Buzz
JavaScript là một ngôn ngữ lập trình phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển hoạt động của các trang web hiện đại. Vậy JavaScript là gì, chức năng của nó như thế nào và làm sao để kích hoạt JavaScript trên điện thoại để tận dụng các lợi ích? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây!
1. JavaScript là gì?
JavaScript là một trong ba ngôn ngữ lập trình chủ yếu trong phát triển web và đã được sử dụng rộng rãi trong suốt hơn 20 năm qua. Ban đầu, nó mang tên là Mocha (vào năm 1995), sau đó đổi thành Mona, Livescript, và cuối cùng là JavaScript như chúng ta biết đến hôm nay.
Tính đến năm 2016, hơn 92% các trang web đều sử dụng JavaScript, và có thể bạn đã từng truy cập vào nhiều trang web mà ngôn ngữ này đang được áp dụng.
Ngôn ngữ JavaScript
2. JavaScript hoạt động như thế nào?
JavaScript là một ngôn ngữ diễn dịch. Điều này có nghĩa là trình duyệt sẽ đọc mã JavaScript và thực thi ngay lập tức, thay vì phải biên dịch trước thành một tệp riêng biệt như các ngôn ngữ lập trình khác.
Quy trình hoạt động cơ bản của JavaScript:
- Khi bạn mở một trang web, trình duyệt sẽ tải các tệp HTML, CSS và JavaScript.
- Trình duyệt tạo ra một mô hình được gọi là DOM (Document Object Model) – mô tả cấu trúc của trang web dưới dạng cây.
- JavaScript sẽ tìm kiếm các phần tử trong DOM và thay đổi chúng dựa trên các hành động của người dùng (như nhấp chuột, cuộn chuột, gõ phím,...).
- Sau đó, trình duyệt sẽ cập nhật giao diện để phản ánh những thay đổi đó.
4. JavaScript có vai trò gì trong trình duyệt?
Thông thường, các trang web sẽ tích hợp trực tiếp JavaScript vào, hoặc tham chiếu đến tệp .js. Đây là ngôn ngữ phía máy khách, có nghĩa là thay vì xử lý mã trên máy chủ, mã JavaScript sẽ được tải xuống máy tính của người dùng và thực thi trên đó.
Cần lưu ý rằng hiện nay, một số trình duyệt phổ biến cho phép người dùng bật/tắt JavaScript theo ý muốn. Vì vậy, bạn cần hiểu rõ ảnh hưởng của việc tắt JavaScript đối với những trang web bạn muốn truy cập, từ đó đưa ra quyết định có bật hay không.
JavaScript đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với các trình duyệt web.
5. Ưu và nhược điểm của JavaScript
So với các ngôn ngữ lập trình khác, JavaScript có rất nhiều điểm mạnh đáng chú ý, dưới đây là một số ví dụ điển hình.
- Đối với lập trình viên: Đây là ngôn ngữ dễ tiếp cận, giúp lập trình viên phát hiện và sửa lỗi nhanh chóng hơn. Bằng cách sử dụng JavaScript, lập trình viên cũng có thể kiểm tra dữ liệu đầu vào một cách tự động, giảm thiểu công việc kiểm tra thủ công. JavaScript cũng rất linh hoạt và có thể được áp dụng trên nhiều nền tảng, trình duyệt mà không cần các công cụ phức tạp, vì nó có thể được biên dịch trực tiếp từ HTML trên trình duyệt.
- Đối với người dùng: Người dùng có thể dễ dàng truy cập và tương tác với trang web hiệu quả hơn. Nhờ tính nhẹ nhàng, JavaScript giúp các tác vụ trên trang web trở nên nhanh chóng và mượt mà hơn.
Ưu điểm của JavaScript
Dù vậy, bất kỳ công cụ nào cũng sẽ có ưu và nhược điểm. Dưới đây là một số điểm yếu mà bạn cần lưu ý.
- JavaScript rất dễ bị khai thác, vì thế nó thu hút nhiều hacker tìm cách khai thác lỗ hổng bảo mật, từ đó chèn mã độc vào máy tính của người sử dụng.
