Fujifilm X half là chiếc máy ảnh số mang đậm phong cách cổ điển, được yêu thích nhờ thiết kế tinh tế và trải nghiệm chụp ảnh mô phỏng giống như máy film. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài vintage ấy, X half đặt ra một câu hỏi thú vị: liệu người dùng có đang thực sự sống lại ký ức ảnh film, hay chỉ đang “đóng vai” nhiếp ảnh gia trong một trải nghiệm hoài niệm đã được lập trình sẵn?
Fujifilm X half khác biệt hoàn toàn so với bất kỳ chiếc máy ảnh số nào bạn từng thấy. Với thiết kế nhỏ gọn vừa tay, trọng lượng chỉ 240g, vẻ ngoài hoài cổ và đặc biệt là cảm biến đặt theo chiều dọc, một đặc trưng của các máy film half-frame nửa khổ từ hơn nửa thế kỷ trước.
Ngay từ cái nhìn đầu tiên, X half đã bộc lộ tham vọng lớn của Fujifilm: đưa người dùng hiện đại trở về với "kỷ nguyên ảnh film", nhưng bằng ngôn ngữ công nghệ hiện đại. Và trong một số khía cạnh, họ đã thành công.
"Fujifilm X half như một 'lá thư tình', một lời tỏ tình chân thành từ nhà thiết kế tài năng của Fujifilm gửi tới thế giới analog. Tình yêu với ảnh film được thể hiện rõ nét trong thiết kế này, và đó là một tình cảm thực sự", PetaPixel nhận xét.

PetaPixel đã đánh giá rất cao trải nghiệm sử dụng Fujifilm X half - Ảnh cắt từ clip
Một trải nghiệm vừa cổ điển vừa hiện đại
Fujifilm X half không chỉ là một chiếc máy ảnh mang đậm phong cách vintage mà còn mang lại cảm giác như một chiếc máy film thật sự. Trong chế độ Film Camera Mode, người dùng phải lựa chọn số lượng ảnh (36, 54 hoặc 72), chọn giả lập phim và không thể xem lại ảnh sau khi chụp. Để tiếp tục chụp, bạn phải gạt cần cuộn phim, một thao tác mô phỏng gạt film rất “sống động”, dù thực tế chẳng có gì để cuộn cả.

Cần gạt film trên X half, mặc dù thực tế nó không cuộn gì cả - Ảnh: DCW
"Một trong những điều thú vị nhất chính là cảm giác bạn như đang sử dụng một máy film, mặc dù rõ ràng đó không phải là máy film. Khi vào Film Camera Mode, mọi thứ đều bị hạn chế: không thể xem lại ảnh, không thể quay video, không thay đổi các thiết lập. Tất cả đều được thiết kế để khiến bạn phải chậm lại và tận hưởng từng khoảnh khắc", Moment chia sẻ.

YouTuber Moment thể hiện sự yêu thích với chế độ Film Camera Mode - Ảnh cắt từ clip
YouTuber Kai W gọi X half là một "postmodern half frame", tức là phiên bản hậu hiện đại của máy film: không chỉ để chụp ảnh thật, mà là để tái hiện cảm giác của việc chụp ảnh như ngày xưa. Cũng không phải ngẫu nhiên mà người ta nói Fujifilm không bán thiết bị, mà bán cảm xúc – một thứ mà khó có thể đo đếm được, và cũng là lý do khiến giá của các máy Fujifilm, cả cũ lẫn mới, tăng vọt trong 1-2 năm qua.
"Đây không phải là một máy half-frame thực sự. Cảm biến chỉ là loại 1 inch. Nhưng bạn vẫn phải gạt cần như thật, vẫn bị giới hạn số lượng ảnh, và không thể xem lại, tất cả đều để bạn cảm thấy như đang chụp ảnh film thật sự", Kai W chia sẻ.

