Hai thế lực đối lập trong làng công nghệ: Bill Gates và Linus Torvalds chính thức bắt tay sau 50 năm

Điều đáng kinh ngạc là dù đại diện cho hai triết lý phát triển phần mềm trái ngược suốt nửa thế kỷ, đây mới là lần đầu tiên tỷ phú Microsoft và nhà sáng tạo Linux gặp mặt trực tiếp.

Trong một khung cảnh ấm cúng tuần trước, hai huyền thoại công nghệ đã có buổi đối thoại mà ít ai ngờ tới. Một bên là Bill Gates - biểu tượng của phần mềm thương mại, bên kia là Linus Torvalds - người tiên phong phong trào mã nguồn mở. Sau gần 50 năm định hình ngành công nghiệp máy tính theo hai hướng khác biệt, cuộc gặp lịch sử cuối cùng đã diễn ra.

Sự kiện đặc biệt này được tổ chức dưới hình thức bữa tối thân mật do Mark Russinovich - Giám đốc Công nghệ Azure đồng thời là cha đẻ bộ công cụ Sysinternals chủ trì. Bên cạnh Gates và Torvalds, sự hiện diện của Dave Cutler - kiến trúc sư trưởng Windows NT - đã biến buổi gặp mặt thành hội tụ của những bộ óc vĩ đại nhất trong lĩnh vực hệ thống máy tính.

"Không có quyết định quan trọng nào về nhân hệ điều hành được thảo luận", Russinovich hài hước chia sẻ trên LinkedIn, ngụ ý về mối quan hệ phức tạp giữa Windows và Linux. Nhưng ẩn sau câu nói đùa ấy là ý nghĩa to lớn của một khoảnh khắc mà giới công nghệ từng cho là không tưởng.

Với khối tài sản 175 tỷ USD và vị trí thứ 5 trong danh sách người giàu nhất thế giới, Bill Gates đã dành cả sự nghiệp xây dựng Microsoft dựa trên triết lý kiểm soát toàn diện. Từ MS-DOS cho đến thời kỳ thống trị của Windows, vị tỷ phú luôn kiên định với phương châm "kiểm soát thông qua tích hợp, độc quyền nhờ sự phụ thuộc". Với ông, phần mềm là sản phẩm thương mại cần được bảo vệ bằng giấy phép để đảm bảo lợi nhuận.

Khác biệt hoàn toàn, Linus Torvalds với khối tài sản 50 triệu USD đã mở ra kỷ nguyên mới khi công bố nhân Linux đầu tiên vào tháng 9/1991. Với ông, phần mềm không đơn thuần là hàng hóa mà là sản phẩm của cộng đồng, được phát triển dưới triết lý mã nguồn mở: miễn phí bản quyền, tùy biến không giới hạn và minh bạch tuyệt đối - một cách tiếp cận công nghệ mang tính cách mạng.

Hai thập kỷ đối đầu không chỉ về thương mại mà còn là xung đột tư tưởng. Torvalds từng châm biếm: "Microsoft không xấu, chỉ kém cỏi" và ví von: "Máy tính thành đồ bỏ đi khi bạn mở Windows". Ngược lại, Microsoft coi Linux và phong trào mã nguồn mở là hiểm họa với mô hình kinh doanh truyền thống của họ.

Nhưng bức tranh công nghệ đã thay đổi hoàn toàn. Từ kẻ thù không đội trời chung, Microsoft giờ đã hòa nhập vào cộng đồng mã nguồn mở. Họ sở hữu GitHub - nền tảng mã nguồn mở lớn nhất, tích hợp Linux kernel qua WSL, và nền tảng điện toán đám mây Azure phụ thuộc phần lớn vào Linux.

Sự chuyển mình này không đơn thuần là chiến lược mà phản ánh xu thế: ranh giới mã nguồn đóng - mở ngày càng xóa nhòa. Trong kỷ nguyên số hiện đại, hợp tác mang lại giá trị vượt trội so với đối đầu. Microsoft nhận ra tiềm năng từ Linux, trong khi cộng đồng mã nguồn mở cũng thấy lợi ích khi có đối tác hùng mạnh như Microsoft.