Laptop AI: Từ viễn tưởng đến thực tế tại Việt Nam

VTV.vn - Trong bối cảnh AI đang trở thành nền tảng công nghệ toàn cầu, laptop tích hợp AI hứa hẹn sẽ thay đổi cách thức người Việt làm việc và sử dụng máy tính.

Sự phát triển nhanh chóng của trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ làm thay đổi cách thức con người tìm kiếm thông tin, xử lý dữ liệu mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến các thiết bị phần cứng quen thuộc như laptop. Chỉ trong một thời gian ngắn, khái niệm "AI PC" đã trở thành một thuật ngữ phổ biến trong các hội nghị công nghệ lớn trên toàn cầu, với sự tham gia của các ông lớn như Microsoft, Qualcomm, Intel và AMD.

Theo dự báo từ Gartner, đến năm 2025, khoảng 43% số PC xuất xưởng toàn cầu sẽ được tích hợp phần cứng hỗ trợ AI, trong đó laptop AI sẽ chiếm hơn 51% tổng số laptop bán ra. Tốc độ tăng trưởng này chứng minh rằng AI không còn chỉ là tính năng bổ sung, mà đã trở thành tiêu chuẩn cấu hình mới trong ngành máy tính cá nhân. Trước bối cảnh này, thị trường Việt Nam, nơi người dùng vẫn ưu tiên lựa chọn thiết bị dựa trên giá cả, đang dần bắt kịp xu hướng toàn cầu.

Laptop AI là gì và tại sao nó đang trở thành tiêu chuẩn mới?

Thuật ngữ "laptop AI" chỉ các dòng máy tính xách tay được trang bị phần cứng chuyên dụng phục vụ cho các tác vụ trí tuệ nhân tạo, bao gồm các đơn vị xử lý AI (NPU – Neural Processing Unit), phần mềm tích hợp và khả năng xử lý nội dung trực tiếp trên thiết bị.

Tại Việt Nam, laptop đạt chuẩn Copilot+ PC là đại diện tiêu biểu của thế hệ laptop AI mới, yêu cầu hiệu năng xử lý AI đạt từ 40 TOPS (chỉ số đo tốc độ xử lý AI của chip) trở lên, tối ưu trải nghiệm đa nhiệm và tích hợp sâu với các tính năng AI của hệ điều hành Windows.

Các laptop AI hiện đại không chỉ cung cấp hiệu năng ấn tượng mà còn giúp tiết kiệm năng lượng, tối ưu hóa việc quản lý tài nguyên và gia tăng bảo mật dữ liệu nhờ khả năng xử lý ngay trên thiết bị. Đây là sự khác biệt rõ rệt so với trước đây khi đa số các tác vụ AI yêu cầu kết nối mạng và xử lý qua đám mây. Việc tích hợp AI vào phần cứng và hệ điều hành cũng mở ra cơ hội cải thiện trải nghiệm người dùng – từ việc khởi chạy ứng dụng nhanh hơn đến tự động hóa những thao tác thường xuyên.

Laptop AI đang dần trở nên phổ biến tại Việt Nam, mặc dù vẫn còn nhiều thử thách

Mặc dù các mẫu laptop AI đã bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam từ năm 2024, nhưng mức độ phổ biến của công nghệ này vẫn còn khá hạn chế. Ông Eric Lee, Giám đốc khu vực Đông Nam Á của ASUS, cho biết hiện tại vẫn có đến 30–40% laptop bán ra tại Việt Nam sử dụng các dòng CPU đời cũ, trong khi tỷ lệ laptop trang bị chip thế hệ mới chỉ chiếm từ 2–5%. Điều này cho thấy phần lớn người dùng vẫn chưa sẵn sàng chi thêm tiền cho công nghệ mới, chủ yếu do yếu tố giá cả.

"Việc lựa chọn CPU cũ chỉ giúp giảm khoảng 10% giá laptop, nhưng có thể làm giảm hiệu suất, khả năng sử dụng lâu dài và khả năng tương thích với các công nghệ AI mới", ông Eric Lee chia sẻ.

