TOÀN BỘ
Trong phần 1 của series “Ghi Chú Cho Người Viết”, tôi sẽ giải thích 3 lý do tại sao bạn nên ghi chú. Mở đầu teaser phần 2 sẽ được để ở cuối bài! Bắt đầu thôi! 3 lý do bạn nên ghi chú:
1. Cảm hứng thường đến vào lúc ta không lường trước được.
Đang nấu ăn, đang xem phim, đang đọc sách, đang tập gym, đang họp… Việc xin phép tạm dừng cuộc trò chuyện để đi ghi chú vì người đối diện vừa có một câu nói quan trọng thì khó. Nhưng xin phép ghi chú trong cuộc trò chuyện thì rất dễ.
Vì cảm hứng đến vào những lúc ta không lường trước, và ta không biết bao giờ mình sẽ cần sử dụng những ý tưởng đó, việc tốt nhất ta có thể làm để chuẩn bị cho những ngày khô cạn ý tưởng, là xây dựng một kho lưu trữ nguyên liệu cho việc viết.
Người viết tốt không có nhiều cảm hứng hơn người bình thường. Họ chỉ giỏi hơn người bình thường trong việc nắm bắt và lưu trữ những cảm hứng này thôi.
2. Trí nhớ của chúng ta rất tệ.
Bạn nhớ được bao nhiêu phần trăm những ý tưởng từ một cuốn sách bạn đọc cách đây 3 tháng? Hay một podcast bạn nghe xong tuần trước? Hầu hết chúng ta đều có một trí nhớ rất tệ. Những nội dung truyền cảm hứng cho bạn bỏ việc ngày hôm nay, có thể sẽ bị lãng quên hoàn toàn trong 1 năm nữa.
Việc ghi chú giúp bạn 'outsourcing' việc nhớ cho công nghệ, và sử dụng năng lực của bạn để xử lý và chế biến những nguyên liệu thô thành những món ăn/ ý tưởng/ nội dung cao cấp hơn.
3. Đối mặt với một trang giấy trắng rất đáng sợ.
Bạn và tôi đều biết cảm giác đó. Cảm giác vô vọng, nhìn chằm chằm vào con trỏ chuột đang nhấp nháy trên màn hình vì không biết bắt đầu từ đâu. Ý tưởng trong đầu thì nhiều, nhưng không biết mở đầu như thế nào, điểm đến là gì, và làm sao để đến đó.
Sau hơn 3 năm viết lách, tôi dám khẳng định rằng: Cách tốt nhất để vượt qua nỗi sợ trang giấy trắng là không bao giờ bắt đầu từ một trang giấy trắng nữa. Thay vào đó, hãy bắt đầu từ một chiếc note chưa hoàn chỉnh.
Mọi note của bạn đều là một đầu mối để bắt đầu hoặc kết thúc một bài viết. Đó có thể là một câu hỏi bạn ghi lại từ một cuộc trò chuyện, một câu nói thú vị từ một cuốn sách bạn đang đọc, một con số khiến bạn bất ngờ khi đọc trong một báo cáo, hoặc một hình ảnh bạn chụp lại từ một bộ phim bạn vừa xem…
Khi nhìn thấy một note chưa hoàn chỉnh (tức là chưa thành một bài viết), tôi cũng cảm thấy rất ngứa ngáy và muốn hoàn thành nó. Tâm lý học gọi đây là hiệu ứng Zeigarnik, khi chúng ta mong muốn hoàn thành những thứ mình đã bắt đầu. Notes không chỉ giúp bạn vượt qua nỗi sợ trang giấy trắng mà còn khiến bạn muốn hoàn thành bài viết của mình.
Tóm lại là:
Việc ghi chú giúp bạn: 1. Lưu trữ những cảm hứng bất ngờ 2. Tiết kiệm năng lượng thường dùng cho việc nhớ, để đầu tư cho việc chế biến ý tưởng 3. Không bao giờ phải viết từ một trang giấy trắng nữa. Để viết nghiêm túc, bạn cần nhìn việc viết rộng ra và thay đổi mối quan hệ của mình với việc ghi chú.
Ở bài viết tiếp theo, tôi sẽ chia sẻ quy trình ghi chú của mình, kèm theo những hành động cụ thể mà bạn có thể làm để cải thiện quy trình ghi chú và viết của bản thân.