YouTuber Kai W nhận xét rằng X half có thiết kế cực kỳ bắt mắt và cuốn hút, mang đến sức hút khó giải thích giống như các dòng máy kinh điển như Canon QL7 hay Nikon S series - Ảnh cắt từ clip
Nhưng lại có cả... quay video?
Giữa một chiếc máy được thiết kế để "sống chậm như ảnh film", việc Fujifilm vẫn đưa tính năng quay video vào đã gây ra không ít tranh cãi.
"Nói thẳng ra là đừng dùng chiếc máy này để quay video. Nếu muốn quay video, tốt nhất bạn nên lấy điện thoại ra. Chiếc máy này không mang lại trải nghiệm video gì đặc biệt. Tôi chỉ muốn dán chặt công tắc photo/video lại và giữ nó mãi ở chế độ chụp ảnh", PetaPixel không ngần ngại chia sẻ.

Mặt trước của X half chỉ có một nút xem ảnh và cần gạt để chuyển giữa chế độ chụp ảnh tĩnh và quay video - Ảnh: DCW
Moment cũng đồng quan điểm, cho rằng việc có một nút chuyển sang chế độ video trên X half phá vỡ nguyên tắc "giả lập ảnh film" mà Fujifilm đã cố gắng xây dựng.
"Khi bạn đã vào chế độ Film Camera Mode, bạn không thể chuyển sang video, không thể xem lại ảnh. Đó chính là cách Fujifilm muốn bạn sống chậm lại, và nếu đã vậy thì việc có một nút chuyển qua video là không cần thiết", Moment bình luận.
Hoài niệm hay là nhập vai?
Vấn đề là: liệu đây có thật sự là trải nghiệm ảnh film, hay chỉ là một trò "giả lập hoài cổ" được thiết kế để người dùng "tưởng tượng" ra cảm giác chụp film? Bởi mọi thứ đều là giả lập: màu film xét cho cùng cũng chỉ là filter áp sẵn, cuộn film thì chỉ là một folder ảnh trên thẻ nhớ, tráng ảnh cũng đơn giản là thao tác qua ứng dụng. Không có film, không có hoá chất, không có "xé túi mù" mỗi lần tráng film, chỉ là một loạt hành động được lập trình lại để kích thích cảm giác hoài niệm.

Fujifilm X half khiến chúng ta phải tự "tưởng tượng" ra đang chụp film - Ảnh: DCW
Tất nhiên, điều này không có gì sai. Nhưng nó khiến ta phải đặt câu hỏi: Fujifilm đang tái tạo lại trải nghiệm analog, hay chỉ đang bán một phiên bản số hoá của ký ức?





Ảnh chụp "half-frame" với X half - Ảnh: DCW


Hoặc có thể chọn chụp full-frame như này, máy sẽ tự động ghép 2 khung hình lại với nhau - Ảnh: DCW
Là máy ảnh số, hay là công cụ nhập vai?
Cuối cùng, có lẽ Fujifilm X half không nên bị đánh giá qua các tiêu chí kỹ thuật. Máy này không chụp được ảnh RAW, không quay video tốt, cảm biến chỉ có 1 inch ngang smartphone và chụp cũng không nhanh. Nhưng nó có một thứ mà nhiều máy ảnh hiện đại thiếu: ý tưởng.
"Chiếc máy này không sở hữu công nghệ lấy nét tự động nhanh chóng, không có cảm biến cao cấp hay chất lượng ảnh xuất sắc. Nhưng nó mang đến những niềm vui cơ bản, và chính những điều này khiến bạn một lần nữa yêu thích cảm giác chụp ảnh", Kai W kết luận.

Có thể bạn chưa biết, Fujifilm X half là chiếc máy ảnh kỹ thuật số "half-frame" đầu tiên trên thế giới. Khi nói đến "half-frame", người ta thường nghĩ tới những chiếc máy film nửa khổ của thế kỷ trước. Đến cả chiếc Pentax 17 mới ra mắt năm ngoái cũng là máy half-frame sử dụng film 35mm truyền thống, chứ không phải là phiên bản kỹ thuật số như Fujifilm X half.
Trong một thế giới mà số lượng ảnh ngày càng tăng nhưng cảm xúc lại dần cạn kiệt, có lẽ một chiếc máy ảnh biết cách khơi gợi cảm xúc, dù chỉ thông qua những dòng mã lập trình, vẫn là một điều đáng trân trọng.