[Youth Confessions] Một Sinh Viên Đại Học Ngoại Thương Hồ Chí Minh Chia Sẻ Về 'Nghề Tự Do'

Tôi theo học trường FTU2. Hiện tôi tự mình kinh doanh (self-employed), không bắt đầu startup lớn vì tôi cảm thấy chưa đủ khả năng. Tôi chỉ làm nhỏ lẻ trong lĩnh vực kinh doanh.

Tôi đã từng làm việc thuê cho người khác trong lĩnh vực truyền thông và được người sáng lập hỏi ý kiến về truyền thông. Nhưng sau đó, tôi quyết định dừng lại và tập trung vào công việc tự do của mình, bỏ đi những cái mác như 'chuyên gia truyền thông' hay 'quản lý truyền thông'. Tôi từ bỏ cuộc sống sang trọng, mỗi sáng tự lựa chọn trang phục, trang điểm, sau đó ngồi trên xe chạy tới công ty. Tại đó, tôi chỉ lo chăm chú vào việc trang điểm, kiểm tra xem trang phục hợp với ngày hôm đó chưa, rồi làm việc.

Khi xong công việc vào khoảng 6 giờ tối, đội nhóm thường tụ họp ăn uống, xem phim, hoặc nhậu. Thời gian kết thúc công việc linh hoạt, có khi là 8 giờ, có khi là 9 giờ. Về nhà thì thường là vào khoảng 10 giờ tối. Tại nhà, tôi dành thời gian cho việc lướt Facebook, đăng hình ảnh, trò chuyện và rồi đi tắm rồi ngủ. Ngày hôm sau, lại bắt đầu chu trình đó từ đầu.

Có rất nhiều chuyện để tâm sự và bàn luận ngoài công việc hàng ngày, nhưng thời gian và tâm trí không đủ để làm điều đó. Ngồi cả ngày trong văn phòng, không có nắng, không có mưa. Trong khi ở bên ngoài, Sài Gòn đang trời mưa dữ dội, văn phòng lại được mát mẻ bởi máy lạnh và không cảm nhận được thời tiết.

Và tiền bạc cũng là một vấn đề. Tiền kiếm được cũng không giữ lại được lâu. Tiền này tiêu vào quần áo, giày dép, trang sức, cà phê, nhậu nhẹt, và xem phim. Đi chơi với đồng đội, bạn bè, hoặc đồng nghiệp chỉ trong vài buổi cũng có thể tiêu đi một khoản lớn. Cuối tháng lại phải tiết kiệm, ăn mì gói, cơm nguội và chờ đợi lương. Nếu lương trễ 1 ngày cũng dễ dẫn đến việc bị chỉ trích hoặc bị mắng mỏi.

Tôi đã cảm thấy chán chường với cuộc sống đó, với những cuộc trò chuyện nhạt nhẽo từ quần áo đến son môi, từ những lời bình phẩm về người nổi tiếng đến những đánh giá về gia đình và công việc. Cuối cùng, tôi quyết định từ bỏ.

Tôi quyết định tự mình buôn bán, tự làm chủ. Tôi tin rằng cuộc đời sẽ thay đổi nhiều khi bước vào con đường tự kinh doanh. Mặc dù không có vốn, nhưng tôi vẫn tự tin bước đi.

Và rồi tôi biết mùi của cuộc sống mới.

Trước khi bắt đầu kinh doanh, có một người khuyên tôi rằng: “Hãy tự tin và quyết đoán. Quan trọng nhất là em có đủ kiên nhẫn và dám dẫn dắt bản thân không?”

Phải chăng tôi đủ kiên nhẫn và dám dẫn dắt bản thân? Mặc dù không có vốn, nhưng tôi đã được hỗ trợ, được lấy hàng trước và thanh toán sau. Tuy khi bắt đầu kinh doanh, tôi không rõ giá cả nên bán có phần lỗ, nhưng người cung cấp hàng nói: “Đừng lo, giảm giá cho em thôi. Tôi bán nhiều, việc giảm giá không ảnh hưởng gì. Em mới bắt đầu mà.” Tôi cảm thấy biết ơn. Đó mới thực sự là người tốt.

Nhưng câu nói 'mấy đơn hàng đâu' như một lời nhắc nhở về tình hình khó khăn mà tôi đang đối diện. Đó thật sự là đắng cay.

