gặp phải rắc rối hoặc bất tiện trong quá trình lái xe. Đối với phụ nữ, việc trang điểm nên được thực hiện khi xe đã dừng hoàn toàn và đậu ở vị trí an toàn.

Những yếu tố gây mất tập trung khi lái xe

Lái xe khi say rượu bia

Lái xe dưới tác động của rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều tai nạn đáng tiếc. Rượu bia và các loại thức uống chứa cồn thường là nguyên nhân gây mất tập trung khi lái xe phổ biến nhất hiện nay.

Luật An toàn giao thông đã đưa ra các quy định và hình phạt cụ thể để xử lý những người lái xe khi ở trạng thái say rượu. Theo điều 5 của Nghị định 100, tài xế lái xe trong tình trạng say rượu có thể bị phạt tiền từ 30 - 40 triệu đồng và bị tước giấy phép lái xe từ 22 - 24 tháng.

Sử dụng điện thoại

Điện thoại là một trong những yếu tố chính gây mất tập trung khi lái xe ngày nay. Trong thời đại hiện nay, điện thoại đã trở thành một vật dụng không thể thiếu đối với mỗi người, nhưng những cuộc gọi, tin nhắn, ứng dụng,... trên điện thoại cũng có thể là nguyên nhân khiến người lái xe mất tập trung và gây ra nguy cơ tai nạn.

Luật pháp Việt Nam đã cấm việc sử dụng điện thoại khi lái xe ô tô hoặc bất kỳ loại phương tiện giao thông nào khác để bảo đảm an toàn cho mọi người. Tài xế có thể bị phạt tiền từ 2 - 3 triệu đồng và tước giấy phép lái xe từ 1 - 4 tháng nếu sử dụng điện thoại khi lái xe hoặc gây tai nạn, theo Điểm a khoản 4 và điểm b, điểm c khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP.

Lái xe khi đang ăn uống

Theo các nghiên cứu, việc lái xe trong khi đang ăn uống là một trong những nguyên nhân chính gây mất tập trung khi lái xe, với nguy cơ tai nạn lên đến 80%. Việc ăn uống khi lái xe có thể dẫn đến nhiều loại xao nhãng khác nhau như xao nhãng tâm lý, thị giác, và thao tác tay.

Khi ăn uống, người lái xe phải nhìn vào thức ăn, thức uống và thường phải buông tay ra khỏi vô-lăng để cầm đồ ăn, điều này tạo ra nhiều tình huống nguy hiểm. Việc lái xe trong khi ăn uống rất nguy hiểm và ảnh hưởng đến an toàn của tất cả người tham gia giao thông.

Lái xe khi cảm thấy buồn ngủ

Khi buồn ngủ tấn công, não bộ sẽ gặp khó khăn trong việc tập trung, kể cả khi lái xe. Buồn ngủ và mệt mỏi là một trong những yếu tố chính gây mất tập trung khi lái xe mà nhiều người gặp phải.

Vì vậy, khi lên xe và cầm lái, hãy đảm bảo bạn tỉnh táo và minh mẫn để lái xe an toàn. Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi hoặc buồn ngủ, hãy dừng lại ở nơi an toàn để nghỉ ngơi trước khi tiếp tục hành trình.

Trí não bị suy nghĩ miên man

Suy nghĩ miên man trong đầu là một yếu tố phổ biến gây mất tập trung khi lái xe ngày nay. Mặc dù không có hại, nhưng suy nghĩ miên man có thể tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông khi bạn đang lái xe.

Các nhà nghiên cứu tại Mỹ đã chỉ ra rằng, đến 62% các vụ tai nạn ô tô xảy ra do tài xế suy nghĩ miên man, không tập trung vào việc lái xe. Thậm chí, nguyên nhân này có tỉ lệ cao gấp 5 lần so với việc sử dụng điện thoại khi lái xe.

Tâm trạng không tốt

Lái xe khi tâm trạng căng thẳng, tức giận có thể tăng gấp 10 lần nguy cơ xảy ra tai nạn so với tình huống bình thường. Tâm trạng không tốt khiến suy nghĩ và sự tập trung vào việc lái xe giảm sút, dẫn đến khả năng xử lý tình huống kém và dễ gây tai nạn.