Trong bối cảnh các ứng dụng hiện đại như văn phòng, truyền thông hay sáng tạo nội dung đều đã bắt đầu áp dụng AI để nâng cao hiệu quả xử lý, việc tiếp tục sử dụng laptop với CPU đời cũ đang gây ra sự chậm trễ rõ rệt trong trải nghiệm người dùng. Ông Eric Lee cũng chỉ ra rằng, mặc dù CPU chỉ chiếm khoảng 20–30% chi phí cấu thành laptop, nhưng lại là yếu tố then chốt ảnh hưởng lớn đến hiệu năng tổng thể và khả năng tương thích với các phần mềm trong tương lai.

Trước xu hướng toàn cầu về các thiết bị tích hợp AI, một số thương hiệu lớn đã nhanh chóng đưa ra các sản phẩm phù hợp với nhu cầu của người dùng Việt Nam. ASUS là một trong những hãng tiên phong giới thiệu laptop đạt chuẩn Copilot+ PC tại thị trường Việt Nam, bắt đầu với mẫu Vivobook S15 và tiếp tục mở rộng thêm hơn sáu dòng sản phẩm khác vào đầu năm 2025. Những mẫu laptop này bao gồm cả dòng sử dụng chip Snapdragon X trên nền tảng ARM, cũng như các mẫu sử dụng chip của AMD và Intel trên nền tảng x86 quen thuộc.

Theo dữ liệu từ Microsoft do ASUS cung cấp, đến năm 2024, hãng này chiếm 27% thị phần laptop tiêu dùng, 25% trong phân khúc gaming, và đặc biệt là 76% thị phần laptop AI cao cấp tại Việt Nam, tức là nhóm sản phẩm sử dụng các CPU hỗ trợ AI hiện đại nhất. Với nền tảng ban đầu là nhà sản xuất bo mạch chủ, ASUS cho biết họ có lợi thế trong nghiên cứu và phát triển (R&D), từ đó đưa ra những cải tiến kỹ thuật phù hợp với nhu cầu của từng phân khúc người dùng.

Ngoài việc phân phối thương mại, ASUS còn triển khai hệ thống ASUS AI Innovation Hub và ASUS Experience Store tại các thành phố lớn. Đây là nơi người dùng có thể trực tiếp trải nghiệm những dòng laptop AI mới nhất, góp phần đưa công nghệ đến gần hơn với đông đảo người tiêu dùng tại Việt Nam.

Sự chuyển mình mạnh mẽ của thị trường laptop tại Việt Nam

Sự xuất hiện của các dòng laptop AI tại Việt Nam phản ánh sự chuyển hướng của thị trường, từ việc chú trọng các yếu tố truyền thống như giá cả và thiết kế sang các giá trị bền vững hơn, như hiệu suất lâu dài, khả năng tương thích phần mềm và hỗ trợ trí tuệ nhân tạo.

Mặc dù tỷ lệ người dùng tiếp cận với các nền tảng CPU mới vẫn còn hạn chế, các số liệu từ các doanh nghiệp và thực tế sản phẩm cho thấy những thay đổi đầu tiên đã bắt đầu. Những mẫu laptop như Zenbook A14, với trọng lượng chỉ 980g nhưng có thể hoạt động liên tục 32 giờ với hiệu suất ổn định, hay Zenbook 14 có thể chơi tốt một số game AAA dù thuộc dòng ultrabook, trước đây từng là điều khó tưởng tượng.

Theo ông Eric Lee, "CPU có hỗ trợ AI là sự đảm bảo cho tương lai" – một phát ngôn phản ánh rõ hướng đi của ngành công nghiệp laptop trong giai đoạn tới. Với sự tham gia của nhiều hãng sản xuất lớn và tốc độ cập nhật phần mềm ngày càng nhanh, laptop AI được kỳ vọng sẽ không chỉ là một xu hướng tạm thời, mà sẽ trở thành nền tảng mặc định trong hầu hết các sản phẩm máy tính cá nhân trong tương lai gần.