- Mặc dù tính linh hoạt trong việc hỗ trợ nhiều thiết bị, nhưng điều này đôi khi lại tạo ra sự không đồng nhất trong trải nghiệm người dùng trên các thiết bị khác nhau, và không phải lúc nào các trình duyệt cũng hỗ trợ JavaScript.
JavaScript dễ dàng trở thành mục tiêu bị khai thác.
6. Một số công cụ phát triển JavaScript
Với sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng đám mây, các IDE hỗ trợ viết mã JavaScript cũng ngày càng đa dạng. Lợi thế lớn của việc sử dụng các IDE trên nền tảng đám mây so với các trình soạn thảo văn bản truyền thống là khả năng chia sẻ đoạn mã với đồng nghiệp một cách dễ dàng. Dưới đây là một số công cụ phát triển JavaScript bạn nên tham khảo.
- Google Cloud Shell
Google Cloud Shell là một nền tảng tuyệt vời dành cho những người cần một máy ảo mạnh mẽ, có thể truy cập mọi lúc mọi nơi. Nếu bạn sở hữu một chiếc Chromebook, đây chắc chắn là một lựa chọn hấp dẫn. Google Cloud Shell hiện cung cấp 5GB dung lượng lưu trữ miễn phí cho người dùng.
Google Cloud
- Codetable
Codetable là một IDE khá đơn giản, với các đoạn mã bạn viết trên nền tảng này sẽ được thực thi trên máy chủ của HackerEarth. Đây là IDE phổ biến trong các cuộc thi lập trình do các công ty tổ chức. Dù chỉ cung cấp các tính năng cơ bản, nhưng Codetable là sự lựa chọn hợp lý cho những người mới bắt đầu học lập trình.
- JSFiddle
JSFiddle là một trong những IDE được ưa chuộng nhờ vào khả năng kiểm tra mã trong thời gian thực và hỗ trợ nhiều ngôn ngữ lập trình. Ngoài các tính năng cơ bản, JSFiddle còn cho phép báo lỗi qua GitHub và thêm mã vào StackOverflow – một cộng đồng hỏi đáp dành cho lập trình viên chuyên nghiệp.
JSFiddle
7. Cách bật JavaScript trên trình duyệt Google Chrome
- Bước 1: Mở trình duyệt Google Chrome trên thiết bị của bạn > Nhấp vào biểu tượng ba chấm ở góc trên bên phải > Chọn Cài đặt > Cài đặt trang web.
Truy cập vào mục Cài đặt trang web
- Bước 2: Tìm và chọn mục JavaScript > Bật JavaScript bằng cách di chuyển thanh trượt sang chế độ bật.
Bật JavaScript
8. Các thư viện và framework phổ biến
Framework là một bộ công cụ và cấu trúc đã được thiết kế sẵn, giúp lập trình viên phát triển ứng dụng nhanh chóng và có tổ chức hơn. Đối với những người mới bắt đầu, framework giống như một "bộ khung" đã có sẵn, bạn chỉ cần xây dựng thêm các chi tiết lên trên đó.
Frontend:
- React: Được phát triển bởi Facebook, chia giao diện người dùng thành các thành phần nhỏ.
- Vue: Gọn nhẹ, dễ học.
- Angular: Mạnh mẽ, thích hợp cho các ứng dụng quy mô lớn.
Backend:
- Express.js: Một framework đơn giản chạy trên Node.js.
- NestJS: Viết backend theo mô-đun với cấu trúc rõ ràng và dễ bảo trì.
Thư viện phổ biến:
- jQuery: Hỗ trợ thao tác DOM dễ dàng, rất phù hợp cho người mới bắt đầu.
- Chart.js: Dùng để tạo các biểu đồ và đồ thị đẹp mắt.
- Three.js: Xây dựng mô hình 3D trực tiếp trong trình duyệt.
Trên đây là toàn bộ thông tin về JavaScript, cũng như cách bật nó trên điện thoại. Hy vọng bài viết đã mang lại giá trị cho bạn, cảm ơn bạn đã đọc và hẹn gặp lại trong những bài viết tiếp theo!