Ngày xưa, từ váy cao gót đến giày dép, đi 200m đã phải than trời đất, giờ thì chỉ còn quần áo đơn giản và dép bệt. Mỗi hướng của Sài Gòn đều có thể đến trong một ngày. Dù nắng như lửa, nhưng tôi vẫn ra đường vào lúc 12h để kiếm tiền. Có tiền khi ra đường, không tiền khi ở nhà, phải chọn! Thậm chí, cả đêm cũng có thể ra đường, không chỉ là giờ trưa. Ăn uống không đều, từ 3 bữa một ngày đến 2 bữa một ngày, hoặc 3 bữa trong một ngày. Làm thuê thì muốn đẹp điệu đàng, còn tự làm chủ thì phải nhanh chóng để phục vụ khách hàng. Ngày xưa ngồi trong phòng máy lạnh lo sợ cảm cúm, giờ lại hít khói bụi mà không sợ. Mọi người khi nghe tôi làm chủ kinh doanh thì trầm trồ, nhưng thực ra cũng giống như làm bán hàng tạp hóa bình thường. Tôi cũng trải qua nhiều cảm xúc giống như họ.

Ngày xưa thích phê phán các chiến dịch quảng cáo, giờ phải đối mặt với thực tế không có tiền để triển khai chiến dịch đó. Facebook chi phí quảng cáo cao mà hiệu quả lại không cao. Tiền mất mà không có đơn hàng, đau lòng. Phải kiếm tiền mà không được thực hiện những ý tưởng mình thích, thật đắng lòng.

Ngày xưa vào công ty người khác thì phê phán, giờ nghe người khác phê phán lại, phải tỏ ra cảm kích và chấp nhận. Có thể chỉnh sửa một chút cũng mất đi một khoản tiền lớn. Thời gian và nhân sự cũng là những vấn đề khó khăn. Khách hàng inbox là vui, nhưng bạn bè inbox thì không quan trọng bằng.

Ngày xưa làm truyền thông, giờ tự truyền thông không được. Thực tế khiến lòng tự hào tan nát.

Sự tự hào tan nát qua việc phải chịu sự chỉ trích, góp ý, và các vấn đề không như ý muốn. Mọi thứ không theo kế hoạch, timeline chỉ là thứ vứt bỏ, đơn hàng mới là quan trọng nhất. Tiền trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Mỗi ngày bắt đầu với việc tìm kiếm cách kiếm tiền, đơn hàng và tăng doanh số. Thời gian trở nên quý giá, và việc làm bất kỳ điều gì cũng phải theo kế hoạch và đổi lại là tiền bạc.

Cảm xúc lên cao, muốn khóc và cười cùng lúc. Bên ngoài bình thản, bên trong tức giận. Suy nghĩ về việc đúng đường và làm thuê part-time để kiếm tiền. Tiền và đơn hàng quan trọng để nuôi sống tôi và thương hiệu của mình.

Ghen tỵ khi thấy bạn bè check-in quán ăn, up ảnh đẹp mà lòng đầy ghen tỵ. Tôi tiếp tục đi, không chọn lại làm thuê.

Tự làm chủ với cái cảm giác tan nát. Sự tự phụ giờ không còn nữa. Chẳng khác gì ông bán cơm hay bà bán quán.

Không còn xấu hổ về việc thiếu tiền. Giờ tôi không ngần ngại thể hiện tình trạng của mình.

Không còn là tiểu thư nữa, không ngại khó khăn, khó khăn đã trải qua.

Cảm giác cô đơn khi con đường của mình không được hiểu. Cô đơn của việc tự làm chủ không dễ dàng.

Ước mơ vẫn hiện hữu. Tầm nhìn xa về tương lai và lòng ngưỡng mộ sự thành công của người khác.

Những lời khuyên cho sinh viên sắp ra trường: làm thuê an toàn nhưng tự làm chủ đòi hỏi trách nhiệm và quyết tâm.

Tự làm chủ đòi hỏi đam mê và sự kiên trì. Đôi khi buồn vui kết hợp, nhưng thích thú với hành trình của bản thân.

Đam mê là điểm tựa trong những thời khắc khó khăn. Thích làm chủ vì cảm giác gần gũi và thực tế của cuộc sống.

Mỗi ngày sống và chiến đấu là một ngày vui. Thất bại không làm mất đi lòng quyết tâm và sự hăng hái.

Sống ý nghĩa và tự chịu trách nhiệm với mỗi hành động khi làm chủ. Đối mặt với thực lực và định hình bản thân mỗi ngày.

Hãy tiến lên, mỗi ngày, tiến bước. Điều quan trọng không phải là sống bao lâu, mà là sống chất lượng, phải không?

21 tuổi rồi, những tháng gần đây, đã trải nghiệm biết bao điều. Tự lựa chọn, gặp khó khăn và buồn phiền. Nhưng mình thích điều đó. Yêu cuộc sống này. Cảm thấy ý nghĩa và sâu lắng. Chân thật lắm.

Ừ, tiếp tục thôi. Đường vẫn còn xa, mênh mông lắm. Nhưng mà cứ đi là sẽ tới, đúng không?