Trên những con đường phức tạp của Việt Nam, tập trung cao độ khi lái xe là vô cùng quan trọng, đặc biệt là khi di chuyển trong các thành phố đông đúc. Ngoài ra, các yếu tố môi trường như khói bụi, nắng nóng, kẹt xe,... cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của tài xế. Hãy luôn giữ bình tĩnh và tỉnh táo khi lái xe để đối phó với mọi tình huống trên đường một cách an toàn và hiệu quả nhất.

Cách khắc phục sự mất tập trung khi lái xe

Ô tô được trang bị nhiều công nghệ hỗ trợ lái

Ngày nay, các nhà sản xuất ô tô đã áp dụng nhiều công nghệ hỗ trợ lái tiên tiến để giảm tình trạng mất tập trung khi lái xe trên các dòng xe của họ. Các tính năng như cảnh báo mất tập trung, cảnh báo lệch làn đường, cảnh báo va chạm phía trước,... giúp nâng cao an toàn khi lái xe.

Mặc dù vậy, người lái xe vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho chuyến đi. Dù xe có trang bị công nghệ hiện đại đến đâu, nhưng để đảm bảo an toàn, tài xế cần phải tập trung cao độ và tuân thủ các quy tắc lái xe an toàn.

Nguyên tắc A.G.K.L.M

Để tránh mất tập trung khi lái xe, bạn có thể thực hiện 5 nguyên tắc lái xe an toàn A.G.K.L.M của Smith System sau đây:

• A (Aim high in steering) – Nhìn xa hơn về phía trước: Hãy tập trung nhìn xa hơn đường đi, không chỉ nhìn đoạn đường ngay trước mắt hoặc nhìn chằm chằm vào đuôi xe phía trước. Điều này giúp bạn nhận biết và xử lý kịp thời các tình huống bất ngờ.
• G (Get the big picture) – Nhìn bao quát: Cần có cái nhìn toàn cảnh và tổng thể để dự đoán và đưa ra phương án xử lý kịp thời trước các tình huống trên đường.
• K (Keep your eyes moving) – Quan sát linh hoạt: Ngoài việc chú ý phía trước, bạn cũng cần quan sát hai bên hông xe thông qua gương chiếu hậu, giúp kiểm soát không gian xe di chuyển và đảm bảo an toàn khi xe sau muốn vượt.
• L (Leave yourself an out) – Để lại khoảng thoát: Hãy giữ một khoảng cách an toàn với xe phía trước và hai xe bên hông, để lại một khoảng trống an toàn để xử lý các tình huống bất ngờ.
• M (Make sure they see you) – Luôn đảm bảo các tài xế khác nhìn thấy xe bạn: Trong các tình huống như vượt, chuyển hướng, rẽ, nhập làn… hãy luôn bật đèn tín hiệu và bấm còi để người lái khác nhìn thấy bạn và chủ động nhường đường. Đảm bảo rằng xe bạn luôn được nhìn thấy, đặc biệt là khi vượt hay đi song song với xe lớn để tránh vùng mù.

Giữ vững trách nhiệm khi cầm lái

Hãy nhớ rằng, khi bạn đang ngồi sau vô lăng, bạn đang đảm nhận trách nhiệm không chỉ cho bản thân mình mà còn cho sự an toàn của nhiều người khác. Lái xe không chỉ đơn thuần là việc lái xe mà còn là việc bạn phải đảm bảo an toàn cho mọi người trên đường. Vì vậy, hãy đảm bảo bạn đang trong tinh thần tỉnh táo, cơ thể khỏe mạnh và tập trung vào việc lái xe để đảm bảo một chuyến đi an toàn nhất.

Hãy tập trung toàn bộ sự chú ý của bạn vào đường phía trước, đừng để bị xao lãng bởi các yếu tố như điện thoại, thức ăn,... Chỉ khi đó, bạn mới có thể lái xe an toàn và trải nghiệm những chuyến đi thú vị một cách an toàn nhất.

Trên đây là bài viết về những yếu tố gây mất tập trung khi lái xe và cách khắc phục. Mytour chúc bạn lái xe an toàn và có những chuyến đi trọn vẹn!