Khái toán là gì? Làm thế nào để tính khái toán và phân biệt với dự toán trong xây dựng?

Khi bắt đầu một dự án xây dựng, việc xác định chi phí sơ bộ tổng thể luôn là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng. Đây chính là lúc khái toán phát huy vai trò, giúp chủ đầu tư dự tính được ngân sách cần thiết. Vậy khái toán thực chất là gì, tại sao nó quan trọng trong quyết định đầu tư và có điểm gì khác biệt so với dự toán? Bài viết dưới đây của Mytour.vn sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn.

Khái toán là gì?

Trong ngành xây dựng, khái toán đóng vai trò là bước khởi đầu quan trọng để ước lượng tổng chi phí của dự án. Đây là quá trình tính toán sơ bộ, giúp xác định ngân sách đầu tư ngay từ giai đoạn đầu tiên của dự án.

Mặc dù chỉ mang tính chất ước lượng, khái toán vẫn dựa trên những yếu tố thực tế như quy mô công trình, loại hình công trình, vị trí và điều kiện địa chất. Ví dụ, hai công trình có cùng diện tích nhưng chi phí khái toán sẽ khác nhau nếu một công trình ở trung tâm thành phố với giá vật liệu cao, trong khi công trình còn lại ở vùng ngoại ô với điều kiện địa chất yếu cần gia cố móng nhiều hơn.

Vì thế, khái toán không phải là một con số ngẫu nhiên, mà là một cơ sở vững chắc để lên kế hoạch đầu tư, huy động vốn và đánh giá tính khả thi của dự án trước khi đi vào các bước chi tiết hơn.

Cách tính khái toán trong xây dựng

Trước khi thực hiện khái toán cho một dự án đầu tư, cần thu thập các thông tin cơ bản như hồ sơ địa chất, bản vẽ thiết kế kiến trúc, kết cấu và các hệ thống kỹ thuật (cấp thoát nước, điện, camera…). Dựa trên những thông tin này, đơn vị thi công sẽ tiến hành lập khái toán sơ bộ, giúp chủ đầu tư ước tính tổng chi phí. Quá trình này thường được thể hiện qua ba bảng chính như sau:

Bảng tiên lượng dự toán

Đây là bảng liệt kê chi tiết khối lượng các hạng mục thi công, như số mét vuông tường gạch, thể tích bê tông, diện tích mái, sàn,... Bảng này giúp đánh giá quy mô và lượng vật liệu cần thiết cho toàn bộ công trình.

Bảng tổng hợp kinh phí vật tư

Bảng này thể hiện chi tiết số lượng nguyên vật liệu và đơn giá tương ứng tại các thời điểm khác nhau. Trong đó, số lượng có thể thay đổi theo thiết kế, còn giá vật liệu có thể thay đổi tùy theo biến động của thị trường. Đây là bước giúp dự toán chi phí vật liệu gần với thực tế nhất.

Bảng tổng hợp kinh phí khái toán

Đây là bảng tổng hợp toàn bộ chi phí cần thiết để triển khai công trình, bao gồm vật liệu, nhân công và các chi phí phát sinh khác. Vì được lập cuối cùng, bảng này có độ chính xác cao, sai số chỉ khoảng 5%, và là cơ sở để chủ đầu tư lập kế hoạch tài chính chi tiết và chuẩn bị nguồn vốn.

Phân biệt khái toán và dự toán

Trong quá trình đầu tư xây dựng, cả khái toán và dự toán đều đóng vai trò quan trọng trong việc xác định chi phí. Tuy nhiên, hai khái niệm này được sử dụng ở các giai đoạn khác nhau và có độ chi tiết, độ chính xác riêng biệt. Dưới đây là bảng so sánh giúp bạn phân biệt rõ ràng giữa hai loại này: